به گزارش خبرگزاری مهر، وطن امروز نوشت: آلودگی هوای تهران و کلانشهرهای کشور روز گذشته نیز ادامه داشت و این در حالی است که دولت همچنان به پیشنهاد تعطیلی پایتخت بی‌توجه است. تهران و چند کلانشهر کشور به علت وارونگی هوا، استفاده از سوخت‌های نامناسب مانند نفت کوره در نیروگاه‌ها و بی‌توجهی به ورود خودروهای فرسوده به شهرها، در وضعیت اضطراری به سر می‌برند. با این وجود مسؤولان دولتی برای این معضل بهانه‌های عجیب و غریب می‌آورند و اظهارات متناقض مطرح می‌کنند؛ وزیر نفت اعلام می‌کند مجبوریم از سوخت مازوت استفاده کنیم، شهرداری تهران هم وجود نشانه‌هایی از سوخت‌های غیراستاندارد را در ذرات هوای پایتخت تأیید کرده ولی یک مسؤول وزارت نیرو نیز استفاده از سوخت مازوت را تکذیب کرده است! روز شنبه هم استاندار تهران اعلام کرد با توجه به آلودگی شدید هوای تهران پیشنهاد تعطیلی ۲ روزه را داده اما با بی‌توجهی دولت مواجه شده است. وزیر کشور نیز در اظهاراتی عجیب اعلام کرد همین الان هم تهران به نوعی تعطیل است! در سال‌های گذشته با تشدید آلودگی هوا دولت مدارس را تعطیل می‌کرد اما امسال که مدارس تعطیل است مسؤولان دولتی نمی‌دانند باید چه کنند تا از آلودگی هوا کم شود.
عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور دیروز در جلسه مدیریت مصرف سوخت زمستانی کشور گفت: در حال حاضر با ۳ موضوع مواجه هستیم و فقط موضوع هوای پاک نیست. شرایط اجتماعی ما شرایط خاصی است؛ شرایط اقتصادی، کرونا و تهدیداتی که مرتب صورت می‌گیرد، در مردم استرس و نگرانی ایجاد می‌کند.
وی در تشریح ۳ موضوعی که کشور با آن مواجه است، گفت: نخست بحث آلودگی هواست که مردم کلانشهرها نگران آن هستند، چرا که شاخص‌ها بالاست و باعث نگرانی‌های بسیاری در بین مردم خواهد شد، دومین موضوع بحث خاموشی‌هاست؛ اگر در بحث مصرف برق ملاحظه نشود احتمال افزایش خاموشی‌ها وجود دارد. وی در ادامه افزود: اگر سوخت مازوت مورد نیاز تأمین نشود احتمال خاموشی وجود دارد و خاموشی ناخواسته رخ می‌دهد که این خاموشی می‌تواند حوادث بسیاری ایجاد کند. سومین مورد هم کسری سوختی است که باید از آن در نیروگاه‌ها و منازل استفاده شود. به گفته رحمانی‌فضلی، سقف تولید گاز و گازوئیل ما کاملاً مشخص است و با افزایش مصرف، با کاهش مواجه می‌شویم. هدف این جلسه نیز پیدا کردن راهکارهای حل این ۳ مساله است. همه دوستان به اعداد و ارقام و آمارها اشاره کردند، باید تلاش کنیم که مصرف را در کوتاه‌مدت کاهش دهیم. اکنون مصرف خانگی رقم بزرگی را به خود اختصاص داده و لازم است مصرف خانگی مدیریت و کنترل شود. البته منظور از کاهش مصرف این نیست که به مردم سخت بگذرد، بلکه موضوع مورد نظر ما مدیریت مصرف سوخت است. وزیر کشور درباره درخواست استانداری تهران برای تعطیلی پایتخت هم گفت: تصمیم‌گیری در این باره بر عهده کارگروهی است که قانون هوای پاک مشخص می‌کند و آنها متناسب با شاخص‌ها باید این کار را انجام دهند. تهران تقریباً تعطیل است. مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی تعطیل هستند و ادارات با یک‌سوم نیروها فعال هستند، ضمن اینکه معلوم نیست ما تا چه تاریخی ثبات و پایداری هوا خواهیم داشت.
وجود نشانه‌هایی از مصرف سوخت غیراستاندارد در صنایع
در همین ارتباط فرشید باباخانی، معاون فنی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با اشاره به روند افزایشی غلظت آلاینده دی‌اکسید گوگرد در تهران می‌گوید: نشانه‌هایی از مصرف سوخت غیراستاندارد در صنایع و نیروگاه‌های تهران وجود دارد، البته استفاده از سوخت غیراستاندارد علاوه بر گوگرد، سبب تولید آلاینده‌های دیگری ازجمله ذرات معلق کمتر از ۵/۲ میکرون نیز می‌شود.
همچنین مسعود تجریشی، معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست پیش از این در گفت و گو با ایسنا از تذکر به وزارت نیرو درباره مازوت‌سوزی نیروگاه شازند اراک خبر داده بود. او همچنین اخیراً به ایسنا گفته است که به نظر می‌رسد با سرد شدن هوا و فشار روی منابع گاز کشور و افزایش مصرف خانگی، منابع ثابت آلاینده هوا به‌صورت پراکنده از سوخت مازوت استفاده کرده‌اند. برای مثال واحدهای ریخته‌گری در تهران طی روزهای اخیر سوخت مازوت مصرف کرده‌اند همچنین از روزهای ابتدایی هفته گذشته تعدادی از نیروگاه‌ها در تهران نیز به سمت مازوت‌سوزی رفته‌اند. ما به دادستانی نامه زده و خواسته‌ایم به‌سرعت از این اقدام جلوگیری شود. اظهارات تجریشی درباره مازوت‌سوزی در نیروگاه‌های تهران، تکذیب مدیر عامل شرکت برق حرارتی را به دنبال داشت. استاندار تهران نیز در جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران گفت که هیچ کدام از صنایع و نیروگاه‌ها از سوخت مازوت استفاده نمی‌کنند اما داده‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد نیروگاه‌ها و صنایع اطراف تهران از سوخت‌های غیراستاندارد استفاده می‌کنند. بر اساس اطلاعات شرکت کنترل کیفیت هوای تهران طی چند ماه اخیر و بویژه آذرماه غلظت آلاینده دی‌اکسید گوگرد- که ارتباط مستقیم با مصرف مازوت و سوخت‌های غیراستاندارد در صنایع دارد- در برخی ایستگاه‌های شهر تهران افزایش قابل توجهی داشته و حتی در برخی موارد بسیار بالاتر از حد مجاز قرار گرفته است. گفتنی است ایستگاه‌هایی که موارد عبور از حد مجاز را داشته‌اند بیشتر ایستگاه‌های واقع در جنوب غرب و جنوب تهران بوده‌اند. از سوی دیگر از ابتدای هفته گذشته ورود خودروهای دیزلی به تهران ممنوع شد اما برخلاف انتظارها همزمان با ممنوعیت ورود دیزلی‌ها به تهران، غلظت آلاینده دی‌اکسید گوگرد باز هم افزایش یافت. در این میان عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیط‌زیست مدعی شد: تعطیلی تهران به این دلیل است که ملت مستقیماً با هوای آلوده مواجه نشوند و برای پیشگیری است. منشأ اصلی آلودگی مازوت است و اگر حذف نشود همین وضع ادامه دارد. بالای ۶۵ درصد علت آلایندگی، خودروهای گازوئیل‌سوز و کارخانجاتی است که سوخت مازوت مصرف می‌کنند. باید جلوی اینها گرفته شود. هوا در حال حاضر ساکن است و وقتی هوا ساکن است این آلایندگی‌ها که وارد می‌شوند، می‌مانند. وی در ادامه افزود: یک سال است در حال مکاتبه با وزارت نفت و وزارت نیرو هستیم که مازوت را تصفیه کنند اما آنها کار تصفیه را تاکنون انجام نداده‌اند. دیروز وزیر نفت هم صراحتاً تأیید کرد در نیروگاه‌ها از مازوت استفاده می‌شود. بیژن زنگنه گفت: ما مایل نیستیم مازوت مصرف شود اما چاره‌ای جز تحویل مازوت به نیروگاه‌ها نداریم. به‌رغم اینکه سازمان محیط‌زیست نیز مازوت‌سوزی نیروگاه‌ها در تهران را تأیید کرده است اما مدیرعامل شرکت برق حرارتی گفت: هیچ‌کدام از نیروگاه‌های تهران از سوخت مازوت استفاده نمی‌کنند و نمی‌توان آلودگی تهران را به این مساله مربوط دانست. محسن طرزطلب با اشاره به صحبت‌های اخیر رئیس سازمان محیط‌زیست درباره مازوت‌سوزی نیروگاه‌های تهران، اظهار کرد: در استان تهران به هیچ عنوان از سوخت مازوت استفاده نشده و نخواهد شد و شاید صحبت‌هایی که درباره مازوت‌سوزی می‌شود مربوط به صنایع غیرنیروگاهی باشد. وی در ادامه افزود: در استان تهران و در شهرستان‌های تهران نیروگاهی وجود ندارد که مازوت‌سوز باشد و تنها ۲ نیروگاه بعثت و منتظرالقائم این قابلیت را دارند که تاکنون بخش مازوت‌سوز این ۲ نیروگاه هم مورد استفاده قرار نگرفته است. مدیرعامل شرکت برق حرارتی همچنین با اشاره به نیروگاه ری گفت: این نیروگاه به طور کامل گازی است و اگر گاز وجود نداشته باشد از گازوئیل استفاده خواهد کرد و به هیچ عنوان مازوت در این نیروگاه استفاده نمی‌شود.
هوای تهران امروز بسیار خطرناک می‌شود
با وجود تکذیب دولتی‌ها درباره تأثیر سوخت مازوت بر آلودگی هوا، اعضای شورای شهر تهران معتقدند با مصرف مازوت هوا بیشتر آلوده می‌شود و به این موضوع شدیداً اعتراض دارند. مجید فراهانی، عضور شورای شهر تهران دیروز در این باره گفت: طی هفته گذشته شاخص آلودگی هوای تهران هر روز بالای ۱۴۰ بود و پایتخت در شرایط قرمز قرار داشت. وی با بیان اینکه سالانه هزاران ایرانی بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند، گفت: شاخص کیفیت هوا به ۱۵۲ نیز رسید و احتمالاً طی امروز و فردا به بالای ۱۶۰ و شرایط بسیار خطرناک خواهد رسید. عضو شورای شهر تهران ادامه داد: همه آمارها نشان می‌دهد که سوخت مازوت در صنایع و نیروگاه‌های تهران از یک‌سو و گازوئیل کامیون‌های فرسوده از سوی دیگر ۶۰ درصد حجم آلودگی تهران را به خود اختصاص داده‌اند. فراهانی گفت: مازوت آلوده‌ترین سوخت فسیلی محسوب می‌شود و بر اساس گفته‌های رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست مقدار سولفور موجود در گازوئیل‌ها نیز ۲۰ برابر مجاز است. عضو شورای شهر تهران گفت: مدیریت کاهش آلودگی هوا نیازمند جلسات فوری در سطح دولت و مجلس است که به عنوان نماینده مردم تهران از ۲ قوه مجریه و مقننه می‌خواهم اقدامات لازم را برای کاهش آلودگی هوا انجام دهند. در این بین تلاش محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران برای بی‌تأثیر قلمداد کردن عملکرد مدیریت شهری بر آلودگی هوا روزگذشته جالب توجه بود. وی با اشاره به افزایش ۲ برابری غلظت دی‌اکسید گوگرد در هوای پایتخت گفت: مدیریت شهری اختیاری برای محدودیت و کنترل این موضوع و آلودگی هوا ندارد. به گزارش فارس، محسن هاشمی با اشاره به موضوع افزایش آلودگی هوا در پایتخت طی روزهای گذشته گفت: باید درباره این موضوع تذکری به مسؤولان مربوطه داده شود. بر اساس بررسی‌های به عمل آمده، استفاده از سوخت‌های پرگوگرد در صنایع و نیروگاه‌ها تأثیر جدی بر تشدید آلودگی هوا داشته است. رئیس شورای شهر تهران بیان داشت: غلظت دی‌اکسید گوگرد طی هفته گذشته در هوای تهران ۲ برابر شده و این در حالی است که مدیریت شهری هیچ اختیاری برای ایجاد محدودیت و کنترل این موضوع ندارد. وی گفت: حتی درباره سوخت مازوت، اطلاعات ضد و نقیضی منتشر می‌شود و باید بدانیم که مهم‌ترین عامل در تصمیم‌گیری درست، اطلاعات صحیح است.
نیروگاه‌ها به جای مازوت، گازوئیل بی‌کیفیت می‌سوزانند
معاون نظارت و پایش اداره کل محیط‌زیست استان تهران درباره علل آلودگی هوای تهران و راهکارهای مهار این پدیده گفت: تهران سابقه نیم قرن تجربه آلودگی هوای را داراست و طی این ۵۰ سال هر چند اقداماتی در مهار این پدیده انجام شده اما به دلیل رشد میزان جمعیت و توسعه شهرنشینی در این کلانشهر نتیجه قابل توجهی به دست نیامده است.
محمد رستگاری با بیان اینکه طی ۱۰ سال اخیر با انجام اقدامات لازم میزان آلودگی هوا در تهران کاهش یافته است و تعداد روزهای ناسالم نیز به نسبت کم شده است، گفت: درگذشته عمده آلایندگی‌های تهران ناشی از منواکسیدکربن بود که با اقدامات انجام شده اکنون این نوع آلایندگی در کلانشهر تهران وجود ندارد، البته این اقدامات در مهار آلودگی هوای تهران و برخی کلانشهرها کافی نیست و باید راه‌حل درستی برای آن جست‌وجو کرد اما تردد میلیونی خودروها و موتوسیکلت‌ها همچنین فعالیت صنایع و نیروگاه‌ها و… که منشأ آلودگی هستند کار تصمیم‌گیران را برای حل این معضل سخت کرده است.
وی افزود: سالانه ۲۰۰ هزار نفر به تعداد شهروندان تهرانی اضافه می‌شود که این تکثر جمعیت نیاز به خدمات حمل‌ونقل و تأمین نیازهای گرمایشی و… را بالا می‌برد. بنابراین، این موضوع باعث شده تا اقدامات برای رفع حل معضل آلودگی هوا به کندی انجام شود. رستگاری کمبود منابع مالی برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی، خودروهای دیزلی و خروج عمده خودروهای دودزا و فرسوده را یکی از عوامل مهم ایجاد آلودگی هوا در پایتخت و برخی کلانشهرها عنوان کرد و اظهار داشت: کمبود منابع مالی برای نوسازی خودروهای فرسوده از یک طرف و ناهماهنگی‌های بین دستگاهی برای تصمیم‌گیری نسبت به رفع پدیده آلودگی هوا در تهران و برخی شهرها از طرف دیگر موجب شده است تا هر ساله شاهد آلودگی هوا در تهران شویم.
معاون نظارت و پایش اداره کل محیط‌زیست استان تهران با بیان اینکه یک دستگاه واحد نمی‌تواند مشکل آلودگی هوا را حل کند، افزود: حل معضل آلودگی هوا نیازمند مدیریت یکپارچه است و اگر دستگاه‌ها یا نهادهای مرتبط در تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های خود نسبت به ایجاد راهکارهای لازم برای حل مشکل آلودگی هوا کم‌کاری کنند اهداف مورد نظر محقق نمی‌شود، بنابراین باید همه پازل‌ها در کنار هم قرار گیرند تا بتوان در مسیر کاهش آلودگی هوا گام برداشت.
وی با بیان اینکه در تهران هیچ‌گونه سوخت مازوتی در نیروگاه‌ها و صنایع استفاده نمی‌شود، افزود: در چند سال اخیر اقدامات خاصی در راستای پلمب مخازن سوخت مازوت صنایع و نیروگاه‌ها در تهران انجام شده است و آنها اکنون برای تأمین سوخت از گازوئیل استفاده می‌کنند که البته این سوخت بعضاً کیفیت مناسبی ندارد.