به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام سید عبدالهادی رکنی حسینی بعد از ظهر دوشنبه در نشست مجازی «حقیقت مظلوم» (بررسی سیره امیرالمومنین علی (ع)) با موضوع عوامل مؤثر بر نارضایتی عمومی از دیدگاه امام علی (ع) با اشاره به فرمایشاتی از حضرت امیرالمومنین علی (ع) در خطبه ۳۴ نهج الابلاغه اظهار داشت: امام علی (ع) میفرمایند که هم حاکم حق و حقوقی بر مردم دارد و هم مردم دارای حقوقی بر حاکم هستند.
امام جمعه گناوه افزود: حضرت علی (ع) میفرمایند «مردم مرا بر شما حقی است و شما را بر من حق. اما حق شما بر من این است که از خیر خواهی شما دریغ نورزم …» و منظور از خیرخواهی و نصیحت خالصانه امت، همان برنامه ریزی کامل و همه جانبه برای پیشرفت و تعالی مردم در تمام جنبههای مادی و معنوی است.
وی با اشاره به اینکه اولین حق مردم بر حاکمیت از دیدگاه امیرالمومنین علی (ع)، داشتن برنامه ریزی صحیح حاکمیت برای مردم است تصریح کرد: امام و زمامدار و والی در درجه نخست باید برنامه صحیح و جامعهای که تضمین و تأمین کننده منافع مادی و معنوی تودههای مردم و سبب رسیدن به کمال مطلوب است با حداقل ضایعات تنظیم کند و این معنا در دنیای امروز از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و صاحبان فکر و اندیشه معتقد هستند اشکالات در نظامهای اجتماعی نخست به دلیل عدم برنامه ریزی صحیح است.
امام جمعه گناوه اضافه کرد: مسئله اقتصادی دومین حق امت بر حاکمیت از دیدگاه امیرالمومنین علی (ع) است و میفرمایند که «بیت المال به طور کامل برای شما به کار بگیرد» و حضرت مسئله عدالت اجتماعی را در این مسئله بیان میفرمایند چرا که مسئله عدالت اجتماعی در زمینه مسائل اقتصادی همیشه مهمترین مشکل جوامع انسانی بوده است و غالب جنگ و نزاعها مربوط به مفاسد اجتماعی به خاطر زیر پا گذاشتن این اصل ظهور و بروز پیدا میکند.
وی گفت: تعلیم مردم برای رها شدن از جهل و ناآگاهی، تربیت و پرورش برای فراگیری و آگاه شدن از دیگر حقوق مردم بر حاکمیت از دیدگاه امیرالمومنین علی (ع) است.
وی افزود: مردم بر حاکمیت حقوقی دارند که اگر این حقوق توسط حاکمیت رعایت نشود و به دست فراموشی سپرده شود نارضایتی عمومی ایجاد خواهد شد.
حاکمیت باید اعتماد عمومی را جلب کند
امام جمعه گناوه با اشاره به عوامل نارضایتی عمومی از دیدگاه امیرالمومنین علی (ع) یادآور شد: نبودن آزادیهای مدنی و استبداد حاکمان نسبت به مردم یکی از عوامل نارضایتی عمومی است و اگر در جایی مردم نتوانند از آزادیهای مدنی و مشروع خود استفاده کنند این عدم استفاده سبب نارضایتی عمومی خواهد شد.
وی گفت: حضرت امیرالمومنین علی (ع) در نهج البلاغه به این معنا اشاره کرده و استبداد و نبود آزادیهای مدنی را یکی از عوامل نارضایتی عمومی در جامعه بیان فرمودهاند.
حجت الاسلام رکنی حسینی با اشاره بر اینکه بی عدالتی در جامعه از دیگر عوامل نارضایتی عمومی در جامعه است تصریح کرد: بی عدالتی در جامعه میتواند باعث فروپاشی حکومت شود و اگر حکومتی باعث ترویج بی عدالتی شود و به دلیل این بی عدالتی، فساد اقتصادی و فقر شدید بر مردم جامعه حاکم شود این عامل میتواند نارضایتی عمومی را به دنبال داشته شد.
وی گفت: نتیجه بی عدالتی در جامعه فساد گسترده مالی و اقتصادی را به دنبال خواهد داشت و میتواند به دنبال آن نارضایتی عمومی را در جامعه ترویج کند.
امام جمعه گناوه اضافه کرد: اگر حاکمیت مردم را از حق قانونی خود منع کند و حقوق مردم پایمال و به آنها ظلم شود قطعاً حاکمیت دچار تنش و چالش خواهد شد و مردم نسبت به حاکمیت اعتراض خواهند کرد.
وی تصریح کرد: اگر مردم و جامعهای نتوانستند از حقوق قانونی خود دفاع کنند و حق قانونی آنها داده نشود قطعاً به دنبال آن نارضایتی عمومی ایجاد میشود و مردم مسیر ناصحیحی را برای رسیدن به حق خود انتخاب خواهند کرد و لذا منع حقوق مردم باعث نارضایتی عمومی در جامعه خواهد شد.
وی گفت: نقض حقوق مردم نیز میتواند به عنوان یکی از نتایج بی عدالتی در جامعه محسوب شود و اینکه مردم نتوانند به حق برسند یا از حق دفاع کنند و دلیل اینکه ندانند چرا از حق قانونی خود محروم شدهاند میتواند باعث نارضایتی عمومی شود.
حجت الاسلام رکنی حسینی با اشاره به اینکه از دست دادن انسجام ملی و سرمایه اجتماعی از دیگر عوامل نارضایتی عمومی است ادامه داد: جامعهای که انسجام ملی و سرمایه اجتماعی داشته باشد، حکومت از حقوق مردم و مردم از حقوق حاکمیت دفاع میکنند و اگر جامعهای اعتماد و سرمایه اجتماعی را از دست بدهد باعث نارضایتی عمومی در جامعه خواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه حاکمیت باید کاری کند که مردم به حکومت اعتماد کنند افزود: آنچه برای یک مسئول مهم و برای حاکمیت ارزش دارد این است که حاکمیت خود را از جنس مردم بداند و با مردم با صداقت، صراحت و شفافیت صحبت کند.
امام جمعه گناوه خاطرنشان کرد: اگر حاکمیتی سرمایه اجتماعی و انسجام ملی را از دست بدهد باعث میشود که مردم نسبت به حاکمیت دچار تردید و بدبینی شوند و نارضایتی عمومی را به دنبال خواهد داشت.
وی گفت: مهمترین عاملی که میتواند مردم را نسبت به حاکمیت امیدوار و اعتماد و انسجام ملی و سرمایه اجتماعی را احیا کند، صداقت، صراحت و شفافیت حاکمیت با مردم است.
وی گفت: اگر طرحی اقتصادی در کشور بخواهد اجرا شود مردم باید در جریان امور باشند و با صراحت و صداقت با آنها صحبت شود تا تنشها و آسیبهای به دنبال نداشته باشد.
وی گفت: لطف و رأفت و محبت از ناحیه حاکمیت نسبت به مردم باعث انسجام و اتحاد ملی در جامعه میشود و وقتی که مردم احساس کنند از ناحیه حاکمیت مورد لطف و رحمت قرار میگیرند قطعاً سرمایه اجتماعی و انسجام ملی بیشتر در جامعه تبلور پیدا میکند.
وی با اشاره به قسمتی از فرمان امام علی (ع) به مالک اشتر درباره رأفت و رحمت و محبت به مردم افزود: حضرت علی (ع) در کلام نورانی خود و در فرمانی به مالک اشتر میفرمایند نسبت به مردم محبت داشته باش، رحمت و در لطف و رأفت حاکمیت نسبت به مردم فرقی بین برادر دینی و غیر دینی نمیکند و نسبت به همه مردم باید دیدگاه مساوی باشد.
وی گفت: از دیدگاه امام علی (ع) یکی از عواملی که باعث دید مثبت مردم نسبت به حاکم میشود حمایت حاکم از حقوق مردم جامعه چه برادر دینی یا غیر دینی است.