خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه - عباس خامه‌یار*: کوی شیخ جراح، محور اصلی اعتراضات فلسطینی‌های ساکن قدس شریف و بالتبع سایر فلسطینی‌هایی است که در این شب‌های ماه مبارک رمضان، مسجدالاقصی را به کانون مبارزه سخت خود با اشغالگران مبدل کرده‌اند و می‌روند که انتفاضه‌ای متفاوت رقم بزنند تا نقطه عطفی در مبارزات آزادی بخش این ملت بزرگ باشد.
جوانان و نوجوانان فلسطینی، این شب‌ها صحنه‌هایی زیبا از عزم و اراده شگفت‌آور خود در بازپس‌گیری حقوق، سرزمین، خانه و کاشانه‌شان خلق کرده و در حمایت از اماکن مقدس اسلامی و بویژه مسجدالاقصی و جلوگیری از یهودی‌سازی شهر و کوی و برزنشان به نمایش گذاشته‌اند. فلسطینی‌ها به‌رغم سرکوب وحشیانه و ددمنشانه دشمن، طی چند شب گذشته با تقدیم بیش از ٣٠٠ شهید و زخمی، همچنان در جلوگیری از آوارگی مجدد بیش از ۵٠٠ فلسطینی و مصادره خانه‌های باقیمانده‌شان در محله‌های قدس شرقی با قدرت به مبارزه ادامه می‌دهند.
اما ماجرا و اهمیت کوی «شیخ جراح» چیست که اینچنین مردم این سرزمین را به ستوه آورده است؟
محله شیخ جراح
- سال ۱۹۴۸ میلادی، محله شیخ جراح پذیرای جمعی از خانواده‌هایی شد که از روستاهای سرزمین‌های اشغالی اخراج شده بودند. (حادثه نکبت)
- سال ۱۹۵۶، میان دولت اردن و سازمان ملل متحد توافقنامه‌ای مبنی بر تأمین مسکن برای ۲۸ خانواده اخراج‌شده برای سکونت در این محله به امضا رسید.
- براساس این توافق، زمین از سوی دولت اردن اهدا شد و این کشور پس از ساخت خانه‌هایی، آن‌ها را با شرط تملیک پس از گذشت سه سال از سکونت در آن، در اختیار فلسطینی‌ها گذاشت.
- با جنگ سال ۱۹۶۷ و اشغال قدس شرقی، عملیات ثبت سند مالکیت ساکنان به تعویق افتاد.
- سال ۱۹۷۲ شهرک نشینان، ساکنان این منطقه را اخراج و خانه‌هایشان را در اختیار گرفتند.
- دادگاه رژیم اشغالی با اعطای اسناد جعلی به شهرک‌نشینان، مالکیت آن‌ها را بر این خانه‌ها تأیید کرد. ساکنان این منازل از خروج اجباری از خانه‌هایشان امتناع ورزیدند و از دولت اردن خواستند تا سند مالکیت منازل را به آنان اعطا کند.
- میان سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۰۹ در نخستین رویداد پیرامون این خانه‌ها، سه واحد مسکونی به زور از صاحبان آن‌ها گرفته و در اختیار شهرک‌نشینان قرار گرفت.
- اکنون اما جلسه دادگاه در انتظار صدور نتیجه برای اخراج چهار خانواده دیگر بوده و در اوایل ماه آگوست آینده نیز سه خانواده دیگر اخراج خواهند شد.
- ۲۵ خانواده و پانصد فلسطینی برای تخلیه این محله تهدید شده‌اند. اهالی این محله برخی پیشنهادهای شهرک‌نشینان برای تحویل گرفتن خانه‌ها پس از مرگ صاحبان آن به شهرک نشینان را نپذیرفتند و ادعاهای شهرک‌نشینان را رد کردند.
- و اخیراً درباره مسئله شیخ جراح، واقعیتی ناپیدا وجود دارد و آن اینکه در حال حاضر شهرک‌نشینان به دروغ و بهتان، ادعای مالکیت بر اراضی شیخ جراح دارند. حقیقت ناپیدا اما اینکه خانواده‌های شیخ جراح در سال ۱۹۴۸ به زور از قدس غربی و روستاهای مجاور قدس اخراج شدند و سندهای ثبت ملکی در محله «الطالبیه» در قدس غربی و روستاهای آن را در اختیار دارند. رژیم صهیونیستی پیش از آنکه بخواهد برای کمک به شهرنشینان جهت استرداد املاکی که از آنِ آن‌ها نیست اقدامی بکند، باید املاک به غارت‌رفته خانواده‌های شیخ جراح را به آن‌ها پس دهد.
نکته آخر اینکه هدف نهایی، تنها مصادره خانه‌ها و آوارگی صاحبان آن‌ها نیست؛ هدف غایی تکمیل کمربند شهرکهای صهیونیستی پیرامون شهر قدس و مسجدالاقصی است و اشغال کامل قدس ...
*رایزن فرهنگی ایران در لبنان