خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: اسلام در کمتر از یک سده به سراسر خاورمیانه، شمال آفریقا و اسپانیا گسترش یافت و میانه‌ زمین، قلمرو جهان اسلام شد. در این منطقه‌ پهناور که زادگاه چند تمدن درخشان بود، مسلمانان دستاوردهای تمدنهای پیشین را پذیرفته و با توسعه آنها، تمدن شکوهمندی به وجود آوردند. در سال اتحاد ملی و انسجام اسلامی گروه دین و اندیشه خبرگزاری مهر به معرفی اجمالی کشورهای اسلامی می پردازد تا از این رهگذر برای شناخت هر چه بیشتر جوامع اسلامی و نزدیکی بیش از پیش مسلمانان، گامهای ارزنده ای برداشته شود .

عربستان سعودی با مساحتی حدود 690/149/2 کیلومتر مربع در آسیای جنوب غربی قرار گرفته است . این کشور از شمال به عراق و اردن از شرق به کویت، خلیج فارس، امارات، قطر، عمان و بحرین و از جنوب به یمن و از غرب به دریای سرخ محدود می شود .

میزان بارندگی در این کشور بسیار کم می باشد. در مناطق جنوب غربی مانند ابها و باحه که جزء مناطق خوش آب و هوای عربستان به حساب می آیند میزان بارندگی بیشتر از مناطق دیگر است.

پایتخت این کشور شهر ریاض است که 4 میلیون نفر جمعیت دارد و روزانه 1000 نفر به جمعیت آن افزوده می شود و انتظار می رود جمعیت این شهر تا پایان سال 2007 به شش میلیون برسد. هر چند دو دهه از پایتختی این شهر نمی گذرد اما این شهر به سرعت در حال توسعه است .

به گزارش مهر، جده پایتخت سابق عربستان هنوز اهمیت فراوانی دارد و هیئت حاکمه عربستان چنده ماه از سال را در این شهر اقامت می کنند و هیئت دولت نیز در این شهر برگزار می شود. علاوه بر کاخ معروف السلام که ملک فهد و دیگر شاهزادگان مهم عربستان در آن زندگی می کنند تمام وزارتخانه های عربستان نیز شعبه ای در جده دارند.

شهرهای مهم عربستان از چهار جهت مذهبی، تجاری، سیاسی و کشاورزی دارای اهمیت هستند .

مکه مکرمه : به علت وجود مکانهای مقدس، مسجد الحرام ( کعبه معظمه، مقام ابراهیم، حجر اسماعیل، چاه زمزم، صفا و مروه )، عرفات ، منی، مزدلفه، غار حرا، شعب ابی طالب و برگزاری سالانه حج تمتع اهمیت ویژه ای دارد.

مدینه منوره: وجود اماکن مقدسه ای مانند مسجد النبی، حرم حضرت رسول (ص)، قبرستان بقیع، مساجد سبعه، مسجد ابوذر، مسجد قبا و ...

جده: شهری است تاریخی که گفته می شود قدمت آن به زمان حضرت حوا و خلقت آدم باز می گردد و گفته شده به دلیل وجود قبر حضرت حوا این شهر جده نامیده شده است.

بندر جده از نظر اقتصادی اهمیت فراوان دارد. زیرا مهمترین بندر تجاری و مسافرتی عربستان به حساب می آید، این شهر به عنوان دروازه مکه مکرمه و مدینه منوره محسوب می شود. زیرا علاوه بر بندر اسلامی جده فرودگاه بین المللی ملک عبدالعزیز که سالانه حدود یک میلیون زائر حج و عمره از این طریق به این کشور وارد می شوند نیز در این شهر قرار دارد.

اتوبان ساحلی این شهر به طول 40 کیلومتر در کنار دریای سرخ و مسجد الزهراء که بر روی آب ساخته شد و فواره بزرگ این شهر که در داخل دریا تعبیه شده زیبایی خاصی به این شهر داده است و این شهر را عروس دریای سرخ می گویند.

ریاض : اهمیت این شهر بیشتر سیاسی است.

تقویم، تعطیلات و ساعت

تقویم رسمی این کشور تقویم ام القری نامیده می شود.

به گ زارش مهر، تعطیلی رسمی در این کشور روز جمعه است. اما ادارات و وزارتخانه ها در روز پنجشنبه نیز تعطیل هستند .

زمان نماز تمام اماکن تجاری و دولتی تعطیل هستند و فعالیت آنان در زمان برگزاری نماز مجازات دارد.

عید قربان و عید فطر نیز حداقل یک هفته در این کشور تعطیل است .

زبان و خط

زبان رسمی کشور، زبان عربی و زبان دوم مردم عربستان سعودی زبان انگلیسی است که در دستگاههای دولتی و مراکز تجاری و دانشگاههای این کشور از آن استفاده می شود.

علاوه بر این دو زبان، زبانهای اردو و پشتو نیز در میان مهاجرین رایج است. خط مردم عربستان عربی است.

دلایل اهمیت عربستان

وجود حرمین شریفین

ظهور اسلام در این مکان جغرافیایی و وجود حرمین شریفین در حقیقت این کشور را به عنوان قطب عالم اسلام در آورده است.

رهبران عربستان خود را خادم اماکن مقدسه مسلمانان می دانند .وجود مکه و مدینه برای سرزمین عربستان، مردم و حکام این کشور ایجاد شخصیت کرده و اعتبار معنوی به وجود آورده است.

سفر میلیونها مسلمان در سال به عربستان موجب رونق اقتصادی این کشور شده است.

نفت و اپک 

عربستان به تنهایی 26 درصد از منابع شناخته شده نفت جهان را در اختیار دارد.

با احتساب منابع دیگر کشورهای جهان بیش از 60 درصد از نفت جهان در مجاورت این کشور قرار دارد.

به تازگی منابع عظیم گاز نیز در این کشور کشف شده است که از این نظر نیز به اهمیت عربستان می افزاید.

میزان تولید نفت این کشور در حال حاضر حدود 8 میلیون بشکه در روز است که این میزان قابل افزایش به 15 میلیون شبکه در روز نیز می باشد.

مواضع این کشور در اپک نقش عمده ای در بازار نفت دارا می باشد. میزان ذخایر گازی این کشور شش هزار میلیارد متر مکعب برآورده می شود.

سازمان کنفرانس اسلامی

دبیرخانه سازمان کنفرانس اسلامی در عربستان ( شهر جده) می باشد و بیشترین بودجه آن را این کشور تأمین می کند.

ادیان و مذاهب

به گزارش مهر، سرزمین عربستان با داشتن قدمت تاریخی، مکانی است که حضرت ابراهیم خلیل (ع) به فرمان خداوند، جایگاه و مأمن اصلی یکتاپرستی را بنیان نهاد.

این موضوع باعث اهمیت یافتن مکه و رونق آن گردید و مرکز اصلی جزیرة العرب محسوب گشت. از آن زمان به بعد کعبه زیارتگاه خداپرستان گردید و مکه به واسطه حضور مردم برای زیارت خانه خدا، رونق تجاری و سیاسی فراوانی را کسب نمود.

تا پیش از ظهور اسلام مردم عربستان عقاید مختلفی داشتند. تعدادی از آنان یهودی، عده ای مسیحی و گروهی پیرو دین زرتشتی بودند . اما پیروان حضرت ابراهیم نیز عده قلیلی بودند، مشرکین بتها را به شکلهای گوناگون و از سنگ و چوب و چیزهای دیگر می ساختند، حتی بت پرستان، خانه خدا (کعبه) را که حضرت ابراهیم محل پرستش خدای بزرگ قرار داده به بتخانه تبدیل کرده بودند.

با بعثت حضرت رسول اکرم (ص) این شهر و سرزمین حجاز وارد مرحله جدیدی شد. اوایل قرن هفتم میلادی بعد از بعثت حضرت رسول، با تلاشها و فداکاری های مداوم ایشان و یاران مخلصش اسلام در سراسر عربستان رواج یافت.

در مدینه منوره: مسجد النبی، مساجد سبعه، قبا، ذوالحلیفه (شجره)، علی ، الرایه، فاطمه الزهرا ، ذوقبلتین، ابوذر غفاری و ...

در شهر مکه مکرمه علاوه بر مسجد الحرام، غار حراء اولین مکان نزول وحی از جانب پروردگار به حضرت محمد، شعب ابی طالب و دهها مکان دیگر با اهمیت وجود دارد.

آداب و رسوم مردم عربستان

آداب و رسوم مردم عربستان که به سه گروه حجازی، نجدی و اهل منطقه شرقیه تقسیم می شوند به طور کلی آمیخته ای از فرهنگ اسلامی، آداب و رسوم قبیله ای و عشیره ای و سنت کهن جاهلی است. این آمیختگی در هر یک از مناطق از شدت و ضعف متفاوتی برخوردار است.

نظام آموزشی

اولین مدرسه به سبک امروزی در عربستان در دوران حکومت ملک عبدالعزیز تأسیس شد، قبل از آن، مدارس دینی و مساجد تعلیم علوم دینی و خواندن و نوشتن را به عهده داشتند . دوران تحصیلی در عربستان 12 سال شامل 6 سال ابتدائی، 3 سال راهنمایی و 3 سال متوسطه است .

دانشگاههای عربستان سعودی

در عربستان 8 دانشگاه موجود است اشد. آموزش در این دانشگاهها رایگان و حتی مبلغ 1000 ریال سعودی ماهانه به هر دانشجو کمک هزینه پرداخت و تمام هزینه آنان از نظر بهداشت، مسکن و غذا توسط دولت تأمین می شود .

رسانه های گروهی

سیاست کلی تبلیغاتی عربستان را شورای عالی تبلیغات این کشور تدوین می کند . اهتمام به مسائل اسلامی در رسانه های این کشور از محدودیت برخوردار است و تمام وسایل ارتباط جمعی تحت نظارت دولت اداره می شوند و همگی آنان خط مشی حاکمیت را تبلیغ می کنند.

به گزارش مهر، مطبوعات عربستان از سیاست کلی تبلیغاتی دولت پیروی می کنند و به طور کلی تمامی رسانه های گروهی عربستان تحت کنترل دولت است.

تا آغاز سال 2001 میلادی روزنامه نگاران سعودی از حق داشتن انجمن صنفی محروم بودند اما در اواسط همین سال دولت مقررات جدید مؤسسات مطبوعاتی را جایگزین مقررات سابق کرد.

هر چند در این کشور مقررات مکتوبی در خصوص سانسور و ممیزی مطالب روزنامه ها وجود ندارد اما سر دبیران و مدیران مسئول اقدام به خودسانسوری کرده و اخبار و گزارشهایی را که به نظر آنها با منافع ملی تضاد دارند را به چاپ نمی رسانند.

اوضاع اقصادی

آنچه در کشور عربستان تعیین کننده و جهت دهنده حرکت اقتصادی به شمار می آید و قادر است چهره جامعه را دگرگون نماید نفت است. در این کشور دلارهای نفتی محور جهت گیری های اقتصادی سیاسی است. با بهره گیری از نفت، عربستان توانست از یک کشور نیمه بدوی و فقیر به یک کشور ثروتمند تبدیل شود.

بخشهای مختلف اقتصادی

معادن ، کشاورزی، انرژی ، صنایع