به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از صداوسیما، علی اکبر صالحی در بدون تعارف این هفته که در رآکتور تحقیقاتی شهید فخری زاده ضبط شد، در خصوص مباحث مختلفی از جمله مذاکرات با مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نحوه اجرای قانون توقف پروتکل الحاقی، تصمیمات پیش رو برای سه ماه آینده و تاثیر قانون مجلس بر شتاب گرفتن فعالیتهای صلح آمیز هستهای صحبت کرد.
متن کامل این گفتگو به شرح زیر است:
مجری: روزهای حساسی برای سازمان انرژی اتمی است، خودتان شروع کنید، چه اتفاقاتی افتاد؟
رئیس انرژی اتمی: اعمال پروتکل الحاقی را متوقف کردیم، بازرسیهایی که در چارچوب پروتکل الحاقی انجام میگرفت، آنها را متوقف کردیم، آن هم بر اساس قانونی است که مجلس شورای اسلامی حدود دو ماه و نیم پیش تصویب کرده بود. وقتی هم که قانون تصویب شد قطعاً مجلس با ارگانهای ذیربط مشورت میکردند، از جمله سازمان انرژی اتمی و روی محدودههای زمانی که موردنیاز است با ما مشورت کردند، مثلاً اینکه بلافاصله ۲۰ درصد را شروع کنید، در عرض یک سال فلان کار را بکنید و در سه ماه هزار تا سانتریفیوژ آی آر تو ام (IR۲M) را نصب کنید، اینها بر اساس تفاهم و ظرفیتهایی بود که در سازمان انرژی اتمی بود و ما قولی نمیخواستیم بدهیم که خدای ناکرده نتوانیم از عهده آن برآییم و الحمدالله همه چیز طبق روال پیش میرود، خوب زمانی هم که در قانون پیش بینی شده بود که دو ماه بعد از تصویب قانون اگر آنها وفای به عهد نکردند، ما اجرای پروتکل الحاقی را متوقف میکنیم و همین کار را هم کردیم و آخرین قدم هم، مذاکرهای بود که بنا به درخواست خود آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ایران شد که آنها اظهار علاقه کردند که برای صحبت بیایند و ما هم بعد از مشورت با ارگانهای ذیربط و مسئولین ارشدمان داشتیم، موافقت کردند که آقای گروسی به ایران بیاید و با ما مذاکره کند.
مجری: چرا آژانس خواسته است که به ایران بیایند؟
رئیس انرژی اتمی: این سوال خوبی است، آژانس به ما گفت که شما اگر این پروتکل الحاقی را متوقف کنید، فرض کنید بعد از گذشت دو هفته برجام برگشت و اجرایی شد، به مفهوم اینکه به همه تعهدات شان برگشتند و عمل کردند، در این فاصله اگر ما هیچ حضوری نداشته باشیم، این یک انقطاع اطلاعاتی خواهد بود، دوربین دارند و عکس میگیرند و حتی اینجا هم هستند، دقیق نمیدانم، البته اینجا به پروتکل الحاقی ربطی ندارد، ولی ما چون در پروتکل الحاقی هستیم، در موافقت نامه پادمانی هم هستیم که برای قدیم هست، پروتکل الحاقی جدید هست والا چهل پنجاه سال، همان پنجاه سال است که ما در موافقت نامه پادمانی هستیم که دوربین دارند و بازرسی میکنند.
مجری: آیا همچنان ادامه دارد، ما عضو هستیم و بازرسیهای شان انجام میشود؟
رئیس انرژی اتمی: بله ما موافقت نامه پادمان، چون عضو ان پی تی (NPT) و عضو آژانس هستیم، سرجای خودش است و فقط پروتکل الحاقی را که در برجام داوطلبانه پذیرفتیم اجرا کنیم، آن را متوقف کردیم.
مجری: برگردیم به موضوع، آژانس به شما چه گفت؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: آژانس به ما گفته که در طی یک ماه یا دو هفته دیگر برجام برگردد و مسئولین نظام همه به اتفاق گفتهاند که اگر طرف مقابل تعهداتش را انجام داد، ما هم به عقب برمی گردیم و تمام تعهدات مان را انجام میدهیم و یکی از تعهدات ما اجرای پروتکل است و این کار پروتکل یک کار مستمری در آن هست و آن عکسبرداری و فیلمبرداری مستمر آن هست و اگر انقطاعی در آن صورت گیرد و متوقف شود، پیوستگی آن از دست میرود و این باعث ایجاد سوالهایی میشود که اگر طرف ریگی به کفشش باشد و بخواهد سوالهای ناجوری و اذیت بکند، یک بهانهای برای سوالهای عجیب و غریب شده و چه طور بوده است و خودش یک داستانی میشود و ما دیدیم که اگر این مسئله ادامه پیدا کند و این حرف حقی است و ما از نظر فنی صحبت میکنیم، مذاکره کردیم و هر وقت که ما مذاکره میکنیم که در خلاء مذاکره نمیکنیم و من اختیار تمام آسمان و زمین در دست من است که نیست!
من قبل از آنکه وارد مذاکره شوم، قبل تر با مسئولین ارشد نظام و با مراجع ذیربط مسائل را مطرح و چارچوب را مشخص میکنم، کفها و چارچوب مذاکره را مشخص میکنیم و ما وارد مذاکره میشویم، خوب ما در همان چارچوب حرکت کردیم، الحمدالله به لطف الهی این امر محقق شد و لذا آژانس تا سه ماه حق دسترسی به سیستمهای ضبط کننده اطلاعات هستند، یعنی دوربینها را ندارد.
پایان مدت زمان سه ماهه دوربینهای آژانس جمع میشود
مجری: چرا مدت زمان سه ماه در نظر گرفته شده؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: چرا تا سه ماه، سوال خوبی کردید، آژانس هر سه ماه یک گزارش میدهد، یک گزارش فردا میدهد و تا سه ماه دیگر که گزارش دیگری میدهد، البته ما نگفتیم تا سه ماه، سر سه ماه، گفتیم تا سه ماه، اگر هفته دیگر مسئله برجام برگردد.
مجری: اگر روال به همین منوال طی شد چه میشود؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: آن وقت ما تمام اطلاعات دوربینها را محو میکنیم و از آنها خواهش میکنیم که دوربینها را تماماً برچینند.
مجری: آقای رافائل گروسی مدیر آژانس که به ایران آمدند آیا به شما گفتند که کاری کنید که این پروتکل الحاقی را نخواهید متوقف کنید؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: قبل از آنکه ایشان به ایران بیاید؛ اگر غیر از این میگفت، که ما اجازه نمیدادیم به ایران بیاید و خودش قبل آمدن به ایران یک مصاحبه انجام داده بود و ما از طریق سفیرمان به اطلاع ایشان رسانده بودیم و ما هم یک هفته قبل، اواخر بهمن به آژانس اعلام کرده بودیم که در ۵ اسفند متوقف میکنیم و شما آمادهباش باشید و اقداماتی را که باید با بازرسانتان اینجا انجام دهید، بکنید؛ تا ما در ۵ اسفند پروتکل را متوقف کنیم.
بیانیه مشترک ما و آژانس بینالمللی هیچ پشت پردهای نداشت
مجری: آقای دکتر بالاخره یک اختلاف نظرهایی در این میان به وجود آمد، میخواهم راحت از شما بپرسم؛ آیا این بیانیه مشترکی که بین شما و آژانس بینالمللی انجام شد، پشت پردههایی هم داشت؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: خیر، پس ما در این سه چهار ساعت چه بحثی میکردیم و اگر پشت پردهای داشته باشد، پشت پرده اش این هست که ما اعلام کردیم که پروتکل را اجرا میکنیم و آقای گروسی اعلام کردند که ما حق ایران را در اجرای قانون به رسمیت میشناسیم و ما نشستیم و فکر کردیم و گروه ایشان با دو نفر از مشاورین شان آمده بودند و ما هم با دو سه نفر از دوستانمان بودیم، نشستیم، بحث کردیم و فکر کردیم و هر کدام به اتاق خودشان میرفتند و دوباره برمیگشتیم تا به این جمع بندی دو طرفه رسیدیم که مرضیه الطرفین بود.
مجری: آیا آنچه که در چارچوب پروتکل الحاقی بود، الان دسترسیها گرفته شده است یا استثناء هم وجود دارد؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: تمام آن چیزی که در پروتکل الحاقی بود، الان دسترسیهایش گرفته شده، مثلاً یکی از آن مواردی که در پروتکل الحاقی هست، دسترسیهای مکمل است، مثلاً بر اساس پروتکل آنها یک جایی را دیدهاند و میخواهند یک جای دیگر، نزدیک آنجا را هم ببینند، یعنی دسترسی مکمل ببینند، که آن را هم جلویش را گرفتهایم.
قانون مجلس شورای اسلامی عالی بود
مجری: قانون مجلس چقدر به شما در پیشبرد اهداف و مسیری که پیش رو دارید کمک میکند؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: این قانون از نظر ما و منظر فنی، بسیار فرصت خوبی بود، بسیار فرصت خوبی بود، من واقعاً این را در دولت و به دوستانمان گفتم که این قانون یک فرصت طلایی برای ما ایجاد کرد، من مباحث سیاسی اش را کنار میگذارم، بحث تحریم و غیره دیگران مسئولش هستند من مسئول این هستم که سانتریفیوژها درست باشد و راکتور سرجایش باشد هر کسی مسئول یک کار است، این قانون فرصتی را به ما داد که گفتیم خدا را شکر، خداوند فرصتی را فراهم کرد ما توانستیم در عرض ۲۴ ساعت ۲۰ درصد را راه بیاندازیم.
۲۴ ساعته آن هم الله اکبر حالا ما میخواهیم ترمز بگیریم دیگر نمیتوانیم دولت و قانون گفته ۱۲۰ کیلو در سال که میشود مثلاً ماهی ۱۰ کیلو ما تولید کنیم، ما هنوز یه ماه نشده بیست و پنج شش کیلو رفتیم، یعنی سه چهار پنج شش ماه دیگر این ۱۲۰ کیلو تمام میشود نمیتوانیم حالا متوقفش کنیم. برویم جلو چکار کنیم قانون گفته در سال خب. جوانان ما و ظرفیت سازمان انرژی اتمی آنقدر زیاد است و عشق جوانان ما واقعاً جوانها وقتی که فرصت پیدا میکنند سر از پا نمیشناسند شبانه روز با عشق کار میکنند.
مجری: این اتفاق الان فکر کنم دوباره افتاد؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: همیشه این جور بوده ولی خب شب هم هست و روز هم هست اینها، حالا ما بایست بگوییم این ۲۰ درصد دیگر اینقدر، قانون گفته ۱۲۰ کیلو در سال خوب گذاشتن پشتش برو حالا تا ببینیم چه جوری میشود خب حالا ۱۲۰ تا را تولید میکنیم بعدش به مجلس اعلام میکنیم چه کار کنیم ادامه بدهیم ندهیم یا هزار تا ماشین Ir۶ نسل بسیار جدید ما هزار تا حالا صد تا ۲۰۰ تا ۳۰۰ تا هزار تا خوب داریم تولید میکنیم آن هم بعد از حادثه نطنز یعنی آمدند مرکز مونتاژ سانتریفیوژهای نسل جدید ما را زدند اما الحمدلله به کوری چشم آن کسانی که این کار خبیث را انجام دادند ما در عرض یک ماه ظرفیتمان را برگرداندیم به ظرفیت قابل قبولی حدود شصت هفتاد درصد ظرفیتی که داشتیم و داریم تولید میکنیم ضمن اینکه دل کوه را میشکافیم که تا اینها باشند بفهمند که با جمهوری اسلامی این طوری چیز نکنند الان دولت متعهد شد سالنهای بزرگی را در دل کوه داریم ایجاد میکنیم حالا یکی از دوستان شوخی به من میگفت که آقای صالحی به من بگو که کجاست من یه خرده این پا و اون پا کردم گفت من از بی بی سی البته هر شب می بی نم این رو که کجاست و چه جوری است ما در دل کوه داریم این کارها را میکنیم و مصون سازی میکنیم.
مجری: میخواهم بگویم قانون برای پیشبرد کارهای ما خوب بوده؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: عالی بود ببینید الآن در صنعت هستهای باید چکار کنیم آقا فرمودند بروید نیروگاه بسازید. از ۵۰ سال پیش که آقای دکتر اعتماد شروع کردند یک راکتور داریم، ما الآن داریم دو تا میسازیم این دو تا را سه چهار ساله شروع کردیم بده؟ ۱۰ میلیارد دلار بزرگترین طرح صنعتی کشور ماست.
۲۴ ساعته به غنی سازی ۶۰ درصد میرسیم
مجری: حضرت آقا فرمودند که اگر به آن نتیجه برسیم و نیاز داشته باشیم تا ۶۰ درصد هم میتوانیم غنی سازی کنیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی: بله ما الان این ظرفیت را داریم قانونش به ما اجازه داده ظرفیتش همین الآن موجود است، این هم از آن ۲۴ ساعتیها است یعنی به همین سرعت.
مجری: آقای دکتر چرا امریکاییها و اروپاییها از اجرای این قانون نگران بودند؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: چون که از موضع منطق قدرت صحبت میکنند، از موضع منطق زور صحبت میکنند از موضع قدرت منطق که صحبت نمیکنند میگوید من زور دارم بنابراین چون زور دارم هر کاری که بخواهم میکنم، تو کی هستی که میگویی من قدرت مطلقم پس برای چی سازمان ملل درست کردید، پس برای چه این همه مرکز بینالمللی هست، متوجه هستید ۴۲ سال سعی کردند کمر ایران را به خاک بنشانند توانستند؟ ما عزیزتر شدیم که قویتر شدیم بله مشکل آفریدیم یک مقدار از نظر اقتصادی مشکل داریم اما کشوری نیستیم که از پا درآمده باشیم من یک بار گفتم ما تمام آستانههای صنعت هستهای را در اختیار داریم از اکتشاف و استخراج، طراحی راکتور، کمک به صنعت، کمک به بهداشت و همه اینها، ما الآن همین کووید ۱۹ یکی از تجهیزات بسیار حساسش سانتریفیوژهایی است که ۲۸ هزار دور در دقیقه باید بچرخد همین واکسنها را کی ساخت برایشان؟ ما ساختیم دادیم اگر نبود که کسی این را نمیداد
جنگ اراده هاست، باید قوی و محکم باشیم
مجری: چرا امریکاییها به جای برگشت به برجام و لغو تحریمها دنبال این هستند که در یک فضای خارج از برجام بنشینند مذاکره کنند؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: دارند القا میکنند که ایران اهل مذاکره نیست یعنی میخواهند در افکار عمومی یک جوری جا بیاندازند که مثلاً ما اهل مذاکره نیستیم این نیست اما مذاکره شرایط خودش را دارد توجه میکنید؟ و آن شرایط را مقام معظم رهبری تعیین میکنند پس اولاً دنبا بفهمد که ما اهل مذاکره نیستیم ما مذاکره کردیم اما مذاکرهای که او مدنظر دارد از نظر ما مردود است او مذاکره را یک منظر دیگری لذا آن چیزی که ما مردود میدانیم مذاکرهای است که طبق تعریف او دارد القا میشود دلیل برای عدم اعتمادمان داریم از زمان کودتای ۲۸ مرداد تا جنگ تحمیلی صدام علیه ما تا همه اینها را بیینید ما دلیل داریم حالا آنها دلیل شان چیست؟ این جنگ ارادهها است من به شما بگویم جنگ ارادهها است او میخواهد ببیند ارادهها است من به شما بگویم او میخواهد ببیند اراده ما تا کجاست ما باید قوی و محکم و منسجم در داخل پشت سر حضرت آقا حرکت کنیم ما با هم اختلاف داشته باشیم ولی توی این مسائل باید ید واحده باشیم یک فرمانده داشته باشیم فرمانده بگوید الآن بروید خب میرویم، نروید نمیرویم.
مجری: در این قسمت از برنامه، بدون تعارفترین جملهتان را بفرمائید.
رئیس سازمان انرژی اتمی: بله من میخواهم این را عرض بکنم علی رغم همه محدودیتها الحمدلله ایران سرپاست و من این نوید را میدهم این نوید را بی خودی نمیدهم بلکه ما از نظر اقتصادی شرایط مان یک خرده با مشکلاتی روبرو است اما منحنی اقتصادی ما الان یکی دو ماه دیگر شیبش رو به بالا شد دیگر چارهای ندارد شیب رو به بالا باید برود داریم خودمان را با شرایط موجود تطبیق میدهیم راه را پیدا کردیم ما نزدیک قلهایم به قول حضرت آقا میگویند ما داریم به طرف قله میرویم نزدیک قلهایم دیگر این نفسهای آخر را باید بکشیم تا به قله برسیم بعدش دیگر سرازیری است.