خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - زهرا میرظفرجویان: چند هفته پس از کشف بقایای اجساد ۲۱۵ کودک بومی در کانادا، باز هم کشف گورهای متعدد دیگری از کودکان در نزدیکی یک مدرسه شبانه‌روزی متعلق به کلیسا، فصلی تاریک از نسل‌کشی فرهنگی در تاریخ این کشور را در مرکز توجهات قرار داده است.
سیستم مدارس شبانه روزی کانادا در سال‌های ۱۸۳۱ تا ۱۹۹۶، بیش از ۱۵۰ هزار کودک بومی را در چارچوب برنامه جذب بومیان به جامعه کانادایی به اجبار از خانواده‌هایشان جدا کرد. کودکان مذکور در این مدارس تحت سوءاستفاده، سوءتغذیه و تجاوز قرار می‌گرفتند و براساس گزارش‌ها، ۳ هزار و ۲۰۰ کودک بومی در این مدارس جان خود را از دست دادند.
کمیسیون حقیقت و آشتی کانادا در گزارش سال ۲۰۱۵ خود نتیجه‌گیری کرد که آنچه در مدارس شبانه‌روزی بومی‌های کانادا رخ داده، «نسل کشی فرهنگی» بوده است. فاجعه کشف گورهای جمعی کودکان بومی کانادا علاوه بر واکنش‌های حاکی از اندوه و خشم جامعه بومیان این کشور با واکنش‌هایی در سطح مقامات کانادایی و جامعه بین‌المللی هم مواجه شد.
جاستین ترودو نخست‌وزیر کانادا در واکنش به این فجایع اظهار داشت که این یادآوری دردناک از فصل تاریک و شرم‌آور از تاریخ کشور کانادا است. وی همچنین از کلیسای کاتولیک خواست مسئولیت خود بابت مدیریت این مدارس را بپذیرد و عذرخواهی کند. پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان بعد از اظهارات ترودو با مردم و بومیان این کشور ابراز همدردی کرد اما درباره نقش کلیسا در این مورد عذرخواهی نکرد.
در این راستا «سلینا سزار چاوانس» سیاستمدار و عضو سابق پارلمان کانادا در گفتگویی با خبرنگار مهر اظهار داشت: واتیکان به خاطر نقش کلیسا در این کشتارها در مرحله نخست باید از بومیان کانادایی عذرخواهی کند و در مراحل بعدی تمامی اسناد این کشتار را منتشر کرده و تحقیقات در این زمینه را آغاز کند. در ادامه مشروح این گفتگو آمده است:
*طبق آخرین گزارش‌ها و ارزیابی‌ها، گفته می‌شود یکی از اهداف کانادا با تأسیس مدارس شبانه روزی، حذف فرهنگ بومیان به منظور در اختیار قرار دادن زمین‌ها و منابع بیشتر در اختیار مهاجران بوده است. نظر شما در این مورد چیست؟
تردیدی وجود ندارد که این مدارس شبانه روزی علاوه بر بدست آوردن زمین‌ها و املاک بومیان با هدف نابودی فرهنگ آنها نیز طراحی شده بود زیرا بنا به اعتقاد اروپاییان مهاجر در آنجا، فرهنگ این بومیان از فرهنگ آنها بسیار پایین‌تر بوده است.
این موضوع، بنیادی است که استعمار بر آن بنا شده است؛ حذف مردم بومی از سرزمین خود، منابع انرژی و معیشت برای تداوم ایده «برتری سفیدپوستان». این حذف به صورت نسل کشی، خشونت جنسی و جنسیتی، بیماری، بردگی، کنترل و از بین بردن هرگونه اثری از هویت آشکار می‌شود.
*علی رغم همه یافته‌های اخیر و تحقیقات قبلی، کانادا هرگز شخص یا مؤسسه‌ای را به جنایت علیه بشریت یا جنایات جنگی متهم نکرده است. این انفعال بیانگر چه چیزی است؟
این رفتار یک نوع سر پوش گذاشتن بر حقیقتی است که در بالاترین نوع آن در کانادا صورت گرفته است. این مدارس تاریخ باستانی کشور نیستند. بسیاری از بازماندگان آن کودکان که در این رابطه رنج بسیار برده‌اند و همچنین بسیاری از عوامل آن جنایت هنوز زنده هستند.
انفعال دولت ما و کلیسای کاتولیک نشان دهنده کمبود احترام و ارزشی است که برای زندگی کودکان بومی قائل است. دولت ترودو بارها این موضوع را اعلام کرده است که رابطه آنها با مردم بومی از مهمترین روابط به شمار می‌رود. اگر این مورد صحت دارد پس چرا هیچ پاسخگویی در این زمینه وجود ندارد؟!
*برخی بر این باورند که دادگاه کیفری بین المللی باید پرونده مدارس شبانه روزی را بررسی کند. به نظر شما این پرونده در سطح بین المللی تا کجا می‌تواند پیش رود؟
سوال بسیار خوبی مطرح کردید. امیدوارم که نیازی نباشد تا این موضوع را به دادگاه کیفری بین المللی ببریم و افرادی که در این جنایت دست داشته‌اند، خودشان مسئولیت آن جنایات را بپذیرند و به دنبال مصالحه با جامعه بومیان باشند.
فراخوان کمیسیون حقیقت و آشتی، مراحل بسیار مشخصی را که برای ایجاد رابطه با مردم بومی مورد نیاز بود، مشخص کرده است. این موضوع بستگی به خود کانادا دارد که چقدر فراخوان‌های مربوط به حقوق بومیان مانند رفاه کودکان، آموزش، زبان و فرهنگ، بهداشت و عدالت و … را دنبال کند. گزارش نهایی کمیسیون در سال ۲۰۱۵ به اطلاع عموم رسیده است. کانادا باید اطمینان حاصل کند که هر فراخوان عملیاتی رعایت می‌شود.
*وظایف واتیکان در مورد این پرونده چیست؟
در مرحله نخست، واتیکان باید به خاطر نقش کلیسا در این کشتارها از بومیان کانادایی عذرخواهی کند و در مراحل بعدی تمامی اسناد این کشتار را منتشر کرده و تحقیقات در این زمینه را آغاز کند.
کلیسا همچنین باید تحقیقات داخلی خود را در این زمینه انجام داده و افرادی را که در این جنایات نقش داشته‌اند، برای انجام جنایت‌هایشان پاسخگو کند. از همه مهمتر واتیکان باید بودجه دائمی برای مردم بومی ایجاد کند.