به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از صدا و سیما، حسن کاظمی قمی کارشناس مسائل سیاسی در یک برنامه تلویزونی گفت: رخدادهای جاری در افغانستان را باید در پازل تحولات منطقهای و تاریخ تحولات افغانستان، تحلیل کرد، زیرا مؤلفهها و قدرتهای خارجی بازیگر در صحنه افغانستان از جمله آمریکاییها در کل منطقه حضور دارند و نقش تخریبی خود را ایفا کردند.
وی با اشاره به حضور آمریکاییها در افغانستان از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱ به بهانه مبارزه با تروریسم، ادامه داد: آمریکاییها در این ۲۰ سال، جز خرابکاری،کار دیگری نکردند.
کاظمیقمی افزود: مفهوم خروج آمریکا از افغانستان به معنای خروج آنها از منطقه نیست و امید دارند از طریق هرج و مرج امنیتی بتوانند اوضاع افغانستان را براساس آن چه که میخواهند، شکل دهند.
وی افزود: یکی از علل عمده تسلط سریع طالبان بر افغانستان این بود که آمریکاییها در طول این ۲۰ سال، اجازه ندادند دولت قوی و ارتش حرفهای و ملی در افغانستان شکل بگیرد، زیرا آنها در چارچوب هدفهای منطقهای خود، در پی این بودند که در افغانستان بمانند و پلیس و ارتش این کشور نیازمند حضور آمریکاییها باشند.
آمریکا اجازه تشکیل دولت قوی در افانستان را نداد
سرکنسول پیشین ایران در هرات با اشاره به اینکه طالبان در برابر خود نیروی نظامی قدرتمند و دولت با انگیزه نمیدیدند، ادامه داد: آمریکاییها در انتخاب دولت جدید افغانستان، خیلی نقش داشتند و نگذاشتند دولت قوی کارآمد شکل گیرد.
این کارشناس ارشد مسائل سیاسی گفت: آمریکاییها منافع خود را با منافع مردم منطقه جدا میکنند و به هنجارهای اجتماعی و فرهنگی مردم توجه نمیکنند و این علل، موجب تنفر عمومی و بیاعتمادی نسبت به آنها شد.
کاظمیقمی با اشاره به اینکه نیروهای طالبان در این ۲۰ سال، کارآزموده و قویتر شدند، افزود: تاریخچه شکلگیری طالبان نشان میدهد که به جز اینکه خاستگاه مردمی داشت در زمان حاکمیت مجاهدین بر کابل به علت تفرقه آنها، طالبان مورد استقبال مردمی قرار گرفتند.
وی ادامه داد: آمریکاییها اجازه شکلگیری دولت قوی و ورود نیروهای جهادی و مجاهد واقعی را ندادند و از طرف دیگر، طالبان، با انگیزه وارد شدند و پلیس و نیروهای مسلح، انگیزه مقابله با طالبان را نداشتند زیرا دولت، آمادگی و کشش مقابله و دفاع در مقابل طالبان را نداشت.
سرکنسول پیشین ایران در هرات افزود: مسئله تبانی آقای غنی با آمریکاییها نیز مسئله جدی است.
کاظمیقمی با بیان اینکه آمریکاییها در افغانستان مانند دیگر مناطق از جمله عراق، سوریه، لبنان، فلسطین و یمن دچار شکست فاحش شدند، گفت: آنها هدفهایی را از جمله مقابله با تروریسم در سال ۲۰۰۱ مطرح کردند و البته بهانه بود و در چارچوب نظم جهانی بوش پدر در پی این بودند که فرماندهی واحد بر کل جهان، پس از فروپاشی شوروی ایجاد کنند.
وی افزود: از نگاه مردم افغانستان، آمریکا جز تخریب این کشور و چپاول معادن آن، کاری نکرد.
سفیر اسبق ایران در عراق گفت: امروز معادلات بینالمللی تغییر کرده و جمهوری اسلامی ایران به عنوان مؤلفه بازیگر اصلی در صحنه منطقهای است.
آقای کاظمی قمی با اشاره به اینکه آمریکا مجبور شد از افغانستان خارج شود و دورایستایی کند، افزود: بازگشت او به صحنه افغانستان و حضور نظامی او مشکل است.
وی اضافه کرد: آمریکا توافقنامه امنیتی را با افغانستان امضا کرد که حاکمیت ملی افغانستان را زیر سوال برد چون این توافقنامه کنترل دریایی، زمینی و هوایی را به آمریکایی ها داد؛ با تحول کنونی افغانستان، آمریکایی ها این امتیاز را از دست دادند.
سفیر پیشین ایران در عراق گفت: راهبرد منطقهای آمریکایی تغییر نکرده است زیرا رقبای او وجود دارند و در حال قوی شدن هستند.
وی افزود: آمریکا زمانی با لشکرکشی نظامی در پی تحقق اهداف خود بود اما این اهداف، حاصل نشد بنابراین در پی جنگهای نیابتی رفت و اکنون در افغانستان در پی ایجاد هرج و مرج امنیتی و درگیریهای داخلی است تا به اهداف خود برسند.
کاظمیقمی اضافه کرد: یکی از اهداف آمریکاییها در افغانستان این بود که جمهوری اسلامی را درگیر مسائل داخلی افغانستان کنند و یکی از هدفهای عرصه دیپلماتیک جمهوری اسلامی این بود که نه تنها وارد درگیری نشد، بلکه توانست با دیپلماسی خوب، خود را وارد گرداب و باتلاق نظامی در داخل افغانستان نکند.
وی همچنین تصریح کرد: اکنون، هم آمریکاییها در پی این هستند که فضایی را در داخل افغانستان ایجاد کنند که جمهوری اسلامی درگیر آن شود؛ اگر درگیر این مسائل شویم، مطلوب آمریکاییها است.
این کارشناس ارشد مسائل سیاسی اضافه کرد: آمریکا همزمان با مذاکره با طالبان، نیروهای داعش را از سوریه و عراق به افغانستان، لیبی و یمن انتقال داد و اهداف خود را پیگیری میکند و در حال تقویت داعش هستند.
کاظمیقمی گفت: آمریکاییها دست از اهداف خود برنداشتهاند و راهبردهای منطقهای آنها تغییر نکرده، بلکه دکترین عملیاتی آنها تغییر کرده است.
سرکنسول پیشین ایران در هرات افزود: از نظر آموزههای فکری، عقیدتی و ایدئولوژی، تفاوت طالبان با داعش، بسیار وسیع است و داعش هر کسی به جز خود را تکفیر میکند و نگاه فراجغرافیایی دارد و داعش و طالبان در ستیز جدی و در نقطه مقابل هم هستند زیرا هر کدام داعیه حکومت دارند.
وی با بیان اینکه طالبان مدعی تغییر است و میگوید در طول این ۲۰ سال، تغییر کرده است اضافه کرد: طالبان به نیروهای افراطی درون خود هم معترف است و میگوید در حال تصفیه آنها است.
هدف از حمله به سرکنسوگری ایران در مزارشریف، ایجاد جنگ خونین بین ایران و طالبان بود
کاظمیقمی گفت: یکی از اهداف طالبان در حمله به سرکنسولگری جمهوری اسلامی در مزار شریف این بود که یک خط خونین بین جمهوری اسلامی و طالب ایجاد شود و این موضوع را دیگران طراحی کرده بودند اما جمهوری اسلامی با مهارت، جا خالی داد زیرا قرار نیست در افغانستان با مولفههای داخلی افغانستان، خودمان را درگیر کنیم.
وی تأکید کرد: از نگاه جمهوری اسلامی، راهحل بحران افغانستان از مسیر نظامی نیست.
این کارشناس ارشد مسائل سیاسی گفت: به همین علت جمهوری اسلامی، گفتوگوهای افغانی افغانی را راه انداخت و در چارچوب این سیاست که راهحل بحران افغانستان، گفتوگوهای بین افغانی است نه از طریق شیوههای نظامیگری.
سرکنسول پیشین ایران در هرات گفت: در افغانستان هر جریان سیاسی بخواهد بر مبنای قومیت، حکومت انحصاری تشکیل دهد موفق نخواهد شد.
حسن کاظمیقمی با بیان اینکه طالبان بخشی از واقعیت افغانستان در کنار دیگر قومیتهای این کشور است، افزود: اظهارات طالبان مبنی بر تغییراتش را مثبت ارزیابی میکنیم، اما اگر در راهبرد کلان در پی تشکیل دولت ملی فراگیر با مشارکت همه سلیقهها نباشد افغانستان به سمت آرامش نخواهد رفت.
وی گفت: اگر این چنین باشد افغانستان به سمت هرج و مرج میرود و امریکا با شدت بیشتری وارد عرصه این کشور میشود.
کاظمیقمی افزود: افغانها افزون بر اینکه روحیه بیگانه ستیز دارند در مقابل هر کس که بخواهد افغانستان را به هرج و مرج بکشاند تمکین نمیکنند.
وی با بیان اینکه اشرف غنی سیاستهای آمریکا را دنبال میکرد گفت: داعش پدیده ساخته شده به وسیله آمریکا، رژیم صهیونیستی و حکام مرتجع منطقه برای شکلدهی به خاورمیانه جدید بودند و این پدیده بخشی از واقعیت افغانستان، عراق و سوریه نیست.
کاظمیقمی افزود: جریان استعمار داعش را علیه مقاومت مردمی و انحراف این مقاومت در مقابل رژیم اشغالگر قدس ایجاد کرد.
وی گفت: با توجه به اینکه بیشترین واردات افغانستان از ایران است روابط تجاری و بازرگانی ما با افغانستان نباید تعطیل شود.
کاظمیقمی افزود: در سال گذشته حجم مبادلات تجاری ایران و افغانستان با تراز تجاری مثبت به نفع ایران ۳ میلیارد دلار بوده است.
وی گفت: آمریکاییها نمیخواهند در افغانستان حکومتی فراگیر و نظامی پایدار براساس همه سلیقهها شکل بگیرد، همان طور که در عراق نمیخواهند انتخابات برگزار شود تا بیشتر در این کشور بمانند.
کاظمیقمی افزود: جمهوری اسلامی ایران باید دیپلماسی خود را برای تشکیل یک حکومت مردمسالار در افغانستان فعال کند زیرا ایجاد چنین حکومتی موجب اخراج آمریکاییها از افغانستان خواهد شد.
وی گفت: از هنرهای جمهوری اسلامی ایران در عراق این بود که با کمک مردم این کشور و مراجع نظام سیاسی عراق را شکل داد که دیگر اشغالگری در عراق نماند.
کاظمیقمی افزود: ایران باید طالبان را برای ایجاد یک حکومت با مشارکت همه گروههای افغانستانی تشویق کند.
وی گفت: از نگاه ایران افغانستان باید مستقل، با ثبات، دارای حاکمیت ملی فراگیر و دور از اشغالگر و تروریست باشد و با این کشور روابط تجاری سالم داشته باشیم.
کاظمیقمی افزود: دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران باید در این زمینه فعال شود.
وی گفت: در ۱۰ سال اخیر، مرزهای ما با افغانستان به ویژه در دو سال گذشته که ۵۰ درصد از مرز در اختیار طالبان بود امن بوده است.
کاظمیقمی افزود: اخیراً بیش از ۹۵ درصد مرز را طالبان در اختیار داشت و دولت افغانستان بسیاری از پاسگاههای مرزی خود را تخلیه کرده بود.
وی گفت: نگاه ما به افغانستان نگاه خردمندانه براساس منافع ملی و مصالح اسلامی است.
کاظمیقمی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در فضای قدرت نرم، قوی است و دیگران روی حرف ما حساب میکنند افزود: جمهوری اسلامی ایران با هر کسی که دست برادری داد پای آن ایستاد.
وی گفت: روسیه زمانی وارد سوریه برای مقابله با تروریسم جهانی شد که دید ایران در سوریه قاطع ایستاده است.
کاظمیقمی افزود: ۱۸۰۰ گروه تروریستی به وسیله آمریکاییها و صهیونیستها در سوریه ایجاد شد، اما جمهوری اسلامی ایران روسها را با هنر دیپلماسی به عنوان نیروی هوایی جبهه مقاومت وارد عمل کرد.
ایران در افغانستان تهدیدها را به فرصت تبدیل کند
وی گفت: ایران باید در عرصه افغانستان نیز تهدیدها را به فرصت تبدیل کند.
کاظمیقمی افزود: پدیده ناامنی در منطقه به دوره پیش از ترامپ و دوره دموکراتها بازمیگردد البته این سیاست اصلی آمریکاییها است.
وی گفت: سیاست بایدن نیز در افغانستان در چارچوب اهداف دموکراتها تعیین شده است.
کاظمیقمی تأکید کرد: آمریکاییها در سیاست خارجی، منافقانه رفتار میکنند و به هیچ تعهدی پایبند نیستند.