به گزارش خبرنگار مهر، دکتر مصطفی قانعی امروز در نشست چالشهای پیش روی اجرای فازهای دو و سه مطالعات بالینی واکسنهای ایرانی کووید ۱۹ که به صورت آنلاین در محل بیمارستان قلب تهران برگزار شد، گفت: ما درصدد آمدیم که وضعیت واکسنهای کرونا در ایران را با حضور واکسن سازها بررسی کنیم تا با یک مشارکت جمعی به نتیجه برسیم اما در نهایت تصمیم نهایی را نهاد تنظیم گر می‌گیرد.
عضو کمیته ملی واکسن کووید ۱۹ با بیان اینکه شرکت‌هایی که به حوزه تولید واکسن کووید ۱۹ ورود پیدا کرده اند با چالش‌هایی رو به رو هستند، گفت: ما توانسته ایم به صورت مرحله به مرحله از سوی معاونت علمی این واکسن سازها را مورد حمایت قرار دهیم.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی افزود: البته این چالش‌ها مختص واکسن سازهای ایرانی نیست و بسیاری از واکسن سازهای خارجی با چالشهای مختلفی رو به رو هستند.
وی با اشاره به وضعیت واکسنهای کرونا در سراسر دنیا گفت: تاکنون ۱۰۸ واکسن در فاز بالینی قرار دارند.
قانعی ادامه داد: ۳۷ واکسن در فاز یک، ۲۵ واکسن در فاز یک-دو، ۱۰ واکسن در فاز دو، ۸ واکسن در فاز دو-سه، ۱۹ واکسن در فاز سه و ۵ واکسن در فاز ۴ هستند. در حال حاضر ۵ واکسن متوقف شده، ۶ واکسن تأیید اضطراری سازمان جهانی بهداشت را اخذ کرده است.
وی با اشاره به پلتفرم‌های فناوری واکسن کرونا در جهان گفت: ۱۶ واکسن بر اساس ویروس کشته شده، ۱۴ واکسن مبتنی بر پلتفرم ناقل ویروسی، ۱۰ واکسن مبتنی بر اسید نوکلوئیک و ۳۰ واکسن بر اساس پروتئین نوترکیب در حال ساخت هستند.
عضو کمیته ملی واکسن کووید ۱۹ با بیان اینکه همواره در کارآزمایی های واکسنهای کووید ریسک وجود دارد، تصریح کرد: همین ریسک‌های فناوری باعث توقف ۵ واکسن در سطح جهان شده است. به عنوان مثال ادامه تست‌های واکسن دانشگاه کوئینزلند در فاز یک بالینی متوقف شده است.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی ادامه داد: همچنین ادامه تست‌های واکسن انستیتو پاستور فرانسه در فاز یک و دو بالینی متوقف شده است.
قانعی افزود: همچنین ادامه تست‌های واکسن امپریال کالج لندن در فاز یک و دو، واکسن مرک در فاز یک، واکسن این کمپانی در فاز یک متوقف شده اند.
وی با بیان اینکه ما نباید با تأخیر تصمیم بگیریم یا از سایر کشورها تقلید کنیم، گفت: بضاعت علمی دانشمندان ما در حدی است که بتوانند خودشان به حل چالشهای تولید واکسن ورود کنند.
قانعی با بیان اینکه یکی از چالشهای ما ریسک ورود به حوزه واکسن بوده است، گفت: در معاونت علمی تلاش کردیم که ریسک فناوری را برای این واکسن سازها از بین ببریم.
عضو کمیته ملی واکسن کووید ۱۹ با بیان اینکه ممکن است همه واکسن‌هایی که مورد حمایت قرار می‌گیرند فاز بالینی را به اتمام نرسانند، گفت: اما به هر ترتیب لازم بود ما به فناوری تولید واکسن وارد شویم زیرا همه همت محققان کشور به حوزه تولید داروهای بیوتک اختصاص یافته بود.
وی ادامه داد: از این رو استقبال می‌کنیم که با پوشش ریسک، حضور فناوران را در عرصه تولید واکسن داشته باشیم تا مراحل مختلف را تجربه کنند هر چند موفق نشوند.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی با بیان اینکه ما همه پلتفرم‌های تولید واکسن کووید ۱۹ را مورد حمایت قرار داده ایم، گفت: ممکن است در سال آینده یک تولیدکننده به تولیدکننده‌های دیگر غلبه کند و بازار بهتری داشته باشد و یا بعضی از واکسن‌ها کارایی بهتری داشته باشند اما ما در هر صورت از آنها حمایت می‌کنیم.
وضعیت واکسنهای کرونا در ایران
قانعی با اشاره به وضعیت واکسنهای کرونا در ایران گفت: ۸ پروژه پژوهشی در حوزه تولید واکسن کووید ۱۹ توسط محققان کشور در پیش گرفته شده که ۶ واکسن در فاز بالینی هستند، یکی از این پروژه‌ها به دلیل مشابهت با مدل متوقف شده جهانی اکنون اجرا نمی‌شود.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی گفت: واکسن نورا مبتنی بر ویروس کشته شده در دانشگاه بقیه الله فاز یک را طی کرده است؛ کووپارس و فخرا در فاز دو هستند، پاستووک و اسپایکوژن و یک شرکت دیگر در فاز سه به سر می‌برند.
وی ادامه داد: برای واکسنهای کووبرکت و پاستووک مجوزهای اضطراری از سوی وزارت بهداشت صادر شده است.
قانعی با اشاره به پلتفرم‌های فناوری واکسن کرونا در ایران گفت: ۲۱ طرح توسعه واکسن کرونا توسط محققان در حال اجراست، گفت: سه واکسن بر اساس ویروس کشته شده، دو واکسن مبتنی بر پلتفرم ناقل ویروسی، سه واکسن بر اساس اسید نوکلوئیک و ۱۳ واکسن مبتنی بر پروتئین نوترکیب پیش می‌روند. به نظر می‌رسد استقبال از پلتفرم نوترکیب بالاست.
وی در خصوص واکسن کووبرکت گفت: این واکسن وضعیت مالی خوبی داشت و می‌توانست خرید کند و توانست به خوبی سرمایه گذاری داشته باشد.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی در خصوص واکسن فخرا گفت: نهادهای مالی نیروهای مسلح ظرفیت حمایت از این واکسن را دارند که البته این موضوع نیاز به اذن رهبری دارد.
وی تاکید کرد: چند شرکت تولید کننده واکسن که تا مراحلی کار خود را پیش برده اند توانسته اند با استفاده از بازار سرمایه تأمین سرمایه کنند.
وی با بیان اینکه تامین سرمایه تولید کنندگان واکسن باید متناسب با چرخه عمر دانش فنی تولید، صورت گیرد، گفت: در حال حاضر یک صندوقی با سرمایه 350 میلیاردی تشکیل دادیم تا از شرکتها در بخش تولید نیمه صنعتی حمایت کند.
به گفته وی شرکت های تامین سرمایه نیز برای حمایت از تولیدکنندگان واکسن در بخش نیمه صنعتی ورود می کنند که امیدواریم امروز اولین آن تشکیل شود.
قانعی افزود: همچنین تصمیمی اخذ شده که کارآزمایی بالینی واکسن در فاز های دو و سه شامل سنین ۱۲_۲۰ هم شود و مورد تست قرار بگیرد.
وی با بیان اینکه هر یک از واکسن‌ها مدل‌های مالی مختلفی دارند، گفت: شرکت‌هایی که حمایت کرده ایم را به بورس فرستاده ایم. همچنین صندوق‌های مختلفی برای حمایت از این واکسن‌ها راه اندازی شده است زیرا هر یک از واکسن سازها در مراحل مختلف به منابع مالی نیاز دارند.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی ادامه داد: معاونت علمی و فناوری برای اثبات دانش فنی و ورود به این حوزه از واکسن سازها حمایت کرده است؛ این واکسن سازها برای تولید می‌توانند با صندوق نوآوری و شکوفایی وارد مذاکره شوند و حمایت‌هایی از این نهاد دریافت کنند.
وی ادامه داد: همچنین ورود به بازار سرمایه نیز می‌تواند در تولید نیمه صنعتی به واکسن سازها کمک کند.