خبرگزاری مهر، گروه استانها - سید احمد میرعمادی*: ماه مبارک رمضان ماه عبودیت و بندگی خدا و ماه معنویت در خانواده و جامعه است. ماه مبارک رمضان بهترین فرصت معنوی برای خانواده‌ها است، برای اینکه در این ماه بیشتر اعضا خانواده در کنار هم هستند، در هنگام سحر، در هنگام افطار دور هم جمع هستند. انسجام و همبستگی خانواده در این ماه بیشتر است. لذا ضرورت دارد خانواده‌ها از برکات ماه مبارک رمضان بیشتر استفاده کنند خانواده‌ها از این ماه برای تحکیم نظام خانواده، برای تربیت فرزندان و برای برقراری روابط عاطفی بیشتر بهره ببرند. از این رو در هر جلسه یکی از موضوعات مربوط به خانواده تقدیم می‌گردد.
سفارش قرآن به رعایت تقوا در مسائل خانوادگی
یکی از برکات ماه مبارک رمضان، رسیدن به تقوا از طریق روزه است. خدای متعال می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِن قَبلِکُم لَعَلَّکُم تَتَّقونَ» تقوا ثمره روزه است این ثمره در زندگی خانوادگی نقش اساسی دارد. برای اینکه خانواده کانون فضیلت‌های اخلاقی است و تقوا در رأس فضیلت‌ها قرار دارد.
در قرآن کریم در هشت آیه از آیات مربوط به خانواده، سفارش به تقوا شده است. از جمله در آیه ۲۲۳ سوره بقره درباره روابط زناشویی سفارش به تقوا شده، یعنی باید در روابط زناشویی حدود و مرزهای الهی رعایت شود یا در آیه ۲۳۳ سوره بقره در رابطه با مسائل مربوط به شیردهی کودک، بر رعایت تقوای الهی تاکید شده و اینکه پدر و مادر باید مصلحت فرزند را در شیردهی در نظر بگیرند.
تقوا، مانع از هم پاشیدگی خانواده
در آیه ۱۲۸ سوره نساء بر رعایت تقوا در هنگام بروز اختلاف و تنش در خانواده و حل آن از سوی زن و شوهر تاکید شده است. یعنی تقوا در این مرحله مانع از هم پاشیدگی خانواده است و قرآن کریم با تاکید بر حل و فصل مسائل خانوادگی به وسیله زن و شوهر با عفو و گذشت و چشم‌پوشی از بعضی از مسائل، بر تحکیم خانواده اصرار دارد. در آیه ۱۲۹ سوره نساء بر رعایت تقوا در شرایط چند همسری، رعایت عدالت در حقوق همسران و در آیه ۱۵ و ۱۶ سوره تغابن بر رعایت تقوا در تربیت فرزند و اینکه اموال و اولاد فتنه هستند تاکید شده است. در آیه ۱ سوره طلاق نیز بر رعایت تقوا در طلاق، بعد از طلاق و در دوران عدّه و یا در مورد رها کردن همسر در روزهای پایانی عده به نحو نیکو سفارش می‌نماید.
تقوای الهی، دعای بندگان صالح
قطعاً رعایت تقوا در محیط خانواده، موجب نیل به رحمت و مغفرت الهی است. خداوند متعال در قرآن کریم، یکی از دعاهای بندگان صالح (عباد الرحمن) را این چنین ذکر می‌کند: «وَ الَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَ ذُرِّیَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَامًا» خدایا ما و خانواده ما را پیشوای اهل تقوا قرار بده. عباد الرحمن در مسائل خانوادگی دو خواسته از خدا دارند؛ یکی همسر و فرزندان ما را نور چشم ما قرار بده و دیگر آنکه خانواده ما را امام اهل تقوا قرار بده. امامت و رهبری متقین در سایه خانواده صالح است و خانواده پیش آهنگ تشکیل جامعه نمونه است.
سعید بن جبیر می‌گوید: دعای همیشگی امیرالمومنین علی (علیه السلام) همین آیه شریفه بود. خداوند متعال علی (علیه السلام) را امام المتقین و فاطمه (سلام الله علیها) را حجت خدا بر حجج الهی و امام حسن و امام حسین را "سیدا شباب اهل الجنّه" قرار داده است. در طول تاریخ شخصیت‌هایی همانند: حضرت خدیجه، حضرت فاطمه زهرا، حضرت زینب و وجود نورانی حضرت ابوالفضل، علی اکبر و فاطمه معصومه (سلام الله علیها) و… پیشوا و الگوی متقین بودند. پیشوایی اهل تقوا یعنی به مرتبه‌ای برسیم که اهل تقوا با آن مرتبه علم و معنویت به ما اقتدا کنند و از ما درس بگیرند. بنابراین تقوا در زندگی خانوادگی از نظر قرآن نقش اساسی و کلیدی دارد و هر کدام از این موارد و مصادیق بحث مفصل دارد انشا الله اشاره خواهیم کرد.
استاد سطح عالی حوزه علمیه