امروز در تاریخ

سالگرد صدور فرمان مشروطیت :

نهضت مشروطه را به لحاظ گستردگی مباحث ، نمی توان در مقالی کوتاه مورد بحث و بررسی قرار داد. در این وجیزه تنها نگاهی گذرا و تاریخ نگارانه به این نهضت خواهیم داشت .

پس از مرگ ناصر الدین شاه قاجار در هفدهم ذی القعده 1313 ه ق مظفر الدین شاه بر اریکه قدرت تکیه زد و عین الدوله را که  مردی مستبد بود به صدارت بر گزید. در واقع ریشه انقلاب مشروطیت را باید در رفتار ظالمانه پادشاهان قاجار، تعدی وتجاوز شاهزادگان و وابستگان دربار، حکومت مستبدانه حاکمان ولایات و مداخله بی حد و حصر دول روس وانگلیس در امور ایران و مخالفت مردم با آنها ونیز ارتباطاتی که با اروپا برقرار شده بود که سبب مشاهده پیشرفت ممالک راقیه  می شد،  دانست . عدم درک صحیح مظفرالدین شاه از اصول مملکت داری و نیز با توجه به بیماری وی و عزیمت مکرر به فرنگ جهت معالجه ، اوضاع کشور روز به روز نابسامان تر می شد و ظلم حاکمان به تبع آن افزایش می یافت . در این میان چندین حادثه  دیگر باعث شد تا حرکت مردم و شورش عمومی تسریع شود . یکی از این حوادث ماجرای موسیو نوز بلژیکی بود .وی در سال 1281 به همراه عده ای از هموطناننش به ایران آمد تا به اداره امور گمرکات بپردازد . مسیو نیز تعرفه های گمرکی را علیه بازرگانان وضع کرد و این امر موجبات نارضایتی گسترده ای را فراهم آورد.

وی موقعی موجبات خشم بیش از حد مردم را فراهم آورد که با انتشار عکسی در لباس روحانیت در مجلس رقص و در حال قلیان کشیدن حاضر شد. مساله دیگر بانک استقراض روسیه بود . بدین شرح که روس ها در محل قبرسان متروکه ای در وسط بازار در حال بنای ساختمان بانک بودند که در اثنای ساخت آن،  استخوانهای تازه مردگان کشف شد . روس ها با بی اعتنایی اجساد استخوانها را به چاه ریختند . همچنین  مساله به چوب بستن  بازرگانان ، در شکل گیری این واقعه  مزید بر علت شد. در زمان جنگ روس و ژاپن به دلیل گران شدن قیمت قند ، علاء الدوله حاکم وقت تهران تعدادی از بازرگانان را که در اعتراض به اعمال مسیو نوز تحصن کرده بودند به بهانه گران کردن قند و در واقع به قصد زهر چشم گرفتن به چوب بست. با انتشار این خبر بازاریان مغازه ها را بستند و به عنوان اعتراض در مسجد بازار اجتماع کردند . دولت به وحشت افتاد و قول داد که به رتق و فتق امور بپردازد . اما نه تنها این چنین نشد  بلکه در نشست دیگری که مردم در مسجد پای سخنان سید جمال واعظ نشسته بودند ، دولتیان بر سر مردم ریختند و آنها را به باد کتک گرفتند. پس از این واقعه علمای   تهران به منظور اعتراض ،  به حرم حضرت عبدالعظیم حسنی  در قم پناه برده و در آنجا تحصن کردند . در همین حین ، وعاظ در جاهای مختلف بر منبر رفته و از استبداد حکومت عین الدوله سخن می گفتند و خواستار تشکیل عدالتخانه در کشور بودند .

در این زمان بازار تهران به کلی تعطیل شده بود و تعداد متحصنین از ده هزار نفر تجاوز می کرد . دیگر شهر های کشور نیز به این حرکت پیوستند . شاه با مشاهده احوال در صدد حل قضیه بر آمد . متحصنین خواسته های خود را از جمله ، تاسیس عدالتخانه ، اجرای قوانین  اسلام ، در سراسر کشور و عزل مسیو نوز بلژیکی و علاء الدوله به گوش شاه رساندند. سرانجام مظفر الدین شاه به خواسته آنان تن در داد و با آنها موافقت کرد و علما به مهاجرت صغری پایان دادند. عین الدوله که هرگز حاضر نبود تن به خواسته مردم بدهد با گذراندن وقت و امروز و فردا کردن از پذیرش در خواست متحصنین طفره می رفت و سعی  داشت با ایجاد اختلاف در صفوف  علما و مردم و همچنین زندانی کردن وبه  تبعید فرستادن فعالان غائله را ختم کند . با ا دامه این روند و طی مراحلی ، علما خواستار خروج از تهران و عزیمت به قم شدند . بدین ترتیب آقایان علما طباطبایی و بهبهانی به همراه عده ای از مردم به قصد قم  شهر تهران را ترک گفتند  ( مهاجرت کبری ). درست در همین زمان اولین دسته از مردم که حدود 50 نفر می شدند نا آگاهانه به سفارت انگلیس پناهنده شدند و در حیاط سفارت بست نشستند . این جمعیت در چند روز آینده به بیست هزار نفر رسید. متحصنین در سفارت از شاه خواستند: علما را به تهران بازگرداند ، تضمین بدهد که احدی شکنجه و دستگیر نخواهد شد ، امنیت را در کشور برقرار کند ، دست به تاسیس عدالتخانه بزند و قاتلین مردم را تعقیب کند. همچمین در خواست های مهاجران به این شرح بود : بازگشت علما به تهران  ، عزل عین الدوله  ، افتتاح دارالشوری ، قصاص  قاتلین و بازگرداندن تبعید شدگان .

با انتشار خبر مهاجرت علما و بست نشستن مردم در سفارت انگلیس ، شورش های پراکنده در نقاط مختلف کشور شکل گرفت و همین امر با عث شده که شاه  به وحشت افتاده ، در چهاردهم مرداد 1285 شمسی طی فرمانی ضمن عزل عین الدوله ، دولت را مامور برگزاری انتخابات و تشکیل مجلس شورای ملی کند . متن قانون اساسی تنظیم شده توسط دولت و مجلس  که مشتمل بر 51 اصل و بنام نظامنامه سیاسی بود در تاریخ هشتم دی ماه 1258 از طرف مظفرا لدین شاه تصویب و امضا شد و شاه ده روز پس از امضا ی قانون اساسی در گذشت . 

شهادت سید حسن آیت :
سید حسن آیت، فرزند محمد رضا در چنین روزی در سال 1360 به دست منافقان کوردل به درجه رفیع شهادت نایل آمد . وی در سال 1317 در نجف آباد متولد شد. آیت در مرحله اول دوره نخست انتخابات مجلس شورای اسلامی با کسب 9/ 63 درصد آرای مردم  تهران، نماینده مردم این شهر شد. او در رشته علوم اجتماعی دارای درجه کارشناسی ارشد بود و همزمان، با تحصیل در حوزه علمیه قم  تا مرحله خارج فقه و اصول پیش رفت.

شهادت علامه عارف حسین حسینی :
علامه عارف حسین حسینی رهبر شیعیان پاکسان و نهضت  اجرای فقه جعفری  پاکستان در چنین روزی در سال 1988 میلادی به شهادت رسید . شیعیان پاکستان پس از شهادت این عالم ربانی در پاکستان تظاهرات گسترده ای به راه انداختند و وزیر کشور پاکستان با صدور بیانیه ای ضمن محکوم کردن این اقدام  اعلام  کرد :  توطئه گران خارجی در این کار دست داشتند . ژنرال ضیاءالحق هم طی نطقی ضمن محکوم کردن این اقدام ، آن را توطئه دشمنان اسلام در پاکستان خواند . 
تحریک نفاذ  فقه جعفری پاکستان گروهی شیعه مذهب است که در سال 1979 تشکیل شد. این سازمان بعنوان یک حزب سیاسی در سال 1987 ثبت شد . در سال 1984 یک جناح اصلاح طلب به رهبری عارف حسین حسینی از جناح سنتی آن جدا شد و نهضت اجرای  فقه جعفریه پاکستان را تشکیل داد . پس از عارف ، سید ساجد نقوی رهبر این گروه شد .

آغازعملیات نصر هفت :

عملیات نصر هفت در چنین روزی در سال 1366 درمنطقه سردشت آغاز شد . عملیات نصر 7 با رمز مبارک « یا فاطمه الزهرا(س)» در منطقه عملیاتی سردشت و با هدف در تیررس قرار دادن شهر نظامی « قلعه دیزه» ،« سد دوکان » ، قطع راه های ارتباطی عناصر ضد انقلاب و نیز آزاد سازی ارتفاعات « دوپازا» و « بلفت » صورت پذیرفت. نیروهای رزمنده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی عناصر رژیم بعث را از دو محور مورد تهاجم قرار دادند و در اولین گام موفق شدند ارتفاعات 2144 و 2130 بلندی های « بلفت» را تصرف کنند.  در ادامه این عملیات ، نبرد میان نیروهای رزمنده کشورمان و ارتش عراق و همچنین نیروهای ضد انقلاب شدت بیشتری به خود گرفت و ارتفاعات 2304 و 2379 قله « دوپازا»  پس از درگیری تن به تن به تصرف نیروهای سپاه اسلام  درآمد. طی این درگیری ها در ارتفاعات یاد شده علاوه بر انهدام دو گردان از تیپ 18 عراق و دو گردان از لشگر 24 این رژیم 2000 نفر از نیروهای بعثی و ضد انقلاب کشته و زخمی شدند.  شایان ذکر است به دلیل غیر منظم و چریکی بودن این عملیات، نیروهای تحت امر سپاه ، این نبرد را در دو مرحله انجام دادند.

تصویب کنوانسیون منع آزمایش های اتمی :

کشورهای آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق به عنوان کشور های پیش کسوت ! در زمینه تولید سلاح های اتمی و آزمایش آن در مناطق مختلف جهان، در چنین روزی در سال 1963 میلادی با امضای کنوانسیونی ، بر منع آزمایش های هسته ای تاکید کردند. تشعشعات ناشی از آزمایش های هسته ای بر محیط زیست و جانداران تاثیرات بسیار منفی باقی می گذارد که اثرات آنها بعد از سالها  بر افراد مشخص می شود .

اختراع دیزل : 

در چنین روزی در سال 1895 میلادی دیزل اختراع شد.این اختراع  جدید را رودلف دیزل دانشمند آلمانی به نام خود به ثبت رساند. امروزه موتور بخش عمده ای از وسایط نقلیه سنگین از نوع دیزلی است .  

تولد ژوزف زوستس اسکالیجر :
اسکالیجر، واژه شناس و تاریخدان آلمانی در چنین روزی در سال 1540 میلادی به دنیا آمد .وی در میان بزرگترین تاریخ شناسان عصر رنسانس قرار دارد و در آن دوره  توانست در  آثار تاریخی خود  بویژه در حوزه علم تاریخ نگاری ، تحولاتی جدید را به وجود آورد.

تولد آمبریوز توماس :
این  آهنگساز فرانسوی در چنین روزی در سال 1811 میلادی دیده به جهان گشود . "زیبا " عنوان مهمترین اثر موسیقایی اوست .

تولد گی دو موپاسان :
دوموپسان  نویسنده بزرگ فرانسوی در چنین روزی در سال 1850 قدم به عرصه گیتی نهاد . وی به عنوان نویسنده ای ناتورالیست ، در میان ادبای فرانسوی مشهور است. او ضمنا بزرگترین نویسنده داستانهای کوتاه در فرانسه است ." تپلی" عنوان مهمترین مجموعه داستانی اوست که به فارسی هم تر جمه شده است. "موپاسان "توجه خود را به طرح و پلات معطوف می کرد و تاثیر گذاری داستان را مهمتر از شخصیت پردازی ، منطق روایی یا منطق واقع گرایی داستان می دانست .او معتقد بود که باید برای  لذت بردن مخاطب منطق را فدا کرد. موپاسان "آدمها را درکشاکش زندگی اجتماعی نشان می دهد و تلاش آنها را برای تغییر اجتماع به تصویر می کشد و غالبا تلاش این افراد  با شکست همراه است .

تولد ماری ار بری :
ماری ار بری ، مورخ آمریکایی در چنین روزی در سال 1876 به دنیا آمد . او کتاب های بسیاری در رشته تاریخ  به رشته تحریر در آورد که از میان آنها می توان به "زن به عنوان یک قدرت در تاریخ" اشاره کرد .

تولد اریک کلیبر :
اریک کیبر آهنگساز بر جسته اطریشی در چنین روزی در سال 1890 دیده به جهان گشود . وی بیشتر به خاطر رهبری ارکستر در جامعه هنری اطریش مشهور است . او "سمفونی ان بی سی" را طی یکسال بین سال های 1945 تا 46 19 به اجرا در آورد .

تولد کونراد آیکن :
آیکن ، شاعر، نویسنده داستانهای کوتاه و منتقد ادبی در چنین روزی در سال 1899 به دنیا آمد. آثار وی تحت تاثیر نظریه روانشانسانه عناصر خود آگاه و ناخودآگاه در انسان بوده است. به دلیل قتل مادر این شاعر توسط پدرش در کودکی ، وی  ضربه روحی سختی  خورد وهمین امر موجبات نوعی نگاه افسرده او به جهان شد. "منتخب اشعار" مهمترین اثر ادبی اوست . 
  
تولد جان هیوستن :
جان هیوستن کارگردان و نویسنده بزرگ آمریکایی در چنین روزی دیده به جهان گشود. وی یکی از فیلمسازان مولف دهه 40 در آمریکا بود که آثارش بسیار مورد توجه عامه مردم قرار می گرفت. "ملکه آفریقایی "و "محله چینی ها" عنوان مهمترین آثار اویند.