خبرگزاری مهر - گروه جامعه؛ از اوایل سال بحث واردات واکسن کرونا به کشور توسط بخش خصوصی به صورت جدی تر مطرح شده بود، ناصر ریاحی عضو هیئت‌رئیسه اتاق بازرگانی تهران گفت: اگر همه چیز خوب پیش برود بخش خصوصی می‌تواند هفته‌ای ۲۵۰ هزار دوز واکسن وارد کند.
اما این اتفاق توسط بخش خصوصی نیفتاد. بخش خصوصی ادعا می‌کرد که وزارت بهداشت مخالف واردات واکسن است. کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو و رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت این ادعا را رد کرد و گفت: وزارت بهداشت، ۳۸ مورد مجوز واردات واکسن صادر کرده است، اما شرکت‌های خصوصی در زمینه واردات واکسن کرونا موفق عمل نکردند. چند روز پیش هم رئیس سازمان غذا و دارو به این شرکت‌ها اخطار داد که مهلت ۳ ماهه مجوزهای واردات آنها رو به اتمام است و در صورتی که نتوانند در فرصت باقیمانده واکسن وارد کنند مجوز آنها لغو خواهد شد. از طرفی بخش خصوصی گردشگری چشم امید به واردات واکسن کرونا به کشور داشت تا بتواند چرخه سفر را در کشور بعد از مدت‌ها راه بیاندازد.
سکوت به جای پاسخگویی!
در این باره، حسن تقی زاده انصاری رئیس جامعه گردشگری الکترونیک و یکی از فعالان حوزه گردشگری سلامت در نشستی گفت: ایمنی اعضای صنعت گردشگری یکی از درخواست‌های ما از دولت جدید است. اکنون همکاران ما برای ارائه خدمات با پاره‌ای از مشکلات مواجه هستند. این مشکلات آسیب زیادی به اعضای صنعت وارد کرده است از این‌رو پیشنهاد واردات واکسن کرونا را در حال پیگیری هستیم به همین دلیل از وزارت بهداشت و گردشگری واردات ۱۰ میلیون دوز واکسن روسی برای جذب توریست‌ها و حل مشکلات اعضای صنعت گردشگری درخواست کرده‌ایم تا بتوانیم از این فرصت استفاده کنیم.
در اولویت قراردادن فعالان صنعت گردشگری نسبت به تزریق واکسن اتفاقی است که در دیگر کشورها نیز می‌افتد. به همین دلیل بخش‌های مختلف صنعت گردشگری نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و اعلام کردند که باید فعالان را در اولویت واکسیناسیون قرار داد در این باره نیز هتلداران ایران به همراه بخش‌های دیگر از صنعت گردشگری، نامه‌هایی برای واردات واکسن نوشتند.
ولی تیموری معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی نیز در پاسخ به مطالبه فعالان گردشگری گفته است: این موضوع از دو مسیر وزارت بهداشت و شرکت‌های تولیدکننده واکسن داخلی در حال پیگیری است.
پیرو این اظهار نظرها، نشست مجازی با حضور فعالان گردشگری سلامت برگزار شد تا موضوع واردات واکسن برای حوزه گردشگری مورد بررسی قرار گیرد. از آنجا که در این میان، افرادی از جمله حسن انصاری رئیس جامعه گردشگری الکترونیک، امین حقیقت دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت و جمشید حمزه زاده رئیس جامعه هتلداران ایران در این باره صحبت‌هایی کرده، قول‌هایی داده و مطالباتی داشته‌اند به همراه ولی تیموری معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی به عنوان متولی دولتی قول دادند که در این نشست پاسخگو باشند اما چنین اتفاقی نیفتاد و این نشست مجازی بدون حضور آنها و یا با صلاحدید آنها برگزار شد. برخی از این افراد معتقدند که پرداختن به موضوع واردات واکسن برای گردشگری اکنون که در حال تغییر دولت دوازدهم به سیزدهم هستیم، جایز نیست آنها از مافیایی صحبت می‌کنند که در این میان، خللی در تقاضای آنها ایجاد خواهد کرد که اجازه نمی‌دهد دولت بعد آنان را به نتیجه دلخواه برساند. بنابراین حاضر نشدند در این نشست گفتگو کنند. برخی دیگر در این نشست از وجود مافیایی حرف زدند که اجازه واردات واکسن را به بخش خصوصی نمی‌دهد.
ترکیه چطور گردشگری را با واکسن نجات می‌دهد؟
در این نشست مجازی، مهدی عباسی از فعالان گردشگری در ابتدا از تجربه کشورهای دیگر در حوزه واردات واکسن در جهت رونق گردشگری صحبت کرد و گفت: تا کنون در ترکیه حدود ۶۲ میلیون دوز واکسن تزریق شده است به این دلیل که گردشگری صنعت اول این کشور است. در ۶ روز گذشته یک میلیون و ۲۰۰ هزار گردشگر تنها وارد آنتالیا شده اند. در ترکیه سیستم حس یا کد سلامتی را راه اندازی کردند. برای اینکه هر گردشگری وقتی وارد مجموعه تفریحی و اقامتی می‌شود، همه ملزم به ثبت نام در سامانه هستند اگر قبلاً به کرونا مبتلا شده‌اند در آن سامانه نشان می‌دهد که چه زمانی تست منفی شده یا چه زمانی واکسن زده است. هر گردشگر ورودی در این سامانه باید ثبت نام کند. یک راهکار دیگر این بود که برنامه گارانتی را در همه هتل‌ها اجرا کردند. هتل‌های ۴ و ۵ ستاره با رویکردی که داشتند گفتند اگر مسافری در طول مدت اقامتش دچار کرونا شد، ۱۴ روز با هزینه هتل در بخش ویژه اقامت کند.
عباسی گفت: واکسیناسیون کارکنان هتل‌ها و فعالان گردشگری مهم‌ترین کاری بود که برای نجات گردشگری ترکیه اتفاق افتاد بعد از بخش حوزه درمان، کارکنان گردشگری تا دوز سوم واکسن را تزریق کردند. این موضوع به وضعیتی که الان در ترکیه شاهد هستیم کمک کرد.
در ادامه، محمد جهانگیری، رئیس انجمن گردشگری سلامت ایران نیز گفت: واردات واکسن در ایران بیشتر از آنچه که فکر کنیم پیچیده‌تر شده است. موضوع را در اتاق ایران مطرح کردیم. برای واردات واکسن مشکل ارز وجود داشت و ناهماهنگی‌های بین وزارت بهداشت و ارگان‌های دیگر درباره مجوز واردات بود. اولین توصیه این بود که مداخله کنیم با کشورهایی که فاز مطالعاتی را پیش می‌برند. چون اگر بخش خصوصی در این زمینه اقدام نکند قطعاً دولت هم نمی‌تواند. اگر دولت بخواهد انجام دهد گروههای دیگر از جمله سالمندان، بیماری‌های خاص و … هستند و نمی‌تواند به سرعت پیش ببرد. این صحبت‌ها شده بود اما امروزه نتیجه را باید در نظر بگیریم.
وی گفت: امروزه در ترکیه برنامه ریزی هایی انجام شده و می‌بینیم که به صورت سیستماتیک کار را پیش می‌برند و متولیان گردشگری به کمک وزارت بهداشت رفته‌اند. در ایران ما هیچ اقدام عملی را از سوی متولیان جز چند نامه و درخواست نمی‌بینیم. باید در این حوزه پیگیری‌های قوی‌تری انجام شود.
دولت ها به دولت‌ها واکسن می‌فروشند
مصطفی سروی عضو هیأت مدیره جامعه تورگردانان ایران نیز در این نشست مجازی گفت: واکسن کرونا یک دارو نیست یک فرادارو است. این واکسن را دولت‌ها به دولت‌ها می‌فروشند. وزارت بهداشت ۳۶ مجوز داده تا بخش خصوصی واکسن وارد کند. اما تنها تجربه‌ای که برای بحث خرید واکسن توسط بخش خصوصی وجود دارد را در ایران شاهدیم چون در کشورهای دیگر دولت‌ها برای مردم واکسن تهیه می‌کنند.
وی افزود: کشورهای دیگر می‌گویند ما به دولت واکسن می‌فروشیم پس باید نامه‌ای از سوی دولت بیاورید. این نامه‌ها در سه مورد از طرف دولت داده شده است. وقتی شما مثلاً به دولت روسیه مراجعه می‌کنید می‌گوید قرار بوده دو میلیون دوز واکسن به ایران بدهد. او یک میلیون را به دولت می‌دهد و یک میلیون را به بخش خصوصی. بنابراین چیزی بالاتر از تعهدش به دولت ایران عرضه نمی‌شود تا آن را به بخش خصوصی بدهد. اینجاست که دولت برای واردات واکسن موافقت نمی‌کند.
سروی گفت: دولت‌هایی مثل استرالیا واکسن آسترازنکا را خریدند ولی مردم آنها نمی‌زدند. شرکت‌های واسطه دارویی در هند هستند که این واکسن‌ها را می خرند. این واکسن‌ها یک ماه تاریخ انقضا دارند. وزارت بهداشت می‌گوید در صورتی می‌توانید وارد کنید که از آن شرکت تعهد دوز دوم را هم بگیرید. هندی‌ها چنین چیزی را ندارند. وزارت بهداشت هم می‌گوید وقتی دوز اول را مردم بزنند و برای دوز دوم چیزی نباشد، مردم از وزارت مطالبه می‌کنند. اینجاست که از واردات واکسن جلوگیری می‌شود.
مردم برای واکسن گردشگری موضع می‌گیرند
این فعال گردشگری بیان کرد: تا امروز یک دوز واکسن هم توسط بخش خصوصی وارد نشده و قرار نیست به این زودی ها وارد شود. چون هیچ شرکت واسطی نمی‌تواند تعهد دوز دوم واکسن را بدهد. گردشگری شاید دغدغه مردم ترکیه باشد اما دغدغه مردم ایران نیست. اول که واکسن آمد هنرپیشه‌ها گفتند به ما بزنید و مردم موضع گرفتند که مگر خون آنها از ما رنگین‌تر است. الان اگر بگوییم به فعالان گردشگری بزنید باز هم مردم موضع می‌گیرند و می‌گویند ما داریم می‌میریم خوزستان و بلوچستان این مشکلات را دارد الان چرا باید گردشگری در اولویت باشد.
تا امروز یک دوز واکسن توسط بخش خصوصی به کشور وارد نشده و قرار نیست به این زودی ها وارد شود علی اکبر عبدالمالکی رئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران گفت: چند روز پیش جلسه‌ای با آقای ریاحی داشتیم و گفتند که چه اقداماتی انجام شد و تا چه مرحله‌ای پیش رفت و متأسفانه دچار بروکراسی اداری شدیم و بخش خصوصی نتوانست در حوزه واردات واکسن فعالیتی کند.
وی گفت: تنها دغدغه‌ای که در کشور ما نیست گردشگری است. من شنیده‌ام که یک از شرکت‌های خودروسازی که مشکل ارز هم ندارد، حتی برای واردات واکسن اقدام کرده بود اما واقعاً نمی دانم که این وسط چه مافیایی هست که آنقدر قوی است و اجازه نمی‌دهد واکسن با قیمت نازل به دست مردم برسد.
مکاتبات مناطق آزاد هم نتیجه‌ای نداد
مرتضی شیخ زاده به عنوان سرپرست معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری دبیرخانه مناطق آزاد کشور نیز در این نشست پیرو این موضوع که مناطق آزاد قرار بود برای واردات واکسن پیگیری‌هایی را انجام دهد و جایی مانند جزایر کیش و بعد از آن قشم بتواند به عنوان پایلوت گردشگری واکسن در نظر گرفته شود توضیح داد: در مناطق آزاداز ابتدای شروع کرونا کمک‌های خوبی را مناطق آزاد به وزارت بهداشت کرد. اولین بخش محصولات مانند ماسک و… را یکی از مناطق آزاد به ایران وارد کرد که مستقیماً به انبار وزارت بهداشت رفت.
هزینه تزریق واکسن مستتر می‌شود در توری که شخص در محدوده گردشگری می‌زند
وی گفت: در مناطق آزاد ۱۳۱ هتل داریم. در کیش ۱۴ تا ۱۵ هزار تخت اقامتی در قشم نیز ۱۰ تا ۱۱ هزار تخت داریم. تقریباً در هر دو جزیره ۲۵ هزار نفر را می‌توانیم اقامت دهیم. اگر برای هر کسی اقامت ۱۰ روزه هم در نظر گرفته شود مناطق آزاد ما این ظرفیت را دارند. می‌توانستیم هر تعداد واکسنی که در ارمنستان زده شد در همین دو جزیره بزنیم. ما می‌توانیم واردات واکسن را انجام دهیم رایزنی‌ها انجام شده منابع مالی آن تأمین شده است. بخش خصوصی گردشگری پشت کار خواهد بود تا واکسن‌ها را خریداری کند. مدل پیاده سازی این طور است که وزارت بهداشت از مرحله خرید تا تزریق را نظارت می‌کند و واکسن به صورت رایگان تزریق خواهد شد و هزینه تزریق مستتر می‌شود در توری که شخص در محدوده گردشگری می‌زند.
شیخ زاده بیان کرد: تأسیسات گردشگری هم ورود و خروج‌ها را نظارت دارد. نگاهمان را باید نسبت به فعالان گردشگری تغییر دهیم. وزارت بهداشت بنا ندارد بابت تزریق واکسن از مردم پول بگیرد. کاملاً هم منطقی است. اما قبول کنیم در یک جامعه بزرگی زندگی می‌کنیم که مرزهایمان باز است و اگر کسی بتواند وارد کشور دیگری شود، می‌رود و هدفشان تزریق واکسن است.
وی همچنین درباره نتیجه مکاتبات مناطق آزاد با وزارت بهداشت در حوزه ورود واکسن گفت: آخرین مکاتباتی که کردیم هنوز پاسخ مکتوب و رسمی از وزارت بهداشت نگرفته‌ایم.