محمد امین همدانی تهیه کننده انیمیشن «پسر دلفینی» در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه سینمای ایران بسیار سلبریتیزده است و فیلمها برای اینکه اکران مناسبی داشته باشند، سرمایهگذار به همکاری راغب شود و چند توزیع کننده بزرگ آثارشان را پخش کند نیاز به نامها دارند گفت: توزیع کنندهها این توان را دارند که آثار نه چندان خوب را مطرح کرده و به فروش خوبی برسانند. اما درباره انیمیشن این باور وجود ندارد که چنین آثاری نیز میتوانند به فروش مناسب دست پیدا کنند. اگرچه بعضی از آثار انیمیشن به فروش خوب و حتی بیش از سایر فیلمها دست یافتهاند اما هنوز از سمت توزیع کنندهها و سینمادارها به این گونه سینمایی اعتمادی وجود ندارد. در نتیجه وقتی یک اثر انیمیشن برای اکران آماده میشود در نهایت با اکرانهای صبح و ساعات نامناسب روبرو میشود. سانس صبح در واقع برای مدارس است و در حال حاضر بخاطر کرونا حتی اگر مدارس هم باز باشند، اقبالی از سینما یا سایر فوقبرنامهها نخواهد شد و متاسفانه تایم طلایی اکران انیمیشن یعنی پاییز را هم از دست خواهیم داد.
همدانی با اشاره به اینکه تقریباً یک دهه است که انیمیشنهای سینمایی به صورت جدی وارد چرخه سینمای ما و اکران شدهاند گفت: من تقریباً ۲ دهه است که به صورت حرفهای در تولید انیمیشن حضور دارم و خاطرم هست که پیش از سال ۹۰ فیلمهای سینمایی انیمیشن استارت میخوردند اما به دلیل نبود زیرساختها و دانش فنی به نتیجه نمیرسیدند. در مجموع شاید ما بتوانیم از ۱۰ فیلم انیمیشن نام ببریم که توانستهاند به مرحله اکران برسند، جوایزی کسب کنند و در ویاودی ها نمایش داده شوند. از این فیلمها اقبال خوبی شده است اما باید این موضوع در نظر بگیریم که ابتداییترین مرحله کیفیت تولید جذابیتهای بصری است که ۲ نوع هستند یعنی جذابیتهای فنی و تکنیکی و شبهسازیها و توجه به جزئیات و گام دیگر مربوط است به نکات هنری، رنگآمیزی و نورپردازی و … ما در مورد مباحث فنی پیشرفت خوبی داشتهایم و حالا نیاز داریم به روایت خوب قصه برسیم.
این تهیهکننده ادامه داد: سینمای ما قدمت زیادی دارد و تعداد فیلمهای بسیاری در سال تولید میشوند اما بسیاری از این فیلمها فیلمنامه استاندارد و خوبی ندارند. حساب کنید در سینمای انیمیشن کلاً چند فیلم بلند سینمایی تولید شده است؟ این آثار نیز از استودیوهای مختلفی بوده است. پس ما هنوز در مرحله کسب تجربه هستیم. میگویند تجربه فیلمنامهنویس وقتی بالا میرود که نفس مخاطب در سالن سینما به او برخورد کند یعنی در حین تماشای فیلم بدانید که کجا توانستهاید قلب مخاطب را به دست آورید و کجا از روایت شما خسته شده است. آنچه ما برایش در حال تلاش هستیم لمس قلب مخاطب انیمیشن است. جاذبههای بصری نهایتاً ۱۰ دقیقه میتواند مخاطب را همراه کند و این فیلمنامه است که میتواند مخاطب را ۹۰ دقیقه با فیلم همراه کند. بخاطر همین ما سه سال روی فیلمنامه «پسر دلفینی» کار کردیم و پس از آنکه از نتیجه مطمئن شدیم سراغ تولید رفتیم.
استودیوهای انیمیشن ضعیف و شکننده هستند
کارگردان فیلم «فهرست مقدس» ادامه داد: در انیمیشن نیاز به استودیوهای پایدار داریم که در این استودیوها برنامهریزیهای بلندمدت و کلان صورت پذیرد. داشتن استودیوهای پایدار وقتی اتفاق میافتد که استودیو این توان را داشته باشد که سالها روی پای خوب بایستد، برنامهریزی آموزشی برای نیروهایش اجرا کند، برنامهریزی برای تولیدات داشته باشد و به مشکل هزینه و کمبود زمان برنخورد. اما استودیوهای ما معمولاً بسیار ضعیف و شکننده هستند و سرمایهها بسیار کم به سویشان میرود و استودیوها معمولاً با پولی که از ساخت سفارش و درآمدهای تولیدی دارند چراغشان را روشن نگه میدارند. این مراکز اگر توان برنامهریزی بلند مدت را داشته باشند میتوانند هم زیرساختهای لازم را توسعه دهند و هم با زیرساختهای آموزشی کشور مثل دانشگاهها ارتباط برقرار کنند و از این محل نیروی مستعد و بادانش جذب کنند.
همدانی گفت: فرهنگی در کشورمان وجود دارد که از تلاش فرار میکنیم و به دنبال راه میانبر هستیم. مثلاً در فوتبال در مرحله مقدماتی رسیدن به جام جهانی همواره به دنبال شانس و اقبال هستیم اما وقتی به جام جهانی رسیدیم دیگر از تیم انتظار نداریم قهرمان شود چرا که میدانیم قرار است ۹۰ دقیقه جلوی تیمهایی بازی کنیم که سالها روی زیرساختهای آن کار شده است. در اقتصاد هم مسیر تلاش وجود ندارد و همه میخواهند از مسیر ورود به بورس و خرید دلار و … با نوسانگیری به سود برسند. در انیمیشن هم همین موضوع وجود دارد که بخش پررنگی از آن به فرهنگ نفتی ما باز میگردد. نفت برای ما بیشتر از سرمایه ملی تبدیل به سم شده و اتکا به آن ما را ضعیف میکند.
تهیهکننده انیمیشن «تندر» ادامه داد: در انیمیشن نباید انتظار داشته باشیم معجزه رخ دهد و باید گام به گام حرکت کنیم. وقتی انیمیشنهای پیکسار را میبینم و از میزان توجه به جزئیات و کیفیت آن حیرت میکنیم باید این را هم به یاد داشته باشیم به همان میزان نیز وقت و هزینه صرف تولیدش شده است. میخواهم بگویم رسیدن به انیمیشن خوب مسیری مشخص دارد. طبیعتاً میتوانیم این مسیر را سرعت ببخشیم اما بخش زیادی از آن به زیرساختهای اقتصادی، آموزشی و استعدادیابی ختم میشود که نمیتوان در آنها معجزه کرد و باید همان مسیر گام به گام را پیش رو گرفت.
این تهیهکننده افزود: نکته جالب این است که کسی انتظار معجزه و رسیدن به کیفت جهانی را از سینمای رئالمان ندارد و کسی به این فکر نمیکند که این همه سرمایه صرف تولید آثار سینمایی میشود و در نهایت فقط چندتای آنها در سال دیدنی از آب درمیآیند. اما در انیمیشن که نه سرمایهای در اختیار است و نه تجربه تولید بالا داشتهایم، همه این انتظار را دارند که تولیداتی در حد پیکسار داشته باشیم.
همدانی در پایان گفت: سینمای انیمیشن ایران با وجود همه کم لطفیهایی که در حقش صورت گرفته و امکانات و حمایتهایی که داشته است تا اینجا، معجزه کرده است. کشورهای کمی هستند که میتوانند انیمیشنهایی در حد تولیدات ما داشته باشند. سینمای انیمیشن ما بسیار جای پیشرفت دارد و استعدادهای خیلی خوبی در آن ظهور کردهاند، تا به حال اتفاقهای خوبی برای این گونه سینمایی افتاده است. قلبا امیدوارم این ابزار استراتژیک و این رسانه صحبت با نسل آینده در اولویتهای آخر فرهنگیمان قرار نگیرد.