خبرگزاری مهر - گروه دین و آئین: محمد علی انصاری، مفسر قرآن کریم و استاد حوزه و دانشگاه به تفسیر آیاتی از قرآن کریم و بیانات امیر حکمت و بلاغت امیرمومنان علی (ع) و شرح دعاهای صحیفه سجادیه پرداخته است که به صورت روزانه و موضوعی، در ماه مبارک رمضان تقدیم مخاطبان خواهد شد. در روز دوازدهم ماه مبارک رمضان محمدعلی انصاری مفسر قرآن در شرح و تفسیر سوره یس به بیان بهانهها و فرافکنیهای ما پرداخته است که در زیر میخوانید:
در اصطلاحات سیاسی و در عرف سیاسی امروز یک جملهای به کار برده میشود میگویند فلان گروه فرافکنی میکند، این اصطلاح الان متداول است، انسانها ویژگی دارند و آن این است که هنگامی که خطایی از آنان سر میزند، مبتلا به مسئلهای میشوند، دقیقاً پا به عرصه فرافکنی میگذارند، این امر تا حدودی عمومیت دارد اما سطحش متفاوت است. یعنی کم هستند، کسانی که بعد از اینکه سختی و مشکلی برایشان پیش میآید، فکورانه، عالمانه و عاقلانه بنشینند، تحلیل و ریشهیابی کنند، سر منشأ را پیدا کنند، سیر منطقی را پیش بگیرند.
نوعاً این طور نیست و اولین اقدام طبیعی که در قبال یک ناکامی، شکست و یا گرفتاری که برایشان پیش میآید، سریعاً تلاش میکنند که این را از گردن خودشان ساقط و به یک عامل انسانی یا غیر انسانی احاله کنند.
در تجربه ما معلمین این نکته فراوان وجود دارد، من دانشجویی دارم که در سطح بالای دکتر در حال تحصیل است، اما میبینیم که بعد از امتحان میگوید جناب استاد این امتحان همزمان بوده با این مشکل خانوادگی و نتیجه این شده که من تمرکز نداشتم و در امتحان موفق نبودم، این مقوله را در کوچکترین مسائل شاهد بودیم تا موضوعات و بهانههای اجتماعی.
در پی ابتلاء به یک سختی و مشکل اگر کسی را پیدا کنیم که بتوانیم نسبت به او فرافکنی کنیم، این طور عمل میکنیم، اگر نه، میرویم دنبال مسائل طبیعی و مسائل دیگر و گرما و سرما را بهانه میکنیم، و اگر باز هم نتوانستیم بهانهای پیدا کنیم، در نهایت فراتر میرویم و میرویم سراغ خدا، میگوئیم خدا خواست که ما پیروز نشویم، مثلاً در یک مسابقه فوتبال، دروازه بان میگوید خدا خواست که ما گل بخوریم، خوب اگر تو مهارت داشتی موفق میشدی، یعنی چه؟ اینها ربطی به این مقوله ندارد؟ ما میخواهیم ناکامی خود را بر دوش ذات حق بیفکنیم و میرویم به سمت تحلیل جبرگرایانه از آنچه برای ما پیش میآید. این صحنه را در جامعه زیاد میبینیم.
«قسمت ما این بود، شانس ما نبود». ادبیات ما هم الی ماشاالله در این جهت پربار است.
«یا رب مادر گیتی به چه طالع زادم» هیچکدام از این موضوعات مبنای عقلی و شرعی ندارد و همه آنها زیرمجموعه مقوله فرافکنی است.
این پیامبران الهی، طبیبان حاذق و هوشمند، پاسخی به این مقوله میدهند که نسخه عموم انسانها در طول تاریخ است: «گمان میکنید که مشکلی پیش آمده است و ناکام شدید در این صحنه؟، برگردید به خودتان»
«ای متحیر شده در کار خویش، راست بنه بر خط پرگار خویش»
امیر المومنین (ع) چه زیبا فرموده که «بدان! درد تو در وجود توست و درمان آن هم در وجود توست»