خبرگزاری مهر - گروه استانها - پریا جهانبانی: انسانهای مدرن امروزه تمام دانش و اطلاعاتی که کسب میکنند را در مجموعه کتابها جمعآوری میکنند؛ دانشنامهها نیز یکی از جامعترین و کاملترین مجموعههای نوشتاری فشرده است که شامل اطلاعاتی درباره تمامی شاخههای دانش یا شاخههای مشخصی از دانش است.
آگاهی مردم یک شهر از تاریخ، جغرافیا و فرهنگ و هنر به همراه شناخت ویژگیهای مذهبی و جامعه شناختی باعث ایجاد دلبستگیهای عمیق بین آحاد مردم و تقویت خودباوری و رشد مردم جامعه در همه زمینهها میشود که پژوهشها نشان میدهد دانشنامهها در این زمینه بسیار تأثیرگذار بوده اند.
تاکنون دانشنامه اختصاصی هیچ شهرستانی در ایران منتشر نشده است و دانشنامه شهرضا نخستین کوشش در این راه است که به همت گروهی از پژوهشگران و نویسندگان شهرضایی به مدت ۱۰ سال تدوین شده که مجموعه ۶ جلدی از تاریخ، جغرافیا، جمعیت، بزرگان علم و ادب و فرهنگ و هنر و فرهنگ را در بر میگیرد.
۶ نفر از افراد اهل قلم مسئولیت نوشتن دانشنامه شهرضا را بر عهده گرفتند
دبیر دانشنامه شهرضا در در این ارتباط در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: حدود ۱۰ سال پیش رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی به ما پیشنهاد داد که در ارتباط با معرفی شهرضا کتاب جدیدی تألیف شود، پس از صحبت با دوستان اهل قلم و دعوت از پژوهشگران در هفته نامه شهرضا، ۶ نفر از نویسندگان شهرضایی وارد این مجموعه شدند و این امر خطیر را بر عهده گرفتند.
محمدرضا آقاخانی افزود: دانشنامه شهرضا در سال ۱۳۹۲ آماده چاپ شد اما به دلیل مشکلات مالی و رو به رو شدن با نامهربانیها چاپ کتاب به تعویق افتاد، اما در نهایت با گرفتن وام بانکی فرآیند چاپ را آغاز کردیم، اول تعداد صفحات دانشنامه هزار و ۵۰۰ صفحه بود اما با بهکارگیری ترفندهای چاپ حجم صفحات را به ۹۵۰ صفحه رساندیم و آن را آماده کردیم.
مجموعه ۶ جلدی دانشنامه میتواند الگویی برای دیگر شهرستانها باشد
دبیر دانشنامه شهرضا هدف از تدوین دانشنامه برسی پتانسیلهای بالقوه منطقه، ثبت اطلاعات شهر و انتقال این اطلاعات به نسل آینده بیان کردو گفت: به جرأت میتوانم بگویم این مجموعه شش جلدی در استان و حتی در کشور بی نظیر است چرا که هیچ شهرستانی در کشور نداریم که شش جلد کتاب اختصاصی شهر خود چاپ و تألیف شده باشد و این مجموعه میتواند الگویی شایسته برای دیگر شهرستانهای ایران شود.
آقاخانی با بیان اینکه در زمینه تدوین دانشنامه شهرضا تمامی سلایق مردم را در نظر گرفته شده است، گفت: از شهروندان درخواست داریم که پس از خرید دانشنامه انتقادات و پیشنهادات خود را به ما منتقل کنند.
نویسنده جلد اول این دانشنامه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: بسیار خرسندم که پس از ۱۰ سال تلاشهای ما به ثمر نشست و جلد اول کتاب با موضوع تاریخ شهرضا در چهار فصل نوشته شد.
علی بهرامی بیان داشت: در این جلد از ابتدای تاریخ پیدایش شهرضا که به زمان قبل از اسلام مربوط میشود تا زمان حال را مورد بررسی قرار دادهایم.
نویسنده جلد اول دانشنامه با توجه به تفاوت این جلد با دیگر کتابهای تاریخی در مورد شهرضا، گفت: تفاوت این کتاب با دیگر کتابهای تاریخی در مورد شهرضا این است که کتابهای قبل به طور کلی نوشته شدهاند، اما جلد اول دانشنامه به صورت تخصصی و بررسی دقیق و کامل از تاریخ شهرضا نگاشته شده است.
نویسنده جلد دوم دانشنامه شهرضا نیز در ای ن ارتباط اظهار کرد: جلد دوم دانشنامه با موضوع جغرافیا از سه فصل تشکیل شده است که فصل اول جغرافیای طبیعی که ویژگیهای طبیعی شهرضا مانند موقعیت، وسعت و زمین شناسی را مورد بررسی قرار دادهایم.
بهنام صبری افزود: همچنین فصل دوم در مورد جغرافیای اقتصادی شهرضا است که در این فصل وضعیت اشتغال شهرضا که شامل کشاورزی، صنعت و خدمات است را بررسی کردیم، فصل سوم در مورد جغرافیای شهری که نظر اجمالی داشتیم به سابقه شهر و شهرنشینی، بافت میانی، قدیمی و جدید شهر، عوامل فیزیکی و کاربردی شهر و موانع موجود در توسعه شهر را مورد بحث قرار دادهایم.
نویسنده جلد سوم دانشنامه در ادامه به بیان ویژگیهای این دانشنامه پرداخت و بیان داشت: در جلد سوم با محوریت جمعیت، در طول تلاش ۱۰ ساله ما از دفاتر آماری، گاهشماری و سرشماریهای ۷۰ ساله اخیر استفاده شد و امیدواریم که به عنوان زیرساخت برنامهریزیهای اجتماعی و اقتصادی بتواند مورد استفاده نسل جوان قرار بگیرد.
حمید رحیمی گفت: جامعهای که بخواهد به مراحل عالی توسعه دست یابد نیازمند داشتن آمار دقیق و جامع از نیروی حیاتی خود است.
معرفی بیش از یکصد نفر از علما و شعرای شهرضا در دانشنامه
مصطفی منصف نویسنده جلد چهارم دانشنامه در گفت و گو با خبرنگار مهر در این ارتباط اظهار داشت: در اینجا به معرفی بیش از ۱۰۰ نفر از علما و شعرای شهرضا پرداختیم که حتی بسیاری از این افراد که در جلد چهارم معرفی شدند برای اولین بار است که در کتابی اسمشان آمده است.
وی با اشاره به معرفی علما و شعرای درگذشته ای شهر، افزود: بیشتر تلاش ما این بوده است که علما و شعرای در گذشته شهرضا را معرفی کنیم تا شهروندان اطلاع پیدا کنند چه افراد بزرگی در این شهر فعالیت میکرد.
نویسنده جلد چهارم دانشنامه شهرضا عنوان کرد: در یکی از بخشهای این کتاب ما به معرفی نویسندگان و مترجمان شهرضایی پرداختیم که از آنان تعدادی کتاب منتشر شده، این باعث افتخار شهر ما است که تعداد نویسندگان شهرضا بیش از ۳۰۰ نفر است.
احمد رضا صیادی نویسنده جلد پنجم دانشنامه در ادامه این ارتباط به خبرنگار مهر میگوید: جلد پنجم دانشنامه با موضوع فرهنگ و هنر در ۵ فصل نوشته شده است که هدف ما این بوده آنچه که در صندوقچه و اسناد شهر باقی مانده را در این جلد نوشته شود.
شهرضا برازنده شهر فرهنگ و هنر
وی با توجه به نامیدن شهرضا به نام یونانچه ایران، گفت: شهرضا را همیشه یونانچه ایران نامیدهاند اما اگر این شهر را، شهر فرهنگ و هنر به ناماند بهتر است چرا که شهرضا در این زمینه بیش از آنچه که تصور دیگران است قدرت فرهنگی و هنری دارد.
در ادامه حمید صدری نویسنده جلد ششم دانشنامه شهرضا اظهار داشت: جلد ششم دانشنامه با موضوع فرهنگ و ادبیات عامه شهرضا در چندین فصل تدوین و نوشته شد که در این جلد زندگی مادی، معنوی، ادبیات و باورهای فرهنگی مردم شهرضا را بررسی میکنیم.
وی افزود: این کتاب نتیجه ۱۰ سال تحقیق به صورت میدانی و با استفاده از دست نوشتههایی که تاکنون هیچ جایی ثبت نشده بود گردآوری شد.
در پایان محمد حیدری مدیر مسئول انتشارات کتیبه ماندگار در این ارتباط به خبرنگار مهر میگوید: پروسه ۶ جلدی دانشنامه شهرضا قریب به دو سال از زمان تحویل فایل خام ورد تا طراحی، صفحه آرایی و ویرایش زمان برده است، این مجموعه مستقل به شش جلد است که صفحات به صورت رنگی و سیاه و سفید به چاپ رسید.
وی بیان کرد: هر شهرضایی برازنده یک جلد از این کتاب در کتابخانه خود است زیرا این مجموعه آنقدر ارزش دارد که ما به خود میبالیم که چه تاریخ، فرهنگ و تمدنی در این شهر داشتیم و داریم.