به گزارش خبرنگار مهر، موسسه بوستان کتاب قم سومین چاپ کتاب «اندیشه سیاسی طبرسی» نوشته محمد اکرم عارفی را با شمارگان ۱۰۰ نسخه، ۱۲۰ صفحه و بهای ۱۸ هزار تومان منتشر کرد.
نخستین چاپ این کتاب سال ۱۳۸۷ با شمارگان ۱۵۰۰ نسخه و بهای ۱,۵۰۰ تومان منتشر شد و چاپ دوم آن نیز سال ۱۳۸۹ با شمارگان ۱۳۰۰ نسخه و بهای ۲,۱۰۰ تومان در دسترس مخاطبان قرار گرفت.
فضل بن حسن طَبرِسی از علمای بزرگ امامیه در سده ششم هجری و صاحب تفسیر شریف مجمع البیان است. او متکلم، فقیه و مفسری برجسته بود که نظریاتش بویژه در حوزه فقه سیاسی تاثیر بسیاری بر علمای پس از خود گذاشت. این چهره تابناک جهان تشیع، از جمله معتقدان به مفهوم «گفت‌وگو» بود و به همین جهت نیز نظریاتش در زمینه فقه سیاسی برای تشکیل حکومت اهمیت بسیاری داشته و دارد.
این کتاب در ۶ فصل به تحلیل آراء سیاسی طبرسی در عناوین زیر میپردازد: «زندگی و زمانه طبرسی»، «کلیات و مبانی اندیشه سیاسی»، «زندگی سیاسی در عصر غیبت»، «حکومت»، «اختیارات و وظایف دولت» و نظام جور (طاغوت) و تعامل با آن».
در فصل نخست کتاب نویسنده دوران رشد و تحصیل، آثار و تالیفات، استادان و شاگردان و همچنین اوضاع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی عصر زندگی علامه طبرسی را مورد بررسی قرار داده است.
فصل دوم کتاب شامل پنج مبحث با این عناوین است: «انسان شناسی»، «روش شناسی فقهی – تفسیری»، «تعریف سیاست»، «موضوع سیاست» و «دین و سیاست». فصل سوم کتاب نیز شامل چهار مبحث به این شرح است: «اتخاد گفتمان علمی مشارکت گرا به منزله راهی به سوی گفتمان سیاسی واحد»، «برگزاری مراسم دینی – سیاسی»، «امر به معروف و نهی از منکر و موعظه به حاکمان» و «مشارکت عملی در سازمان حکومت».
نویسنده در فصل چهارم کتاب تعریف، شکل و ساختار حکومت از منظر علامه طبرسی را مورد بررسی قرار داده است. این فصل دارای هشت مبحث است: «تعریف حکومت»، «ضرورت حکومت»، «انواع حکومت»، «عناصر دولت»، «ارکان و نهادهای دولت»، «ساختار دولت»، «شیوه‌های تشکیل دولت» و «منشا و مشروعیت دولت».
در فصل پنجم کتاب (اختیارات و وظایف دولت) نیز سه مبحث عمده ارائه شده است: «اختیارات و وظایف داخلی»، «اختیارات و وظایف خارجی و بین‌المللی» و «منابع مالی یا قلمرو اختیارات اقتصادی دولت». در نهایت فصل ششم کتاب نیز شامل چهار مبحث است: «تعریف جور و طاغوت»، «رد همه جانبه رابطه با ظالم»، «همکاری با دولت جائر در موارد معدود» و «استراتژی تقیه در دولت جائر».
با مطالعه این کتاب متوجه خواهیم شد که علامه طبرسی نظام سیاسی مورد نظر خود را بر اساس عدالت استوار ساخته و اقسام نظامها را در نظام عدل و جور تقسیمبندی کرده است. وی نظام عدل را که بر محور امامت میچرخد عالی‌ترین نظام سیاسی معرفی می‌کند.