به گزارش خبرنگار مهر، وزیر فرهنگ مصر خانم دکتر ایناس اعلام کرد: بمناسبت پانزدهمین سالگرد وفات نجیب محفوظ موزه «محفوظ» از تاریخ ۳۰ آگوست به مدت یک هفته برای بازدیدکنندگان مجانی خواهد بود.
دکتر فتحی رییس صندوق توسعه فرهنگی نیز اعلام کرد که به همین مناسبت برنامههایی برای بزرگداشت این نویسنده مصری که از بزرگان ادبی جهان عرب به شمار میرفت و توانسته بود جایزه نوبل ادبی را از آن خود کند در هفته اول سپتامبر برگزار خواهد شد.
وی افزود: از جمله برنامههای تدارک دیده شده برای این هفته، افتتاح کتابخانه برندگان نوبل ادبی با حضور خانم منیوس سفیر کلمبیا در مصر است. قرار است او یک دوره از آثار گابریل مارکز نویسنده بزرگ کلمبیایی را که او هم برنده جایزه نوبل شده بود به این کتابخانه اهداء کند.
نجیب محفوظ اولین نویسنده جهان عرب بود که توانست در سال ۱۹۸۸ میلادی جایزه نوبل ادبی را بدست آورد. برخی «الثلاثیه» را مهمترین اثر این نویسنده معروف جهان عرب میدانند. این کتاب در واقع سه رمان مختلف است که در آن نجیب به بررسی هوشمندانه زندگی سه نسل از خانوادههای مختلف مصری از جنگ جهانی اول تا بعد از سقوط ملک فاروق میپردازد. او تلاش کرده تا در این کتاب اندیشهها و رفتارهای این سه نسل را همراه با تغییرات اجتماعیای که در طی آن سالها در مصر ایجاد شده بود به رشته تحریر درآورد. نجیب محفوظ بخاطر کتاب «بچههای محله ما و کوچه مدق» مورد سرزنش و حمله اسلام گراها قرار گرفت، زیرا آنها معتقد بودند که نجیب در این کتاب کفرگویی کرده است. به همین دلیل عمر عبدالرحمن شیخ نابینای مصری پس از فتوای امام خمینی در خصوص سلمان رشدی گفته بود: «اگر نجیب برای نوشتن کتاب «بچههای محله ما» مجازات میشد دیگر رشدی جرأت نمیکرد کتاب آیات شیطانی را بنویسد.»
پس از سخنان این روحانی مصری برخی از اسلام گراهای تندرو تلاش کردند نجیب را ترور کنند اما موفق نشدند و تنها آسیب جزئی به گردن او وارد شد سرانجام نجیب در سال ۲۰۰۶ م در ۹۴ سالگی فوت کرد. کتاب «بچههای محله ما…» که تا سال ۲۰۰۶ م چاپ و توزیعش در مصر ممنوع بود در این سال با مقدمه احمد کمال ابوالمجد به چاپ رسید.
موزه نجیب محفوظ نیز در محله جمالیه در مرکز قاهره واقع است که به آن قاهره اسلامی نیز میگویند. درست نزدیک محل تولد این نویسنده، او از آدمها و خانهها و کوچهها و قهوهخانهها برای نوشتن بخش اعظم داستانها و رمانهایش و حتی شخصیتپردازیهایش بهره برد. موزه در ساختمان تاریخی دو طبقه «تکیه ابوالدهب» برپا شده که سبک معماری آن عثمانی قرن هجدهم است. در موزه، مجموعهای از وسایل شخصی نجیب محفوظ به نمایش درآمده است. از میز تحریر این نویسنده که از چوب ماهون ساخته شده، آخرین پاکت سیگارش تا دستنوشتهها و جوایزی که به دست آورد.
در اتاقی نیز همه آثار منتشر شده او، چه چاپهای قدیمی و چه چاپهای جدید، جای داده شده است. یک کتابخانه صوتی و یک کتابخانه شامل کتابهای تاریخی، تحقیقی و پژوهشی درباره نجیب محفوظ، از دیگر بخشهای این موزه است.