نورالله بیرانوند در گفتگو با خبرنگار مهر درباره انتقال بخشی از فرآیند حمل کالاهای اساسی از جاده به ریل با توجه به مشکل عدم استقبال کامیون داران از حضور در بندر امام خمینی (ره) و حمل کالاهای اساسی مانده در این بندر اظهار داشت: ما در راه آهن افزایش سهم حمل ریلی کالا در بنادر را در دستور کار قرار داده‌ایم.
وی افزود: با سازمان بنادر و دریانوردی نیز کمیته مشترکی برای افزایش میزان حمل ریلی کالاها تشکیل داده‌ایم و این سازمان با راهبرد مورد نظر، کاملاً هماهنگ است.
معاون اقتصادی و برنامه ریزی شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: در سطح کلان وزارت راه نیز موضوع افزایش سهم حمل ریلی از کالاهای موجود در بنادر اعم از صادرات، واردات و ترانزیت مورد تأکید شخص وزیر راه است البته برای ما موضوع ترانزیت و صادرات ریلی در اولویت است و در بخش واردات، به کالاهای اساسی به دلیل استراتژیک بودن آنها برای کشور، جایگاه و اهمیت می‌دهیم.
وی خاطرنشان کرد: مهمترین گلوگاهی که در حوزه افزایش سهم ریلی از جابجایی کالاهای اساسی داریم، تکمیل نبودن زیرساخت‌های ریلی در بنادر است؛ تعداد اسکله‌هایی که به شبکه سراسری ریلی متصل است، کم هستند؛ تخلیه و بارگیری مستقیم مواد معدنی از قطار به کشتی‌ها در بندر شهید رجایی نیز در اختیار راه آهن نیست و به ایمیدرو واگذار شده است.
بیرانوند ادامه داد: باید یک همکاری بین دستگاهی شکل بگیرد تا بار از جاده به سمت ریل هدایت شود؛ شرکت راه آهن به دلیل اهمیت راهبردی کالاهای اساسی و همچنین با توجه به دستور مدیرعامل این شرکت، فارغ از موضوع ظرفیت یا تعداد ناوگان، حمل این کالاها را در اولویت قرار داده است.
وی تأکید کرد: حتی نگاه ما به حمل کالاهای اساسی، جنبه اقتصادی ندارد و نگاهمان ملی است؛ از همین رو ظرفیت‌هایمان اعم از شبکه و زیرساخت و نیز واگن‌ها و ناوگان را به حمل کالاهای اساسی اختصاص داده‌ایم.
معاون اقتصادی شرکت راه آهن یادآور شد: در زمان‌هایی که شرکت‌های بازرگانی دولتی یا پشتیبانی امور دام، از ما تقاضای افزایش ناوگان حمل کالاهای اساسی دارند، این ظرفیت را بیشتر خواهیم کرد.
این مقام مسئول در صنعت حمل و نقل ریلی تصریح کرد: در حال حاضر مشکل خاصی در خصوص حمل کالاهای اساسی از نظر کمبود ناوگان یا واگن وجود ندارد؛ تا کنون شرکت‌های حمل و نقل ریلی، متناسب با تقاضایی که بوده، پاسخ داده‌اند.
وی با بیان اینکه شرکت‌های حمل و نقل ریلی کاملاً آمادگی دارند تا به تقاضای شرکت‌های بازرگانی دولتی و پشتیبانی امور دام برای بلندمدت هم پاسخگو باشند، بیان کرد: اگر این تقاضای بلندمدت نهایی شود، شرکت‌های ریلی آمادگی دارند تا در خصوص سفارش ساخت و خرید واگن جدید سرمایه گذاری کنند؛ ما تفاهم نامه‌های خوبی در زمینه خرید واگن‌های باری فله بر امضا کرده‌ایم تعدادی واگن جدید هم در سال‌های اخیر تدارک دیده شده است.
بیرانوند افزود: شرکت راه آهن هم برنامه حمایتی را تهیه کرده که اگر کسری واگن وجود داشته باشد، این کمبود را جبران کنیم؛ اما واگن‌هایی که فعلاً در شبکه ریلی موجود است، هنوز اورلود (تکمیل تقاضا) نشده‌اند که گفته شود با کمبود واگن مواجهیم.
وی با تأکید بر اینکه تمام حمل و نقل ریلی بار و مسافر توسط شرکت‌های خصوصی و غیر دولتی انجام می‌شود گفت: شرکت‌های ریلی، مستقیماً اقدام به امضای قرارداد با بازرگانی دولتی و پشتیبانی امور دام می‌کنند، اما با توجه به اینکه ممکن است کرایه حمل با تأخیر به آنها پرداخت شود، لذا ما در شرکت راه آهن سازوکاری طراحی کرده‌ایم که شرکت‌های ریلی می‌توانند انتخاب کنند که بین یک تا ۵ ماه دیرتر، حق دسترسی به شبکه ریلی را به شرکت راه آهن بپردازند؛ این موضوع شامل کالاهای اساسی هم می‌شود؛ به همین دلیل شرکت‌های ریلی تا کنون گزارشی به ما نداده‌اند که تأخیر در دریافت کرایه حمل کالاهای اساسی داشته‌اند.
به گفته معاون مدیرعامل شرکت راه آهن، این شرکت به فراخور میزان واردات کالاهای اساسی، نوع آنها و مرزهای وارداتی و همچنین مقاصد این کالاها، حمل آنها را انجام می‌دهد.
وی ادامه داد: یکی از محدودیت‌های ما در زیرساخت‌های ریلی این است که کالاهای اساسی وارد بنادر و سپس در انبارها نگهداری می‌شود، اما ما فقط می‌توانیم کالاهای اساسی وارد شده را از انبارهای بندری به مقاصدی در نزدیکی محل مصرف منتقل کنیم؛ لذا تفاهم نامه‌ای با یکی از اپراتورهای اصلی تخلیه و بارگیری کالا از بنادر، در حال امضا کردن هستیم تا به جای ایجاد سیلو در بنادر امام خمینی (ره) یا شهید رجایی، در بندر خشک ریلی آپرین با زمینی که ما در اختیار آنها قرار می‌دهیم، سرمایه گذاری و سیلو احداث کنند تا کالاهای اساسی مستقیماً از کشتی به این سیلوها حمل شود.
بیرانوند تصریح کرد: حتی برخی از واگن‌های ما که مخصوص حمل غله نیستند را می‌توانیم در شرایط اضطراری تغییر کاربری داده و برای حمل غلات و سایر کالاهای اساسی اختصاص دهیم.
وی اظهار کرد: در حال حاضر کالاهای اساسی وارد شده، ابتدا به انبار حمل و سپس در قطار بارگیری می‌شود و تنها یکی دو مورد بوده که کالاها مستقیماً از کشتی به قطار منتقل شده‌اند. ما در راه آهن آمادگی تا این اتفاق روزانه رخ دهد؛ البته با توجه به اینکه ممکن است به توقف و معطلی کشتی‌ها دموراژ تعلق بگیرد، امکان اینکه همه بار کشتی‌ها مستقیماً وارد قطار شود، نیست و باید بخشی هم با کامیون به انبارها منتقل شود.