به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، مراسم اختتامیه نخستین دوره رویدادهای مساله محور بنیاد ملی نخبگان با حضور معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری و تقدیر از برترین‌ها برگزار شد.
رویداد «ره‌نشان» به عنوان یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای مساله محور ذیل طرح شهید بابایی بنیاد ملی نخبگان با حمایت معاونت علمی و فناوری و بنیاد ملی نخبگان، به مرحله شناخت برگزیدگان رسید.
این مسابقات با هدف شناسایی افراد و تیم‌های مستعد، دانشجویان و فناوران برای توانمندسازی در حل مسائل و نیازهای صنعت کشور، در ۵ حوزه زیست فناوری، حمل و نقل، آب و محیط زیست، انرژی و هوشمندسازی میزبان ۳۸ شرکت دانش بنیان و ۵۶ پروژه بود. شرکت‌ها ضمن تعریف پروژه‌های راهبردی، نیازهایشان را مطرح کردند و با فعالیتی ۵ ماهه که از مهرماه آغاز شده است و تا دهم اسفند سال جاری ادامه یافت. این طرح‌ها با استقبال ۴۵۱۰ نفر از شرکت کنندگان، به مرحله اجرا رسید.
پس از ۷ مرحله ارزیابی، و برگزاری کارگاه‌های آموزشی متنوع، نشست‌های تیم سازی و مربی‌گری با هدف پیشبرد پروژه‌ها، بهترین‌ها به مرحله نهایی راه یافتند که منجر به شناسایی حدود ۶۰۰ مستعد برتر در قالب چند ده تیم موفق دانشجویی شد.
«نوآوری» پیروز میدان مبارزه با فرهنگ خام‌فروشی
سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری در این مراسم، با بیان این‌که برگزاری چنین رویدادهایی، جامعه جوان نخبه و با انگیزه را با راه و رسم ایجاد کسب و کارهای نوآور آشنا می‌کند، گفت: مسیر تحول در فرهنگ اقتصاد کشور، به یاری کسب‌وکارهای دانش‌بنیان و خلاق که جوانان متخصص گرداننده‌اش هستند، آغاز شده، به‌طوری‌که در حال حاضر برترین زیست بوم دانش‌بنیان، خلاق و استارت‌آپی منطقه از آن ایران است؛ زیرا تلاش کردیم تا جان‌مایه اقتصاد دانش‌بنیان یعنی فرهنگ و سیاق نوآوری را در کشور با ایجاد بستری مساعد ترویج کنیم.
وی با بیان این‌که روح کسب و کارهای نوآور با نیروی انسانی جان می‌گیرد ادامه داد: در پشت هریک از کسب و کارهای نوآور ایده‌های خلاقانه یک نیروی انسانی انگیزه‌مند و توانمند نهفته است. بنابراین تلاش می‌کنیم مسیر شکوفایی این ایده‌ها تا رسیدن به صنعت، هموار شود.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری افزود: شرکت‌هایی که نوآوری محور هستند و روح نوآوری در آنها دمیده شده است، ثروتی فراتر از دارایی‌های فیزیکی در گنجینه خود دارند که پایان یافتنی نیست. اثر دانش و نوآوری در تغییر فرهنگ عمومی، شگفت انگیز است و اقتصاد دانش‌بنیان که دانشگاه، نوآوری و تخصص جوان خلاق در آن اهمیت دارد، فرهنگی تازه ای از کار و حرکت دانشگاهیان را نوید می‌بخشد.
ستاری، با تاکید بر این‌که بنیان تحول کشور بر پایه فرهنگ استوار است، ادامه داد: روزهای نخست، تصور می‌کردیم توسعه، مفهومی است سخت افزاری اما در ادامه راه توسعه، به این نتیجه رسیدیم که کاربست‌ها و نرم‌افزارها، نقشی فراتر از سخت‌افزار ایفا می‌کنند؛ امروز اما با توسعه اقتصاد دانش‌بنیان به این باور رسیدیم که توسعه، فراتر از نرم‌افزار و سخت‌افزار، نیازمند فرهنگ است و تحول تمامی بخش‌ها، از مردم جامعه، دانشگاه، پژوهشگاه و صنایع گرفته تا نهادهای تصمیم ساز است که به توسعه منجر می‌شود.
نقش کلیدی فرهنگ در رونق اقتصاد
رئیس ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش بنیان و توسعه صنایع نرم و خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با بیان این که هدف آموزش، توسعه و تحول فرهنگی جامعه است، ادامه داد: بخش قابل توجهی از سرمایه‌های کشور در حوزه آموزش صرف می‌شود و هدف از این امر، بهبود فضای صنعت و جامعه است. پژوهشگاه‌ها هم چنین رسالتی دارند و باید وضعیت حوزه خودشان را بهبود ببخشند.
ستاری، از رسالت بخش آموزش و پژوهش کشور در تحول آفرینی فرهنگی و اعتلای جامعه گفت و تاکید کرد: دانشگاه‌هایی که درآمدشان از محل شهریه تا بودجه دولت تأمین می‌شود، باید با شناخت دوباره رسالت آنها و تغییر فرهنگ غالب، به نقش آفرینی واقعی خود عمل کند. به طوری‌که یاری‌گر صنعت باشند.
رئیس بنیاد ملی نخبگان، محصول کارآمد و کیفی را نتیجه سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه پژوهش دانست و گفت: دولت، نمی‌تواند خودرو، واکسن و دیگر محصولات کارآمد بسازد. بلکه باید صرفاً تسهیل کننده فرآیند پژوهش باشد و مسیر را برای سرمایه گذاری بخش خصوصی روی ایده‌های ناب هموار کند.
ستاری، تسهیل ارتباط میان ایده نوآورانه و سرمایه‌گذار بخش خصوصی را مبنای حرکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در سال‌های اخیر دانست و بیان کرد: با تکیه به همین رویکرد، امروز به بیش از ۱۰ هزار استارت‌آپ و بیش از ۵۸۰۰ شرکت دانش بنیان در تولید ناخالص ملی، اشتغال و توسعه دست یافتیم.
وی با بیان این‌که برخی از شرکتهای دانش‌بنیان و محصولات ایران‌ساخت نه تنها در منطقه بلکه در رقابت با پیشرفته‌ترین کشورهای دنیا بی همتا هستند، افزود: شرکتهای دانش‌بنیان کشور در حوزه‌های نانو، سلول‌های بنیادی، زیست فناوری و بسیاری حوزه‌های دیگر دستاوردهای باورنکردنی را رقم زده‌اند. داستان موفقیت کسب و کارهای دانش بنیان معمولاً به یکدیگر شبیه است و صاحبان تمامی آن کسب و کارها، با تکیه به الگوی حضور سرایه‌گذار بخش خصوصی موفق شده‌اند.
میدان مبارزه ناتمام
معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری، با بیان این که مبارزه امروز میان فعالان زیست بوم نوآوری و یکه‌تازان فرهنگ خام‌فروش و نفت‌محور است، گفت: فرهنگ اقتصاد نفتی با روح نوآوری، تعارض و تناقض دارد و هنر فعالان زیست بوم نوآوری و فناوری، خلق ارزش افزوده از نوآوری، به مثابه بزرگ‌ترین موهبت خداوند برای بشر است.
ستاری، ادامه داد: ذهن‌های جسور که هیچ مرزی برای نوآوری ندارند در این میدان مبارزه، به یاری خدا پیروز مطلق هستند و رویکرد پیشین اقتصاد را که با نوآوری و اقتصاد دانش بنیان در تعارض است، کنار می‌زنند.
وی، با اشاره به این‌که صنعت، با نوآوری و حضور دانشگاه در این عرصه معنای واقعی خود را پیدا می‌کند، افزود: دانشگاهی موفق است که نقش خود را در صنعت پررنگ کند و بخش قابل توجهی از درآمدهایش را از محل قراردادهای ارتباط با صنعت کسب کند. چنین دانشگاهی که بتواند دنیای پیرامون خود را تحول ببخشد موفق است.
ستاری، ناحیه نوآوری شریف را نمونه‌ای موفق از اثرگذاری دانشگاه‌ها بر جامعه دانست و گفت: این که بیش از ۵۰۰ کسب و کار دانش‌بنیان و خلاق حول محیط پیرامونی دانشگاه شکل گرفته نشان از اثربخشی دانشگاه بر محیط پیرامونی خود دارد.
رئیس بنیاد ملی نخبگان، با تاکید بر این که تحول رویکرد اقتصاد، تحول در بخش‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را نیز به همراه می‌آورد، ادامه داد: خوشبختانه تحولات خوبی در کشور رخ داده است و مردم با اهمیت نوآوری و نقش آن در رفاه، اقتصاد و اشتغال آشنا شده اند.
ستاری، با اشاره به این که صادرات داروهای زیست فناوری و نوترکیب توسط شرکتهای دانش بنیان، نمونه‌ای موفق از منسوخ شدن فرهنگ خام فروشی است افزود: این شرکت‌ها از هیچ آغاز به کار کردند و امروز هویت اقتصاد کشور را از اقتصادی منبع محور و وارداتچی به اقتصادی نوآور، خلاق و ارزش آفرین تغییر می‌دهند.
وی با تاکید بر این‌که در راه پرپیچ و خم مبارزه با فرهنگ سنتی غالب، این شرکتهای دانش‌بنیان و خلاق هستند که گوی سبقت را می‌ربایند اظهار کرد: در این مبارزه دست برتر را کسب و کارهای نوآور دارند و باید همه فعالان زیست بوم نوآوری باید همدل و در کنار هم این مبارزه را ادامه دهیم تا کشور را از بند فرهنگ نفت محور رها کنیم.
حمایت از تیم‌های مستعد و خلاق برای تبدیل شدن به کسب و کارهای دانش‌بنیان
در بخش دیگری از آئین اختتامیه مسابقات ره‌نشان، حسن سالاریه معاون آینده‌سازان بنیاد ملی نخبگان با اشاره به ایجاد بستری برای حل مسائل صنعتی به کمک نوآوران دانشگاهی در قالب رویدادهای مساله محور، ادامه داد: طرح شهید بابایی، در راستای تحول رویکرد و نگاه بنیاد ملی نخبگان از جایزه‌محوری به مساله محوری و دغدغه‌مند کردن دانشگاهیان، نسبت به مسائل مهم جامعه و صنعت ایجاد شده است. با ترغیب دانشگاه‌ها و دانشجویان، طرح‌های تحقیقاتی خوبی به سرانجام می‌رسد و نیاز شرکتهای دانش بنیان نیز پاسخ گفته می‌شود.
سالاریه با بیان این‌که تلاش کردیم ظرفیت نهفته و مغفول دانشگاه‌ها در حل مسائل کشور اجرایی شود، افزود: به زعم بنده آنچه که در رشد علمی و صنعتی در داخل کشور می‌بینیم تنها کم‌تر از ده درصد از ظرفیت واقعی دانشگاه‌های ما است. بر همین اساس بنیاد ملی نخبگان فضای جدیدی را در تسهیلات و حمایت‌ها انجام داد طرح شهید احمدی روشن نیز که ۴ دوره موفق را پشت سر گذاشته، و هم اکنون در میانه دوره پنجم قرار داریم و همچنین طرح شهید بابایی در همین راستا پیاده سازی شد تا دانشجویان بهتر به شناخت و سپس حل مسائل بپردازند و فرهنگ دغدغه مندی نسبت به مسائل فناورانه کشور در آنان تقویت شود.
معاونت علمی و فناوری و دیگر نهادها هم از این عرصه حمایت می‌کنند و با ورود شرکتهای دانش بنیان به این حوزه ما نیز طبعاً بودجه حمایتی این بخش را برای ایجاد اشتیاق در دانشجویان و برای دغدغه مندی و حل مسائل کشور وارد کنیم.
وی با بیان این‌که بیش از ۴۵۰۰ نفر از بهترین دانشجویان مقاطع مختلف بهترین دانشگاه‌های کشور در این رویداد مشارکت کردند، ادامه داد: رویداد پیچ خط مشی در حوزه علوم انسانی و سیاستگذاری ویژه مناطق آسیب پذیر، رقابت ایده نگاری بحران کرونا و مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری، رویداد ربات‌های هوشمند صوتی و رویداد ملی فرصت از طراحی و ساخت محصول که در ۵ حوزه مختلف برگزار می‌شود و تا کنون ۱۰۰ تیم در آن ثبت نام کرده اند، بخشی از رویدادهای رقابتی مساله محور ذیل طرح شهید بابایی هستند.
ستادهای توسعه فناوری همراه و حامی ایده‌های دانشگاهیان
در ادامه این مراسم نیز مهدی شریف زاده دبیر ستاد توسعه فناوری‌های آب و انرژی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، با اشاره به حمایت از توسعه فناوری‌ها به دست ایده پردازان خلاق و شرکتهای دانش‌بنیان گفت: ستادهای توسعه فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، به عنوان بازوهای کمکی و اتاق‌های فکر معاونت فعال هستند و ستاد آب و انرژی یکی از همین ستادها است.
وی درباره مأموریت‌های این ستاد گفت: تمامی ستادها، فناوری‌های نو را شناسایی می‌کنند تا سیر حرکت کشور در راستای توسعه این فناوری‌ها پایه ریزی شود؛ همچنین توسعه کسب و کارهای دانش بنیان و ایجاد زمینه‌های لازم برای کارآفرینی بخش دیگری از اقدامات این ستادها است.
شریف‌زاده، با بیان این‌که فرصت خوبی ایجاد شده است تا ستادهای معاونت علمی از ایده‌ها و طرح‌های نوآورانه دانشگاهیان حمایت کنند تا نیازهای جامعه و صنعت پاسخ داده شود، بیان کرد: امیدوارم با کنار هم قرار گرفتن آینده سازان و فعالان توانمند شرکتهای دانش‌بنیان و صنعت، برای مشکلات کشور راه حل های بلندمدت و خلاقانه ارائه شود.