به گزارش خبرگزاری مهر، وطن امروز نوشت: شیب منفی نرخ رشد جمعیت کشور در حالی نگرانی‌ها را برانگیخته است که به عقیده کارشناسان، در صورت تداوم کاهش موالید، ایران تا ۲۵ سال آینده جزو پیرترین کشورهای دنیا می‌شود. بی‌توجهی مسؤولان نسبت به اتخاذ سیاست‌های کارشناسانه افزایش نرخ فرزندآوری با هدف رشد جمعیت کشور طی حدود ۲ دهه اخیر بسیار نگران‌کننده است. طبق گزارش‌های موجود متوسط نرخ رشد جمعیت کشور از سال ۱۳۶۵ به بعد کاهشی بوده و این روند در دهه ۹۰ به اوج خود رسیده است، به طوری که در دهه‌های گذشته میانگین ولادت‌ها سالی بیش از ۲ میلیون نفر بوده که این نرخ اکنون در کشور به یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر در طول سال رسیده است. با نگاهی به روند رشد جمعیت کشور طی ۴ دهه پس از انقلاب خواهیم دید که در دهه اول انقلاب به ازای هر ۱۰۰۰ نفر ۳۴ نفر به جمعیت کشور اضافه شده است، این در حالی است که این میزان در دهه چهارم به ازای هر ۱۰۰۰ نفر به حدود ۸ نفر تقلیل یافته است؛ کاهش جمعیتی که ناشی از بی‌توجهی‌ها به رشد جمعیت و همچنین سیاست‌های غلط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این حوزه است. از طرفی نهادهای ذی‌ربط در این زمینه هماهنگی لازم برای بازگشت به سیاست‌های درست افزایش رشد جمعیت را نداشته و ندارند، به طوری که اخیراً معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان اعلام کرد آنقدری که نهادهای مختلف برای سیاست‌های کاهش جمعیت و فرزندآوری با یکدیگر هماهنگ بودند برای افزایش جمعیت هماهنگی‌های لازم در سیاست‌گذاری و اجرا را ندارند. به عقیده کارشناسان، ناتوانی در تأمین هزینه‌های زندگی چون مسکن، برخورداری از داشتن شغل و درآمدزایی مناسب موجب شده تا سن ازدواج در کشور افزایش یابد و رغبت چندانی برای فرزندآوری زوجین جوان یا ازدیاد فرزندان در جامعه ایجاد نشود. طبق گزارش‌های موجود، هم‌اکنون حدود ۳۰ درصد خانواده‌ها، تک‌فرزند یا بدون فرزند هستند، همچنین ۶۲ درصد خانواده‌ها، حداکثر دارای ۲ فرزند هستند. همچنین حدود ۸ درصد نیز بیش از ۲ فرزند دارند. والدین بخوبی می‌دانند تأمین هزینه بسیار سنگینی که یک فرزند از دوران کودکی تا دانشگاه برای آنها ایجاد می‌کند بسیار سخت است، در چنین شرایطی خود را از داشتن فرزند بیشتر ناخواسته منع می‌کنند.
افزایش هزینه‌های زندگی، رشد نرخ جمعیت را کاهشی می‌کند
کارشناس جمعیت در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» گفت: نرخ رشد جمعیت کشور در سال گذشته به ۶/۰ درصد رسید و این کمترین مقدار نرخ رشدی است که در تاریخ کشور اتفاق افتاده است. شهلا کاظمی با بیان اینکه نرخ رشد کلی جمعیت کشور تابع ۲ عامل ولادت و فوت است، گفت: به طور مثال در سال ۹۵ یک میلیون و۵۰۰ هزار نفر در کشور متولد و در مقابل ۳۶۰ هزار نفر فوت شدند، همچنین در سال ۹۸ با کاهش میزان زاد و ولد، یک میلیون و ۱۰۰ هزار تولد در کشور ثبت شد که البته آمار مرگ‌ومیر در همان محدوده ۳۶۰ هزار نفر بوده است. آمار متولدان سال گذشته نیز در محدوده یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر بود اما میزان مرگ‌ومیر بیشتر از سال‌های ماقبل اتفاق افتاد، چنین موضوعی باعث شد تا نرخ رشد جمعیت در کشور کاهشی شود.
وی با بیان اینکه سیاست‌گذاری در راستای توجه به رشد جمعیت کشور، نیازمند برنامه‌ریزی کلان و مدیریت دقیق و یکپارچه است، گفت: تا امنیت اقتصادی در کشور حاکم نشود و از لحاظ فرهنگی و اجتماعی روی بحث رشد جمعیت بخوبی کار نشود آمار رشد جمعیت در کشور همچنان نزولی خواهد بود.
کارشناس جمعیت به طرح جوانی جمعیت و تعالی خانواده در کشور اشاره کرد و گفت: این طرح پس از سال‌ها بالاخره سال گذشته در مجلس تصویب شد و طی این سال‌ها دولت به بهانه‌های تحریم و کمبود منابع و وجود تورم نخواست به این موضوع توجه ویژه شود.
وی افزود: ۶۰ بند این طرح جنبه رفاهی و رویکرد حمایت از مادر و کودک دارد، در حالی که باید توجه بیشتری به رشد باروری در این طرح می‌شد. به نظر من، اهدای سکه به زوجین و ارائه وام ۸۰ میلیونی به خانوارهای دارای ۳ فرزند هر چند رویکرد خوبی است اما نمی‌تواند تأثیر زیادی بر رشد جمعیت کشور بگذارد، بلکه راهکار اصلی ایجاد امنیت اقتصادی و کاهش هزینه‌های زندگی است که این امر با تقویب تولید و توسعه زیربناهای اقتصادی میسر خواهد شد.
وی کاهش نرخ رشد جمعیت کشور را بسیار نگران‌کننده دانست و افزود: جز ۴ استان خراسان شمالی و جنوبی، هرمزگان و سیستان‌وبلوچستان میزان فرزندآوری در همه استان‌های کشور کم شده است تا جایی که اکنون میزان زاد و ولد در روستاها به نسبت زاد و ولد شهرها بسیار کمتر شده است.
سیاست‌های غلط و بی‌توجهی دولت به فرزندآوری، رشد نرخ جمعیت کشور را کاهش داد
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفت: تبعیت از برداشت‌های غلط نهادهای جهانی بویژه غربی‌ها با شعار «زندگی بهتر با فرزند کمتر» از اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ در کشور باعث شد فرزندآوری در ایران مسیر نزولی را در پیش گیرد، به طوری که اوج کاهش جمعیت و زاد و ولد در دهه اخیر بویژه در دوره ریاست‌جمهوری روحانی اتفاق افتاده است. از طرفی وضعیت نامناسب اقتصادی جامعه و پیروی از سیاست‌های نولیبرالی دولت نیز بر این موضوع تأثیرگذار بوده است.
احمد نادری، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» با بیان اینکه در چند سال اخیر افراد زیادی به دلیل وضعیت بد اقتصادی و نبود اشتغال و درآمد مناسب دیار خود را ترک کرده و به حاشیه شهرهای بزرگ مهاجرت کرده‌اند، گفت: آپارتمان‌نشینی در کنار ناتوانی در تأمین نیازهای زندگی موجب شده است مردم کمتر به فرزندآوری توجه کنند.
وی خاطرنشان کرد: علاوه بر این، پیروی از سبک نادرست زندگی غربی‌ها و اعتقاد پوچ آنها به راحتی در نداشتن فرزند یا تک‌فرزندی در این سال‌ها باعث کاهش زاد و ولد در کشور شده است. از طرفی دولت در این زمینه آنگونه که باید نتوانست با سیاست‌گذاری‌های خاص کارشناسانه مردم را به فرزندآوری تشویق و در نهایت رفاه نسبی را برای عموم آنگونه که بتوانند به فرزندآوری ترغیب شوند مهیا کند. به طوری که خیلی‌ها اکنون به جای فرزندآوری به داشتن حیوانات خانگی رو آورده‌اند.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی کاهش جمعیت در کشور را خطری جدی عنوان کرد و اظهار داشت: در طول چندین سال گذشته هیچ وقت رشد جمعیت و تعالی خانواده مورد توجه مسؤولان قرار نگرفت و دولت در این زمینه هیچ کاری نکرد تا جایی که به جای سیاست‌گذاری‌های درست و تشویق خانوارها به فرزندآوری، متأسفانه اقتصاد را غیرمولد کرد و این موضوع باعث کاهش زاد و ولد و رشد جمعیت در کشور شد.