به گزارش خبرنگار مهر، مهرداد جمال ارونقی معاون فنی گمرک صبح امروز در برنامه زنده تلویزیونی شبکه یک سیما با بیان اینکه ۴.۵ میلیون تن کالای اساسی در ۲۵ گروه کالایی در گمرکات و بنادر کشور موجود است افزود: حدود ۴ میلیون تن کالای غیر اساسی و غیر کانتینری هم در بنادر و گمرکات کشور موجود داریم.
وی ادامه داد: کالاهایی که توسط کانتینرها حمل شده هم به ۹۶ هزار TEU کانتینر رسیده است که شامل ۹۰ درصد از کالاهای وارداتی اعم از کالاهای اساسی و غیر اساسی می‌شود.
ارونقی بیان کرد: روند کالاهای وارداتی به گونه‌ای است که کالاها وارد مناطق آزاد، ویژه و گمرکات کشور می‌شود و صاحبان کالا باید تشریفات لازم را توسط گمرک انجام دهند و بعد از طی مراحل ترخیص، کالا وارد کشور می‌شود.
معاون فنی گمرک بیان کرد: در بنادر و مناطق ویژه و آزاد کالا وارد شده و مراجع تحویل گیرنده، کالا را تحویل می‌گیرند و یک فرصت ۲ ماهه برای صاحب کالا وجود دارد؛ در صورت نداشتن عذر موجه، صاحب کالا مراجعه و تشریفات گمرکی را انجام می‌دهد و نسبت به ترخیص کالای خود اقدام می‌کند.
مصوبه شورای عالی امنیت ملی در خصوص ماندگاری کالا در بنادر
ارونقی با بیان اینکه طبق مصوبه شورای عالی امنیت ملی مدت زمان ماندگاری کالا در گمرکات بنادر کشور ۲ ماه است گفت: ممکن است ادامه ماندگاری برخی کالاها توسط خود گمرک تمدید شود تا صاحبان کالا ادامه فرآیند ترخیص را انجام دهند.
وی تأکید کرد: برخی از کالاهای اساسی طبق حقوق مکتسبه خود امکان انتقال آنها به سازمان اموال تملیکی نیست بنابراین زمان مدت نگهداری آنها بیش از ۲ ماه می‌شود.
نیمی از کالاهای وارداتی ثبت سفارش نمی‌شوند
ارونقی بیان کرد: طبق مصوبه هیئت وزیران در سال ۹۷ صاحبان کالا باید در ابتدا ثبت سفارش را انجام دهند و پس از آن اقدام به تخلیه کالاهای اساسی کنند؛ اما بیش از ۴۷ درصد از کالاهای وارد شده به کشور در ابتدا بدون ثبت سفارش وارد می‌شود به طوری که صاحبان کالا، کالا را وارد بنادر کشور می‌کنند و بعد از آن اقدام به طی کردن مراحل ثبت سفارش می‌کنند. این در حالی است که امکان عدم تخلیه کردن آنها توسط بنادر وجود ندارد.
وی با بیان اینکه برخی از کالاها از جمله کالاهای گروه ۴ که ممنوع الورودند ولی ابتدا وارد شده و بعد از آن صاحبان کالا اقدام به ثبت سفارش آنها می‌کنند، گفت: در این بین ۲ حالت وجود دارد: ۱. در ابتدا برخی از کالاهای ممنوعه وارد می‌شوند و بعد از مدتی مجوز قانونی برای واردات آنها صادر شده و سپس ترخیص می‌شوند؛ ۲. در حالت بعدی هم همانند سال گذشته که ۷ میلیون تن کالای دپو شده در گمرکات وجود داشت و بعد از اعلام گمرک مبنی بر فاسد شدن و اتمام زمان مصرف آنها، دولت اقدام به ترخیص آنها کرد؛ اما امسال در این زمینه اقدامی صورت نگرفته است.
ماجرای رها کردن خودروهای وارداتی در گمرکات چه بود؟
ارونقی با بیان اینکه برای ترخیص خودروهای وارداتی در یک مقطعی ۲ بار تصمیم گرفته شد که اقدامات لازم برای برخی از واردکنندگانی که برایشان حقوق مکتسبه ایجاد شده بوده و برخی دیگر هم ثبت سفارش کرده بودند، انجام شود، افزود: برخی از افراد، زمانی که متوجه شدند قرار است مصوبه‌ای در این خصوص صادر شود بیش از هزار خودرو وارد گمرک کردند؛ اما در همان زمان اعلام شد که مجوز ترخیص صرفاً برای خودروهای ورودی تا سال ۹۷، صادر می‌شود بنابراین برخی از صاحبان کالا مجبور به مرجوع کردن کالای خود (خودروهای وارداتی) یا رها کردن آنها کردند.
پشت پرده واردات لوازم خانگی بوش و ۴۷ کامیون موز
وی بیان کرد: بسیاری از کالاهای گروه ۴ در حال حاضر با توجه به این مصوبات در گمرکات مانده اند که یکی از این کالاها مربوط به لوازم خانگی بوش است و چندی پیش رسانه‌ای هم شد.
ارونقی تاکید کرد: ۴۷ کامیون موز سبز وارد کشور شده اما به دلیل آنکه بعد از ممنوعیت اردیبهشت ماه وارد شده هنوز مجوز ترخیص آنها صادر نشده و همچنین اعلام کرده بودند که در قبال صادرات سیب مجوز ترخیص صادر می‌شود.
معاون فنی گمرک گفت: به وزارت صمت اعلام کرده ایم که اقدامات لازم برای تعیین تکلیف این ۴۷ کامیون دپو شده را انجام دهند که در صورت ارائه مجوز تعیین و تکلیف شوند.
ترانزیت جاده‌ای کالا بدون مجوز گمرک ممنوع است
ارونقی با بیان اینکه موضوع ثبت سفارش در مرزهای زمینی توسط گمرک کنترل می‌شود و اجازه ترخیص کالا و یا ترانزیت بدون مجوز و یا ثبت سفارش را نمی‌دهیم افزود: در مرزهای جنوبی کشور به دلیل مشرف بودن به مناطق ویژه این اقدامات انجام می‌شود.
وی توضیح داد: به صورت کلی باید این موضوع تعیین تکلیف و فرآیند و زیر ساخت‌ها و همچنین تاریخ ثبت سفارش کالا باید انجام شود همان طور که هم اکنون اعلام شده بیش از ۴۷ درصد از کالاها در بنادر کشور بدون ثبت سفارش وارد می‌شوند و ما روند ثبت سفارش آنها را بررسی نمی‌کنیم.
ارونقی اظهار کرد: اگر کل فرآیند ترخیص کالا از ابتدا تا انتها را در نظر بگیرم، مشکلات بسیار زیادی برای متروکه اعلام کردن کالا در گمرکات کشور وجود دارد به طوری که برخی از صاحبان کالا بدون ثبت سفارش اقدام به واردات کالا می‌کنند و برخی هم با مشکل تأمین و انتقال ارز هستند که باعث طولانی شدن مدت زمان ترخیص کالا و در نتیجه کالا دپو می‌شود؛ مشکل دیگر فرآیند همکاری دستگاه‌های مختلف با گمرک است چراکه گمرک با ۲۲ سازمان و دستگاه اجرایی در ارتباط است که بسیاری از آنها در این زمینه همکاری لازم را انجام نمی‌دهند.
وی تأکید کرد: طبق مصوبه شواری عالی امنیت ملی دستگاه‌ها موظفند در مدت زمان مشخص اقدامات لازم برای ترخیص کالای وارداتی را انجام دهند.
دستگاه‌ها مصوبه شورای عالی امنیت ملی را اجرا نمی‌کنند
ارونقی افزود: طبق مصوبه شورای عالی امنیت ملی با توجه با شرایط تحریم در کشور دستگاه‌ها حداکثر ۷ روز مهلت دارند که مراحل برای اخذ مجوز قانونی را صادر کنند اما همچنان شاهد هستیم که برخی از دستگاه‌ها تنها مجوز یک ماهه صادر می‌کنند.
وی ادامه داد: طبق مفاد بند الف مصوبات جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت در خصوص «ترخیص فوری کالاهای اساسی و ضروری موجود در انبارهای گمرک» و «به منظور تسریع در ترخیص کالاهای موجود در گمرکات کشور و با توجه به اقتضائات کنونی اقتصادی، به گمرک ایران اجازه داده می‌شود کلیه کالاهای اساسی و ضروری مورد نیاز واحدهای تولیدی را که تا تاریخ ۱۰ آبان ۱۳۹۹، دارای قبض انبار هستند، بر اساس اولویت‌های اعلامی وزارت صنعت، معدن و تجارت (با استفاده از ارز صادراتی، یا ارز متقاضی و یا ارز تأمین شده توسط بانک مرکزی)، بدون الزام به کد رهگیری، ترخیص کند.»
معاون فنی گمرک توضیح داد: همچنین وفق مفاد تصمیمات جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، در خصوص نحوۀ اقدام برای کالاهای دارای قبض انبار بعد از تاریخ ۱۰ آبان ۱۳۹۹، ثبت سفارش با استفاده از رویه‌های بانکی (سامانۀ نیما)، واردات در مقابل صادرات (خود یا غیر)، ارز خود یا اشخاص دیگر از محل منابع ارزی سرمایه گذار خارجی، از محل قراردادهای بیع متقابل و IPC نفتی و یا روش‌های اعتباری مرسوم، مطابق شرایط مندرج در نامۀ شمارۀ ۹۰۸۲۹ مورخ ۱۲/۰۸/۱۳۹۹ معاون اقتصادی رئیس جمهور انجام می‌شود.
معاون سازمان بنادر: ۴ میلیون تن کالا در بنادر مانده است
در ادامه این برنامه، فرهاد منتصر کوهساری معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی تصریح کرد: به تجار و بازرگانان توصیه می‌کنیم که هرچه سریع‌تر اقدامات لازم برای ترخیص کالا را انجام دهند چراکه هم اکنون در بندر امام خمینی (ره) ۳ میلیون تن کالا وجود دارد و با توجه به نزدیک شدن به انتهای سال باید هرچه سریع‌تر روند ترخیص آنها صورت گیرد تا بارگیری و روان سازی برای کالاها انجام شود.
وی با بیان اینکه بنادر کشو مرکز نگهداری کالا نیستند و مرکز گذر هستند افزود: بیش از ۴ میلیون تن کالای اساسی در انبارها، سیلوهای غلات و مراکز نگهداری و مخازن کالاها وجود دارد
معاون سازمان بنادر ادامه داد: حدود ۵۳۹ هزار تن کالا با ۱۷ فروند کشتی الان در پای اسکله‌ها در حال تخلیه هستند؛ همچنین حدود ۶۶۰ هزار تن با ۱۵ فروند کشتی در لنگرگاه و پای اسکله در بنادر شمالی و جنوبی کشور وجود دارد که منتظر هستند اسناد آنها کامل و سپس پهلو دهی شوند.
غلات؛ بیشترین کالاهای مانده در انبارهای بنادر
عضو هیئت عامل سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه بیشترین حجم کالاهای موجود در بنادر کشور به غلات و خانواده غلات اختصاص دارد، افزود: گندم، جو، سویا، شکر و روغن خام از جمله کالاهایی هستند که در انبارهای بنادر وجود دارند به طوری که ۲ میلیون و ۳۶۰ هزار تن کالا ذرت و حدود ۵۰۴ هزار تن سویا است که بیشترین حجم را به خود اختصاص داده و حدود ۳۰۴ هزار تن هم روغن خام در مخازن روغن ذخیره شده است.
منتصر کوهساری بیان کرد: در صورتی که بخش خصوصی و دولتی فرآیند ترخیص در گمرکات را انجام دهند هیچ مشکلی برای خروج و یا بارگیری کالا توسط بنادر وجود ندارد.
وی درباره وضعیت ذخیره شکر هم گفت: ۱۰۱ هزار تن شکر هم در انبارهای ما وجود دارد و هیچ کمبودی از لحاظ واردات کالای اساسی در انبارهای بنادر کشور نداریم و پاسخ گوی نیاز ما در کشور است.
روغن‌های مانده در بنادر ترخیص شوند، مشکل کمبود روغن حل می‌شود
منتصر کوهساری تصریح کرد: حدود ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تن کالای اساسی در بنادر پای اسکله‌ها، لنگرگاه‌ها و مخازن روغنی ما وجود دارد و در صورتی که بخش خصوصی و دولتی فرآیند ترخیص آنها را انجام دهد مشکلات کمبود این کالا در کشور، رفع می‌شود.
وی با بیان اینکه برخی از کالاها ماندگاری بیش از ۲ ماهه در بنادر کشور دارند افزود: برخی از صاحبان کالا در ابتدا اقدام به واردات کالا می‌کنند بعد از آن مراحل ثبت سفارش و یا دریافت ارز از بانک مرکزی را انجام می‌دهند که این خود باعث افزایش زمان ماندگاری کالا می‌شود.
به گفته منتصر کوهساری، صاحبان کالا با توجه به بالا بودن هزینه نگهداری کالا در کشتی و دموراژ آنها، اقدام تخلیه کالا در بنادر می‌کنند چراکه انبارهای بنادر ایمن تر و ارزان‌تر هستند.
وی ادامه داد: در حال حاضر از زمان نگهداری بسیاری از کالاهای موجود در بنادر کشور بیش از ۲ ماه هم گذشته است.
تاریخ مصرف ذرت‌های وارداتی گذشته / کالای متروکه اعلام شده اند
منتصر کوهساری با بیان اینکه این که کالاهای اساسی که وارد کشور و بنادر ما می‌شوند باید استاندارد آنها از لحاظ کیفیت توسط مؤسسات استاندارد ما تأیید شوند افزود: هم اکنون در بسیاری از انبارهای بنادر ما ذرت تاریخ مصرف گذشته وجود دارد که هم اکنون متروکه شده اند.
۶۰۰ هزار تن کالای متروکه داریم
وی اظهار کرد: حدود ۶۰۰ هزار تن کالای متروکه وجود دارد که باید فرایند ترخیص آنها بین گمرک، سازمان جمع آوری اموال تملیکی و سازمان بنادر و دریانوردی انجام شود تا زمینه برای ترخیص این کالاها هرچه سریع‌تر انجام شود.
معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی تأکید کرد: باید هرچه سریع‌تر اقدامات لازم برای خروج این اموال صورت گیرد تا هم انبارها برای ورود کالاهای جدید آماده شود و هم از دموراژ و ماندگاری کشتی‌ها در بنادر جلوگیری کنیم.