به گزارش خبرگزاری مهر، قاسم تبریزی، پژوهشگر تاریخ معاصر و مسئول کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی درکتابخانه مجلس شورای اسلامی در برنامه «گفتگوی فرهنگی» پیرامون ابعاد اجتماعی حجاب و مساله کشف حجاب در دوران رضا خان و اینکه اساساً چه اتفاقی رخ دادکه به این قانون منجرشد؟ بیان داشت: کشف حجاب در سه مرحله قابل بررسی است، یکی قبل از مشروطه که منورالفکرانی که در جامعه داشتیم یا همان غرب زدگان درکنار تمجید از غرب یکی از مسائلی که می‌پرداختند مساله زنان بود (به عنوان آزادی زنان). در این دوره مقدماتی تا مشروطه به ویژه در نشریات فراهم شد،. با انقلاب مشروطه، جریان غرب گرا یا لژ بیداری و فراماسون‌ها بر انقلاب مسلط شدند و مسیر مشروطه را انحراف دادند و در این چهارده سال از پیروزی انقلاب مشروطه تا کودتای انگلیسی سوم اسفند هزارو دویست و نود و نه در نشریات باز مساله آزادی زن یا حضور زن در جامعه تبلیغ شد. اگر چه در این جا برخی نقش گروه‌های تبشیری مسیحیت یا در مدارس خارجی در ایران هم بی تأثیر نمی‌دانند، اما غالب همین جریان غرب گرا بود.
وی ادامه داد: حضور این گروه و جریان در مجلس و مطبوعات در این دوره بخصوص از نظر سیاسی وموقعیت اجتماعی قابل بررسی است انگلستان در این زمان سه ضربه از ملت ایران خورد: یکی قرارداد تنباکو که با شکست مواجه شد دوم قرارداد ۱۹۱۷ که ایران به دو بخش انگلیسی و روسی تقسیم شد و آخرین شکست در این عرصه قرارداد ۱۹۱۹ بود اگر ایران مستعمره انگلیس می‌شد دوسیستم مهم نظامی و دارایی و اقتصاد مملکت در اختیار مستشاران انگلیس بود که با مخالفت مردم و علما و چهره‌های مبارز شکست خورد. از این زمان انگلستان به دنبال تغییر ساختار ایران افتاد خصوصاً چهره‌های معروف در حکومت جایگاه خاصی پیدا کرده بودند و جریان اسلامی از صحنه جامعه حذف کرده بودند، کودتای سوم اسفند که توسط انگلستان به مرحله اجرا در امد دو گزینه را برای حکومت داشت: یکی سید ضیاالدین طباطبایی روشنفکر اهل قلم و روزنامه نگار بود. یک گزینه نظامی بود، رضاخان اهل علم وتفکر نبود اما یک نظامی قدرتمند بود و پس از روی کار آمدن جمهوریت اش با مخالفت مراجع قم، نجف، تهران مواجه شد پس رضاخان موانع را برداشت.
تبریزی تصریح کرد: در دهه اول حکومت رضاخان، وی چند کار ضداسلامی کرد، یکی حرکت به قم حمله به آیت الله شیخ تقی بافقی، تهدید شیخ کریم حائری مرجع تقلید و رئیس حوزه، دوم دستگیری علمای اصفهان آقا نجفی برای برکناری رضاخان انجام داد، سوم دستگیری وتبعید علمای آذربایجان وآیت الله میرزا باقر قاضی و در دهه دوم نیز روزنامه نگارهایی چون میرزاده عشقی و محمد فرخی را تبعید و زندانی کرد.
وی افزود: دوره دوم (هزارو سیصد ویازده) کنگره زنان شرق در ایران با شعار آزادی زنان مطرح می‌شود، محمود افشار در مجله آینده راجع به آزادی زن می‌نویسد، بهائیت و فراماسونی به عنوان دو جریان فکری پشت این قضیه قراردارند، گروه‌های تبشیری فعال اند .۱۳۱۰ با تثبیت حکومت رضاخان حوزه‌های علمی بسته و برخی حوزه‌های علمیه تبدیل به مدارس مختلط و بعضی دیگر تبدیل به انبار می‌شوند. رضاخان اگر آدم آزاد منش بود نمی‌توانست اهداف انگلیس‌ها را برآورده کند رضاخان یک سفر خارجی رفت و ان ترکیه زمان آتاتورک بود که سفری نمایشی بود؛ زن‌های بی حجاب به او نشان دادند، ایده تزریق کردند ویکی ازثمرات فاجعه آمیزآن قضایای هفدهم دی بود که در زمان رضاشاه اتفاق افتاد.
پژوهشگر تاریخ معاصر افزود: به کمک روشنفکران متصل به دربار پهلوی تصمیم گرفته شد، زن ایرانی را از دایره حجاب عفاف خویش دور کنند و افرادی چون محمدعلی فروغی و علی اصغر حکمت در کشف حجاب نقش ایفا کردند. برداشتن حجاب مقدمه‌ای برای برداشتن عفت بود برای برداشتن حیا در جامعه اسلامی، برای سرگرم کردن مردم به عامل بسیار قوی نیرومند جنسی و زن‌های مسلمان ما با وجود سخت گیری ها در طول زمان در مقابل این فشارایستادگی کردند.
تبریزی اظهار کرد: علاوه بر جریان فراماسون فرهنگی وابسته به غرب جریان روشنفکری ما حتی آنهایی که با رضاخان مخالف بودند، نا آکاهانه یا آگاهانه با سیاست حکومت حرکت کردند و مبانی فکری برمبنای کشف حجاب را ترویج دادند. ترجمه کتاب‌هایی که در مصر به مساله زن می‌پرداخت و حتی در بازگشت دردهه اول ودوم طرح تغییر لباس زنان هم مطرح بوده است، کلاه پشمی به کلاه پهلوی و بعد کلاه شاپوری تغییرکرد، بخشی از روحانیون خلع لباس شدند و رابطه ایران با نجف کاملاً قطع شد؛ هویت اسلامی ما را می‌خواستند نابود کنند، انتقادی از علمای خراسان آیت الله یونس اردبیلی، آیت الله آقازاده خراسانی، آیت الله قمی دهه اول شد که عنوان کردند به تهران بیایند با شاه صحبت کنند ایشان داخل حرم عبدالعظیم از شاه ملاقات می‌خواهد او را تبعید می‌کنند سید حسین قمی، در اعتراض علمای خراسان جلسات تشکیل می‌دهند در نتیجه مردم در مسجد گوهر شاد جمع می‌شوند، فتح الله پاکروان سرهنگ نوابی جزو مسؤلین خر اسان بودند و وقایع گوهرشاد برای اعتراض به تغییر لباس و کشف حجاب رخ داد و فروغی قاتل مردم در مسجد گوهر شاد، یک سازماندهی در سیستم فرهنگی می‌دهد.
وی درخصوص ارتباط فاجعه مسجد گوهرشاد با کشف حجاب گفت: درمرحله اول ۳۷ عالم مجتهد تبعید به زندان می‌شوند در ارتباط با واقع گوهرشاد، طبق قانون اساسی مشروطه هر قانونی که بر خلاف اسلام وتشیع اثنی عشری باشد ممنوع است در زمانی هستیم که مجلس نداریم. اعتراض شیخ عبدالکریم حائری مطرح است، سخنان توهین آمیز محمد علی فروغی به آ یت الله که می‌گوید تو چگونه جرأت کردی به اعلی حضرت این نوشته را بدهی مطرح می‌شود شخصیت‌های دیگر در تهران و شیراز اعتراض کردند. آیت الله هاشمی شیرازی و دستغیب به زندان افتادند در این شرایط در یک جمع بندی بخواهیم دوره حرکت رضاخان را بررسی کنیم تنها بحث بر موضوع کشف حجاب نبود، تغییر لباس مردان، تغییر کلاه در دومرحله؛ تغییر حوزه‌های علمیه، تعطیلی هیئت‌ها ی مذهبی و منع عزاداری امام حسین (ع)، منع برگزاری مجالس ختم علما، تشکیل مدارس مختلط، حذف آموزش کتب دینی در مدارس همه و همه در ۱۷ دی ما به شکل فاجعه گوهرشاد خود را نشان داد، در حقیقت انگلستان طراح و مجری آن رضاخان بود.
تاریخ انتشار: ۲۰ دی ۱۳۹۹ - ۱۲:۵۰
قاسم تبریزی به تشریح تاریخچه و دلایل وقوع فاجعه مسجد گوهرشاد به بهانه کشف حجاب رضاخانی و در اصل پیاده سازی طرح نفوذ فرهنگی انگلیس توسط رضاخان پرداخت.