خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه*: استاد محمد رضا حکیمی دانشمندی سترگ، متفکری والامقام و نویسندهای تاثیرگذار بوده که نوشتههای ذی قیمتی در زمینههای ادبی، فلسفی، علوم و معارف اسلامی از خود به یادگار گذاشته است.
مرحوم علامه حکیمی که به فیلسوف عدالت نیز شهرت داشته، دروس حوزوی را در شهر مقدس مشهد طی کرد و به مدارج عالی علمی دست یافت. وی موفق شد از محضر اساتید گرانقدری همچون محمد تقی ادیب نیشابوری، شیخ مجتبی قزوینی خراسانی، سید محمدهادی میلانی، احمد مدرس یزدی، اسماعیل نجومیان و… بهره گیرد و در ادامه خود نیز که از استعدادی والا برخوردار بود، به درجه اجتهاد نائل آمد.
وی اگر چه با کتاب مشهور «الحیاة» شناخته میشود، اما نوشتههای ارزشمندی در زمینههای مختلف علمی و ادبی از خود به یادگار نهاده است. همانند: خورشید مغرب (اثری جاودان در شناخت امام عصر (عج) و بررسی نگرش ادیان دیگر به موضوع موعود آخر الزمان)، ادبیات و تعهد در اسلام (کتابی ارزنده که با قلم عالمانه مرحوم استاد تدوین شده و از نوشتههای ارزشمند ادبیات متعهد به زبان فارسی محسوب میشود)، بعثت، غدیر، عاشورا، مهدی (عج)، امامت در عینیت جامعه، جامعه سازی قرآنی، دانش مسلمین، مکتب تفکیک، بیدارگران اقالیم قبله، اجتهاد و تقلید در فلسفه و...
مرحوم حکیمی از معدود دانشمندانی بود که در چندین رشته علمی به مطالعاتی ژرف پرداخت و آثار علمی ارزندهای را در زمینههای ادبیات، علوم حدیث، فلسفه، تاریخ علم و تمدن و… را از خود برجای نهاد. به باور نگارنده این سطور، تنها نمونه دیگری که میتوان در این طراز از دانش و خدمت علمی و تنوع در مطالعات و پژوهشهای علمی یافت، مرحوم علامه محمد تقی جعفری (دوست و یار قدیمی استاد حکیمی) است که وی نیز همانند استاد فقید، دانشمندی ذی فنون بوده و در چندین رشته علمی تخصص داشته است. مرحوم علی شریعتی نیز که از مراتب علمی استاد حکیمی آگاه بود، وی را به عنوان وصی خویش که حق دخل و تصرف در آثار قلمیاش را دارد، معرفی کرد. قلم مرحوم حکیمی، منحصر به فرد بود و گویای عمق اشراف وی بر ادبیات فارسی و واژگان و تعابیر فارسی.
استاد حکیمی در ادبیات عربی نیز دستی داشته و از سرایندگان ذواللسانین ذولسانین محسوب میشود که به دو زبان فارسی و عربی شعر سروده و در بدیعیه «دموع علی سفح» (اشکهایی بر کوهسار)، مراتب دلدادگیاش به امام زمان (عج) را آشکار ساخته و در آن سروده زیبا و دلنشین، ظهور حضرت مهدی (عج) را زمینه ساز جریان عدالت در جامعه توصیف میکند؛ عدالتی که تحقق آن هدف آرمانی جامعه توحیدی و یکی از اهداف پیامبران الهی در عرصه اجتماعی بوده است.
در پایان این نوشتار، رحلت دانشمند بزرگ جهان تشیع مرحوم محمد رضا حکیمی را به همه دوستداران علم، فرهنگ و تمدن تسلیت گفته و از خداوند بلند مرتبه درجات عالی را برای آن استاد ارجمند خواستارم.
*محمد جواد گودینی، مترجم و پژوهشگر تاریخ اسلام و استاد حوزه و دانشگاه