خبرگزاری مهر-گروه هنر-فریبرز دارایی؛ ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی و با سپری کردن بیش از ۴ دهه پا به قرنی تازه گذاشت؛ در این عمر سپری شده ۴۳ ساله، آثار مختلفی با موضوعاتی متنوع از دفاع مقدسی، دینی، کمدی، اجتماعی و … تولید و در سالنهای تئاتر به صحنه رفتند. برخی از این آثار بسیار جریان ساز بودند و برخی آثار خاطرهانگیز و پرمخاطب.
شاید خالی از لطف نباشد مروری داشته باشیم بر آثاری که طی دهههای ۶۰، ۷۰، ۸۰ و ۹۰ تولید و اجرا شدند، روندی که این آثار برای تمرین و تولید طی کردند، گروهی که در تولید و اجرای اثر حضور داشتند و دیدن تصاویر این اجراها اعم از عکس یا فیلم.
از این رو در گروه هنر خبرگزاری مهر تصمیم بر این شد که از آغاز سال ۱۴۰۰ با جمعآوری اطلاعات مختلف اجراهای ۴ دهه گذشته، مروری بر تولیدات تئاتر ایران در این بازه زمانی داشته باشیم.
در یازدهمین گام از مرور «چهار دهه خاطرات صحنه» سراغ نمایش «کا» به کارگردانی رحمت امینی رفتهایم.
رحمت امینی از جمله مدرسان، نمایشنامه نویسان و کارگردانهای تئاتر ایران است که بیشتر توجه خود را بر فعالیت در بدنه آکادمیک تئاتر متمرکز کرده است.
وی که در حال حاضر به عنوان مدیر گروه نمایش پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران فعالیت میکند، پیش از اینکه وارد عرصه کارگردانی تئاتر شود در مقام نمایشنامهنویس مشغول به کار بود.
نمایشنامههای «خرس و چشمه» با کارگردانی حسن وارسته و نقش آفرینی محسن تنابنده و شهرام عبدلی، «همسر چینی» با کارگردانی حسن وارسته و نقش آفرینی محسن تنابنده و آرزو خسروی و همچنین «اتفاق با شماره ۲» به کارگردانی امیر آتشانی از جمله آثار رحمت امینی هستند که در دهه ۷۰ نگاشته و در همان ایام نیز به صحنه رفته بودند.
امینی در دهه ۸۰ به سراغ کارگردانی تئاتر نیز رفت و یکی از آثاری که در سال ۸۹ روی صحنه برد نمایش «کا» به نویسندگی سیاوش پاکراه بود.
«کا» که به گفته امینی بر اساس ایدهای از خود او توسط پاکراه نوشته شد، به موضوعی در مصر باستان میپرداخت که طی آن اربابی وصیت کرده بود که وقتی میمیرد ۲ خدمهاش را به صورت زنده در کنار او دفن کنند.
در این اثر که در کارگاه نمایش مجموعه تئاتر شهر روی صحنه رفت، شبنم قلی خانی، رضا صمدپور و وحید نفر به ایفای نقش میپرداختند.
رحمت امینی درباره شکلگیری نمایش «کا» و اجرای آن به خبرنگار مهر گفت: ایده نمایش «کا» در دوران دانشجوییام شکل گرفته بود که بعدها سیاوش پاکراه نمایش را بر اساس آن ایده نوشت. در ابتدا نمایش «کا» را برای بخش اساتید جشنواره بینالمللی تئاتر دانشگاهی ایران تولید و اجرا کردیم زیرا همان زمان ایده من استفاده از ظرفیت دانشگاهی برای تولید و اجرای تئاتر بود.
وی ادامه داد: در آن ایام شبنم قلی خانی استاد دانشگاه آزاد بود و وحید نفر و رضا صمدپور نیز از دانش آموختگان تئاتر بودند؛ ضمن اینکه احمد کچه چیان نیز از دانش آموختگان تئاتر طراح صحنه اثر بود.
امینی با بیان اینکه نمایش «کا» فضایی تجربه گرایانه داشت، اظهار کرد: به دلیل دارا بودن این فضا، نمایش را در کارگاه نمایش مجموعه تئاتر روی صحنه بردیم.
این نمایشنامهنویس و کارگردان تئاتر درباره بازخوردهای اجرای نمایش «کا»، یادآور شد: ما طبق فرمول اجرای عمومی مجموعه تئاتر شهر در آن ایام نمایش را اجرا کردیم که فکر میکنم تقریباً ۳۰ اجرا بود. در مجموع بازخورد مخاطبان خوب بود. خاطرم هست در زمان اجرا بهطور اتفاقی تعدادی از هنرمندان تئاتر آمریکا به ایران آمده بودند و به تماشای کار نشستند. این گروه نمایشنامه «کا» را پسندیدند و همین امر باعث شد تا نمایشنامه سیاوش پاکراه در آمریکا ترجمه شود.
امینی در پایان سخنان خود درباره اینکه آیا تمایلی به بازتولید نمایش «کا» دارد یا نه، تأکید کرد: حدود چند ماه پیش با شبنم قلی خانی و سیاوش پاکراه در خصوص بازتولید نمایش «کا» صحبت کردیم ولی به دلیل شرایط کرونایی دست نگه داشتیم. نمایش «کا» به دلیل موضوعی که دارد از جمله کارهایی است که همچنان قابلیت اجرا را دارد.