خبرگزاری مهر، گروه دین و آئین: محمد علی انصاری، مفسر قرآن کریم و استاد حوزه و دانشگاه به تفسیر آیاتی از قرآن کریم و بیانات امیر حکمت و بلاغت امیرمومنان علی (ع) و شرح دعاهای صحیفه سجادیه پرداخته است که به صورت روزانه و موضوعی، در ماه مبارک رمضان تقدیم مخاطبان خواهد شد. در روز ششم ماه مبارک رمضان محمدعلی انصاری مفسر قرآن در شرح دعای ۳۷ صحیفه سجادیه به بیان در خواست فزونی هدایت از خداوند پرداخته است که در زیر میخوانید:
خدایا از تو میخواهم در این هدایت زیادت کنی «زدنی من هداک» از این هدایت چنان به من بدهی که من از این هدایت به توفیق در عمل متصل شوم. توفیق یعنی وفق شدن و فراهم شدن اسباب برای هر کاری که میخواهیم خدایا مرا طوری جمع و جور کن که کاستی در عمل نداشته باشم و سهم خودم را با همان توانم درست عمل کنم.
دو نکته اینجا وجود دارد: این منطق را قرآن به ما آموزش میدهد زمانی که عباد الرحمان دعا میکنند و از خداوند خواستههای خود را دارند، «رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّیَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْیُنٍ» خدایا زن و شوهر و فرزندانمان را قره اعین قرار بده. یعنی آنها را چنان قرار ده، حال و روزشان طوری قرار ده که وقتی آنها را میبینیم اشک شادمانی از چشمانمان سرازیر شود آنقدر خوب و عالی باشند.
«وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَامًا» نمیگویند خدایا ما را جز متقین قرار بده بلکه خدایا ما را در حد جلو دار و پیشوای متقین قرار ده. اوج تقوا را به ما بده.
در ادعیه معصومین (ع) تنها نمیخواهیم آدم خوبی باشیم بلکه باید فراتر از آن برویم.
حاجتی در شأن کریم باید داشته باشیم. حاجت بلند خواستن و زیاد خواستن، در مسیر معنویت و کمال در ارتباط با خداوند داشته باشیم. این معنا یعنی هدف گذاری برتر و بالاتر.
خودمان را نباید کم ببینیم بلکه باید در حد امام المتقین باشیم ما در حد اکرم الکرما باشیم این خواسته را باید داشته باشیم و بدین شیوه باید از ذات حق آن را طلب کنیم. به کم نباید بسنده کنیم و مراتب بالای هدایت را باید بخواهیم. در ۲۴ ساعت در طول عمر یک دعای واجب را میگوییم که تنها دعای واجب عمر ماست «اهدنا الصراط المستقیم».
ما که در صراط مستقیم قرار داریم و با خدا سخن میگوییم یکی از سه نکتهای که در اینجا وجود دارد این امر است که ۲۴ ساعت این جمله را میگوییم اما این کم است بلکه در قرآن باز هم از خدا میخواهیم به ما بیافزا به علممان بیافزا.
علم و توانمان و قدرتمان را فزون کن. تقوایمان را فزون کن یعنی خداوند آن به آن بهره ما را از صراط مستقیم افزایش و ما را به مراتب بالاتر برسان. در خود دعای امام اینها آموزش است که در زندگی اهدافتان کوچک نباشد و خودتان را کم نبینید این شیوه نگاه نکنید بلکه ببینید اوج میگیرید و میتوانید و خداوند این موقعیت را برایتان را قرار داده است.
«زدنی من هداک» از همان جنسی هدایت بده که خودت توفیق را برای محقق شدن عمل و خواسته برتر جور کردی. این نشان میدهد که هدایت لایههای متفاوت دارد و بخشی از هدایت که از آن به تعبیر هدایت عامه تکوینی تعبیر میکنیم. خداوند هر پدیدهای را بدین نحو هدایت کرده است موجودیت را به آن داده است و خداوند ما را به گوش، چشم، حواس خمسه و عقلی که در وجودمان قرار داده هدایت کرده است و بر اساس آن حرکت کرده و با هستی ارتباط برقرار میکنیم.
سطح بعدی هدایت را خداوند برایمان در سوره انفال باز کرده است: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَجِیبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاکُمْ لِمَا یُحْیِیکُمْ ۖ» ۱۲۴ هزار پیامبر آمد و بزرگ مردی که قرآن در تعریفش در آیه ۱۲۸ توبه میگوید: «لَقَد جاءَکُم رَسولٌ مِن أَنفُسِکُم عَزیزٌ عَلَیهِ ما عَنِتُّم حَریصٌ عَلَیکُم بِالمُؤمِنینَ رَءوفٌ رَحیمٌ» به یقین، رسولی از خود شما بسویتان آمد که رنجهای شما بر او سخت است؛ و اصرار بر هدایت شما دارد؛ و نسبت به مؤمنان، رئوف و مهربان است!» به تمام معنا مردمی از جنس خودتان آشنا با تمام حالاتتان که تمام دردها و رنجهایتان قرار را از وجودش برده و آمده تا این دردها را درمان کند و آمده غصه را از وجودتان بردارد و آمده مردم را شاد کند و رنجها را به زیر بکشد. بار سنگین و زنجیر را از دست و پایتان بردارد و آرام هم نمیگیرد تا آخرین نفر را هدایت کند.
چنین پیامبری خودش به سراغ شما آمده و او هدایت میکند به چیزی که حیات حقیقی است. این هدایت تشریعی است همانطور که در سوره اسرا آمده است: «إِنَّ هٰذَا القُرآنَ یَهدی لِلَّتی هِیَ أَقوَمُ» هدایت میکند به نابترین روش برای زندگی این هدایت دوم میشود.
هدایتی که امام سجاد (ع) از آن سخن میگویند هدایت خاص است با تمام سوابق پیش آمده و حسن عملی که دارد خداوند خودش به صحنه میآید. برای کسانی که هدایت اول و دوم را دارند و اینها به هدایت الهی هیچ ذهن منفی در ذهنشان نمیآید و به هدایت و حمایت الهی خطا در وجودشان نیست و خداوند به آنها صراط مستقیمش را نشان داده و بر جانشان انواری میتاباند.
«وَالَّذینَ جاهَدوا فینا لَنَهدِیَنَّهُم سُبُلَنا» هرکسی که بیاید کم فروشی نکند و هر چه دارد در صحنه بیاورد در حد توانش در صراط مستقیم قدم بردارد از جنس خودمان به همه راهها هدایتش میکنیم.
امام سجاد (ع) این را میخواند. در دعا میخواهند: تو که چنین هدایتی داری به مقداری من رو به توفیق گسترده در عمل برسانند بیافزا تا به فلاح و جاودانگی و ابدیت برسانند.