به گزارش خبرگزاری مهر، وطن امروز نوشت: در حالی روزهای پایانی سال ۹۹ را سپری می‌کنیم که اغلب مردم با گرانی اقلام خوراکی دست و پنجه نرم می‌کنند. این گرانی‌ها حتی باعث واکنش مقام معظم رهبری شد و ایشان فرمودند این گرانی‌ها راهکار دارد. حالا چند روز پس از سخنان ایشان، رئیس‌جمهور دستور به کنترل بازارها داده است.
طبق آخرین گزارش مرکز آمار، تورم نقطه به نقطه اقلام خوراکی در بهمن‌ماه به بیش از ۶۰ درصد رسیده؛ اتفاقی که برای نخستین‌بار در اقتصاد پس از انقلاب رخ داده و نشان از آن دارد که شرایط معیشتی مردم در وضعیت مناسبی قرار ندارد. در کنار تورم افسارگسیخته، نایابی و کمیابی برخی اقلام خوراکی هم در چند ماه اخیر رخ داده که باعث پدیدار شدن تصاویر ناراحت‌کننده تشکیل صف در برابر فروشگاه‌های اقلام خوراکی شده است.
هم‌اکنون مرغ، اصلی‌ترین مشکل مردم در بین اقلام خوراکی است. قیمت مرغ در نیمه دوم سال جاری طی روند صعودی به بیش از ۳۵ هزار تومان رسید و بعد از چند هفته انکار و پاسکاری وظایف توسط وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت، در نهایت دولت توانست با توزیع گسترده ذخایر استراتژیک نهاده‌های دامی، قیمت را تا حدودی کنترل کند. از پرواز مرغ در میانه سال چند ماهی نگذشته که دوباره در آستانه شب عید قیمت مرغ رو به افزایش گذاشته و به بیش از کیلویی ۳۰ هزار تومان رسیده است. افزایش قیمت مرغ در حالی است که دولتمردان به صورت مکرر خبر از توزیع مرغ با قیمت مصوب ۲۰,۴۰۰ تومان می‌دهند. البته مرغ با این قیمت را نمی‌توان براحتی خریداری کرد و برای خرید آن باید ساعت‌ها با وجود شیوع ویروس کرونا و فاصله‌گذاری اجتماعی در صف ایستاد. فروشندگان مرغی که به آنها مرغ دولتی نرسیده و ایضا می‌خواهند ضمن عقب نیفتادن از بازار توسط تعزیرات جریمه نشوند، مجبورند مرغ را به صورت قطعه‌قطعه شده به فروش برسانند. بررسی‌ها نشان می‌دهد هم‌اکنون قیمت هر کیلو ران مرغ ۳۴۳۰۰ تومان، هر کیلو سینه مرغ ۳۷۷۰۰ و هر کیلو فیله مرغ ۵۶,۶۰۰ تومان است.
دیگر کالای پروتئینی که شرایط مناسبی ندارد گوشت است. گوشت گوساله هم‌اکنون در تهران با قیمت بیش از کیلویی ۱۳۰ هزار تومان فروخته می‌شود. البته از دیروز وزارت صمت طرح توزیع گوشت را شروع کرده و قرار است در آن گوشت گوساله را با قیمت ۹۹ هزار تومان بفروشد. البته این طرح تاکنون نتوانسته در قیمت گوشت گوساله در بازار آزاد تأثیرگذار باشد.
از سوی دیگر پایان سال زمانی هم برای خرید شیرینی و آجیل شب عید است که این بازارها هم شرایط مناسبی ندارند و قیمت‌های سرسام‌آور در آنها دیده می‌شود.
گلایه رهبر انقلاب از نابسامانی بازارها در آستانه نوروز
جمعه هفته پیش بود که رهبر معظم انقلاب در مراسم روز درختکاری و هفته منابع طبیعی، با اشاره به مشکلات معیشتی مردم بر اثر کرونا فرمودند: این وضع در آستانه عید غصه بزرگی ایجاد کرده است. حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای با ابراز ناخرسندی از گرانی‌ها و مشکلات معیشتی افزودند: این مشکلات، همه راه‌حل دارد و بارها در جلسات متعدد این نکات را تذکر داده و راه‌حل‌های مورد نظر کارشناسان را به مسؤولان گفته‌ایم.
کالاهای ضروری در بازار فراوان است
پس از انتقاد رهبر حکیم انقلاب اسلامی از نابسامانی بازارها در آستانه نوروز، رئیس دولت هم روز گذشته در دویست‌ونهمین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی، دستوراتی برای مدیریت بازارها صادر کرد. حسن روحانی با تاکید بر اجرای کامل و سریع برنامه‌های تنظیم شده برای تأمین کالا و مدیریت قیمت‌ها گفت: از جمله جلوه‌های شکست دشمن در جنگ اقتصادی، وفور کالاهای ضروری در بازار در شرایط سخت کشور بوده اما متأسفانه مدیریت قیمت‌ها به نحو مناسبی انجام نشده و به زندگی و معیشت مردم فشار وارد کرده است. وی تصریح کرد: دولت در اجرای تذکرات مقام معظم رهبری در مدیریت قیمت کالاهای اساسی، برنامه‌هایی را در نظر گرفته است که امیدوارم با همکاری اصناف و بخش خصوصی، به سرعت اجرایی شود و با سوءاستفاده و گران‌فروشی خاطیان برخورد شود. روحانی در همین رابطه وزارت صمت را موظف کرد با طراحی‌های ویژه و سریع‌الوصول ضمن کوتاه کردن مسیر زنجیره تولید تا توزیع و عرضه گسترده میوه و مواد غذایی به همراه شفافیت اطلاعات در ایام سال نو و همچنین ماه مبارک رمضان، برای کاهش قیمت‌ها اقدامات لازم را انجام دهد.
التهابات اخیر ناشی از جو روانی است
عصر روز گذشته معاون اول دولت هم با حضور در جلسه تأمین کالاهای اساسی با تشکر از بانک مرکزی برای تأمین ۱۰ میلیارد دلار ارز برای کالاهای اساسی در سال ۱۳۹۹ گفت: برای ۶ ماه نخست سال آینده هم ۶ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تأمین کالاهای اساسی مورد نیاز کشور اختصاص می‌یابد. اسحاق جهانگیری با اشاره به گزارش دستگاه‌های ذی‌ربط درباره تولید، توزیع و قیمت روغن در بازار گفت: با توجه به افزایش تولید و توزیع و نیز ذخایر روغن در کشور، نهادهای متولی باید با آگاهی‌بخشی و استفاده از همکاری رسانه‌ها، فضای روانی ایجاد شده را که منجر به خرید بیش از حد و احتکار کالا می‌شود، از بین ببرند. وی با اشاره به اجماع نظر همه مسؤولان کشور برای تخصیص ارز به کالاهای اساسی و نیز دستور رئیس‌جمهوری مبنی بر لغو یک مصوبه درباره افزایش تعرفه واردات روغن اظهار داشت: البته این شرایط به دنبال برخی تنش‌های روانی ایجاد شده است اما هیچ منطق و دلیلی برای کمبود روغن در کشور وجود ندارد. وی با تاکید بر ضرورت نظارت و رسیدگی دقیق سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و سازمان تعزیرات بر بازار و پرونده‌های تخلفاتی، از استانداران کشور بویژه استانداران استان‌های مرزی کشور خواست با رصد و نظارت دقیق، موضوع قاچاق روغن را با توجه به افزایش قیمت جهانی این محصول در دستور کار خود قرار دهند.
با توجه به تذکر رهبر انقلاب، خود را مکلف به رفع مشکلات می‌دانیم
همچنین روز گذشته دبیر ستاد تنظیم بازار با اشاره به جلسه شنبه‌شب هفته جاری در پی انتقاد مقام معظم رهبری از نابسامانی‌های بازارهای مختلف، به استفاده از شبکه منتخب توزیع در کنار نظام توزیع و عرضه سنتی تاکید کرد و گفت: یکی از مسائلی که امشب مورد تاکید و تأیید قرار گرفت ایجاد بستر مناسب برای باغداران و تولیدکنندگان در راستای عرضه مستقیم میوه و تولیدات خود به مصرف‌کننده بود تا با حذف دلالان به عنوان یکی از عوامل افزایش قیمت، علاوه بر تعدیل قیمت‌ها در سطح عرضه، تولیدکننده نیز منتفع شود.
عباس قبادی با بیان اینکه ۸۰ نقطه در میادین میوه و تره‌بار تهران و شهرستان‌های اطراف به عنوان غرفه عرضه مستقیم میوه، به صورت رایگان در اختیار اتحادیه‌ها، انجمن‌ها و باغداران قرار خواهد گرفت، تصریح کرد: ایجاد شبکه منتخب عرضه نیز در کنار شبکه سنتی و عرضه مستقیم کالا توسط تولیدکننده، یکی دیگر از تمهیدات در نظر گرفته شده برای تعدیل قیمت‌ها و همچنین حفظ حقوق تولیدکننده است. در این طرح غرفه‌های منتخب در میادین میوه و تره‌بار مشخص می‌شوند که سیب و پرتقال را به صورت مستقیم از تولیدکننده تهیه کرده و آن را در اختیار شبکه منتخب توزیع خرد و واحدهای صنفی سطح شهر قرار می‌دهند تا علاوه بر تعدیل قیمت، دسترسی مردم برای تأمین این کالاها نیز راحت‌تر باشد.
وی از آغاز توزیع میوه شب عید در سراسر کشور از ۲۰ اسفند خبر داد و گفت: تجربه نشان داده است مداخله دولت در بازار می‌تواند نتیجه عکس داشته باشد، بنابراین ما تلاش کردیم با ایجاد هماهنگی بین بخش‌های مختلف تولید، توزیع و عرضه کالا و مدیریت بازار از این طریق، در کنار نظارت، حداقل مداخله را داشته باشیم و تنها در شرایط ضروری ورود کنیم و سیاست ما در بخش میوه، تعدیل قیمت‌ها با کمک عرضه زیاد، گسترده و مستقیم است تا با حذف واسطه اضافه و ایجاد اتصال بین حلقه‌های تولید، توزیع و مصرف، حقوق تمام زنجیره را تأمین کنیم.
وزارت صمت باید با ایجاد سامانه واسطه‌ها را حذف کند
وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت در رابطه با گلایه‌های مقام معظم رهبری از گرانی‌ها و نقش دلال‌ها در این زمینه گفت: در مناسبت‌ها نظیر ماه رمضان، عید نوروز و ایامی که کالا خواهان و مشتری بیشتری دارد، سودجویی خودنمایی می‌کند. مهدی غضنفری با بیان اینکه گرانی‌ها ریشه در گران‌فروشی و سایر عوامل دارد، افزود: این مسائل ناشی از قیمت ارز و هزینه‌های حمل‌ونقل است. باید این ۲ لایه دلیل را با هم پوشش داد. وی گفت: وزارت صمت باید سامانه‌ای ایجاد کند که کشاورز محصول خود را در آن وارد کند و مردم و بنکدار کالا را خریداری کنند؛ از این طریق کل واسطه‌ها حذف می‌شود. وی با اعلام اینکه وزارت جهاد کشاورزی مشکل سهم‌خواهی در بازار دارد، افزود: این وزارتخانه با بازار دوست نیست، چون همیشه سهمی در تولید داشته و قواعد بازار را نمی‌داند.
وزیر سابق صمت با بیان اینکه هویت بازار در نزد وزارت صمت آشکار نیست، ادامه داد: عده‌ای در صدر می‌ایستند و دستوراتی می‌دهند تا وزارتخانه‌ها را جداسازی کنند که ناشی از عدم علم داشتن به قواعد حکمرانی است. غضنفری افزود: در این بین ناکارآمدی‌هایی دارند در حالی که عده‌ای توان خرید مرغ و گوشت و درآمدی برای خرید در اختیار ندارند. وی گفت: یکی از قواعد در جمهوری اسلامی که بر آن پا می‌گذاریم، نرخ رشد است و وقتی اقتصاد تا ۸ درصد بزرگ نمی‌شود، بدین معناست که ما رو به فقر می‌گذاریم.
وزیر سابق صمت یادآور شد: ناتوانی در قیمت خرید از تبعات این معضل است؛ دیگری هم عدم قدرت برای تنظیم‌گری است. غضنفری افزود: ما باید تنظیم کنیم تا کالاها به مقصد برسند که می‌توان سامانه‌هایی ایجاد کرد تا تنظیم‌گری شکل بگیرد. وی ادامه داد: همواره گفته‌ام از مزرعه تا منزل فاصله زیادی وجود دارد که فضای «آی‌تی» باید این فاصله را به حداقل برساند.
وزیر سابق صمت گفت: تا پایان دولت اگر اقتصاد به همین شکل تحویل شود، کار بزرگی است و انتظار گشایش که از سوی رئیس‌جمهور مطرح می‌شود، اشتباه است. غضنفری تصریح کرد: رئیس‌جمهور طوری سخن می‌گوید که گویی می‌خواهد نامزد ریاست‌جمهوری برای ۸ سال آتی شود، در حالی که باید درباره کوله‌بری و سوخت‌بری پاسخگو باشد و بگوید چرا اینها در دوره او توسعه یافته است! وی افزود: رئیس‌جمهور به عنوان یک مدعی سخنرانی می‌کند و می‌گوید ما تازه در حال برنامه‌ریزی هستیم، در حالی که شما همین که بازار شب عید را جمع کنید، کاری انجام داده‌اید و باید بی‌خیال باقی راه شوید.