به گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از رایزنی فرهنگی ایران در تونس؛ کتاب «تعدد نگاهها در روایت عربی نوین» (تعدّد الأصوات فی الروایة العربیة الحدیثة) اثر جدید مسعود لشهیب، استاد دانشگاه تونس توسط مرکز نشر و توزیع وطن عربی در ۴۱۱ صفحه منتشر شد.
این نویسنده بر آن شده است تا بر غنای کتابخانه ملی و عربی در موضوعی بیافزاید که کمتر دانشگاهیان تونسی در آن قلم فرسایی کردهاند.
این کتاب، سنگ بنای مهم و یک منبع دانشی بزرگ برای دانشجویان و اساتید و تمامی کسانی است که به دنبال سیر در عالم ادبیات هستند، ضمن اینکه همانطور که نگارنده مقدمه این کتاب، محمد الباردی اشاره کرد، این کتاب مقدمهای بر پژوهشهای آکادمیک در داخل حوزه دانشگاهی تونس به شمار میرود که به این مسئله مهم در حوزه نقد ادبی همت میگمارد.
مطالعاتی که به مقوله چند صدایی و گفتوگویی و تعدد آرا پرداخته است، در واقع مطالعاتی شتابزده و ناپخته و محدود هستند که به برخی مقالهها یا مطالعاتی محدود میشود که حوزه توجه آن از یک متن فراتر نمیرود در حالی که این مؤلف، به ۹ داستان دنبالهدار از نظر زمانی و مکانی توجه نشان میدهد. مانند داستان «میرامار» نجیب محفوظ که در سال ۱۹۶۷ منتشر شد و رمان «امریکنلی» که در سال ۲۰۰۴ به بازار آمد.
به اعتقاد الباردی، این منظومه داستانی غنی، اهمیت این بحث را از دیوارهای دانشگاه تونس فراتر میبرد و آن را به همه کسانی که به دستاوردهای داستانی نوین عربی در کشورهای مختلف توجه نشان میدهند، میرساند.
از نظر روشی، نویسنده تصمیم گرفت تا مطالعه خود را در قالب سه فصل ارائه کند که در فصل نخست، به تعدد نگاه در رابطه با موضوع روایت میپردازد و آن را در دو بخش ارائه کرد: تعدد در سطح شخصیت داستانی و تعدد نگاه در سطح زمان - مکان. وی به این نتیجه رسید که داستان عربی چند صدایی، با بکارگیری شخصیت کلیشهای بیان کننده مواضع نویسنده، از بین رفت تا بعد از آن، دارای یک وجود چند بعدی شود که تناقضها آن را در مینوردد و نگاههای مختلفی که در آن وجود دارد، در نهایت به یک محیط بر میگردند.
اما فصل دوم این کتاب که عنوان «داستان چند صدایی: متن مفرد در صیغه جمع» بر آن گذاشته شده است نیز به دو بخش تقسیم شده است که عبارت است از گفتمانهای متعدد و تکرارهای متنی و تعدد زبانی.در عین حال، عنصر قوام بخش فصل سوم، تعدد نگاه در سطح نفس روایتگر و تعدد در دیدگاههاست.