خبرگزاری مهر -گروه هنر-فریبرز دارایی؛ ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی و با سپری کردن بیش از ۴ دهه پا به قرنی تازه گذاشت؛ در این عمر سپری شده ۴۳ ساله، آثار مختلفی با موضوعاتی متنوع از دفاع مقدسی، دینی، کمدی، اجتماعی و… تولید و در سالن‌های تئاتر به صحنه رفتند. برخی از این آثار بسیار جریان ساز بودند و برخی آثار خاطره‌انگیز و پرمخاطب.
شاید خالی از لطف نباشد مروری داشته باشیم بر آثاری که طی دهه‌های ۶۰، ۷۰، ۸۰ و ۹۰ تولید و اجرا شدند، روندی که این آثار برای تمرین و تولید طی کردند، گروهی که در تولید و اجرای اثر حضور داشتند و دیدن تصاویر این اجراها اعم از عکس یا فیلم.
از این رو در گروه هنر خبرگزاری مهر تصمیم بر این شد که از آغاز سال ۱۴۰۰ با جمع‌آوری اطلاعات مختلف اجراهای ۴ دهه گذشته، مروری‌بر تولیدات تئاتر ایران در این بازه زمانی داشته باشیم.
در نوزدهمین گام از مرور «چهار دهه خاطرات صحنه» سراغ نمایش «مردی در آینه» به نویسندگی و کارگردانی زنده یاد علی سلیمانی رفته‌ایم.
«حارث که سال‌ها با لجاجت کینه امام علی (ع) را در دل دارد و در تمام جنگ‌ها علیه امیرالمؤمنین (ع) جنگیده، هیچگاه دوستدار او نیست ولی در مقابل همه کینه‌توزی‌ها و دشمنی‌ها در جواب مهربانی و شفقت امام علی (ع) را دیده و همیشه چشمانش را بر روی همه این الطاف علی (ع) بسته است. اتفاقاتی رخ می‌دهد که منجر به آن شده حارث در مورد حضرت علی (ع) به معرفت حقیقی برسد.»
این ماجرا در نمایش «مردی در آینه» به کارگردانی زنده یاد علی سلیمانی روایت می‌شود که سال ۹۸ و با حضور سلیمانی، سیروس همتی، محسن سلیمانی فارسانی، علی یعقوب‌زاده، حسین میرزاییان، سبا سلیمانی و محمدرضا معجونی در تالار وحدت روی صحنه رفت.
زنده یاد علی سلیمانی از هنرمندان با سابقه عرصه تئاتر ایران است که سال‌های سال به نقش آفرینی در آثار مختلف تئاتری پرداخت و تجربه همکاری با کارگردان‌هایی همچون علی رفیعی، حمید امجد، حسین کیانی، مهرداد رایانی مخصوص و حمیدرضا آذرنگ را در کارنامه کاری خود به ثبت رساند.
وی علاوه بر حضور و نقش آفرینی در نمایش‌ها، فیلم‌های سینمایی و مجموعه‌های تلویزیونی مختلف، بیش از ۲۰ سال حضوری مستمر در عرصه تئاتر مذهبی داشت و به کارگردانی و ایفای نقش در نمایش‌هایی پرداخت که مضمونی دینی داشتند.
زنده یاد علی سلیمانی همواره بر باورهای دینی و مذهبی خود تأکید ویژه ای داشت و معتقد بود که فاصله بین هنرمندان تئاتر با مردم را نمایش‌های مذهبی پر می‌کنند اما به این شرط که کلیشه‌ها را کنار بزنیم، منتقد جامعه باشیم، حرف روز داشته باشیم، تماشاگر خود را روی صحنه ببیند، اگر این اتفاق بیفتد شک نکنید فاصله بین مردم با صحنه پر می‌شود.
وی تأکید داشت: مردم عاشق نمایش‌های مذهبی هستند چون می‌توانند با خانواده به سالن بیایند. به شرط آنکه ما مذهب را نمایشی نکنیم نمایش مذهبی اجرا کنیم. این ۲ با هم متفاوت است.
زنده یاد سلیمانی که چندین سال در نمایش «توبه نمی‌کنم» نوشته سیدجواد هاشمی به ایفای نقش پرداخته بود با نگاهی جدید این اثر را با حضور محسن جسور بازنویسی کرد و با حال و هوایی متفاوت در سال ۹۸ روی صحنه برد.
وی در گفتگویی رسانه‌ای درباره این نگاه جدید و بازنویسی انجام شده، توضیح داده بود: حدود ۲۰ سال است که در حوزه نمایش‌های مذهبی و تاریخی فعالیت می‌کنم و این تجربه به من ثابت کرده، امروز دیگر استفاده از دکورهای حجیم، لباس‌های پرزرق و برق و استفاده از زبان آرکاییک در ارتباط مؤثر مخاطب با اثر نمایشی نتیجه منفی دارد. به همین دلیل با آقای هاشمی مشورت کردیم و تصمیم برآن شد تا خوانشی و فضایی جدید از نمایشنامه «توبه نمی‌کنم» داشته باشیم که هم مورد استقبال عموم مردم قرار گیرد و هم بتواند مخاطبان خاص را به سالن بکشاند. لذا با وجود آنکه این نمایش بر اساس نمایشنامه‌ای سیدجواد هاشمی اجرا می‌شود اما در کارگردانی و هدایت بازیگران، شیوه‌ای کاملاً مستقل و متفاوت دارد.
این کارگردان و بازیگر تئاتر تأکید کرده بود: من در کل اثر آقای هاشمی به جز ۱۰ الی ۱۵ دقیقه پایانی نمایش که بدون تغییر روی صحنه رفت، دخل و تصرف کردم و متن با توجه به نگاه خاصی که به اجرا داشتم، با تغییرات زیادی روبرو شد. چون هدف من این بود وجه تئاتر بر وجه مذهبی بودن اثر قالب گردد.
نمایش «مردی در آینه» در زمان اجرای خود با استقبال مخاطبان و علاقه مندان به تئاتر همراه شد و زنده یاد علی سلیمانی آخرین حضور خود بر صحنه تئاتر را در مقام بازیگر تجربه کرد.
این هنرمند که هم در میان اهالی و خانواده هنر و هم در میان مردم محبوب بود و با روحیه‌ای بالا و رفتاری عاری از هر گونه تفاخر چهره‌ای به یادماندنی در اذهان همگان داشته و خواهد داشت، روز پنجشنبه ۲۱ مرداد سال ۱۴۰۰ و بر اثر ابتلا به کرونا چشم از جهان فروبست.
در این گزارش تصاویری از آخرین نقش آفرینی مذهبی زنده یاد علی سلیمانی بر صحنه تئاتر که با نمایش «مردی در آینه» رقم خورد، منتشر شده است.
روحش شاد و یادش گرامی.