در 27 تیرماه 1362 در یک اقدام نفس گیر و ناگهانی جمهوری اسلامی ایران قطعنامه 598 سازمان ملل متحد را پذیرفت، قطعنامهای که تحت عنوان "منازعه بین ایران و عراق" و بر اساس مواد 39 و 40 فصل هفتم منشور ملل متحد صادر گردید.
سردار افشار در گفتگوی مشروح با مهر در آستانه سالروز پذیرش قطعنامه 598 از سوی ایران، اظهار داشت : قطعنامه 598 و قطعنامه های قبل از آن یعنی از آغاز شروع جنگ تحمیلی بیانگر این حقیقت است که مجامع بین المللی تحت نفوذ استکبار جهانی به ویژه آمریکا از برخورد عادلانه با حقوق ملت ها سر باززده اند، آنجا که منافع آنها اجازه می داد این مجامع ساز و کار قوی برای برخورد با متجاوز و تامین خسارت برای افرادی که در این تجاوزات خسارت دیده اند بودند، اما آنجا که منافع آمریکا اجازه ندهد بسیار کند وارد عمل می شوند و قادر نیستند از حق ملت ها دفاع کنند.
وی افزود : بعد از شروع جنگ در سال 1359 تا مقطع صدور قطعنامه که در تاریخ 1366 که 7 سال به طول انجامید شورای امنیت حتی یک قطعنامه مبنی براعلام شرایط جنگ میان ایران و عراق صادرنکرد که این موضوع از نظر حقوقی بسیارمهم است، زیرا اگر شورای امنیت به شروع جنگ اعتراف می کرد، براساس فصل 7 منشور ملل متحد باید نسبت به تعیین متجاوز و تامین خسارات اقدام می شد.
به گفته سردارافشار در قطعنامه 598 نه تنها متجاوز تعیین نشده است بلکه شورای امنیت تعیین متجاوز را قبل از اعلام آتش بس و عقب نشینی به مرزهای بین المللی نیزاعلام نکرد، یعنی اینکه قطعنامه می توانست در راستای منافع ایران باشد، ایرانی که اعلام کرده بود شورای امنیت متجاوزرا تعیین کند، پس شورای امنیت می توانست قطعنامه را قبل از آتش بس اعلام کند .
وی افزود: در آن شرایط اگر ما آتش بس را می پذیرفتیم بحث دریافت خسارت به کمیسیون ها و هیئت ها می رفت که همین امر سالها وقت می خواست و شاید ما خسارت سنگینی را متحمل می شدیم، لذا با این حال جمهوری اسلامی ایران نه این قطعنامه را پذیرفت و نه آن را رد کرد.
رئیس سابق ستاد مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ادامه داد : در قطعنامه 598 نکات مثبتی دیده می شود، مخصوصا بندی از قطعنامه که از دبیر کل می خواهد کار مخاصمه را هیئتی بی طرف پیگیری کند ، بر این اساس هیئتی از کشور بلژیک انتخاب شد و در نهایت اعلام کرد که عراق متجاوز است، ما اصرار داشتیم که این کار پیش از قبول قطعنامه از سوی ایران صورت گیرد و همین موضوع باعث شد پذیرش قطعنامه یک سال به طول بیانجامد تا اینکه در تاریخ 27 تیر ماه 1367 ایران قطعنامه را پذیرفت.
معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح یکی از دلایل قبول قطعنامه را شرایط جنگ خواند و گفت : رزمندگان اسلام در عملیات کربلای 5 که قبل صدور قطعنامه اتفاق افتاده بود ما را به شرق بصره رسانده بودند که همین امر باعث شد تا کشورهای غربی به ویژه آمریکا وهمچنین کشورهای عربی نگران شوند ، آمریکایی ها برای کشورهای عربی این نگرانی را به وجود آورده بودند که بعد ازعراق نوبت آنها است که ایران به آنان حمله کند. پس می توان گفت قطعنامه درزمانی صادر شد که ایران پیروز میدان جنگ بود و فشار تبیلغاتی وارد بر دشمن باعث شده بود که برخی ها اعلام کنند که صدام سقوط خواهد کرد.
سردار افشار ادامه داد: ازطرفی با توجه به توسعه جنگ به منطقه خلیج فارس، جنگ نفت کش ها درخلیج فارس و جنگ شهرها که تا حدودی خسارت وارد کرده بود باعث شد تا حضرت امام خمینی (ره) نگران این باشند که جنگ به کشورهای دیگر نیز برسد، به ویژه آنکه آمریکا نیز در آن دوران در منطقه حضور داشت و احساس کرد که ادامه جنگ به نفع او نیست .
وی افزود : در نهایت این قطعنامه صادر شد، اولین قطعنامه ای که اعلام مخاصمه کرد و به طور رسمی و براساس منشور 7 بین الملل اعلام کرد که بین ایران و عراق جنگ صورت گرفته است.
"ایران کنترا" باعث شد در تا شرایط برای آمریکا که تعهداتی قبال کشور های عربی داشت سخت شود که در نهایت آمریکا را به سمتی برد تا ازعراق به طور کامل حمایت کندو سلاح های فراوانی در اختیار عراق قرار داهد تا دولت صدام سقوط نکند |
نماینده ستاد کل نیروهای مسلح در امور پارلمانی ادامه داد: علاوه بر شرایط موجود بر جنگ که عاملی مهم به شمارمی رفت حملات شمیایی عراق با حمایت های گسترده ای کشورهای غربی از سوی صدام صورت گرفت، سلاح های پیشرفته ای که کشورهای غربی در اختیار دولت عراق قرارمی دادند که در بیشترعملیات ها ما شاهد استفاده عراق از این سلاح بودیم.
وی گفت: از سوی دیگر آمریکا و کشورهای غربی در آن دوران با استفاده از تبلیغات منفی برعلیه ایران می خواستند تا به اهداف خود دست پیدا کنند، آنها به دنبال آن بودند تا نشان دهند که ایران این قطعنامه را نمی پذیرد و مقصر اصلی این جنگ ایران است.
سردار افشار خاطر نشان کرد: با تمام شرایط موجود در آن دوران حضرت امام خمینی (ره) قطعنامه را پذیرفتند، حمله ناجوانمردانه آمریکا به هواپیمای مسافربری ایران در خلیج فارس، وسعت عملیات شمیایی و گسترش جنگ به مناطق دیگرازجمله مواردی بود که باعث شد امام (ره) قطعنامه را بپذیرند. امام(ره) با پذیرش قطعنامه می خواستند تا جنگ به دیگر کشورها کشیده نشود وانسان های بی گناه کشته نشوند، به طوری که امام در آن مقطع احساس کردند که آمریکا یک دیوانه است.
این مقام مسئول در دوران دفاع مقدس همچنین به حوادث بعد از قبول قطعنامه اشاره کرد و گفت: حوادث بعد از قبول قطعنامه نشان داد جمهوری اسلامی ایران و امام خمینی (ره) چقدر صادقانه مواضع داشته اند و درست فکرمی کردند، مثلا می گفتند صدام طرفدارصلح است اما دیدیم که زمانی که ایران قطعنامه 598 را پذیرفت صدام 3 روز بعد به غرب اهواز حمله کرد که اگر نبود دفاع جانانه رزمندگان ما جنگ ادامه پیدا می کرد آنچه که صدام را مجاب کرد تا قطعنامه را بپذیرد پیروزی رزمندگان اسلام درغرب اهواز بود.
وی خاطر نشان کرد: بعضی ها فکر می کنند قبول آتش بس از سوی ایران به دلیل وضعیت متزلزل جبهه ها بود اما دیدیم که ایران چگونه توانست در مناطق مختلف پیروز میدان باشد و 236 کیلومتر مربع که در دست صدام مانده بود را تا بعد ازحمله صدام به کویت، آزاد سازد، نقاطی که در دست صدام باقی مانده بود از جمله بخشی از مهران ، قصر شیرین ، موسیان ، شلمچه ، فکه و.... بود که رزمندگان اسلام توانستند آنان را از رژیم بعث عراق پس بگیرند که در نهایت دیدیم صدام ازرادیو بغداد اعلام می کند "ما هر آنچه را که شما از ما خواستید را به شما دادیم".
به گفته سردار افشار، بعداز قطعنامه 598 جمهوری اسلامی ایران هر آنچه را که می خواست چه از نظر سیاسی، جغرافیایی بدست آورده است، زیرا ما توانسته ایم به خواسته هایمان برسیم و پیروز شویم . تنها موضوعی که باقی مانده خسارت ها و غرامت ها است که در این قطعنامه تاکید می کند برای دریافت خسارت وارده هیاتی تشکیل شود تا با کمک مجامع بین المللی این خسارتها تامین شود.
معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح خاطر نشان کرد: ما چهار منبع در اختیار داریم که می تواند پشتوانه تشکیل کمیته تامین خسارت قرارگیرد که یکی از آنها دبیر کل سازمان ملل وقت است که چند روز قبل از اتمام زمامداری خود ، اعلام کرده بود که عراق مقصر اصلی جنگ است ، این موضوع سند مهمی برای ما است، دوم دیوان بین المللی دادگستری که پرونده ای را در خصوص سکوهای نفتی بررسی کرد و اعلام کرد آغازگر جنگ عراق بوده است، سوم کمیسیون سازمان ملل کمیسیونی به ریاست بلژیک است که در این کمیسیون هم اعلام شد صدام آغاز گر جنگ بوده و چهارم مسوولان فعلی عراق هستند که اعلام کرده اند که درزمان صدام او بوده است که آغاز گر جنگ بین ایران و عراق بوده است.
شرایط فعلی عراق باعث شده است که ما خسارت را در حال حاضر نگیریم زیرا امنیت عراق برای ما مهم است به همین منظور این موضوع خسارت را غیر فعال گذاشته ایم |
سردار افشار با بیان اینکه برچیدن منافقین درعراق یکی از مطالباتی است که ایران ازعراق دارد و این حق ایران است اظهار داشت: در شرایط فعلی ایران به دنبال آرامش درعراق است، ایران کمک می کند به عراق تا مشکلاتش حل شود ولی با این حال این حق ایران است تا مطالباتی در خصوص برچیدن منافقین داشته باشد.
وی همچنین با اشاره به دادگاه صدام گفت: دادگاه صدام حرکت غیر دولتی بود که تشکیل شد، دادگاه داخلی بود که به مسائل کیفری و حقوقی صدام می پرداخت. ما باید از مجامع بین المللی می خواستیم تا پیگیر خسارت های ما باشد که مشخصا شورای امنیت باید بحث خسارات را پیگیری کند.
معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح درادامه به جمله معرف حضرت امام (ره ) به هنگام قبول قطعنامه اشاره کرد و گفت: امام (ره) زمانی که قطعنامه را پذیرفتند اعلام کردند که جام زهر را نوشیدند، این به دلیل وضعیتی بود که ما درآن قرارگرفته بودیم، مصلحت کشوردراین بود تا ما جنگ را ادامه ندهیم، چیزی که برای امام سخت بود این بود که رزمندگان منتظر دستور جدیدی از سوی امام (ره) بودند که در نهایت امام خمینی (ره) قطعنامه را پذیرفتند و آن جمله را نقل کردند که با "پذیرش این قطعنامه جام زهررا نوشیدم"، امام (ره) با این کار خود در اصل سپاه و بسیج و ارتشیان را آرام کردند.
سردار افشار در پایان این گفتگوی صمیمی به پخش نامه حضرت امام خمینی( ره )، از سوی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد و گفت: با انتشار آن نامه حرف ناگفته برای پذیرش قطعنامه باقی نمانده است، مصلحت کشوردر آن روزها ایجاب کرد که امام قطعنامه را بپذیرد، این شهامت امام یک پایه دینی دارد که به قول فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی، حرف مرد دو تا است، وقتی می فهمد کاری اشتباهی است قبول کند و آن حرف را تصحیح کند، اینکه دردوران جنگ ما شعار جنگ جنگ تا پیروزی، راه قدس از کربلا می گذرد را سر می دادیم ، شعار امام و ملت بود، اما شرایط در مقطع دیگر به گونه ای شد تا اینکه امام قطعنامه را پذیرفت.
---------------------------------------------------
گفتگو از حمیدرضا خوئینی ها