خبرگزاری مهر، گروه استانها – آناهیتا رحیمی: اگر خواهان تمدید اجاره منزل هستید باید سر کیسه را قدری شل کنید؛ از افزایش مایحتاج عمومی مردم که بگذریم نوبتی هم باشد نوبت افزایش ناگهانی اجاره بها است که دست مستأجران را در پوست گردو گذاشته است.
از روزی که قیمت خرید مسکن سر به فلک کشیده، منازل و دفاتر اجاره‌ای نیز افزایش یافته است؛ این روزها مستأجران میان قیمت هنگفت خرید مسکن و افزایش اجاره بها، گزینه دوم را انتخاب می‌کنند تا سرپناهی برای روزهای آتی داشته باشند.
این گزارش میدانی حاکی از آن است که قیمت اجاره بها در نقاط مختلف کلانشهر تبریز، تفاوت فاحشی دارد و مستأجران برای یافتن یک سرپناه با قیمت مناسب، باید هفته‌ها بگردند تا بلکه بخت با آنها یار شده و یک سقف اجاره‌ای نصیب آنان شود.
حتی شیوع ویروس کرونا و بی رونقی کسب و کار مردم در روزهای محدودیت‌های کرونایی نیز نتوانسته است نرخ اجاره بها را کاهش دهد و مصوبه‌های حمایتی ستاد کرونا برای عدم افزایش اجاره بها تنها در حد حرف و حدیث باقی مانده است به گونه‌ای که صاحب خانه‌ها افزایش اجاره‌بها را دلیل محکمی بر تورم موجود در بازار می‌دانند.
واحد اجاره‌ای ما حدود ۸۵ میلیون تومان تمام رهن بود که صاحب خانه به یکباره مبلغ دو و نیم میلیون تومان را برای اجاره بها تعیین کرد، این را یکی از مستأجران تبریزی به خبرنگار مهر گفته و افزود: من یکی از رانندگان تاکسی در تبریز هستم که تا کنون به دلیل افزایش قیمت مسکن، قادر به خرید یک واحد نشده‌ام.
همه مجبورند با افزایش اجاره بها کنار بیایند
سعیدی ادامه داد: خودتان بهتر می‌دانید راننده یک تاکسی بودن تا چه اندازه سخت است؛ زمانی که نرخ کرایه تاکسی افزایش می‌یابد تک تک مسافران اعتراض می‌کنند و طوری وانمود می‌کنند که گویا از افزایش قیمت کالاهای اساسی و مسکن اطلاعی ندارند.
وی افزود: در حال حاضر از صاحب خانه خود حدود ۱۵ روزی مهلت گرفته‌ام تا بلکه یک واحد به قیمت مناسب پیدا کنم؛ بدبختی اینجاست زمانی که قیمت مسکن و اجاره بها افزایش می‌یابد همه مجبورند با این مسئله کنار بیایند چرا که اگر سرپناهی نباشد زندگی به هم می‌ریزد.
مسکن در ایران ارزش سرمایه‌ای پیدا کرده است
این موضوع زمانی که با یک تحلیلگر اقتصادی مطرح شد به خبرنگار مهر گفت: به دلیل تورم‌های موجود در بازار، مسکن در ایران کالای مصرفی نبوده بلکه ارزش سرمایه‌ای پیدا کرده است.
محمد کلامی ادامه داد: در نتیجه تقاضایی سوداگرایانه در بازار مسکن ایجاد می‌گردد که برگرفته از یک نیاز نبوده و در جستجوی سود است.
افزایش قیمت مصالح و زمین
وی افزود: تا زمانی که شرایط تورمی کشور به گونه‌ای باشد که داد و ستد مسکن، دارای سود باشد نگاه سرمایه‌ای در این بازار حاکم خواهد بود که این خود عاملی برای افزایش قیمت مسکن تلقی می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر اینکه آیا مالیات بر خانه‌های خالی بر قیمت مسکن تأثیرگذار است یا نه توضیح داد: مالیات بر خانه‌های خالی به عنوان یک مسکن، می‌تواند تا حدودی اثرگذار باشد اما درمانگر نیست؛ چرا که مالیات، زمانی می‌تواند مؤثر واقع شود که میزان مالیات بیش از سود ناشی از تورم باشد.
این تحلیلگر اقتصادی عنوان کرد: قیمت مسکن در ایران از چند عامل مهم تبعیت می‌کند، افزایش قیمت مصالح، قیمت زمین و میزان سوددهی در بازارهای موازی عواملی است که موجب افزایش قیمت مسکن می‌شود.
او افزود: با افزایش قیمت مصالح، زمین و حاکم شدن روابط سوداگرانه بر مسکن، قیمت مسکن و به تبع آن اجاره بها نیز افزایش می‌یابد.
از دست رفتن قدرت خرید مسکن توسط طبقه متوسط جامعه
کلامی در رابطه با وضعیت بازار مسکن در سال ۱۴۰۰ بیان کرد: افزایش شدید قیمت مسکن در سال قبل سبب شده است که طبقه متوسط جامعه قدرت خرید را در این بازار از دست داده و رکود را قابل تصور قابل تصور نماید دولت نیز ظاهراً برنامه‌ای برای رونق بخش مسکن و ارتقای قدرت خرید مصرف کنندگان ندارد.
این تحلیلگر اقتصادی بیان کرد: قیمت در بازار مسکن جدا از شرایط حاکم بر اقتصاد ایران نیست؛ در یک اقتصاد تورمی، تمامی قیمت‌ها از جمله قیمت و اجاره مسکن افزایش خواهد یافت.
ثبات در متغیرهای کلان اقتصادی
کلامی افزود: راهکار اصلی قیمت مسکن و تورم‌های موجود در این بازار، ثبات در متغیرهای کلان اقتصادی است در یک اقتصاد بی ثبات راهکارهای دیگر به عنوان مسکن تلقی شده و تأثیری کوتاه مدت و مقطعی دارند.
عضو هئیت علمی دانشگاه ادامه داد: مالیات بر خانه‌های خالی، بسته‌های حمایتی از سوی دولت و طراحی مسکن‌های مقاوم و ارزان قیمت تا حدودی می‌تواند به عنوان راهکارهای مقطعی بر بازار مسکن تأثیر گذار باشند.
وی در پایان به لزوم وجود ثبات در مؤلفه‌های کلان اقتصادی تأکید کرده و افزود: تا زمانی که شرایط تورمی در اقتصاد ایران حاکم است؛ اقدامات انجام گرفته در این راستا حریف تورم نخواهند بود و اگر به دنبال یک درمان قطعی هستیم، ثبات در مؤلفه‌های کلان اقتصادی است.
افزایش ۲۰ درصدی اجاره بها در تبریز
معاون مسکن و ساختمان راه و شهرسازی آذربایجان شرقی نیز به خبرنگار مهر گفت: اجاره بها به صورت اتوماتیک وار تمدید شده و افزایش نرخ اجاره بها در کلانشهر تهران، ۲۵ درصد می‌باشد.
مهدی اسحقی نژاد ادامه داد: افزایش نرخ اجاره بها در کلانشهر تبریز، ۲۰ درصد و در سایر شهرها، ۱۵ درست است.
وی به آغاز وام ودیعه مسکن اشاره کرده و گفت: مبلغ ودیعه مسکن در کلانشهر تهران، ۷۰ میلیون تومان، در کلانشهرها ۴۰ میلیون تومان و در سایر شهرها نیز، ۲۵ میلیون تومان می‌باشد که افراد واجد شرایط با مراجعه به سامانه طرح ملی مسکن، می‌توانند از این وام بهره‌مند شوند.
اسحقی نژاد بیان کرد: افرادی که طی سال گذشته وام ودیعه مسکن به آنها اختصاص یافته بود، حق استفاده از وام ودیعه مسکن را در سال جاری ندارند.
لزوم خارج کردن بازار مسکن از سوداگری
معاون وزیر راه و شهرسازی نیز، طرح اقدام ملی مسکن، کنترل بازار اجاره و مالیات بر خانه‌های خالی، در زمره اقدامات دولت و مؤثر بر ایجاد ثبات در بازار مسکن دانسته و افزود: در حالت فعلی بیش از ۵۳۰ هزار واحد مسکن ملی به مرحله اجرا رسیده است.
او افزود: خارج کردن بازار مسکن از سوداگری و افزایش تولید مسکن از طریق ثبات قیمت در بخش مصرفی جزو برنامه‌های آتی است؛ البته باید گفت تعیین قیمت‌ها در بازار مسکن، تابع سرمایه گذاری و بخش مصرفی است.
محمودزاده گفت: با تصویب نهایی، قیمت اجاره بها در تابستان سال جاری نیز کنترل خواهد شد و دلیلی برای افزایش قیمت مسکن بعد از انتخابات ریاست جمهوری وجود ندارد.
بسیاری از خانواده‌ها توان پرداخت اجاره بهای بیشتر را ندارند
یکی از مشاورین املاک نیز به خبرنگار مهر گفت: افزایش نرخ اجاره بها در تبریز حدود ۲۰ درست است که همین باعث شده است خانواده‌های بسیاری که به دلیل تعداد فرزندان، در واحد بزرگ‌تری اجاره نشین بودند، واحد خود را خالی کرده و به دنبال یک واحد کوچک‌تر و البته قیمت مناسب باشند.
محمودی ادامه داد: با شیوع ویروس کرونا و تأثیراتی که با ایجاد محدودیت‌ها برای اصناف به وجود می‌آورد، برخی از صاحب خانه‌ها هوای مستأجران خود را داشته و با همان قیمت قبلی، اجاره نامه را تمدید کرده‌اند.
او افزود: با افزایش قیمت مسکن، اغلب خانواده‌ها به دنبال یافتن واحد کوچک‌تر با یک قیمت مناسب هستند تا جایی که در برخی از مواقع، چندان حساسیتی به کوچک و بزرگ بودن پذیرایی و مدل آشپرخانه نشان نمی‌دهند.
مسکن، سرپناهی که از مهم‌ترین نیازها برای تشکیل یک زندگی است اما تورم موجود در بازار و ناتوانی در خرید مسکن، خانواده‌های بسیاری را اجاره نشین کرده است؛ تحلیلگران اقتصادی بر این معتقد هستند، تا زمانی که شرایط تورم کشور به گونه‌ای باشد که داد و ستد مسکن، دارای سود باشد نگاه سرمایه‌ای بر بازار حاکم خواهد بود که این خود دلیلی بر افزایش قیمت مسکن به شمار می‌رود.