به گزارش خبرگزاری مهر، این کتاب توسط امان گلدی ضمیر با همکاری زلیخا قرنجیک به نگارش درآمده است.
در مقدمه این کتاب به قلم علیاصغر مونسان وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی میخوانیم: چابهار سر بر دامن دریای مکران نهاده و همسایه خلیجفارس دیدارگاه فرهنگها و تمدنهای کهن جهان است.
ارزشهای طبیعی و اقلیمی چابهار ما را در برابر منظری از میراث فرهنگی و گردشگری ایران قرار میدهد که بیشک یگانه و بیبدیل دانسته میشود.
تنوع زیستی و اقلیمی چابهار در کنار قدمت و تنوع فرهنگی موجود در آن با ریشههای ایرانی خود پیوندی گسست ناپذیر دارد و ما را با یکی از غنی و زیباترین بنادر جهان مواجه میسازد.
از سوی دیگر جایگاه برجسته این بندر از گذشته تا حال در تعاملات اقتصادی و تجاری منطقه به آن نقشی مؤثر در پیوندهای اقتصادی و تجاری میان ایران و کشورهای منطقه بخشیده است.
به واقع میتوان چابهار را یکی از شاهراههای اقتصادی و فرهنگی ایران به سمت توسعه پایدار و اتصال به اقتصاد جهانی شمرد. در این بندرمیراثفرهنگی و گردشگری هر دو منبعی قدرتمند از توسعه پایدار را خلق مینماید.از سوی دیگر توسعه پایدار تنها با توجه به ارزشهای بومی و بافت فرهنگی محلی امکان تحقق دارد و در این چشمانداز مهم است که علوم میراثی چون مردمشناسی، زبانشناسی، گردشگری، باستانشناسی، معماری و مرمت جایگاهی ویژه در تعریف توسعه پایدار مییابند.
پژوهشکده مردمشناسی پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری در طی چند دهه از فعالیتهای علمی و تحقیقی خود در قالب طرح مردمنگاری سرزمین به بررسی فرهنگ بومی مناطق مختلف ایران پرداخته و گزارشهای این پژوهشکده از بندر چابهار که بعدی تاریخی داشته و یک مردمنگاری تاریخی به شمار میآید میتواند اطلاعات ارزشمندی را از سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴ در اختیار خوانندگان قرار دهد...
این کتاب در ۳۲ عنوان به بررسی وضعیت اجتماعی، گروههای مذهبی، نظام خویشاوندی، مسکن، کشاورزی، دامداری، حمل و نقل سنتی، پوشاک و … در بخشهای مجزا میپردازد.
در بخش مدیریت سنتی (راهها و ارتباطات) این کتاب آمده است: شهرستان چابهار به دلیل واقع شدن بر سر راه دریایی شرق و غرب در همه دورهها دارای اهمیت بازرگانی بوده است بخصوص بندر معروف و قدیمی تیز از دورههای قبل جهت تجارت و بازرگانی مورد توجه بوده است.
به عنوان نمونه میتوان گفت در سال ۷۹۹ ه. ق تیز از بنادر معروف و مهم ایران بوده، هنگام تصرف مکران، گیج و تیز توسط امیرایرکوبرلاس، سردار تیمورگورکان، کالاهای زیادی از آنجا صادر میشد و از موقعیت ویژهای برخوردار بود به طوری که غنایم بسیاری از این بندر به دست سردار تیموری افتاد، به دنبال استقرار کنسولگری و قرارگاههای نظامی بریتانیا، کالاهای انگلیسی در بازار منطقه ظاهر شدند.
عمدهترین کالاها قند، شکر و منسوجات بوده و در بنادر جنوبی سیستان و بلوچستان به ویژه چابهار، گواتر و …نیز مبادلاتی با کشورهای افریقایی، آسیایی و اروپایی انجام میگرفته که در رأس این مبادلات مواد خوراکی که همیشه منطقه با کمبود آن روبرو بوده قرار داشته است.