قم- همزمان با روز خبرنگار در نشست بررسی ظرفیت‌ها و چالش‌های رسانه‌ای استان قم که با حضور مدیران و خبرنگاران این استان برگزار شد، اقتصاد رسانه، جایگاه مخاطب و وضعت مطالبه گری بررسی شد.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: روز خبرنگار، فرصت ویژه ای است که فعالان خبری قم در یک دورهمی رسانه‌ای به مشکلات، چالش‌ها و فرصت‌های این عرصه بپردازند به همین منظور نشست هم اندیشی بررسی «فرصت‌ها و چالش‌های خبرنگاری در قم» با حضور مدیران رسانه‌ای قم به میزبانی دفتر خبرگزاری مهر استان قم در سالن همایش‌های اداره کل تبلیغات اسلامی با همکاری خانه مطبوعات استان قم، خبرگزاری حوزه، پایگاه خبری قم ناو بسیج رسانه استان قم برگزار شد.

در ابتدای این نشست فعالان خبری با ابراز خرسندی از اینکه پس از سال‌ها به مناسبت گرامی‌داشت روز خبرنگار در برنامه‌ای شرکت می‌کنند که می‌توانند بدون حضور مسئولان حرف‌های خود را بگویند، گفتند: برای اولین سال است که مسئولان به جای ما در این روز سخن نمی‌گویند.

بیشترین دغدغه خبرنگاران در این نشست را می‌توان در چند عنصر خلاصه کرد. اول مباحث اقتصادی و پیگیری‌هایی که در این زمینه انجام شده و به نتیجه نرسیده است و دومین مساله قدرت بالای خبرنگاران قمی در تولید اخبار به خصوص موضوعات میدانی و توصیفی است که خوشبختانه آنها را از برترین‌های کشور قرار داده است.

از دیگر دغدغه‌های خبرنگاران در این نشست، تناقضات کاری است که به واسطه اشتغال برخی از خبرنگاران در نهادهای رسمی ایجاد می‌شود و مورد دیگر نگاه به جایگاه اطلاع رسانی توسط مسئولان و نحوه ارتباط با خبرنگاران قم بود که یکی از نکات بسیار مهمی است که موجب ایجاد رویکردهای مختلف و گاهی متناقض در حوزه اطلاع رسانی شده است.

در ابتدای این نشست، فخرالدین یوسف پور، رئیس هیأت مدیره خانه مطبوعات استان قم و مدیر دفتر سایت خبری تحلیلی تابناک در قم عنوان کرد: مشکل اصلی خانه مطبوعات نداشتن اساس‌نامه و اختیارات است و خانه مطبوعات حتی در انتخاب اعضای خودش نیز اختیار ندارد و وزرات ارشاد باید آن را تأیید کند.

وی افزود: باید قبول کنیم که رسانه‌های قم در تراز انقلاب و عناوین قم نیستند و سطح مطالبات استان به پایین‌ترین سطح رسیده است و رسانه‌ها تقریباً مسئول محور شدند و مردم در آن جایگاهی ندارند.

علی فردوسی، مدیر خبرگزاری مهر استان قم نیز با بیان اینکه باید در بحث چالش‌ها مؤلفه‌های قدرت رسانه‌ای مطرح و بعد درباره آن بحث و گفتگو کنیم، گفت: امروز مهمترین چالش‌های پیش روی خبرنگاران اقتصاد ضعیف رسانه‌ها، مخاطب کم و کم توجهی به رسالت خبرنگاری است چنانچه امروز مطالبه گری که رسالت اصلی خبرنگار در نظام‌های مردم سالار است به‌دلیل بحران اقتصادی و مخاطب کم رنگ شده است.

وی در ادامه افزود: امروز فضای مجازی یکی از چالش‌های اصلی رسانه‌های رسمی شده چون ضمن ساختارشکنی در قواعد و اصول خبرنویسی با اطلاع رسانی سریع و بدون ملاحظات مرسوم؛ رسانه‌های رسمی را با بحران مخاطب روبرو کرده‌اند.

این فعال رسانه‌ای ضمن تاکید بر ظرفیت‌های استان قم از جمله جایگاه قم در تولید اندیشه دینی به‌دلیل حضور مراجع عظام تقلید و حوزه علمیه گفت: خبرنگاران قمی در قبل از کرونا به‌دلیل ترافیک حضور مسئولان در قم در تراز ملی و بین المللی فعالیت می‌کردند و سبب شده امروز خبرنگاران قمی از باتجربه‌ترین و حرفه‌ای ترین خبرنگاران کشور باشند.

محسن صفری، سردبیر خبرگزاری ایسنا در استان قم اظهار کرد: ماهیت کار رسانه، یک شغل مصدر است و تابع هیچ شغلی نیست، بلکه سبب به وجود آمدن مشاغل دیگر نظیر تفسیر خبر و… می‌شود.

وی با بیان اینکه اوایل دهه ۸۰ دوره ظهور خبرنگاران در استان بود، افزود: در اوایل دهه ۹۰ موج جدیدی از رسانه‌ها در قم شکل گرفتند که کار رسانه‌ای نکرده بودند که تقابل این دو گروه سبب به وجود آمدن گروهی "تکفیری شکل" شد که تصور می‌کردند که به‌دلیل با سابقه تر و حرفه‌ای تر بودن فقط خودشان خبرنگار هستند.

وی با اشاره به اینکه ظرفیت‌های رسانه‌ای استان قم به صورت جزیره‌ای درآمده‌اند، اظهار کرد: در گروه بندی‌هایی که در خبرنگاران به وجود آمد عده‌ای به طبقه مطالبه‌گر تبدیل شدند که خود این افراد نیز چند دسته هستند که عده‌ای از آن‌ها برای به دست آوردن جایگاه اجتماعی به این سمت رفتند.

وی با اشاره به اینکه رسانه‌ها قرار بود پادتن مشکلات باشند، اما برخی پادتن خودمان شدند، اظهار کرد: رابطه مسئولان با خبرنگاران باید رابطه خوف و رجا باشد.

صفری بیان کرد: وجود رسانه‌ها و روزنامه‌های زیاد در قم سبب شده که برای حمایت به مسئولان متصل شوند.

وی اظهار کرد: با این وجود، مشتقات رسانه‌ای در قم پراکنده شد و ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه رسانه‌ای در قم را به شکل جزیره‌ای، یا موازی تقسیم کرد. با این وضع بود که تناقضات مختلف و بعضاً جدی در حوزه فعالیت‌های رسانه‌ای شکل گرفت.

سردبیر خبرگزاری ایسنا افزود: یعنی عده‌ای خبرنگار صرفاً میدانی، عده‌ای خبرنگار روایت گر و گزارش نویس، عده‌ای به سمت مسائل اقتصادی رسانه و ارتباط گرفتن با مدیران و نمایندگان و… رفتند، عده‌ای وارد فضای روابط عمومی‌ها شدند، عده‌ای به شکل پروژه‌های منقطع یا ثابت با ادارات همکاری کردند، عده‌ای جذب شدند، عده‌ای به سمت استفاده از امتیازات روزنامه سازی و رسانه سازی در قم رفتند، عده‌ای به شکل ثابت استخدام رسانه شدند، عده‌ای علی رغم استخدام در ادارات به فعال رسانه‌ای مبدل شدند، عده‌ای وارد فضای مجازی شدند، عده‌ای به عنوان مطالبه گر مطرح شدند، عده‌ای سعی کردند از فضای مطالبه گری وارد فضاهای دیگر شوند.

وی عنوان کرد: همه این موارد باعث ایجاد تناقضات گسترده در ارتباطات رسانه‌ها با مسئولان، رسانه‌ها با رسانه‌ها و رسانه‌ها با مردم شد است. اگر یکی از کارویژه های مهم رسانه‌ها را در قم، پادتن سازی علیه ویروس‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و.. بدانیم بعضاً همین فعالان متناقض و موازی رسانه‌ای پادتن سازی علیه پادتن‌های طبیعی کردند. یعنی علیه خود این پادتن‌ها شورش کردند.

صادق چهره قانی، مدیر دفتر خبرگزاری ایلنا در استان قم، نیز در نشست گفت: امام موسی صدر گفته است که خبرنگاری مانند محراب پرستش خداوند و جایگاهی برای خدمت به مردم است اما اگر دقت نشود می‌تواند دامگه شیطان باشد.

وی ادامه‌داد: فرصت‌های خوبی در عرصه خبرنگاری در قم وجود دارد و به دلیل برنامه‌های فشرده در قم خبرنگاران قم به سرعت به درجات بالای خبرنگاری در کشور در سرعت انتشار و دقت رسیدند.

مدیر دفتر خبرگزاری ایلنا در استان قم، بیان کرد: قم فرصت‌های زیادی دارد اما خط قرمزهای زیادی در استان وجود دارد که ضروری نیستند. لزومی ندارد دستگاه‌ها نیز از خطوط قرمزها باشند.

وی با اشاره به اینکه خبرنگاران باید برای کار خود ارزش قائل شوند، بیان کرد: چالش‌هایی در قم وجود دارد برخی از آن‌ها چالش‌های کشوری است که یکی از آن‌ها مشکلات اقتصادی است که می‌توان با راه اندازی تعاونی‌ها این مشکل را حل کرد.

احمد نامداری، مدیرمسئول پایگاه خبری شهر کریمه نیز در این مراسم گفت: مهمترین مسئله خبرنگاران در قم این است که مشکلاتی که هر ساله در روز خبرنگار تکرار می‌شود درمانی برای آن‌ها پیدا نشده است.

وی ادامه داد: در اواخر دولت دوازدهم لایحه نظام جامع رسانه تنظیم شد که نیاز به اصلاح دارد در این لایحه رسیدگی قضائی به خبرنگاران به بخش دولتی سپرده شده است که این امر یک مشکل جدی است.

مدیرمسئول پایگاه خبری شهر کریمه، با تأکید بر اینکه همانند پزشکی و… باید به یک نظام برسیم و باید انجمن یا تشکلی راه‌اندازی شود، افزود: با توجه به ویژگی استان قم، خبرنگاران استان در کشور نمونه هستند؛ اما دغدغه‌های اصلی آنکه معیشت است، لاینحل باقی مانده است.

احمد ظهرابی، عکاس خبرنگار و فعال رسانه‌ای نیز اظهار کرد: عبارت "خبرنگاران قم، کبریت بی خطر هستند کاملاً درست است " و مسئولان برای خبرنگاران جایگاهی قائل نیستند و دید خوبی نسبت به خبرنگاران وجود ندارد.

وی افزود: شروع کار خبرنگاران با برنامه‌های پوششی است که فقط یک انتشار دادن خبر برای دستگاه‌ها است؛ اما وقتی خبرنگاران وارد جامعه می‌شود مردم مطالبات خود را بیان می‌کنند و انتظار دارند که خبرنگاران مشکلات را به مسئول مربوطه منتقل کنند و مشکل زود حل شود و زمانی که مردم این دیدگاه را به ما دارند، خبرنگاران نیز باید همین نگاه را به خود داشته باشند.

عکاس خبرنگار و فعال رسانه، ادامه‌داد: وقتی وارد وظیفه اصلی می‌شویم و موضوع را پیگیری می‌کنیم هم بازخورد انرژی‌زا دریافت می‌کنیم و هم جایگاه اصلی خود را به دست می‌آوریم.

مرضیه مهدیلو، ادمین کانال خبری نیروگاه تایمز با بیان اینکه مشکلی که خبرنگاران در سال‌های اخیر دارند فاصله با فضای مجازی است، عنوان کرد: گاهی خبر تولید شده در رسانه‌ها دیده نمی‌شود؛ اما در فضای مجازی دیده می‌شود به همین دلیل باید با ادمین های مجازی ارتباط برقرار شود.

وی با اشاره به اینکه باید به رسانه‌های فضای مجازی، سواد رسانه آموزش داده شود، ادامه داد: اولین مقصر پایین آمدن سطح مطالبات مردم در رسانه‌های قم، مسئولین هستند؛ زیرا از رسالت خبرنگاران آگاه نیستند

وی اظهار کرد: مسئولان، خبرنگاران را براساس طیف سیاسی گروه بندی کردند و این سبب شده است خبرنگاران در جبهه‌هایی مقابل هم قرار بگیرند.