به گزارش خبرنگار مهر، قرار است اولین جشنواره آموزشی تئاتر پنجمک با مدیریت مریم کاظمی نمایشنامهنویس، بازیگر، کارگردان و سرپرست گروه تئاتر «مستقل» از ۳ تا ۷ مرداد ماه در پردیس تئاتر تهران برگزار شود.
در این جشنواره فعالیت سه سال آموزش تئاتر بیش از ۱۰۰ هنرجوی کودک و نوجوان با مربیگری مریم کاظمی اجرا خواهد شد که بر این اساس هفت نمایشنامه با اقتباس از هفت داستان کلاسیک کودکان و نوجوانان برای آموزش، تمرین و اجرا نوشته و آماده شده است.
مریم کاظمی سالهاست که علاوه بر کارگردانی و اجرای نمایشهای بزرگسال در حوزه تئاتر کودک و نوجوان نیز فعالیت چشمگیری چه در زمینه اجرای تئاتر و چه آموزش دارد و دبیری ۲ دوره از جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان را نیز در کارنامه خود به ثبت رسانده است. با نیمه تمام ماندن اجرای نمایش «کلوچه دارچینی» و تمرین نمایش «ماه پیشونی» به دلیل بحران کرونا، کاظمی تصمیم به برپای نخستین فستیوال آموزشی تئاتر پنجمک گرفت که به همین بهانه گفتگوی کوتاهی با این هنرمند درباره دلایل شکلگیری و ویژگیهای این جشنواره و مشکلات تئاتر کودک و نوجوان داشتیم که در ادامه میخوانید:
* ضرورت شکلگیری جشنواره تئاتر پنجمک با توجه به کمبودی که در زمینه آموزش تئاتر کودک و نوجوان و پرورش هنرجو وجود دارد از جانب شما چه بود؟
ایده برگزاری جشنواره پنجمک به منظور توجه به کمبود آموزش نبوده است بلکه به این منظور است که آموزش هدفمند شود و کوچک سالان و نوجوانان متوجه جنبه کاربردی آموزشهایی که میبینند، باشند. بسیاری از بچهها دلیل آموزشهای مدرسهای را نمیدانند، کاربرد ریاضی و علوم پایه یا علوم انسانی را در جامعه نمیدانند و نقش خود را در زندگی دیر پیدا میکنند بنابراین قصد من این نبوده که به کمبود آموزش اشاره کنم که به نظرم کمبودی وجود ندارد، آموزشهای بسیار خوبی در این زمینه در همه آکادمیها و آموزشگاهها توسط استادان و مربیان خبره وجود دارد و خانوادهها به راحتی میتوانند با توجه به سلیقه و امکانات خود یکی را انتخاب کنند.
قصد من هدفمند کردن کار خودم به عنوان مربی و بالا بردن سطح تعامل بچهها در رابطه با یک گروه اجرایی است. اگر دقت کنید این جشنواره در نخستین دوره صرفاً به کارهای اجرایی آموزشگاه تئاتر مستقل میپردازد ولی میتواند زمینهای برای گسترش این ایده برای علاقهمندان باشد.
* از لحاظ مالی هزینههای جشنواره چطور تامین میشود و آیا حمایت دولتی برای برپایی این رویداد داشتهاید؟
این جشنواره کاملاً خصوصی و با حمایت خانوادههای گروههای مختلف اجرایی فعالیت خود را شروع کرده است. مطالبه کمک و حمایت کردهایم ولی تاکنون هیچ حمایت مالی دریافت نکردیم ولی کمکهای مشارکتی داشتهایم مثلاً تمرینهای ما در ۲ ماه گذشته در مجموعه سالنهای یکی از مجتمعهای فرهنگی تهران انجام شده و به طور کامل و تمام وقت حتی روزهای تعطیل ما را پوشش کامل دادهاند. پردیس تئاتر تهران هم برای زمان جشنواره ۲ سالن اصلی و استاد محمد را برای اجراها در اختیارمان گذاشته است. همکاران و دوستان تئاتری در همه زمینهها با دستمزد کم یا حتی رایگان به ما کمک رساندهاند چون همه به ماهیت برگزاری جشنواره ایمان داشته و داریم.
* برنامهای برای اجرای عمومی نمایشهای جشنواره دارید؟
بله. چنانچه خانوادهها موافق باشند و امکانات اجتماعی اجازه دهد حتماً این دورنما را داریم. این تصمیم به بعد از تعطیلات دوماهه محرم و صفر موکول خواهد شد.
* اینکه کارگردانی همه آثار برعهده خود شماست کار داوری را سخت نمیکند و برای خودتان در هماهنگی اجراها مشکل ساز نیست؟
بله. بسیار سخت است و کار زیادی میبرد. تقریباً تمام وقتم صبح و شب به هماهنگی و برنامهریزی و کارگردانی و آماده سازی اجراها و خود ستاد اجرایی جشنواره میگذرد. کارهای پایانی چندین دوره آموزشی به امسال موکول شد و دیگر نمیتوانستم آن را به تعویق بیندازم زیرا بچهها بزرگ میشوند و ایده آلها و علایقشان عوض میشود و انگیزههای متفاوتی پیدا خواهند کرد و کار آموزش تئاتر که از چند سال پیش شروع کردهاند ناتمام و الکن میماند.
* انتخاب داستانهای کلاسیک برای اقتباس برچه اساس صورت گرفت و اینکه رده سنی هنرجویان هم در این انتخاب موثر بوده یا خیر؟
در انتخاب داستانها خود گروههای اجرایی در ترم دوم آموزشی بسیار کمک کردهاند. با توجه به گزینههایی که در اختیارشان قرار دادم انتخاب را به آنها سپردم ولی برایم مهم بود که داستانهایی باشد که یا خواندهاند و یا فیلم و انیمیشن آن را دیدهاند.
رده سنی با توجه به اهمیت مطالعه در نظر گرفته شده است. به این توجه داشتم که ارتباط نسل فعلی با ادبیات کلاسیک کمرنگ شده است و به واسطه فیلمها یا کارتونها، کتابخوانی جذابیت خود را از دست داده است. اینکه داستان در نمایش بسیار مهم است و چگونه داستان به نمایشنامه تبدیل خواهد شد را با هم شروع کردیم و با هم به اجرا رساندیم.
* به عنوان هنرمندی که فعالیت گستردهای در زمینه تئاتر کودک و نوجوان دارد مشکل اصلی این حوزه را در چه میبینید مخصوصاً با وجود بحران کرونا که به نظر میرسد تئاتر کودک بیشترین لطمه را خورده است.
همه گونههای تئاتری و حتی سینما با بحران تماشاگر روبرو است و از آنجایی که تئاتر به سمت گیشهها هل داده شده این بحران جدی است و شاخص کمبود درآمد برای گروههای نمایشی است که وابسته به گیشه هستند. حمایتهای دولتی تناسبی با هزینهها ندارد و متعاقباً تولید تئاتر به دلیل عدم صرفه اقتصادی کمرنگ و فلج میشود. این موضوع به خصوص در تئاتر کودک و نوجوان خود را نشان میدهد زیرا توقف زمانی باعث میشود نسلی از بچههایی را که در حال بزرگ شدن هستند از دست بدهیم، از عقاید و علایقشان دور بمانیم و متقابلاً بچهها هم ارتباط اجتماعی را که به واسطه تئاتر میتوانستند حس و درک کنند از دست میدهند و به این ترتیب رابطهها از هم دور میشود و دور هم جمع شدنها با تردید همراه خواهد شد. برای دوباره ساختن باید چند برابر تلاش کرد. آیا میتوانیم؟. باید دید.