محمود میرلوحی عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره عملکرد اصلاح‌طلبان و جبهه اصلاحات ایران در انتخابات ریاست جمهوری اخیر گفت: فضای انتخاباتی، هیجاناتی دارد و برخی موافق هستند و برخی مخالفت‌هایی دارند. وی با بیان اینکه انتخابات این دوره به خصوص برای اصلاح‌طلبان دوره خاصی بود، افزود: در این دوره از انتخابات علاوه بر کرونا که به آن مواجه بودیم، استعفای محمدرضا عارف و سید عبدالواحد موسوی لاری و همچنین توقف فعالیت‌های شورای عالی یاری شرایط خاصی را برای اصلاح طلبان به همراه داشت.
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت به تشریح فراز و فرودهای مسیر انتخابات ۱۴۰۰ پرداخت و اظهار کرد: تا زمانی که تشکیلات جدیدی شکل بگیرد، جبهه اصلاحات ایجاد شود، آئین‌نامه و مواضع روشن شود، نامزدهای انتخاباتی انتخاب شوند و از فیلتر شورای نگهبان عبور کنند، مسیر فشرده‌ای را طی کردیم و بعد هم با عدم احراز صلاحیت‌های شورای نگهبان فراز و فرود بسیاری برایمان در این مسیر اتفاق افتاد.
میرلوحی درباره مواضع حزب متبوعش و برخی اصلاح طلبان که شرط و شروط‌هایی برای این دوره از انتخابات داشتند، تصریح کرد: حزب اتحاد خیلی کار کرده بود، برنامه‌ریزی داشت و برای ریاست جمهوری برنامه ارائه کرده بود. در همین شرایط کرونایی به صورت حضوری هفته‌ای دو جلسه برگزار می‌کرد و در این جلسات متون مختلف و راهبردهای معینی مطرح شد.
وی ادامه داد: حزب اتحاد ملت در چنین شرایطی با اوضاع کرونا، کنگره برگزار و اعلام مواضع کرد، اما تصمیمات جریان اصلاحات به طرز پیش‌بینی نشده‌ای به دیواره‌های سربی و فولادین شورای نگهبان و تصمیمات نظارت استصوابی برخورد کرد. برخی از دوستان با این شرایط و قضایا راحت کنار می‌آمدند و برخی دیگر مقاومت می‌کردند و دغدغه‌هایی داشتند.
تلاش حسن خمینی برای کناره‌گیری گزینه‌های اصلاحات از انتخابات
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت خاطرنشان کرد: بعد از عدم احراز صلاحیت ۹ نفر از اصلاح‌طلبان در نهایت دو نفر در صحنه باقی ماندند؛ در چنین شرایطی حسن خمینی به این افراد پیشنهاد می‌کرد که کناره‌گیری کنید و این دامی است که شورای نگهبان برای اصلاحات ایجاد کرده است.
میرلوحی بیان کرد: بنابراین دیدید که شرایط و فضای انتخاباتی پیچیده، عجیب و پر چالش بود و در نهایت این مسیر، محسن مهرعلیزاده به نفع عبدالناصر همتی از ادامه رقابت منصرف شد.
وی گفت: اگر فراز و فرودهای این دوره از انتخابات را ثبت و ضبط کنیم، شاید صد نقطه عطف در آن وجود داشته باشد که امثال جلایی پور و دوستانی که هم فکر یا هم حزب او بودند این نقاط را پشت سر گذاشتند. مهم این بود که این افراد با هم شروع کردند، ادامه دادند و بعد از این هم ادامه خواهند داد و مشکل خاصی وجود ندارد که قابل حل و فصل نباشد یا برطرف نشود.
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت با بیان اینکه من در جریان روند بحث‌ها، میان اصلاح طلبان بوده‌ام، تاکید کرد: از دید من این مشکلات حل خواهد شد، سال ۹۲ ما اعلام کردیم منافع ملی را بر منافع جریانی ترجیح می‌دهیم و بر همین مبنا در سه انتخابات عمل کردیم.
میرلوحی اظهار کرد: من می‌دانم که در این دوره اختلاف اصلاح طلبان بر سَر این نبود که من باشم یا شخص دیگری باشد؛ مشکل آن بود که پیش از تصمیم‌گیری‌ها برخی از فعالان اصلاحات به ویژه جوان‌ها پیش بینی می‌کردند که شورای نگهبان صلاحیت گزینه‌های مدنظر جبهه اصلاحات را تأیید نکند.
وی افزود: از سوی دیگر برخی گمان می‌کردند در پی فضای بین‌المللی و شرایط ویژه، مشارکت حداکثری در دستور کار قرار می‌گیرد و بر این مبنا نتیجه مطلوبی رقم خواهد خورد و آنچه در انتخابات ۹۸ رخ داد تکرار نخواهد شد.
جامعه را از صندوق رأی مأیوس نکنیم
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت تصریح کرد: اینها همه برآورد، تحلیل و نظریه‌هایی بود که افراد ورزیده سیاسی و حزبی ارائه داده‌اند و نمی‌توان به هیچکدام از آنها خرده گرفت. در این قضایا این مسائل حل و فصل خواهد شد و من مشکلی در استعفای این افراد نمی‌بینم.
میرلوحی با اشاره به اینکه نگرانی‌هایی درباره این استعفاها وجود دارد، خاطرنشان کرد: البته پیش از این با صدای بلند گفته بودیم که جامعه رأی دهنده را از اصلاحات و صندوق رأی مأیوس نکنید، چرا که اگر آنها از اصلاحات جدا شوند به سمت دیگران نمی‌روند. فلسفه اصلاحات این بوده که نسبت به روندها و رفتارها و رویکردهای کشور نقد داشته‌اند و افراد بر این اساس به اصلاحات پیوسته‌اند.
وی ادامه داد: این افراد در پی نقد به روندها، افراد و احزاب به اصلاحات پیوسته‌اند. مگر آنکه احساس شود افراد از انتقادات خود منصرف شده‌اند و دیگر نقدی بر عملکرد نهادها و سازمان‌های مختلف ندارند اما این اتفاق نیفتاده است، اصلاحات این مطالبات را دسته بندی و سازماندهی کرده است و به حاکمیت گفته که خود را در دنیای امروز اصلاح کند. این مطالبات پابرجا مانده‌اند، به خصوص بعد از شور و هیجان انتخابات ۹۶، نارضایتی‌هایی پیش آمد و حوادث سال ۹۶ و ۹۸ را پشت سر گذاشتیم.
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت اظهار کرد: نکته آنجا بود که برخی فکر کردند با شهادت سردار سلیمانی و آن حضور بی سابقه همه چیز تمام شده است و همه با دیدگاه اصولگرایان توافق دارند اما باید بدانیم که این افراد و رأی آنها به سبد دیگران منتقل نمی‌شود بلکه از صندوق حذف می‌شود.
عده‌ای از اصلاح طلبان عملکرد نهاد اجماع ساز را قبول نداشتند
میرلوحی در واکنش به این نکته که استعفای اصلاح طلبان بیش از آنکه اعتراض به شورای نگهبان باشد، اعتراض به عملکرد جبهه اصلاحات است، گفت: بله ممکن است این‌طور باشد. ممکن است عده‌ای روند عملکرد کارگزاران یا نهاد اجماع ساز را قبول نداشته باشند و بعد از انتخابات ۹۸ و ۱۴۰۰ به آن نقد داشته باشند؛ البته من مسئله را این‌طور عمیق نمی‌بینم.
وی عنوان کرد: دو دیدگاه در نهاد اجماع ساز وجود داشت. دیدگاه کارگزاران و تعدادی از احزاب که اعلام موضع کردند و از همتی حمایت کردند و دیدگاه دیگری که در اعتراض به عدم احراز صلاحیت‌ها، فعالیت خود را متوقف کردند و گفتند مفهوم انتخابات شکل نگرفته است.
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت بیان کرد: جبهه اصلاحات همین نظریه دوم را مد نظر داشت، یعنی بر اساس این تفکر که مفهوم انتخابات شکل نگرفته، از ارائه لیست یا نامزد ریاست جمهوری امتناع کرد.
میرلوحی افزود: البته نهاد اجماع ساز احزاب و اشخاص را از ادامه فعالیت منع نکرد و آنها را آزاد گذاشت که اگر خودشان مایل هستند به انتخابات ورود کنند، اما علیرغم اینکه منعی ایجاد نشد، ملاحظه کردید که این آزادی موجب نشد آنها به اکثریت برسند از این رو به اکثریت مورد نیاز برای جبهه اصلاحات نرسیده بودند، اگر می‌رسید می‌توانستند رسماً در مقابل اصلاحات تصمیم بگیرند که چنین چیزی رخ نداد و آن نظریه متوقف شد.
وی عنوان کرد: بنابراین یک دیدگاه این بود که باید عملگرا و واقع گرا شویم و با عملکرد شورای نگهبان کنار بیاییم و بگوییم چاره‌ای نیست، برخی نیز معتقد بودند می‌توان شورای نگهبان را از این مسیر منصرف کرد؛ این هم نظریه دیگری بود که نتیجه آن را در آینده خواهیم دید.
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت گفت: این فرضیه که کسانی که از جبهه اصلاحات استعفا داده‌اند، به سمت تحریم انتخابات یا براندازی می‌روند، به هیچ عنوان متصور نیست. آنچه در این انتخابات روشن شد این بود که پیش‌بینی براندازان اشتباه بوده است.
براندازان در کشور جایگاهی ندارند
میرلوحی گفت: براندازان بعد از حوادث آبان ۹۸ و دی ۹۶ فکر می‌کردند موقعیت و فرصتی پیدا کرده‌اند اما معلوم شد که موقعیت آنها به شدت تضعیف شده است. بنابراین ما باید در مسیر دو جریان اصلاحات و اصولگرایان فعالیت‌های سیاسی خود را پیش ببریم، البته باید برخی اصولگرایان در رفتار خود تجدید نظر کند و رفتاری که در آن همه را غیرخودی می‌داند، تغییر دهند. شرایط این انتخابات به گونه‌ای بود که می‌گفتند اگر عارف هم می‌آمد رد صلاحیت می‌شد، البته نظر من هم همین بود.
وی ادامه داد: موضوع آرای باطله و رای‌های سفید که مقام معظم رهبری هم به آن اشاره کردند، موضوع مهمی است و شاید شورای نگهبان را به این جمع بندی برساند که ادامه این راه، ادامه درستی نیست. اگر به مردم گفته شود که به انتخاب از میان گزینه‌ها و محدوده‌های خاص ناچار هستند، چنین اتفاقاتی تکرار می‌شود کما اینکه با چنین رویکردی شاید در دوره‌های بعد آرای باطله از رأی پیروز انتخابات هم بیشتر باشد.
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت عنوان کرد: برآورد من این است که شورای نگهبان این راه را ادامه نخواهد داد. در شرایط فعلی هم جریان سومی با برنامه و چارچوب و رهبر هنوز در کشور شناخته نشده است و براندازان هم که موقعیت و جایگاهی ندارند. باید ببینیم همین دو جناح اصلاح طلب و اصولگرا در این شرایط و فضای جدید چگونه عمل خواهند کرد.
استعفا از جبهه اصلاحات همان «استرس» انتخابات بود
میرلوحی افزود: من نیرویی از اصلاحات نمی‌بینم که به سمت اصولگرایان بروند، از این رو اسم این استعفاها را استرس و فراز و فرود فراوان این دوره از انتخابات می‌گذارم. فعالان و نیروهای پرانرژی و علاقه‌مندی که خود را برای شرایط کشور و بین‌الملل آماده کرده بودند با توجه به آنچه پیش آمد طبیعی است در پی احساسات، عواطف، دغدغه‌ها، تحلیل‌ها و شناخت‌های خود چنین واکنش‌هایی نشان دهند.
وی تصریح کرد: من شاهد جلسات پنج ساعته این فعالان، بگو مگوها و بحث‌های آنها بودم. اینها نشانه علاقه و دلسوزی برای کشور است و مسئله شخصی در میان نیست که مانع تفاهم مجدد دوستان شود.
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت گفت: سال ۷۶ بعد از جنگ سخت و طولانی و سختی‌هایی که داشتیم و با گذر از دوره سازندگی، جامعه حس کرد نیاز به یک تغییر ذائقه دارد که از دوم خرداد ۷۶ این موضوع پیش آمد.
از رأی آوری رقیب در انتخابات خوشحال می‌شویم
میرلوحی درباره آینده شرایط اصلاحات، اظهار کرد: بخشی از اینکه چه اتفاقی بیفتد به عملکرد حاکمیت و دولتِ سید ابراهیم رئیسی بستگی دارد. رئیس جمهور، خودش رئیس قوه قضائیه بوده و حوادث آبان ۹۸ را دیده است. او تصمیم می‌گیرد که صدای جامعه و اقشار و احزاب مختلف را بشنود یا نه.
وی افزود: البته اینکه معیشت، اشتغال، مناسبات منطقه و همه مشکلات امروز بهبود پیدا کند در آینده فعالیت جریان‌های سیاسی نقش مهمی ایفا می‌کند و بسیاری مسائل را تعیین خواهد کرد.
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت گفت: اصلاحات در شرایطی که اوضاع رو به بهبود باشد، مشکلی نخواهد داشت و به قول یکی از دوستان ما خوشحال هم می‌شویم که رقیب ما آنچنان مردم را راضی کند و گرفتاری آنها را رفع کند که دوره بعد هم رأی بیاورد.
میرلوحی گفت: در غیر این صورت به سمت دولت‌های اقلیت گام برمی‌داریم، به سمت تندروی پیش می‌رویم و مخالفان را از دایره خارج دانسته و با محدود کردن فعالان در حوزه‌های مختلف، فضای کشور را بسته نگه می‌داریم که پیامدهای منفی در داخل کشور و مناسبات خارجی را باعث خواهد شد.