خبرگزاری مهر، گروه بینالملل - رویا فریدونی: همین دو سال پیش بود که جان بولتون مشاور سابق امنیت ملی آمریکا گفته بود که انقلاب ایران ۴۰ سالگی خود را نخواهد دید. البته نظیر چنین اظهارنظرهایی را پیش تر نیز از مقامهای آمریکایی و اسرائیلی شنیده بودیم. ما تقریباً از آغاز انقلاب تاکنون به شنیدن این جمله عادت کردهایم که انقلاب ایران سال آخر خود را میگذراند! و از آن زمان تاکنون ۴۲ سال میگذرد.
امروز انقلاب اسلامی ایران چهل و دومین سالگرد پیروزی خود را در حالی جشن میگیرد که منطقه غرب آسیا و جهان در شرایط متفاوت و حساس اما با همان ویژگی سناریوهای تکراری به سر میبرد.
همواره این پرسش مطرح میشود که چرا غربیها که تجربه چندین انقلاب در اروپا، روسیه و آمریکا را داشتهاند باید نگران انقلاب در ایران باشند؟ اساساً کدام ویژگی انقلاب ایران است که آنها را نگران کرده است؟ بی تردید پاسخ اصلی در ویژگی اسلامی بودن، ایدئولوژیک و فرامرزی بودن این انقلاب است. انقلابی که اگر چه خواستههای سیاسی و اقتصادی را مطالبه میکرد اما اساس شکلگیری آن بر تفکری استوار بود که راه چاره رهایی ملتهای منطقه و جهان را در رهایی از اردوگاه استعماری غرب و اسرائیل میدانست.
تمرکز بر این اصل به خودی خود شکوفایی اقتصادی و سیاسی ملتهای منطقه و همان منافع ملی را تامین میکرد. به عبارتی موضوع مقابله با اردوگاه غرب بیشتر به نظریه منافع ملی تاکید داشت و این دیدگاه را تقویت میکرد که انقلاب ایران منافع ملی و اسلامی را در راستای تقویت دو مفهوم میداند و نه دو مفهوم متضاد.
پیروزی انقلاب ایران گفتمان جدیدی را با پسوند اسلامی و بر اساس آموزههای دینی ایجاد کرد که مانع از تحقق اهداف اسرائیل و آمریکا درباره فلسطین و منطقه شد. در این زمان و با الهام از این اندیشه فراگیر ملی و اسلامی جنبشهای مقاومت اسلامی مانند حماس و جهاد اسلامی شکل گرفتند.
خبرنگار مهر در خصوص انقلاب اسلامی و تاثیر آن بر روی تحولات کنونی منطقه گفتگویی با پروفسور «مهمت پرینچک» عضو هیئت علمی دانشگاه مسکو انجام داده که مشروح آن در ادامه میآید؛
*با گذشت ۴۲ سال از پیروزی انقلاب اسلامی به نظر شما این رویداد چه تاثیری بر تحولات کنونی منطقه داشته است؟
ضمن ارزیابی تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر روی تحولات کنونی منطقه ذکر این نکته مهم است که ایران با انقلاب اسلامی توانست رژیم شاه را سرنگون کند و از استراتژی آمریکا خارج شود.
یکی از پیامدهای انقلاب اسلامی قطع شدن روابط استراتژیک تهران و واشنگتن است. استقلال ایران به همان اندازه که برای ملت ایران مهم است برای ترکیه و کشورهای منطقه نیز حائز اهمیت است.
استقلال ایران یعنی استقلال ترکیه. تمامیت ارضی ایران یعنی تمامیت ارضی عراق، سوریه، ترکیه و کشورهای منطقه.
اگر انقلاب اسلامی نبود ایران اکنون تحت کنترل واشنگتن بود که این البته تهدیدی برای ترکیه و کشورهای منطقه محسوب میشد. در عین حال اگر ترکیه، عراق و سوریه هم تحت کنترل آمریکا باشند این برای ایران و منطقه تهدید به شمار میرود. بنابراین خروج ایران از کنترل آمریکا و رهایی از رژیم شاه آسایش را به منطقه آورد.
علاوه بر این، ترکیه و کشورهای منطقه یک متحد جدی به دست آوردند. زیرا ایران مستقل به عنوان بزرگترین متحد ترکیه امروز ضامن صلح، ثبات و آرامش منطقه است.
شاید اگر انقلاب اسلامی نبود ایران و ترکیه نمیتوانستند امروز در مقابل طرح «خاورمیانه بزرگ» با یکدیگر همکاری کنند. همچنین همانطور که اخیراً در منطقه قفقاز جنوبی شاهد بودیم بین ایران، ترکیه و آذربایجان همکاری و هماهنگی ایجاد نمیشد. بنابراین ایران با انقلاب اسلامی به استقلال رسید و امروز توانسته است مبارزه علیه برنامههای امپریالیسم غربی در منطقه را تقویت کند.
ایران با انقلاب اسلامی توانست رژیم شاه را سرنگون کند و از محور آمریکا خارج شود. استقلال ایران به همان اندازه که برای ملت ایران مهم است برای ترکیه و کشورهای منطقه نیز حائز اهمیت است. استقلال ایران یعنی استقلال ترکیه. تمامیت ارضی ایران یعنی تمامیت ارضی عراق، سوریه، ترکیه و کشورهای منطقه.
*یکی از اقدامات مهم ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی توجه به جامعه مسلمانان و حمایت از مستضعفین بخصوص حمایت از مردم مظلوم فلسطین بوده است. شما اقدامات ایران در حمایت از مردم غزه و حماس را چگونه ارزیابی میکنید؟
تقریباً تمامی مسلمانان جهان از سوی قدرتهای امپریالیستی هدف قرار گرفتهاند و بیشترین فشارها را متحمل شدهاند. بنابراین جهان اسلام امروز یکی از مراکز اصلی مبارزه با امپریالیسم و صهیونیسم را تشکیل میدهد. آمریکا و اسرائیل دو قدرت بزرگ امپریالیستی هستند. فلسطین هم یکی از نمادهای مهم مبارزه با امپریالیسم و صهیونیسم است. البته اسرائیل نه تنها برای فلسطین بلکه برای همه کشورهای منطقه تهدید به شمار میرود.
رژیم اشغالگر اسرائیل چشم به خاک کشورهای دیگر دوخته است. بنابراین مبارزه مردم فلسطین با اسرائیل و حمایت ایران از مردم فلسطین به نفع کشورهای منطقه است.
اسرائیل و امپریالیسم غرب به دنبال تجزیه کشورهای مسلمان جهان و به راه انداختن جنگ شیعه و سنی هستند، اسرائیل در همین راستا اخیراً با آمریکا پروژه جدیدی شروع کرده است. علاوه بر این، تحت عنوان عادی سازی روابط با کشورهایی مانند امارات و بحرین میخواهد جبههای علیه ایران و ترکیه ایجاد کند. بنابراین ضرورت دارد که ترکیه، ایران و کشورهای منطقه در مقابل این موضوع هوشیار باشند.
هدف آمریکا و اسرائیل از جذب کشورهای مسلمان حوزه خلیج فارس به سمت خود این است که از این کشورها علیه منطقه و جهان اسلام استفاده کنند. همانطور که گفتم حمایت ایران از فلسطین به نفع کشورهای منطقه است. مبارزات شهید قاسم سلیمانی هم یکی از نمونههای بارز این امر است.
بنابراین متحد شدن مردم منطقه و مسلمانان جهان علیه اسرائیل و امپریالیسم غرب برای صلح و آرامش منطقه بسیار اهمیت دارد.
*در طول تاریخ شاهد انقلابهای متعددی در کشورهای مختلف بودهایم. انقلاب فرانسه، آمریکا و غیره. از نظر شما انقلاب ایران با دیگر انقلابها در چه اصول و پایههایی متفاوت بوده است؟
اگر چه ممکن است بین انقلابها وجوه اشتراک فراوانی وجود داشته باشد اما در حالت کلی انقلابهای هر کشوری منحصر به همان کشور است زیرا انقلاب هر کشوری با توجه به تاریخ، فرهنگ و سنت خاص آن کشور شکل میگیرد. آنچه اهمیت دارد چگونگی نگرش این انقلابها نسبت به امپریالیسم است. از آنجایی که انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب ضدامپریالیستی است نقش مهمی در آینده منطقه خواهد داشت. انقلاب اسلامی، ایران را از حلقه امپریالیست جدا کرده است.
در واقع وجه اشتراک انقلاب ترکیه، انقلاب روسیه و چین با انقلاب ایران ضدامپریالیست بودن آنها است. انقلاب اسلامی استقلال و قدرتمندی را برای ایران به ارمغان آورد که این به معنای قدرتمندی ترکیه نیز است.