هنر اسلامی در جهان معاصر کارکردهای ارزشمند و شگفت آوری دارد که انسان امروز به آنها نیازمند است . نمایاندن زشتیها، کژیها و ناراستیها، بیدارسازی جامعه و عبرت آموزی به انسانها برای تصحیح مسیر حرکت و شیوه زندگی، هدایت فرد و جامعه به سوی رستگاری، سعادت و کمال، آموزش جامعه و کمک به ارتقای فرهنگ و بینش و آگاهی افراد و جوامع از جمله این کارکردها است .
ارائه درس بزرگواری، کرامت، عزت نفس، ایثار، عفو، برابری و مبارزه برای عدالت از دیگر مواردی است که به واسطه بهره گیری از هنر اسلامی می توان به آنها پراخته و تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم آنها را نیز در سطح جامعه شاهد بود.
هنر اسلامی از چنان جاذبه و تأثیرگذاری برخوردار است که روح انسان را به عالم معنا و معنویت پیوند می دهد و البته تلاش هنرمندان عرصه هنرهای اسلامی نیز نیل انسان به چنین معنویتی به واسطه هنر اسلامی است .
جنبه‌های مختلف هنر اسلامی با جنبه‌های معنویت اسلام ارتباط نزدیکی دارند و همین معنویت توحیدی، خلق آثار قدسی را به عنوان اصلی ترین هنر اسلامی ممکن می سازد. معماری، نقاشی، خوشنویسی، مینیاتور و تعزیه نمونه هایی از هنرهای اسلامی هستند که به شیوه‌ای بی واسطه از معنویت اسلامی نشأت می‌گیرند .
هنر اسلامی، در هر شکل خود، جنبه ای از دین است که ذهن انسان را به جست وجو و پرسش وا می‌دارد، اما پاسخ نهایی را به او ارائه نمی دهد، چرا که قصد ایجاد انگیزه و حرکت در مخاطب را دارد، اما از ارائه کاملترین پاسخ پرهیز می‌کند، زیرا مخاطب، خود باید کاملترین پاسخ را بیابد.