به گزارش خبرنگار مهر، آئین بزرگداشت هفته پژوهش و معرفی برگزیدگان پژوهشی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و وزارت امور خارجه، پیش از ظهر امروز یکشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۹ با سخنرانی، ابوذر ابراهیمی ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، حجت‌الاسلام سید سعید رضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، حضور مجازی کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی و پیام ویدئویی سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حسینیه الزهرا (س) سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد. در این برنامه همچنین از کتاب‌های پژوهشی تازه منتشر شده سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و وزارت امور خارجه رونمایی شد.
منابع پژوهشی رایزنان فرهنگی ایران انحصاری است
ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در سخنرانی خود در مراسم بزرگداشت هفته پژوهش، با تشریح فعالیت‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در حوزه مطالعه، پژوهش و رصد و پایش محیط فرهنگی در خارج از کشور گفت: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان مرکز دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۷۴ با تدبیر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) تأسیس شد و برای ساماندهی روابط فرهنگی ایران با کشورهای مختلف جهان به پژوهش پرداخت.
وی افزود: دسترسی‌هایی که سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در اقصی نقاط جهان دارد و تجربه‌های انباشته‌ای که مأموران فرهنگی ایران در خارج از کشور در طول سال‌های گذشته همراه با وزارت خارجه کسب کردند، ماحاصل آنها، پژوهش‌هایی بوده که انحصاری است. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و وزارت امور خارجه تلاش‌های ارزنده‌ای داشتند که شامل داشته‌های ارزشمندی در حوزه پژوهش‌های سیاسی و فرهنگی بین‌المللی است.
ابراهیمی‌ترکمان به پژوهش و مطالعه فرهنگ کشورهای مختلف اشاره کرد و گفت: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در سنوات گذشته فعالیت‌های بی شماری داشته که بسیاری از این موارد به دلیل انحصاری بودن منابع اطلاعاتی و دسترسی‌های تحقیقاتی در شمار مطالبی هستند که به طور مرجع برای دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. امروز، اگر بسیاری از کتاب‌هایی که در مورد کشورهای مختلف نگاشته شده، بررسی کنیم در منابع این کتاب‌ها حتماً استناد به کتاب‌های منتشره توسط وزارت امور خارجه و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی وجود دارد.
کار سازمان فرهنگ نه سیاسی بلکه فرهنگی است
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: قطعاً کار ما سیاسی نیست، بلکه فرهنگی است و معمولاً تولیدات این سازمان در قالب موضوعات فرهنگی بوده است که توسط رایزنان و مأموران فرهنگی ایران در خارج از کشور تولید می‌شود. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی سعی بر این داشته تا حلقه انتقال تجارب را در حوزه پژوهشی مدنظر قرار دهد به این معنا که خیلی از اوقات در تاریخ گفته‌های تاریخی داریم که اگر یک نفر در آن زمان احساس مسئولیت نمی‌کرد و اطلاعات موجود آن زمان را به نسل آینده منتقل نمی‌کرد، قطعاً گفته تاریخی در آن دوره از مان نداشتیم. همچون سفرنامه ابن بطوطه که امروز از آن به عنوان یکی از کتاب‌های فراگیر جغرافیایی و گردشگری یاد می‌شود. از جمله اقدامات مؤثر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بحث تولید کتاب «تاریخ شفاهی» است که در گردآوری آن از رایزنان استفاده و نظرات آنان جمع‌آوری شده است.
رونمایی از ۱۱ جلد کتاب فیروزه‌ای
ابراهیمی‌ترکمان به انتشار رساله پایان مأموریت رایزنان فرهنگی اشاره کرد: رایزنان فرهنگی کشورمان بعد به پایان رسیدن مأموریت فرهنگی خود به مدت دو ماه فرصت دارند تا تجربیات و انباشته‌های فرهنگی را تهیه کنند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی از رونمایی ۱۱ جلد کتاب فیروزه‌ای خبر داد و گفت: همانطور که در وزارت امور خارجه کتاب سبز حاوی اطلاعات کشورهای مختلف منتشر می‌شود، نیز در سازمان فرهنگ و ارتباطات سلامی کتاب‌های فیروزه‌ای برای بررسی و مشخص کردن وضعیت فرهنگی کشورها منتشر خواهد شد.
وی در ادامه سخنانش، به اجرای طرح تاپ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (ترجمه آثار ایرانی به زبان‌های دیگر) اشاره کرد و گفت: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی یکی از مراکز حوزه دیپلماسی فرهنگی ایران است که توانسته با ارائه طرح تاپ نقش مهمی در ترجمه و انتشار آثار ایرانی به سایر زبان‌های زنده دنیا ایفا کند. امروز ۲۸ عنوان کتاب در قالب طرح تاپ رونمایی می‌شود.
طرح تاپ و تهیه و گردآوری حدود ۹۰۰ عنوان مقاله و بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب
ابراهیمی‌ترکمان با اشاره به تهیه و گردآوری حدود ۹۰۰ عنوان مقاله و بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب در قالب طرح تاپ از سوی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اظهار کرد: تقدیر از پژوهشگران برتر، تقدیر از نمایندگی‌های برتر در حوزه پژوهشی، انتخاب و معرفی برگزیدگان حوزه صف و ستاد در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از دیگر برنامه‌های این مراسم است. امسال کمیته علمی مرکز مطالعات در چند بخش برگزیدگان را معرفی می‌کند؛ ۲ عنوان کتاب در بخش کتاب، تألیف و ترجمه آن، ۳ مقاله برتر در بخش مقالات علمی و پژوهشی و ترویجی، ۱ رساله پایان مأموریت رایزنان فرهنگی ایران در خارج از کشور، ۱ ایده برتر و ۱ طرح برتر پژوهشی معرفی و تقدیر خواهند شد.
توصیه به رایزنان فرهنگی
وی همچنین، توجه به بیانیه گام دوم انقلاب مقام معظم رهبری به جوانان اروپا را از رسالت‌های مهم رایزنان فرهنگی کشورمان در خارج از کشور برشمرد و گفت: این مراسم بهانه‌ای است تا فرصتی را فراهم کنیم تا جامعه دانشگاهی کشورمان از پژوهش‌های رایزنان فرهنگی ایران در خارج از کشور که در طول سال‌ها گذشته، انجام داده‌اند، استفاده کنند. این پژوهش‌ها عمدتاً در خارج از کشور تهیه شده و موضوع آنها روابط فرهنگی است.
رایزنان فرهنگی ایران نقش مهمی در معرفی ایران امروز دارند
کمال خرازی دیگر سخنران این برنامه نیز در بخشی از سخنان خود گفت: نمایندگان سازمان در خارج از کشور به عنوان رایزن فرهنگی نقش مهمی را در معرفی فرهنگ ایرانی و اسلامی به کشورهای دیگر دارند. آنها فرصت گرانبهایی دارند برای پژوهش، نوشتن مقاله و کتاب و ساخت فیلم، تا بتوانند مردم ایران را با واقعیت‌های فرهنگی کشورهای دیگر آشنا کنند. به طور کل امر ارتباط با خارج از کشور و فرهنگ‌های دیگر امر بسیار مهمی است.
وی افزود: پژوهش‌های گرانسنگی در تاریخ ما وجود دارد که ماحصل تلاش‌های پژوهشگران بزرگ است. پژوهشگرانی که از کشور ما به کشورهای دیگر رفته و کار خود را به نیکی انجام دادند. با حضور ابراهیمی ترکمان، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در امر پژوهش تحولات زیادی پیدا کرده است.
خرازی ادامه داد: اساساً چرا ما باید پژوهش کنیم و چه عواملی موجب پژوهش‌های ماندگار می‌شود؟ این عوامل می‌توانند مذهبی، ملی و علمی باشند. به عنوان مثال در زمینه‌های مذهبی از علمای دوره‌های گذشته تاریخ تمدن ایران زمین آثار مهمی باقی مانده است که ماحصل سال‌ها تلاش آنان بدون هیچگونه چشمداشت مالی است. در زمینه انگیزه‌های ملی در دوران‌های گذشته نیز می‌توان آثار ابن سینا یا مثلاً سفرنامه ناصرخسرو را مثال زد. در دوره متاخر نیز شخصیتی مانند علامه امینی ۴۰ سال زحمت کشید و به کشورهای بسیاری سفر کرد و کتاب‌های زیادی را نسخه برداری کرد تا کتابی مانند الغدیر را فراهم آورد. همچنین ما پژوهشگران برجسته‌ای چون فتح الله مجتبایی و زنده‌یاد عبدالحسین زرین کوب را داریم که بدون چشمداشت مالی سال‌ها زحمت کشیدند.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، در بخش دیگری از سخنان خود به عوامل انحراف پژوهش در این دهه‌ها اشاره کرد و گفت: پژوهش در این سال‌ها امری مادی شده است. باید قبول کرد که در محیط‌های علمی کشور پژوهش دیگر برای گرفتن پایه و رتبه علمی و یا اخذ امتیازات مادی صورت می‌گیرد. امرار معاش و گرفتن مدرک دو مؤلفه مهم در زمینه پژوهش شده است و این مدرک گرایی یکی از مصیبت‌های عظمای کشور است.
در این آئین همچنین سیدسعید رضا عاملی نیز سخنرانی کرد.