به گزارش خبرنگار مهر، در برابر الگوی سلطه‌جویانه ای که آمریکا و هم پیمانانش در فضای مجازی به دیگر کشورها تحمیل می‌کنند، برخی کشورهای دیگر جهان بر گسترش همکاری‌های بین‌المللی در اینترنت، به اشتراک گذاری تجارب، سهیم شدن در سود تجارت الکترونیک به شکلی عادلانه و غیره تاکید کرده و به طور کلی درصدد ساختن آینده‌ای مشترک در فضای مجازی هستند.
چین از جمله کشورهایی است که چنین دیدگاهی به فعالیت‌های مشارکتی در میان کشورها در فضای مجازی دارد. چین از سال ۲۰۱۴ همه ساله کنفرانسی به نام کنفرانس جهانی اینترنت برگزار می‌کند و دیدگاه‌های خود را در زمینه نحوه استفاده از فضای مجازی را منتشر می‌کند. شیوع ویروس کرونا باعث شده تا ارزش و اهمیت این نگرش در برابر رویه تهاجمی، خصمانه و استعمارگرایانه آمریکا بیشتر به چشم بیاید. زیرا جامعه جهانی دریافته که تنها با حفظ وحدت و همکاری در فضای مجازی و حقیقی می‌توان از ناملایمات و چالش‌های خطرناک عبور کرد.
در جریان برگزاری دومین کنفرانس جهانی اینترنت در سال ۲۰۱۵، شیء جین پینگ رئیس جمهور چین ۴ اصل و ۵ پیشنهاد در ذیل هر یک از این اصول را برای کمک به توسعه جهان و بهبود زمامداری اینترنت ارائه کرد. احترام به حاکمیت کشورها در فضای مجازی، توجه به آینده مشترک بشریت در فضای مجازی و غیره از جمله این اصول بود. در سال ۲۰۱۹ کمیته سازماندهی کنفرانس جهانی اینترنت سندی مفهومی به نام «ایجاد جامعه‌ای با آینده‌ای مشترک در فضای سایبر با همکاری گروهی» را منتشر کرد.
این سند به تازگی بروز رسانی شده و مرور آن به خصوص در شرایط شیوع ویروس کرونا خالی از لطف نیست.
۴ اصل این سند و پیشنهادات ذیل آن به شرح زیر است:
۱. دستیابی به توسعه مشترک. سیاست گذاری در حوزه اینترنت باید فراگیر، فعالانه و هماهنگ باشد تا همگان از آن بهره مند شوند، سرعت شکل‌گیری زیرساخت‌های مورد نیاز برای استفاده از خدمات فناوری اطلاعات باید افزایش یابد، توسعه خلاقانه اقتصاد دیجیتال سرعت بگیرد و ظرفیت خدمات عمومی ارتقا یابد.
*باید دسترسی به اینترنت بیشتر شود. گسترش شبکه کابل فیبر نوری، ایجاد شبکه کابل‌های زیردریایی، توسعه خدمات اینترنت در کشورهای در حال توسعه به همین منظور باید مورد توجه قرار بگیرد.
*ایجاد زیرساخت‌های اطلاعاتی توسعه یابد. همکاری برای ارتقای این زیرساخت‌ها و ظرفیت سازی و پشتیبانی از راه اندازی شبکه‌های نسل پنجم، اینترنت اشیا و اینترنت صنعتی به همین منظور انجام می‌شود تا رشد و احیای اقتصادی در جهان ممکن شود.
*ظرفیت خدمات عمومی مبتنی بر آی سی تی افزایش یابد. به همین منظور باید به اشتراک گذاری تجارب و همکاری برای استفاده از فناوری‌های دیجیتال برای خدمات رسانی در شرایط اضطراری و وقوع بلایای طبیعی در دستور کار قرار بگیرد. فناوری‌های دیجیتال موجب ظرفیت سازی های تازه در حوزه فرهنگ، آموزش، حفاظت از محیط زیست، برنامه ریزی شهری، مدیریت جوامع و ارتقای مراقبت‌های درمانی می‌شود.
*باید فناوری‌های دیجیتال برای کمک به توسعه صنعتی و تحول اقتصادی به این حوزه‌ها تزریق شود. افزوده شدن فناوری‌های دیجیتال به صنایع سنتی رشد و تحول اقتصادی را تسهیل کرده و به اشتراک گذاری منابع داده و افزایش کیفیت زندگی را ممکن می‌کند.
*محیط کسب و کار باید تقویت شود تا صنایع جهانی آی سی تی به شکلی امن و پایدار در این محیط و در زنجیره‌های تأمین مورد استفاده قرار بگیرند. به همین منظور کشورها باید برای آزادسازی محیط‌های کسب و کار تلاش کنند و همکاری با آنها برای حضور گسترده‌تر در بازار جهانی را در دستور کار قرار دهند. قانون گذاری در محیط دیجیتال نیز باید به گونه‌ای صورت بگیرد که اعتماد متقابل افزایش یابد.
۲- باید همکاری در زمینه تأمین امنیت سایبری افزایش یابد تا استفاده از اینترنت به شکلی باثبات و بدون دغدغه‌های جانبی صورت بگیرد.
*باید اعتماد استراتژیک در فضای سایبر افزایش یابد. بدین منظور همکاری و گفتگو در سطوح جهانی، منطقه‌ای و به شکل دوجانبه و چندجانبه مورد توجه قرار بگیرد و صلح و ثبات در فضای مجازی بیشتر شده، درگیری و حملات در فضای مجازی کمتر شود و از سیاسی شدن موضوعات فنی احتراز شود.
*حفاظت از زیرساخت‌های حوزه فناوری اطلاعات بیشتر شود. گسترش همکاری و تبادل اطلاعات میان کشورها در این زمینه مؤثر بوده و از سرقت اطلاعات جلوگیری می‌کند.
*برای حفاظت بهتر از اطلاعات شخصی و مدیریت امنیت اطلاعات تلاش شود. قانون گذاری در مورد جمع آوری، کاربرد، پردازش، انتقال، ارائه و افشای اطلاعات شخصی برای حفظ امنیت کاربران و نیز تبادل داده‌ها و افزایش حفاظت از اطلاعات شخصی و استانداردهای مرتبط در این زمینه مؤثر است.
*باید حفاظت از کودکان و نوجوانان در فضای سایبر تقویت شود. به اشتراک گذاری تجارب قانون گذاری کشورها در مورد جرایم مربوط به کودکان و نوجوانان در فضای مجازی و باج گیری مجازی و همچنین ارتقای تمهیدات مربوط به حفظ حریم شخصی و افزایش دانش دیجیتال والدین و معلمان در همین راستا باید انجام شود.
*همکاری بین المللی برای مقابله با تروریسم سایبری و جرایم سایبری باید افزایش یابد. بدین منظور باید مذاکراتی جهانی و در چارچوب سازمان ملل میان دولت‌ها انجام شود تا مقابله با جرایم سایبری و تروریسم سایبری امکان پذیر شود.
۳. حرکت به سوی زمامداری مشترک. کشورهای جهان باید رویکردی چندجانبه و تعاملی در زمینه زمامداری و اداره اینترنت داشته باشند و گفتگو و مشورت را در این زمینه در دستور کار قرار دهند.
در همین راستا:
*باید نقش چندجانبه سازمان ملل در حوزه زمامداری فضای سایبر به رسمیت شناخته شود و هنجارها و اصول زمامداری اینترنت از همین مجرا تنظیم و تعیین شود.
*سیستم زمامداری بین المللی مورد پذیرش همگانی ابداع و به اشتراک گذاشته شود. در این زمینه اتحادیه بین المللی مخابرات، کنگره جهانی موبایل، کنفرانس جهانی اینترنت، مجمع زمامداری اینترنت و غیره قادر به نقش آفرینی خواهند بود تا مشارکت دولت‌ها، سازمان‌های بین المللی، شرکت‌های اینترنتی، جوامع فنی، سازمان‌های اجتماعی و تک تک شهروندان به این موضوع جلب شود.
*مشارکت در مدیریت زیرساخت‌های اینترنت افزایش یابد و برای این کار هر کشور باید رویه‌هایی را در این زمینه مشخص کرده و از مشارکت و راهنمایی‌های جامعه بین المللی نیز بهره مند شود.
*استفاده از فناوری‌ها و اپلیکیشن‌های تازه برای زمامداری اینترنت باید مورد توجه قرار بگیرد. به همین منظور باید قوانین، مقررات و استانداردهایی برای استفاده از فناوری‌ها و نرم افزارهای جدید مانند اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و شبکه‌های جدید مخابراتی وضع شود و همکاری بین المللی در این زمینه نیز بیشتر شود.
*ظرفیت سازی برای زمامداری بهتر در فضای سایبر نیز در دستور کار قرار بگیرد. برای این کار کشورها باید پلتفرم‌هایی برای تبادل نظر و اجرای برنامه‌های آموزشی و اطلاع رسانی ایجاد کنند که زیر نظر سازمان ملل فعالیت کند و به خصوص به کشورهای در حال توسعه برای مشارکت در زمامداری اینترنت کمک کند.
۴- بهره مندی مشترک از مزایا. فناوری باید برای کمک به مردم و افزایش کیفیت زندگی آنها به کار گرفته شود، کاهش شکاف دیجیتال و دستیابی به سعادت مشترک نیز در این راستا صورت می‌گیرد.
*بدین منظور باید مزایای استفاده از تجارت الکترونیک به اشتراک گذارده شود. لذا کشورها باید موانع دسترسی به بازارهای خود را کاهش دهند و سازوکارهایی برای به اشتراک گذاری اطلاعات و افزایش اعتماد دوجانبه اتخاذ کنند. ایمن سازی مجاری ارتباطی دیجیتال میان مرزی نیز ضروری است.
*باید فرصت‌های اقتصادی حوزه اقتصاد دیجیتال در شمال آفریقا و غرب خاورمیانه تقویت شود. برای این کار به سیاست گذاری‌های تازه برای تربیت نسل جدیدی از فعالان حوزه فناوری اطلاعات نیاز است تا محصولات، خدمات، فرایندها و سازمان‌ها و کسب و کارهای جدیدی را راه اندازی کنند.
*حمایت از گروه‌های آسیب پذیر باید مورد توجه قرار بگیرد تا آنها بتوانند برای رهایی از فقر از اینترنت استفاده کنند. محصولات و خدمات تازه ای باید برای افراد مسن، معلول و ناتوان جسمی، زنان و کودکان تولید شود. سیاست گذاری‌های جدید و طراحی ابزار فنی برای افزایش مهارت دیجیتال مردم و افزایش دانش و سواد دیجیتال نیز باید مورد توجه باشد.
*فرهنگ تبادل سایبر و آموزش دوجانبه باید ترویج شود. تنوع فرهنگی در فضای سایبر باید مورد احترام باشد و تبادلات فرهنگی در اینترنت و همکاری برای آموزش‌های متقابل فرهنگی باید مورد توجه باشد. همچنین باید پلتفرم‌هایی متنوع و جامع و ساز و کارهایی برای تبادل فرهنگی ایجاد شود.
*برای اجرای دستور کار ۲۰۳۰ به منظور توسعه پایدار تلاش شود. بدین منظور همه کشورها باید نگرانی‌های کشورهای در حال توسعه را مورد توجه قرار دهند تا شکاف دیجیتال کاهش یافته، رشد اقتصادی مداوم تضمین شود و توسعه اجتماعی با بهره گیری از مزایای آی سی تی ممکن شود.
چنانچه مشاهده می‌شود بر اساس این دیدگاه غیر استعماری که با رویه‌های سلطه گرایانه آمریکا و اروپا تفاوت دارد، اینترنت ابزاری برای ارتقای کل بشریت و نه چند کشور خاص است و برای تبدیل فضای سایبر به محیطی آزاد، ایمن، باز، صلح آمیز و منظم همکاری همه جانبه و مشارکت تمامی کشورها ضروری است. از این طریق می‌توان دنیای دیجیتال را به ابزاری برای تسریع پیشرفت و رشد انسان‌ها صرف نظر از رنگ، نژاد، جنسیت، درآمد و غیره مبدل کرد.