به گزارش خبرگزاری مهر، حامد مظاهریان معاون برنامه ریزی، توسعه شهری و امور شورای شهرداری تهران در وبینار شهرهای دانش بنیان، چالش‌ها و راهبردهای مدیریت دانش در شهرداری‌ها که با حضور محمد فرجود، مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران، داور نظری اردبیلی، سرپرست اداره کل ارزشیابی و کارگزینی مدیران شهرداری تهران، گشتاسب مظفری، معاون مطالعات و برنامه ریزی مدیریت، امور اجتماعی و اقتصادی مرکز، فرهاد علی پور، رئیس مرکز مطالعات نظام‌ها و فناوری‌های مدیریتی سازمان اداری و استخدامی کشور، آیدا مهربان، معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد، دیبا هاشمی، رئیس اداره پژوهش شهرداری اصفهان، محمد رضا حمیدی زاده، استاد دانشگاه شهید بهشتی، محمد کارگر شورکی، نماینده انجمن مدیریت منابع انسانی، محمد ولد خانی، معاون پژوهشی و آموزشی پژوهشکده مطالعات توسعه جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران و نرگس رامک، مسئول واحد مدیریت دانش مرکز برگزار شد، افزود: شهرهای دانش بنیان، شهرهای ی هستند که داده‌ها به راحتی به دست آمده و دسترسی به آن نیز آسان است.
وی با بیان اینکه مدیران با استفاده از ابزارهای فناورانه ای که در اختیار دارند می‌توانند در ایجاد شهرهای هوشمند مؤثر باشند، ادامه داد: در واقع هدف از به کارگیری ابزار و فناوری‌های نوین در شهرها این است که بتوانیم داده‌های تولید شده را پردازش و به اطلاعات سودمند برای تصمیم گیری ها تبدیل کنیم.
معاون شهردار تهران با اشاره به چالش‌های پیش رو در ایجاد شهرهای هوشمند و دانش بنیان بیان کرد: نخستین چالش در این زمینه فرهنگ به اشتراک گذاری اطلاعات و دانش است. در واقع هنوز فرهنگ به اشتراک گذاری اطلاعات و دانش در کشور وجود ندارد. این در حالی است که خوشبختانه در شهرداری تهران با توجه به تولید و دسترسی بالایی که به داده‌ها و اطلاعات حوزه‌های مختلف وجود دارد، امکان دسترسی به این اطلاعات برای بخش خصوصی و شرکت‌های دانش بنیان ایجاد شده و سد انحصار و محدودسازی دسترسی به داده‌ها در این مجموعه شکسته شده است.
وی یادآور شد، دومین چالش پیش رو در شهرهای دانش بنیان برنامه ریزی شهری است. در واقع در شهرهای دانش بنیان با توجه به دسترسی سهل و آسانی که به داده‌ها و اطلاعات وجود دارد، مشکلات اولیه و پایه‌ای در حوزه برنامه ریزی شهری آنها وجود ندارد.
مظاهریان سومین چالش پیش روی شهرهای دانش بنیان را زیرساخت‌های فناوری اطلاعات عنوان کرد و گفت: هر چقدر در این زمینه سرمایه گذاری کنیم، اندک است چرا که رقبایی که در سطح منطقه وجود دارند، سرمایه گذاری‌های گسترده‌ای را در این زمینه در شهرهای خود انجام داده‌اند.
به گفته وی، چهارمین چالش پیش روی شهرهای دانش بنیان، ارتقای زیرساخت‌های اصلی و عمومی شهر است.
مظاهریان ضمن تقدیر از نقش پیشتاز مرکز مطالعات در پرداختن به مدیریت دانش شهرهای یادگیرنده و دانش بنیان در شهرداری تهران، ابراز امیدواری کرد که شهرها در این مسیر بتوانند به نحو شایسته ای به تبادل دانش و تجارب بپردازند.
وابستگی شهرهای دانش بنیان به نوآوری و اقتصاد دانش محور
مدیر عامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران نیز در این وبینار به پیوند میان مفاهیم شهرهای دانش بنیان و شهرهای هوشمند پرداخت و گفت: بین شهرهای هوشمند و دانش بنیان اهداف مشترکی وجود دارد. به گونه‌ای که مهمترین هدف شهرهای هوشمند بهبود کیفیت زندگی در شهروندان، بهبود کیفیت شهرها و رقابت پذیری آنهاست و به طور کلی در شهرهای هوشمند فناوری نقش مهمی دارد.
محمد فرجود افزود: مهمترین مشخصه شهرهای دانش بنیان این است که چنین شهرهای ی به اقتصاد دانش محور و نوآوری وابسته هستند.
وی ادامه داد: در شهرهای هوشمند مدیریت دانش تمام ارکان شهری مانند برنامه ریزی شهری، اشتراک داده و جریان دانش به هم وابسته هستند.
مدیر عامل سازمان فناوری شهرداری تهران بیان کرد: شهر هوشمند بر مبنای داده تعریف می‌شود و تمام بازیگران این شهرها در حوزه مدیریتی و سیاست گذاری و حتی شهروندان آن بر اساس اطلاعاتی که در اختیار دارند، برنامه ریزی می‌کنند.
فرجود با بیان اینکه تبادل دانش و تجربه در شهرهای هوشمند مهم است، یادآور شد: مشارکت شهروندان درشهرهای هوشمند از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع در شهرهای هوشمند شهروندان بر مبنای اعتماد در اداره شهر مشارکت می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه در شهرهای هوشمند نهادهای برنامه ریز باید دانش را به اشتراک بگذارند، تاکید کرد: شهرهای هوشمند بر نوآوری «باز» تاکید دارند که به صورت اشتراک در داده و دانش ایجاد می‌شود.
به گفته فرجود، یکی از مهمترین موضوعات در مدیریت شهرهای هوشمند، نیاز این شهرها به برنامه‌های جامع است تا مسیر حرکت شهرها به سمت هوشمندی را مشخص کند که خوشبختانه در شهر تهران سعی کرده‌ایم برنامه‌های جامعی را برای چشم انداز این کلانشهر به عنوان یک شهر هوشمند و دانش بنیان طراحی و تدوین کنیم.
شهروندان بازیگران اصلی شهرهای دانش بنیان
سرپرست اداره کل ارزشیابی و کارگزینی مدیران شهرداری تهران نیز در بخش دیگری از این وبینار گفت: باید برای ایجاد شهرهای دانش بنیان مؤلفه‌های موجود را تغییر دهیم.
داور نظری اردبیلی با بیان این مطلب افزود: یکی از این مؤلفه‌ها راهبردها و سیاست هاست. اگر هر شهری قصد دارد به سمت شهر دانش بنیان حرکت کند باید راهبردها و سیاست‌های خود را تدوین کند.
وی ادامه داد: همچنین اگر یک برنامه بالادستی برای توسعه شهر در نظر گرفته می‌شود باید مؤلفه‌های شهر دانش بنیان در آن وجود داشته باشد.
سرپرست اداره کل ارزشیابی و کارگزینی مدیران شهرداری تهران بیان کرد: مؤلفه بعدی فضای کالبدی است. باید به خوشه‌های دانشی را در طرح جامع شهرها پیش بینی کنیم.
وی یادآور شد: شهروندان بازیگران اصلی شهرهای دانش بینان هستند و شهر برای حضور انسان‌های اندیشمند طراحی می‌شود.
داور نظری تاکید کرد: مدیرانی که در شهرهای دانش بنیان مسئولیت را در دست می‌گیرند باید برای مدیریت این شهر و پیش بردن حکمرانی آن آماده باشند.
به اعتقاد این مدیر شهری، اقتصاد در شهر دانش بنیان یک اقتصاد دانش بنیان است و فعالیت‌های نوآورانه‌ای عرضه می‌شود که اساساً پایه دانشی دارد. در شهر دانش بنیان تمام نمادهای شهری فرآیندی را هدایت می‌کنند که قابلیت استخراج اطلاعات را دارند
لزوم بررسی اثرگذاری پیشرفت‌های علمی در زیست اجتماعی و شکوفایی شهرها
در بخش دیگری از این وبینار معاون مطالعات و برنامه ریزی مدیریت، امور اجتماعی و اقتصادی مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران گفت: به رغم اینکه شهرهای ما دانشگاهی و دارای مراکز علمی متعددی هستند، اما باید بررسی کرد که آیا این مجموعه‌ها اثرگذاری مؤثری را در حوزه زیست اجتماعی داشته‌اند، یا خیر؟
گشتاسب مظفری با بیان این مطلب افزود: سوال این است که چرا زیست شهری ما آن گونه که شایسته شهروندان است، پیشرفت نداشته است و بر همین مبنا در بسیاری از شاخص‌های رتبه بندی جهانی جایگاه خوبی نداریم.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه ظاهراً در طول سال‌های اخیر رشد سرسام آوری در حوزه علمی داشته‌ایم و رتبه‌های خوبی نیز در این حوزه به دست آورده‌ایم اما چرا در زندگی شهری جایگاه خوبی نداریم؟
معاون مطالعات و برنامه ریزی مدیریت، امور اجتماعی و اقتصادی مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران با اشاره به آخرین رتبه بندی کیفیت زندگی در شهرها که درسال ۲۰۲۰ منتشر شده است، بیان کرد: متأسفانه موقعیت شهر تهران در این رتبه بندی اصلاً خوب نیست و حتی از شهرهای داکا (بنگلادش) و لاگوس (نیجریه) نیز عقب است و رتبه ۲۴۴ را در میان شهرهای دنیا به دست آورده است که حس خوبی به ما به عنوان شهروندان این کلانشهر نمی‌دهد.
به اعتقاد وی؛ اینکه چرا ما موفق نشده‌ایم دستاوردهای اطلاعات و دانش به دست آمده را وارد زندگی اجتماعی خود کنیم، جای سوال جدی دارد.
منابع انسانی در حکمرانی خوب ویترین سازمان است
رئیس مرکز مطالعات نظام‌ها و فناوری‌های مدیریتی سازمان اداری و استخدامی کشور نیز بیان کرد: تمامی کشورها دغدغه این را دارند که به سمت حکمرانی خوب بروند و واقعیتی است که حکمروایی خوب در هر جامعه‌ای بر اساس شرایطی که دارند متفاوت است.
فرهاد علیپور با بیان این مطلب افزود: اما ماحصل حکمرانی خوب میزان رضایت مردم از خدمات نهادهای عمومی در جامعه است.
وی ادامه داد: مهمترین مشخصه حکمرانی خوب تاکید به منابع انسانی سازمان هاست که خوشبختانه شهرداری تهران ویترین یک حکمرانی خوب در کشور محسوب می‌شود.
رئیس مرکز مطالعات نظام‌ها و فناوری‌های مدیریتی سازمان اداری و استخدامی کشور بیان کرد: اگر شهر به وضعیت خوبی اداره شود نشان دهنده حکمرانی خوب است.
وی یادآور شد: در الگوی حکمرانی خوب تاکید ویژه به منابع انسانی سازمان‌ها می‌شود ما اگر بخواهیم شهرداری موفقی داشته باشیم باید به منابع انسانی آن مراجعه کنیم.
علیپور تاکید کرد: متاسفانه در کشور حسابرسی منابع انسانی در سازمان‌ها وجود ندارد هیچ وقت به این مساله نمی‌پردازیم که تاثیر کارکرد این فرد در سازمان چه بوده است.
وی با اشاره به اینکه باید به تمام ظرفیت‌های منابع انسانی بپردازیم، گفت: یکی از موارد مؤلفه‌های حکمرانی خوب است، این است که ما دانش سازمان و کارکنان را مدیریت کنیم و این کار سخت اما لازم است. برای ایجاد یک سازمان توسعه یافته چاره‌ای جز این نداریم که به مدیریت دانش بپردازیم.