به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ستاد همایش سالانه اقتصاد مقاومتی، نشست «تجارت منطقه‌ای برق؛ الزامات و اولویت‌ها»، با حضور جمعی از اساتید و صاحبنظران و فعالان این حوزه در پژوهشکده مطالعات فناوری برگزار شد. این نشست، ششمین پیش نشست تخصصی از هفتمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی بود که در تاریخ ۲۹ بهمن سال جاری با موضوع «تجارت منطقه‌ای؛ اولویت راهبردی» برگزار خواهد شد.
اهمیت، الزامات و سازوکارهای استفاده از فرصت جغرافیایی استراتژیک ایران در تجارت منطقه‌ای برق، متولی این حوزه و وضعیت کنونی تجارت برق کشور از جمله مواردی بود که به طور مفصل در یک نشست به آن‌ها پرداخته شد.
در این نشست همایون برهمندپور، رئیس مرکز توسعه فناوری انتقال توان با ظرفیت بالا پژوهشگاه نیرو با بیان این که در بند ۱۳ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در بحث صادرات و تجارت برق تاکید شده‌است، گفت: براساس نتایج بررسی‌های ما، اگر با روندی که در سال ۹۶ مطالعه شده‌بود و با همان رشد مصرف پیش برویم، حدوداً از ۱۴۰۶ به بعد هیچ مزیت نسبی برای صادرات برق نخواهیم داشت. اگر مصرف برق کمتر شود مزیت نسبی خواهیم داشت اگرچه انجام نمی‌شود.
وی با بیان اینکه زیرساخت‌های خوب ما در بخش تولید و انتقال برق در منطقه رتبه اول را دارد، ادامه داد: ما با ۱۶ کشور مرز مشترک داریم. ایران در منطقه‌ای قرار گرفته‌است که با قطب‌های تولید و مصرف انرژی الکتریکی در ارتباط است؛ مناطقی همچون قفقاز و آسیای میانه. پس آینده‌ای که می‌توان متصور بود نقش آفرینی در بحث ترانزیت برق و تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه است.
برهمندپور تصریح کرد: ما در چشم‌انداز بلند مدت باید بتوانیم در ارقام و ابعاد بالا ترانزیت برق انجام دهیم. می‌توان از ظرفیت کشور چه در بحث تولید و چه انتقال استفاده نمود. چشم انداز ایران در تبادلات گسترده برق در منطقه این طور است که با تمام کشورهای منطقه با حجم بالا در ارتباط باشیم. این مساله می‌تواند محقق شود در صورتی که زیرساخت‌های خود را تقویت نموده و در زیرساخت‌های کشورهای منطقه نیز کمک کنیم.
توسعه صادرات برق در گروی کاهش مصرف / وقتی قابلیت ترانزیت داریم چرا خودمان تولید کنیم؟
رئیس مرکز توسعه فناوری انتقال توان با ظرفیت بالا پژوهشگاه نیرو با اشاره به اینکه بسیاری از کشورها دارند به نوعی چشم اندازهایی برای راه‌اندازی شبکه جهانی انرژی ترسیم می‌کنند، گفت: همه این بحث‌های شبکه جهانی و منطقه‌ای برق در حد مطالعات است اما می‌خواهند برای آینده این گونه برنامه ریزی کنند. این گونه اروپاییان نیز دارند بررسی می‌کنند تا بتوانند از پیامدهای گازهای گلخانه‌ای نیز مصون بمانند. توسعه برق با وضعیت فعلی افزایش مصرف نمی‌تواند محقق شود.
وی افزود: اما در کنار این یکی از راهکارهای توسعه نقش ایران در تجارت برق، موقعیت راهبردی ایران است و این که هاب انرژی منطقه شود. با رویکرد ترانزیت می‌توانیم با تمرکز کمتر بر تولید برق، سودآوری خوبی داشته‌باشیم ضمن این که یک نقشه راه و دیدگاه کلان برای توسعه کریدورها و شبکه‌های جهانی برق داشته‌باشیم. مزیت نسبی ما حالتی است که در شمال و جنوب و شرق و غرب ایران داریم. علاوه بر مزیت نسبی که در تولید داریم، مزیت نسبی در مصرف هم داریم.
برهمندپور گفت: ما در ساختار شبکه برق اگر نیازهای تبادلات برون مرزی و درون مرزی را در نظر بگیریم به زیرساختی می رسیم که مطمئن شویم تضمین کننده نقش آفرینی ماست. در سبد انرژی می‌توان روی انرژی‌های تجدیدپذیر نیز کار کرد اما تجربه نشان داده‌است برنامه‌های ما برای کنترل مصرف معمولاً جواب نمی‌دهد و نمی‌توان برای گسترش صادرات صرفاً روی آن تمرکز کرد.
به گفته این مقام مسئول وقتی قابلیت ترانزیت داریم چرا خودمان تولید کنیم؟ شبیه همین مساله را برای هاب هوایی هم داریم. مثلاً کشور دبی یا قطر نقش هاب هوایی دارد. ایران نیز می‌تواند چنین نقشی داشته‌باشد. نیازی نیست ما ظرفیت زیادی برای تولید داشته‌باشیم بعد صادرکننده شویم. می‌توانیم هاب انرژی شویم. من این مساله که اول مصرف را مهار کنیم بعد صادرات را توسعه دهیم، زیاد قبول ندارم.