خبرگزاری مهر، گروه استانها - کوروش دیباج: دیپلماسی شهری به عنوان کلید اصلی توسعه هر کلان‌شهری محسوب می‌شود، ولی سوال اینجا است که حلقه مفقوده اقتصاد استان مرکزی در محقق نشدن دیپلماسی شهری چیست؟ مهر در گزارش پیش رو به بررسی این موضوع پرداخته است.
سرمایه گذاری خارجی همیشه یکی از ارکان و زیر ساخت‌های رونق اقتصادی هر کشور بوده است و شهرها از این امر مستثنی نیستند و امروزه شهرها با فراهم آوردن بسترهای لازم برای سرمایه گذاری‌های خارجی در کنار اقدامات و سیاست‌های کلی کشور سعی در توسعه این امر دارند ولی سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که تحریم‌ها و مدیریت جنگ اقتصادی که آمریکا علیه کشور ما به راه انداخته به چه میزان بر کاهش سرمایه گذاری خارجی در کلانشهر اراک نقش داشته است.
سعید حاجی، عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی در گفتگو با خبرگزاری مهر اظهار کرد: باید این واقعیت را پذیرفت که آمریکا طی این سال‌ها تمام سعی و تلاش خود را برای از پای در آوردن اقتصاد کشور به کار برده است، ولی نمی‌توان با استناد به این واقعیت با خود فکر کنیم که هیچ کشور خارجی تمایل به سرمایه گذاری در کشور بالاخص سرمایه گذاری در استان صنعتی چون استان مرکزی و کلانشهر اراک را ندارد. تمایل به سرمایه گذاری خارجی در استان مرکزی و کلانشهر اراک وجود دارد ولی اگر واقعیت سرمایه گذاری در شهر را بخواهیم مرور و ارزیابی کنیم متأسفانه سرمایه گذاری خارجی مطلوبی تاکنون صورت نگرفته که شاهد اثرات سو تحریم‌های آمریکا بر این سرمایه گذاری‌ها باشیم.
وی ادامه داد: کشور ما در شرایط جنگ اقتصادی قرار دارد و در این نوع جنگ اگر مقابله به هنگامی صورت نگیرد اثرات سوئی در تمامی حوزه‌ها خصوصاً سرمایه گذاری خارجی خواهد داشت.
دیپلماسی شهری در کلانشهر اراک نو پا است
این مدرس دانشگاه اظهار کرد: با وجود عملیات روانی و فعالیت گسترده آمریکا برای ضربه زدن به اقتصاد کشور که بخشی مهمی از آن ممانعت از سرمایه گذاری خارجی در کشور است؛ خوشبختانه بسیاری از کلانشهرهای کشور همچون شیراز، اصفهان، مشهد به دلیل سابقه تاریخی، فرهنگی و تعامل مطلوبی که با سایر شهرهای جهان از طریق دیپلماسی شهری دارند، تمایل سرمایه گذاران خارجی برای سرمایه گذاری در این کلانشهرها وجود دارد ولی متأسفانه هنوز دیپلماسی شهری در کلانشهر اراک نو پا است و این به عملکرد مدیریت شهری بالاخص واحد روابط بین الملل شهرداری اراک ارتباط دارد.
حاجی با بیان اینکه اقدامات و فعالیت‌های رسانه‌ای آمریکا، سرمایه گذاران را نسبت به سرمایه گذاری در کشور و استان مرکزی محتاط‌تر یا بهتر است بگوییم ترسوتر کرده است، گفت: متأسفانه اقدامات اخیر آمریکا علیه کشور ما روند سرمایه گذاری خارجی در کشور خصوصاً کلانشهرها را دچار کندی کرده است ولی ناچار هستیم با این شرایط کنار آمده و برای جذب سرمایه گذار خارجی بیش از گذشته تلاش کنیم.
وی گفت: وقتی جریان شرکت‌های اروپایی، آسیای میانه و غیره تهدید می‌شوند که نباید با کشور ما همکاری داشته باشند، به ناچار روند سرمایه گذاری دچار اختلال جدی می‌شود. برای اینکه اثرات تحریم در حوزه سرمایه گذاری خارجی در کلانشهر اراک را بخواهیم بررسی کنیم باید دریابیم که در کدام حوزه‌ها سرمایه گذاری خارجی در شهر اصفهان شکل گرفته است که متأسفانه هنوز اطلاع دقیقی از این امر صورت نگرفته است.
بخش خصوصی به دنبال ارتباط گیری هر چه بیشتر با شرکت‌های کوچک اروپایی باشد
حاجی تاکید کرد: برای برون رفت از این شرایط به نظر بنده بخش خصوصی باید به دنبال ارتباط گیری هر چه بیشتر با شرکت‌های کوچک اروپایی باشد و سعی کند این ارتباطات را برقرار و حفظ کند.
این مدرس دانشگاه در ادامه گفت: اینکه بتوانیم محیط اقتصادی کلانشهر اراک را از لحاظ کسب و کار رونق بدهیم، قطعاً می‌توانیم در حوزه سرمایه گذاری خارجی موفق عمل کنیم زیرا شرایط کسب و کار در کشور در وضعیت خوبی قرار ندارد.
به گزارش مهر، فاطمه مرادی زاده، مدرس گروه اقتصاد با اشاره به نقش سرمایه گذاری خارجی در توسعه دیپلماسی شهری عنوان کرد: تحریم‌ها در هر سطح و اندازه‌ای که باشد تأثیرات منفی خود را در تمامی حوزه‌های کشور بالاخص دیپلماسی شهری خواهد گذاشت و زمانی این فرآیند بحرانی‌تر می‌شود که مدت اعمال تحریم‌ها افزایش یابد.
دولت بخشنامه‌های دست و پاگیر را از پیش روی تولید کننده و صادر کننده بردارد
وی در ادامه گفت: برای گذر از این شرایط حساس باید دولت قوانین و بخشنامه‌های دست و پاگیر را از پیش روی تولید کننده و صادر کننده مقداری بکاهد و مهمتر از همه دولت در رابطه با مسائل مهم تولید و سرمایه گذاری مثل مسئله ارزی، گمرکی، بازگشت ارز و غیره هر روز بخشنامه و دستور العمل جدیدی تدوین و اجرایی نکند و تکلیف تولید کننده و صادر کننده مشخص شود، اگر همه این موارد به درستی اجرا شود از این شرایط که سرمایه گذاری خارجی را تحت الشعاع و مورد اختلال قرار داده گذر خواهیم کرد.
مرادی زاده تصریح کرد: با توجه به شرایط موجود نمی‌توان سرمایه گذاری خارجی مطلوبی در کشور و استان مرکزی داشته باشیم، هم اکنون در شرایط پیچیده و سخت سرمایه گذاری قرار داریم که نیازمند است دولت، بخش خصوصی، تولید کننده و صادر کننده همت کنند تا بتوانیم از شرایط موجود عبور کنیم.
این مدرس دانشگاه در پایان تاکید کرد: برای رونق سرمایه گذاری خارجی در استان مرکزی خصوصاً کلانشهر اراک راهکار این است که اتاق‌های بازرگانی توجه و تمرکز ویژه‌ای در حوزه دیپلماسی شهری داشته باشند تا بتوان ارتباط اثرگذار و مفیدی با دیگر شهرهای جهان برقرار شود و ارتباط کلانشهر اراک با سایر کشورها به خوبی برقرار شود که برای محقق شدن این امر می‌طلبد مدیریت شهری بالاخص شهردار اراک در حوزه دیپلماسی شهری جدی تر ورود پیدا کنند.
خواهرخواندگی؛ محوری ترین راهکار برای تحقق دیپلماسی شهری
به گزارش مهر سعید میرمعینی، مدرس روابط بین الملل با اشاره به اهمیت سرمایه گذاری خارجی در تحقق دیپلماسی شهری، گفت: حوزه اقتصاد بالاخص جذب سرمایه گذاری خارجی به عنوان محوری ترین راهکار برای تحقق دیپلماسی شهری محسوب می‌شود که در بسیاری از کشورها از ظرفیت خواهرخواندگی شهرها برای جذب توریست و در نهایت ترغیب سرمایه گذاری خارجی استفاده می‌شود.
وی ادامه داد: ولی متأسفانه این امر در استان مرکزی و شهرستان اراک به عنوان مرکز استان و پایگاه اکثر صنایع استان صورت نگرفته است. به جرأت می‌توان گفت استان مرکزی نسبت به اکثر استان‌های کشور با وجود ظرفیت قطب صنعتی کشور، تعامل کمتری با کشورهای خارجی خصوصاً کشورهای خاورمیانه و همسایه دارد.
این مدرس روابط بین الملل اظهار کرد: بارها به هر بهانه‌ای هیأت‌های کشور خارجی برای تحقیق سرمایه گذاری در استان مرکزی به استان مرکزی سفر کرده‌اند ولی در عمل به دلیل عملکرد ضعیف دفتر امور اقتصادی استانداری مرکزی استان مرکزی نتوانسته در جذب سرمایه گذاری خارجی موفق عمل کند. با وجود اینکه استاندار و مسئولین استاندار از روند بالای جذب سرمایه گذاری خارجی صحبت می‌کنند ولی این امر در استان صورت نگرفته است.
این مدرس روابط بین الملل تصریح کرد: آنهایی که استان مرکزی را بهشت سرمایه گذاری خارجی معرفی می‌کنند، اطلاع دارند که نقص برجام و شیوع بحران کرونا چه تأثیر ناگواری بر روند جذب سرمایه گذاری خارجی در کشور گذاشته است. این تأثیرات به شکلی است که بسیاری از استانها و شهرهای موفق کشور که تا پیش از این در جذب سرمایه گذاری خارجی مشکل نداشتند، امروزه با بحران جدی در این حوزه روبرو هستند.
به گزارش مهر، هر چند استان مرکزی اسم استان صنعتی را یدک می‌کشد اما این پرسش مطرح است که با وجود ترسیم افق سرمایه گذاری خارجی در استان و ایجاد ۱۵ هزار شغل آیا امر محقق شده است یا خیر؟ بارها استاندار مرکزی در جلسات متعدد از استان مرکزی به عنوان اولین استان در جذب سرمایه گذاری خارجی یاد می‌کند ولی سوال اصلی این است که اگر جذب سرمایه گذاری به درستی محقق شده است پس چرا دیپلماسی شهری بنا به گفته کارشناسان در نقاط مختلف استان مخصوصاً کلانشهر اراک محقق نشده است؟
هر چند عملکرد مدیریت شهری در تحقق دیپلماسی شهر بسیار مهم و حائز اهمیت است ولی باید دید سرمایه گذاری‌های خارجی در استان با توجه به تشدید روزانه تحریم‌ها هنوز ادامه دارد یا خیر؟ یافتن پاسخ این سوال‌ها در صورتی تحقق پیدا می‌کند که به جای تیترهای پرطمطراق، آمار و اطلاعات دقیقی منطبق با واقعیت در اختیار مردم و رسانه‌ها قرار بگیرد.