نتایج رتبه بندی دانشگاه های جهان اسلام ISC در سال ۲۰۲۰ انتشار یافت و ۴۶ دانشگاه از ایران در میان ۲۸۲ دانشگاه از ۲۶ کشور اسلامی در این فهرست حضور دارند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، دکتر محمدجواد دهقانی گفت: نتایج «رتبه بندی دانشگاه‌های جهان اسلام ISC Islamic World University Rankings» در سال ۲۰۲۰ انتشار یافته است و ۴۶ دانشگاه از ایران در میان ۲۸۲ دانشگاه از ۲۶ کشور اسلامی در لیست مربوطه حضور دارد.

وی افزود: دانشگاه‌های کشورهای آذربایجان و برونئی امسال برای اولین بار در این رتبه بندی حضور دارند.

دهقانی اظهار داشت: بررسی نتایج نشان می‌دهد دانشگاه علوم پزشکی تهران در زمره ۱۰ دانشگاه برتر قرار دارد. پس از آن دانشگاه‌های تهران، علوم پزشکی شهید بهشتی، صنعتی اصفهان، صنعتی شریف، تربیت مدرس، پزشکی اصفهان، صنعتی امیرکبیر از جمله دانشگاه‌های برتر (رتبه زیر صد) حاضر در این رتبه بندی هستند. بیشترین تعداد حضور دانشگاه‌ها متعلق به کشورهای ترکیه، ایران و مالزی است که به ترتیب ۸۰، ۴۶ و ۲۲ دانشگاه در این رتبه‌بندی دارند.

سرپرست ISC در ادامه گفت: رتبه بندی دانشگاه‌های جهان اسلام از سوی ISC می‌تواند با نشان دادن نقاط ضعف و قوت دانشگاه‌ها بر اساس هر معیار، جایگاه هر دانشگاه را در بین کشورهای اسلامی نشان دهد و اساس هدف گذاری و سیاستگذاری دانشگاه‌ها قرار گیرد.

وی یادآور شد: در «رتبه بندی دانشگاه‌های جهان اسلام ISC » دانشگاه‌هایی مورد بررسی قرار می‌گیرند که حداقل ۸۰۰ مدرک در سال‌های ۲۰۱۸-۲۰۱۶ در پایگاه وب آو ساینس (WoS) به ثبت رسانیده باشند. اطلاعات این رتبه‌بندی از پایگاه‌های اطلاعاتی بین‌المللی USPTO، WoS، Incite گردآوری شده است.

دهقانی افزود: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) به منظور رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان اسلام در معیارهای خود، مهم‌ترین مأموریت دانشگاه‌ها که عبارتند از پژوهش (با وزن ۶۰ درصد)، نوآوری (با وزن ۱۵ درصد)، آموزش (با وزن ۱۰ درصد) و فعالیت‌های بین‌المللی (با وزن ۱۵ درصد) در نظر گرفته و بر اساس آن دانشگاه‌های کشورهای اسلامی را مورد سنجش قرار می‌دهد.

وی گفت: تفاوتی که رتبه بندی ۲۰۲۰ با سال‌های پیش دارد، محاسبه تعداد مقالات سلب اعتبار شده (Retractions) دانشگاه‌ها با نمره منفی است که در شاخصی تحت عنوان اعتبار منفی (Neg Rep) آورده می‌شود.

جدول شاخص‌های مورد استفاده در «رتبه بندی جهانی ISC»

معیارها و شاخص‌ها رتبه بندی رتبه بندی جهانی ISC ۲۰۲۰
وزن شاخص وزن معیار
۲۵ حجم پژوهش / کمیت / A۱ ۶۰ پژوهش
۱۵ تعداد استناد به مقالات / کیفیت / A۲
یک تأثیر استنادی نرمال شده / کیفیت / A۳
چهار تأثیر استنادی نسبت به کل جهان / کیفیت / A۴
۱۵ تعداد مقالات نشریات برتر / کیفیت / A۵
۵ نسبت دانشجو به عضو هیأت علمی / B۱ ۱۰ آموزش
۵ تعداد اعضای هیأت علمی پر استناد / B۲
۱۰ تعداد همکاری دانشگاه در انتشار مقالات بین‌المللی / C۱ ۱۵ فعالیت بین‌المللی
چهار تعداد کشورهای همکار در انتشارات بین‌المللی / C۲
یک میزان شهرت دانشگاه / C۳
۲.۵ - مقالات سلب اعتبار شده / C۴
۱۰ تعداد پروانه‌های ثبت اختراع / D۱ ۱۵ نوآوری
۵ درصد هم انتشاری با صنعت / D۲

دهقانی ادامه داد: از میان دانشگاه‌های ۵۷ کشور اسلامی، در مجموع ۲۸۲ دانشگاه از ۲۶ کشور در این نظام رتبه بندی حضور دارند و ۱۰ دانشگاه برتر حاضر در این رتبه بندی از کشورهای عربستان، ترکیه، ایران، مالزی، قطر و مصر بوده که کشور عربستان با ۴ دانشگاه، ترکیه با ۲ دانشگاه، ایران، مالزی، قطر و مصر هرکدام با یک دانشگاه در میان ده دانشگاه برتر جهان اسلام قرار گرفته‌اند.

وی گفت: وضعیت سایر کشورهای اسلامی به لحاظ تعداد دانشگاه‌های حاضر در رتبه بندی به ترتیب تعداد دانشگاه بدین صورت است: مصر (۲۰ دانشگاه)، اندونزی (۱۹ دانشگاه)، عربستان سعودی (۱۸ دانشگاه)، پاکستان (۱۷ دانشگاه)، الجزایر، تونس و مراکش (۸ دانشگاه)، نیجریه (۷ دانشگاه)، قطر و امارات (۴ دانشگاه)، اردن، قزاقستان و لبنان (۳ دانشگاه)، بنگلادش و عراق (۲ دانشگاه)، آذربایجان، بروئنی، کامرون، کویت، عمان، سنگال، سودان و اوگاندا (هر کدام ۱ دانشگاه).

دانشگاه‌هایی که رتبه بندی آنها در بازه یکسان هستند همگی هم رتبه بوده و ترتیب اسامی ذکر شده در این گزارش مطابق با سامانه رتبه بندی ISC بر اساس حروف الفبا (به لاتین) است. دانشگاه‌های صنعتی شیراز و علوم پزشکی زاهدان برای اولین بار در این رتبه بندی حضور دارند.

جدول تعداد و رتبه‌های دانشگاه‌های ایران در رتبه بندی دانشگاه‌های جهان اسلام ISC-۲۰۲۰ و سطح کشور

رتبه در ایران دانشگاه رتبه در جهان اسلام
۱ علوم پزشکی تهران ۱۰
۲ تهران ۱۵
۳ علوم پزشکی شهید بهشتی ۲۸
۴ صنعتی اصفهان ۳۰
صنعتی شریف
۶ تربیت مدرس ۳۷
۷ علوم پزشکی اصفهان ۴۴
۸ صنعتی امیر کبیر ۴۶
۹ فردوسی مشهد ۷۵-۵۱
علوم پزشکی ایران
علوم پزشکی مشهد
شهید بهشتی
شیراز
علوم پزشکی تبریز
تبریز
۱۶ علم و صنعت ایران ۱۰۰-۷۶
علوم پزشکی شیراز
۱۸ علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ۱۲۵-۱۰۱
خواجه نصیرالدین طوسی
علوم پزشکی کرمانشاه
گیلان
اصفهان
یزد
۲۴ صنعتی نوشیروانی بابل ۱۵۰-۱۲۶
علوم پزشکی بقیه الله (عج)
علوم پزشکی کرمان
کاشان
۲۸ بوعلی سینا ۲۰۰-۱۵۱
علوم پزشکی مازندران
رازی کرمانشاه
سمنان
شهید باهنر کرمان
شهید چمران اهواز
صنعتی شاهرود
کردستان
مازندران
ارومیه
یاسوج
۳۹ الزهراء ۲۰۱
بین‌المللی امام خمینی
صنعتی سهند
شاهد
شهرکرد
صنعتی شیراز
محقق اردبیلی
علوم پزشکی زاهدان

سرپرست ISC گفت: بر اساس مأموریت‌های دانشگاه‌ها، تعداد ۲۴ دانشگاه جامع کشور در این رتبه بندی حضور دارند. همچنین از دانشگاه‌های علوم پزشکی نیز ۱۳ دانشگاه حضور داشتند. از دانشگاه‌های صنعتی نیز ۹ دانشگاه در این نظام رتبه بندی قرار دارند.

دهقانی گفت: یکی از اولویت‌ها و توصیه‌های برنامه ۱۰ ساله کشورهای اسلامی مصوب (اجلاس آستانه- قزاقستان در سال ۲۰۱۷) حضور ۵۰ دانشگاه از کشورهای اسلامی در رتبه‌های زیر ۵۰۰ در نظام‌های رتبه بندی بین‌المللی است. بر همین اساس و نیز با توجه به مأموریت ISC مبنی بر پایش و رصد جایگاه دانشگاه‌های جهان اسلام، دانشگاه‌های کشور می‌توانند با توجه به نتایج رتبه بندی اعلام شده نقاط ضعف و قوت خود را بر اساس هر معیار مشخص و جایگاه خود را در بین کشورهای اسلامی ارتقا داده و موارد را در سیاست‌گذاری خود مد نظر قرار دهند.