خبرگزاری مهر، گروه استانها، راضیه اشعثی: جنوب استان بوشهر خصوصاً شهرستان عسلویه میزبان خیل عظیم تأسیسات نفت و گاز و پتروشیمی است که علیرغم اینکه سود اقتصادی بالایی داشته، تأثیر گسترده و عمیقی را بر روی محیط زیست این مناطق دارد.
به دنبال ساخت و توسعه تأسیسات صنعتی در شهرستان عسلویه، آلودگی آب، هوا، خاک، دریا و… در این منطقه گسترش یافته و باعث تخریب برخی از اکوسیستمها شده است.
علیرغم اینکه در گذشته و در جریان توسعه فازهای مختلف پارس جنوبی به خوبی به محیط زیست توجه نشده است، انتظار میرود تصمیمگیریهای جدید خیلی دقیقتر و مناسبتر اتخاذ شود.
علیرغم نگرانیها و اعلام مواضع صریح دوستداران محیط زیست استان بوشهر، مکانیابی ساخت و سازهایی در حریم پارک ملی نایبند باعث گسترش نگرانیها شده است.
به دنبال مکانیابی یک مجتمع مسکونی – خوابگاهی تحت عنوان مجموعه گردشگری به مساحت ۲.۶ هکتار در حریم پارک ملی نایبند باعث بروز نگرانیهایی در بین مردم و دوستداران محیط زیست شده است.
جوامع محلی و دوستداران محیط زیست، این ساخت و سازها در رأس خلیج نایبند به عنوان یک مکان طبیعی خاص و منحصربهفرد را چالشی بزرگ میدانند که میتواند به تضعیف رابطه محیطی پارک ملی نایبند منجر شود.
سرازیری آلایندهها به قلب پارک ملی نایبند
در همین راستا ۱۷ تشکل زیستمحیطی استان بوشهر در نامهای به دادستان کل کشور خواستار ورود به این موضوع و مقابله با تخریب محیط زیست شدهاند.
دوستداران محیط زیست در این نامه اعلام کردند: برای حل بخشی از مشکلات انسان نباید هویت کل یک مجموعه محیط زیستی را فدای جزء کرد. همانا در مسائل مربوط به برنامه ریزی ها، درک زیست بوم منطقه بسیار مهم و قابل تأمل است و لذا بهره مندی از چشم اندازهای طبیعی بومی مصداق آیه «قل سیروا فی الارض …» حق عموم مردم است.
شهرستان عسلویه در جنوب ایران واستان بوشهر قرار دارد هم اکنون عسلویه گم شده در آلودگی پتروشیمیها است و درگیر صنعت نامتوازن گاز و نفت است، محیط زیست این شهرستان در شرایط بحرانی قرار دارد، پارک ملی دریایی – ساحلی نایبند تنها میراث طبیعی بومی این شهرستان است و تنها داشته طبیعی است که زیر سایه فلرهای بلند برای مردم این دیار باقی مانده است، مدیران پایتخت نشین، شرکتهای مستقر در عسلویه از هر فرصتی استفاده میکنند تا از اراضی این پارک برای اقامتگاه و استفاده شخصی بهره گیرند.
هر روز فشار برای اشغال حریم منطقه حفاظت شده نایبند بیشتر میشود، صنایع گاز و پتروشیمی امان از زندگی مردمان و زیستمندانش ربودهاند، نفسها برای جنبندگان آن به شماره افتاده است، اراضی کشاورزی و ساحلی آن تحت سیطره پتروشیمیها درآمدهاند، آلایندهها تا عمق جان مردمان ساحل نشین عسلویه نفوذ کرده است، سالها است که روند بهره برداری بدون پالایش و سرازیری آلاینده به قلب پارک ملی دریایی – ساحلی نایبند همچنان ادامه دارد، آبهای ساحلی کدر شده و ذخیره گاههای طبیعی را تهدید کرده است، صیادان بیکار شدهاند و کودکان در معرض بیماریهای لاعلاج حاصل از تمرکز بیش از حد آلایندهها قرار دارند. تنها نقطه دلخوشی و داشته طبیعی این مردم منطقه حفاظت شده نایبند است است با همین نام که ریشه در تاریخ، فرهنگ و هویتشان دارد.
پای یک پتروشیمی در میان است
در ادامه نامه دوستداران محیط زیست آمده است: آنچه دل مردم این شهرستان به درد آورده است در این مقال نمیگنجد آسیب و خسران صنعت گاز سالها بر پیکر این مرز و بوم باقی خواهد بود و حالا چندی است که یک نوع زمین خواری بزرگ دیگر اتفاق افتاده است.
این بار در منطقه حفاظت شده نایبند، یک شرکت پتروشیمی برای ساخت مجتمع مسکونی - اقامتگاهی مجموعه کارکنان خود قریب سه هکتار از اراضی این پارک را به تملک درآورده و با ایجاد سازههای فلزی تحت عنوان مجتمع گردشگری به حریم امن گونههای منحصر به فرد آبزی و خشک زی نایبند تجاوز کرده است. تصرف این اراضی دل مردم بومی وفعالان محیط زیست را به درد آورده است.
اجرای طرح مجتمع مسکونی - اقامتگاهی در حریم منطقه حفاظت شده نایبند، نقض صریح اصل پنجاه قانون اساسی و بی توجهی به سند ملی محیط زیست است. در ماده چهارم سند ملی محیط زیست به صراحت به جرم انگاری محیط زیستی تاکید دارد. «براساس قوانین و مقرارت سازمان حفاظت محیط آن دسته از اعمالی را که ماهیت و یا موجودیت پارک ملی را به خطر انداخته و یا تهدید مینماید، ممنوع بوده و میبایست شدیداً با آنها برخورد شود.» همچنین بر اساس مصوبه شورایعالی شهر سازی و معماری مصوبه مورخ ۱۴/۰۶/۹۷ «قرار گیری فعالیتهای انسانی و شهرک سازی در مناطق چهارگانه حفاظت محیط زیست، عرصهها و ذخیره گاههای جنگلی و مراتعی، واگذاری آنها قانونا ممنوع است.»
انجمنهای محیط زیستی استان بوشهر، امضا کنندگان این نامه در راستای پایداری سرزمین و پیشگیری از پیامدها و عواقب غیر قابل جبران ملی ومحلی در منطقه حفاظت شده نایبند و در راستای ماده ۶۶ قانون آئین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ از جنابعالی به عنوان عالیترین مقام دادستانی تقاضا داریم نسبت به صدور دستور بررسی و جهت جلوگیری از تخریب بی رویه محیط زیست منطقه نایبند با این شرکت پتروشیمی و تعقیب و برخورد قانونی صورت گیرد.
این نامه توسط انجمنهای محیط زیستی استان بوشهر شامل انجمن یاوران سبز اندیش طبیعت گناوه، انجمن دیده بان زیست بوم دشتستان، انجمن فرهنگ سازان سبز اندیش دشتستان، انجمن زمین پاک دشتستان، انجمن نبض زمین کنگان، انجمن زیست محیطی سوکای دیر، کانون رشد و توسعه نجیرم دیر، انجمن دوستداران طبیعت سعدآباد، انجمن نبض سبز دیلم، انجمن نجوم استان بوشهر، مؤسسه سیراف پارس کنگان، مؤسسه پرنده نگری چکاوک خلیج فارس، انجمن شول سبز گناوه، انجمن توسعه پایدار نایبند عسلویه، انجمن حافظان مند بردخون دیر، انجمن حمایت از طبیعت کوه سیاه بوشکان دشتستان و مؤسسه مهر اندیش جوانان امروز کنگان امضا شده است.
فرهاد قلی نژاد اضافه کرد: جنگلهای مانگرو یکی از اکوسیستمهای ارزشمند زیستی جهان هستند که ما در کشور و در حوزه خلیج فارس دارای این زیستگاهها هستیم. زیستگاههای که قواید و کارکردهای آنها بر همه ما روشن است و دغدغههایی که ما برای حفظ این جنگلها داریم باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
وی ادامه داد: تأثیری که این جنگلها بر روی آب و هوا دارند و شرایط زیستگاهی که برای گونههای گیاهی و جانوری ایجاد میکنند و همچنین جذب آلایندهها و تولید اکسیژن، نوع خاص این جنگلها جاذبه گردشگری و سایر کارکردها همه از فواید این زیستگاه ارزشمند است.
اجازه تجاوز به حریم دریا نمیدهیم
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر گفت: همچنین در تصرف ادوانی خوریات خیلی حساس هستیم آنچه که امروز حیات جنگلها را تهدید میکند در خلیج فارس همین ساحلسازی ها و تجاوز به خوریات است که سازمان محیط زیست در سال اخیر در این زمینه مقاومت زیادی کرده و اجازه نخواهیم داد که به حریم دریا تجاوز شود.
وی تصریح کرد: ابلاغیه رئیس جمهور به استانهای ساحلی و استانداران این بوده است که هر گونه تصرف در حریم دریا و خوریات ممنوع بوده حتماً باید جلوگیری شود.
در سالهای اخیر به کمک سازمانهای مردم نهاد و دوستداران طبیعت در زمینه توسعه جنگلهای حرا و نهال کاری فعالیتهای خوبی انجام شده است.
در استان بوشهر ۹۰ درصد از این جنگلها تحت حفاظت محیط زیست قرار گرفته است که در پارک ملی دریایی نایبند و خور بساتین و همچنین منطقه مند و دیر نخیلو شاهد این جنگلها هستیم.
انتظار میرود سازمان محیط زیست همچون گذشته حافظ طبیعت و مناطق حفاظتشده از جمله پارک ملی دریایی نایبند باشد.