برای تکمیل بخش‌های باقی‌مانده پروژه پایانه شرق نیاز به ۱۱۰میلیارد تومان که ۶۶میلیارد آن نقد و ۴۴میلیارد آن غیرنقد است.

به گزارش خبرگزاری مهر، صبح نو نوشت: چند کیلومتر مانده به یکی از بزرگ‌ترین منابع طبیعی سبز پایتخت، سازه‌ای به حال خود رها شده است. سازه، پناهگاه وسایل نقلیه‌ای بود که از بخت بد گذرشان به پایتخت دود و گوگرد افتاده بود، مأمن نقلیه‌ها در چند سال اخیر گرفتار بی‌عملی مدیران و مشکلات مالی شهرداری شد. همین هم باعث شد تا پروژه‌ای که ۹۰درصد آن پیش رفته بود، تکمیل نشود.

شهروندان بلاتکلیف، بارها درباره سرنوشت این پروژه در گوش بسته مدیران، مطالبه‌گری کردند اما آن‌ها در سودای ایجاد اهدافی که هیچ‌گاه عملیاتی نشدند، از حفظ کاربری تعریف‌شده تا تبدیل به یک مجتمع بزرگ فرهنگی-اجتماعی، این سرمایه پایتخت تهران را به حال خود رها کردند؛ پروژه‌ای که حالا بیش از هزاران میلیارد تومان ارزش مالی دارد و آنطور که سیدجعفر تشکری‌هاشمی، عضو شورای ششم شهر تهران می‌گوید: برخی زیرساخت‌ها و تجهیزات در سایه نگهداری نامطلوب و رهاشدگی صدمه دیدند، آن هم در شرایطی که کشور درگیر تحریم شدید است و تهیه قطعات موردنیاز بسیار سخت خواهد بود.

با همه این اوصاف، درنهایت مدیریت شهری «حرف» دوره پنجم بعد از چهارسال رخوت شهر را به مدیران جهادی خود بازگرداند و اکنون به نظر می‌رسد مدیریت شهری جدید قصد سامان دادن به سازه اطراف سرخه‌حصار را دارد. به نظر می‌رسد پایانه شرق تکمیل و به‌زودی افتتاح ‌شود.

براساس اطلاعاتی که از پروژه پایانه شرق منتشر شده است؛ شروع مطالعات اولیه پروژه احداث پایانه جدید شرق بر مبنای ۱۲۰هزار نفر مسافر روزانه در ۳۰هزار هکتار از اراضی سرخه‌حصار در دهه۷۰ آغاز شده است. در دهه۸۰ پس از ۱۰سال مطالعه و رفع معارضان، عملیات محوطه‌سازی سایت شروع شده است. در دهه۹۰ نیز مطالعات فاز یک و دو به اتمام رسیده و عملیات عمرانی نیز در حال اجراست. براساس این گزارش، وضعیت پیشرفت فیزیکی پروژه در بخش محوطه مجموعه ۹۰درصد، در بخش ساختمان بتنی (پارکینگ ۸۵درصد)، ساختمان اصلی ترمینال (۸۰درصد)، پست‌برق (۵۰درصد) و پست گاز (۲۰درصد) است و درصد پیشرفت کل مجموعه نیز ۷۰درصد برآورد شده است.

مزیت‌های موجود پایانه جدید شرق، پیش‌بینی ایستگاه متروی مشترک با خط پردیس در مجاورت پارکینگ بلندمدت و پایانه برون‌شهری است. همچنین ارتباط با شبکه دسترسی بزرگراهی (شهید یاسینی، شهیدزین‌الدین، شهیدهمت و شهیدبابایی)، ارتباط با مراکز خدمات درمانی بیمارستان فوق‌تخصصی قلب شهیدلواسانی در فاصله ۴۰۰متری و بهره‌مندی از شرایط آب‌وهوایی مطلوب به دور از هیاهوی شهر، از دیگر مزیت‌های پایانه جدید شرق است.


تکمیل ساختمان اصلی و پارکینگ، تجهیزات هوشمند و پایانه پارک، بلوار ۲۴متری جنوب پارکینگ و مسیر دسترسی به توقفگاه شرکت واحد و احداث ساختمان آتش‌نشانی، خوابگاه رانندگان و پاسگاه پلیس، ایجاد ۱۰دستگاه پله‌برقی و انشعابات آب، برق، گاز و مخابرات از الزامات باقی‌مانده برای بهره‌برداری از این پروژه هستند. براساس این گزارش، برای تکمیل بخش‌های باقی‌مانده، نیاز به ۱۱۰میلیارد تومان که ۶۶میلیارد آن نقد و ۴۴میلیارد آن غیرنقد است.


یکی از چالش‌های پایانه قدیم شرق که در گزارش تهیه‌شده ازسوی شورای گذشته به آن اشاره شده ادعای مالکیت ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) بود که با توجه به کارشناسی، این موضوع کاملا منتفی شده است. همچنین بنیاد ۱۵خرداد درمورد سه قطعه درخواست سند کرده که اسناد دو قطعه آن صادر و سومی در شرف صدور است. قرار است بنیاد ۱۵خرداد پس از اخذ سند، هر سه قطعه را برای ایجاد فضای سبز در اختیار شهرداری قرار دهد. همچنین حدود ۶هکتار از املاک منابع طبیعی غربی، جابه‌جا تصرف شده بود که معادل آن از قسمت شرقی پایانه به‌جای آن تحویل منابع طبیعی شده است.

کلیه املاک مربوط به مالکان خصوصی نیز خریداری شده است. واقع شدن در نقطه گره ترافیکی سه‌راه تهرانپارس، قرار گرفتن پایانه شرق در طرح تعریض خیابان دماوند، پایانه در مجاورت بافت مسکونی و شهری قرار گرفته و آلودگی بصری، صوتی و هوا برای ساکنان بافت‌های مجاور ایجاد کرده است؛ از مشکلاتی است که کارشناسان شورا به آن اشاره کردند.

پایانه قدیمی برای شرق تهران

اما پایانه فعلی که در شرق تهران است با مساحتی حدود چهارهکتار در سال۱۳۶۰ تاسیس شده است؛ این پایانه پس از پایانه جنوب، دومین پایانه افتتاح‌شده در کلانشهر تهران است.

۹شرکت مسافربری اتوبوسرانی، سه‌شرکت مسافربری مینی‌بوسرانی و ۶شرکت مسافربری سواری در این پایانه مستقر هستند. ظرفیت روزانه در شلوغ‌ترین روزهای سال، ۱۵هزار مسافر نفر است. درآمد سالانه کاربری‌های داخل پایانه در سال۹۵ حدود یک‌میلیارد و ۸۶۲هزار میلیون تومان بوده است. این پایانه در شرق تهران و در محدوده چهارراه تهرانپارس است که برای مسافران شهرهای شمالی و شرقی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تعداد اتوبوس‌های فعال در این پایانه ۱۷۹دستگاه، تعداد اتوبوس‌های ورودی روزانه ۳۵۰دستگاه و تعداد کل سرویس‌های روزانه ۲۱۲دستگاه است.


در دوره گذشته مدیریت شهری پس از مدت‌ها بلاتکلیفی در جلسه‌ای با مدیران حوزه عمران، حمل‌ونقل، ترافیک، فرهنگی و اجتماعی شهرداری درباره بازمهندسی این پروژه، به بحث و بررسی پرداختند؛ پروژه‌ای که باید کامل می‌شد و به‌عنوان پایانه جدید شرق مورد بهره‌برداری قرار می‌گرفت.


اختلاف‌نظر اعضای گذشته شورا بر سر این است که آیا این پروژه، همان کاربری پایانه را داشته باشد یا یک مجتمع بزرگ فرهنگی-اجتماعی در آن احداث شود. برخی از اعضای شورای شهر معتقد بودند که شهرداری‌ها نباید پایانه بسازند و این در مسوولیت دولت است. ازسوی‌دیگر، محسن هاشمی، رییس سابق شورای شهر تهران نیز تاکید داشت که پایانه جدید شرق با توجه به فضای گسترده‌ای که دارد، می‌تواند هم به‌شکل پایانه، استفاده و هم مراکز فرهنگی-اجتماعی در آن احداث شود.
درنهایت، هیچ‌کدام از اقداماتی که اعضای شورای پنجم بر سر آن‌ها با یکدیگر اختلاف داشتند، اجرایی نشد و پایانه شرق چهارسال با پیشرفت بیش از ۹۰درصد بدون بهره‌برداری باقی ماند.

بازدید از پروژه متروک پایتخت
عصر روز یکشنبه، جعفر تشکری‌هاشمی، عضو شورای ششم شهر تهران از این ترمینال بازدید کرد؛ بازدیدی که درنهایت ترمینال شرق جدید را وارد فرایند بهره‌برداری آن هم در مدت کم خواهد کرد. او در توضیح آخرین وضعیت این پروژه می‌گوید: پروژه ترمینال شرق در سال۹۵، ۹۶، بین ۹۲ تا ۹۵ درصد پیشرفت کار داشته است.


غیر از قسمت‌هایی که به‌دلیل نگهداری ضعیف و گذر زمان آسیب‌هایی به زیرساخت‌ها وارد شده بود اما این مجموعه با مقدار کار کمی در حوزه نصب تجهیزات می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد؛ برای مثال به‌سرعت می‌شود پله‌برقی و آسانسورها را تهیه و نصب کرد و درنهایت به‌عنوان یک نیاز مسافری شمال و شرق کشور مورد استفاده قرار گیرد. او با بیان اینکه زیرساخت‌های هوشمندسازی این ترمینال در دوره اسبق مدیریت شهری فراهم شده است، اظهار می‌کند: فضاهایی در این محیط وجود دارد که در ساماندهی بار شرق تهران می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

در این نقطه دسترسی‌های بسیار خوبی وجود دارد؛ پایانه اصلی بی‌آرتی به فاصله چند صد متر از پایانه بنا نهاده شده است و می‌تواند به‌عنوان مبدأ سفرهای مردم قرار گیرد. ازلحاظ امکانات و زیرساخت‌ها مشکلی نخواهد داشت. تشکری‌هاشمی با بیان اینکه قرار شد سازمان‌ پایانه‌ها برآورد دقیق‌تری از کارهای باقی‌مانده ارائه کنند، اضافه می‌کند: بعد از برآورد کارها اقدامات تکمیلی آغاز خواهند شد و پروژه اتمام به بهره‌برداری خواهد رسید، همچنین مبدأ خط یک بی‌آرتی می‌تواند از داخل ترمینال شرق جدید باشد. او همچنین در پاسخ به پرسشی مبنی بر ایجاد خط تاکسیرانی در داخل پایانه شرق جدید اظهار می‌کند: قطعا متناسب با تقاضای خطوط جدید تاکسیرانی تعریف کنیم. همچنین به فاصله چهار یا پنج کیلومتری این پایانه ایستگاه خط دوی مترو تعریف شده است که ان‌شاءالله ظرف سال آینده ساخت آن آغاز و راه‌اندازی خواهد شد.


هاشمی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره دسترسی مسافران به فضاهای فروشگاهی و رستورانی نیز می‌گوید: فضای فروشگاهی و رستورانی متعددی در داخل ترمینال پیش‌بینی‌شده که می‌توان آن را به بخش خصوصی واگذار کرد. برای راه‌اندازی هتل نیز فضای کافی وجود دارد اما به‌جز این موضوع با فاصله کمی هتل‌های شرق تهران قرار دارند. این عضو شورای ششم شهر تهران با بیان اینکه در دوره گذشته به سوابق و مطالعاتی که طی سالیان برای این پروژه انجام شده بود، بی‌توجهی شد، می‌گوید: آن‌ها حتی برنامه‌های خودشان را که سلیقه‌ای بود در آن پیاده نکردند. درحالی‌که این پروژه‌ مطالعات متعددی براساس طرح جامع و ترافیک شهر تهران را داشت و درحال‌حاضر یک سرمایه ملی چند هزارمیلیاردی محسوب می‌شود.