تازه‌ترین شماره از نشریه «جهان کتاب» ویژه نوروز ۱۴۰۰ با مطالب متنوع و همچنین پرونده ویژه‌ای به مناسبت دهمین سالروز درگذشت زنده‌یاد ایرج افشار منتشر شد.

به گزارش خبرنگار مهر، تازه‌ترین شماره از نشریه «جهان کتاب» ویژه نوروز ۱۴۰۰ در ۱۱۰ صفحه به بهای ۳۵,۰۰۰ تومان منتشر شد. این شماره با نامه‌ای از پراگ آغاز می‌شود: «کوی بنفشه» نوشتۀ پرویز دوائی. پس از آن «عقرب‌بازی و عقرب‌خواری در خانهٔ محلهٔ سنگ سیاه شیراز» حکایتی است از شیراز قدیم نوشتهٔ سیروس پرهام.

در ادامه دو داستان کوتاه را می‌خوانیم: «روزی که آقای پرسکات مُرد» نوشتۀ سیلویا پلات با ترجمۀ پرتو شریعتمداری و «میانجی‌ها» نوشتهٔ هکتور هیومونرو (ساکی) با ترجمهٔ محمد علی مختاری اردکانی.

بخش نقد و بررسی کتاب‌های این شماره نیز شامل مطالب زیر است:

«رمان‌های پلیسی و آوازه‌گری‌های ناسیونالیستی در ترکیه (۱۹۴۵-۱۹۲۸)» از نادر انتخابی به بررسی کتابی نوشتهٔ دیوید میسون اختصاص دارد که معتقد است «ناسیونالیسم چون ایدئولوژی بنیادی جمهوری نوپای ترکیه از فراز جامعه به بدنۀ آن راه یافته و داستان‌های پلیسی نقش مهمی در انتقال احساسات ملّی‌گرایانه به میان تودۀ مردم داشته‌اند.»

کاوه بیات در مقالهٔ «خلیل ملکی در برخورد عقاید و آرا» به بررسی کتاب «میعاد در دوزخ: زندگی سیاسی خلیل ملکی» نوشتهٔ حمید شوکت پرداخته است. سپس «سه نوکتاب مطبوعاتی» از سیّد فرید قاسمی و «کانون: پدیده‌ای که تکرار نشد» از مجید رُهبانی آمده است که به بررسی کتاب «یک شاخه در سیاهی جنگل… کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۳۵۷-۱۳۴۴» علی میرزایی اختصاص دارد. در این نوشته کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان «دستاورد پُربار و بی‌مانند روشنفکری دههٔ ۴۰ و ۵۰ ایران و جوانان آرمان‌خواه آن سال‌ها» دانسته شده است. «مرور تاریخ انقلاب» نوشته‌ای است از معصومه علی‌اکبری در نقد و بررسی کتاب «تاریخ یک انقلاب (گزیدهٔ مقالات، سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های عزّت‌اللّه سحابی)» به اهتمام امیر طیرانی. حسین مسرّت نیز در مقالهٔ «طبس‌پژوهی» به معرفی کوتاه هشت اثر در این زمینه پرداخته است.

«نام دیگر ابوی» عنوان نوشته بلندی است از عنایت سمیعی در نقد مجموعه داستان «حافظه‌ی پروانه‌ای» از بهناز علی‌پور گسکری.

در بخش مقاله‌های این شماره نیز مطالب زیر را شاهد هستیم:

«دانشنامهٔ ویکی‌پِدیا: گنجینه‌ای برای انواع استفاده‌ها و سوءاستفاده‌ها» نوشتهٔ عبدالحسین آذرنگ مقالهٔ جامعی است دربارهٔ چگونگی و منطق تأسیس دانشنامهٔ ویکی‌پِدیا، ویژگی‌های مثبت و منفی آن (با تأکید بر کاستی‌ها) و همچنین سنجش اعتبار داده‌های این دانشنامه. و دست آخر پاسخ روشن و کارشناسانه به پرسش‌هایی که پیوسته مطرح می‌شود: با این دانشنامه چه کنیم؟ در استفاده از آن چه نکاتی را باید در نظر داشته باشیم؟

در ادامه، «روشن بنویسیم» از رحمان افشاری و «آخرین نامه‌های سیلویا پلات» نوشتهٔ دن‌چیاسُن، ترجمهٔ سعید پزشک را می‌خوانیم.

سپس دو مقاله دربارهٔ لوییز گلِک، برندهٔ نوبل ادبی ۲۰۲۰، آمده است: «لوییز گلِک» ترجمهٔ پیام شمس‌الدینی و «از آتشِ دل: لوییز گلِک» نوشتهٔ سهیلا صارمی. مطلب اول به زندگی و آثار شاعر اختصاص دارد و دومی ضمن ترجمهٔ نمونه‌هایی از شعرهای گلِک، سبک ویژه و سرچشمه‌های الهام و مضامین شعرهای او را بازمی‌نماید.

پس از آن «درهٔ چشمانِ بسته» ترجمهٔ رُزا جمالی آمده است که سروده‌ای است از نینا کوسمان، شاعر روس‌تبار آمریکایی که به دو زبان شعر می‌گوید.

زری نعیمی در صفحهٔ «هزار و یک داستان» ۶ عنوان از ادبیات داستانی معاصر را نقد و بررسی کرده است: «حق با شاخ نبات است» / تورج رهنما؛ «در شهری کوچک گم شده‌ام» / مونا حسینی؛ «زگیل روی خرمهره» / امید پناهی‌آذر؛ «فوران» / قباد آذرآیین؛ «وقتی که آسمان تهران آبی بود» / مهران افشاری؛ و «نیستی آرام» / مرتضی کربلایی‌لو.

معرفی کوتاه هجده کتاب و «تازه‌های بازار کتاب» از فرّخ امیرفریار در ادامه آمده است.

اسفندماه امسال دهمین سالروز درگذشت استاد زنده‌یاد، ایرج افشار (۱۳۰۴-۱۳۸۹) است. به این مناسبت بخش ویژه‌ای به گرامیداشت یاد او اختصاص دارد که شامل این مطالب است:

«گلگشت ایران» که سخنرانی منتشرنشده‌ای از ایرج افشار است که به کوشش نادر مطلبی کاشانی در این بخش آمده است.

«سایهٔ مُستَدامِ ایرج افشار» از فرّخ امیرفریار ضمن ارج گذاشتن به میراث گرانسنگ ایرج افشار، به جوانان و پژوهشگران توصیه می‌کند که «از افشار تقلید نکنند بلکه سعی کنند از او بیاموزند» و این‌که «اگر قرار باشد از زحمت‌ها و تلاش‌های او بهره و نتیجه‌ای حاصل شود راهش نه تقلید و ستایشگری‌های مکرّر بلکه درس گرفتن از منش و روش اوست.»

«افشارها و روزنامهٔ داریا» نوشتهٔ کاوه بیات به پیشینهٔ همکاری کوتاه‌مدت دکتر محمود افشار و فرزندش ایرج در سال ۱۳۲۴ با روزنامهٔ انتقادی و چپ‌گرای «داریا» به مدیریت حسن ارسنجانی اختصاص دارد.

«از خاقانی شَروانی تا تَقَوی تهرانی («ایوان مدائن» در آیینهٔ شعر فارسی)» نوشتهٔ کامیار عابدی.

«دو سند تازه‌یاب» از نرگس پدرام که به دوسند تاریخی از مجموعهٔ حاج محمدحسین امین‌الضرب می‌پردازد. این اسناد به حقّ واگذاری چاپ کتاب «تاریخ ایران» محمدعلی فروغی مربوطند.

در این شماره صفحهٔ «درگذشتگان» نیز آمده است و «نمایهٔ سال بیست و پنجم» پایان‌بخش پروندهٔ «جهان کتاب» در سال ۱۳۹۹ است.