حدود ۲ ماه از انتشار خبر آغاز بهره برداری از نقشه راه مشارکتی استانداردسازی حکمرانی داده کانادا می‌گذرد. این چارچوب جدید، گام مهمی در تکمیل نظام قانون گذاری دیجیتال این کشور محسوب می شود.

به گزارش خبرنگار مهر، فناوری دیجیتال، در حال ایجاد تحولی جهانی در اقتصاد و جامعه است. امروزه، توسعه و رشد مصادیق مختلف تکنولوژی، نحوه پیشبرد کارها، دسترسی به اطلاعات و ارتباط افراد را متحول ساخته است. به عقیده بسیاری از کارشناسان، شیوع ویروس کرونا نیز، این روند را بیش از پیش تسریع کرده است. دولت کانادا نیز در زمره کشورهایی است که در واکنش به تحولات دیجیتال دنیا و به منظور ایجاد زیرساخت‌های دیجیتال ایمن و کارآمد، در پی تدوین و توسعه استانداردهای جدید این حوزه بر آمده اند.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده در مورد طرح کانادا برای ایجاد تحول در وضعیت حکمرانی داده، طرح نهایی که پس از ۲ سال مطالعه و همکاری با ۲۲۰ متخصص این حوزه، به دست آمده، در پی ایجاد هماهنگی، وحدت رویه و استانداردسازی وضعیت حکمرانی داده در این کشور است.

سند یاد شده، ضمن توصیف چشم اندازی از شرایط موجود و استانداردهای پیشین، به ارائه ۳۵ توصیه و راهکار برای رفع شکاف‌ها و تنظیم حوزه‌های جدید، پرداخته است. به عقیده کارشناسان، نقشه راه یاد شده، راهکارهایی مشخص را برای حمایت از کاربران کانادایی و حفظ مزیت اقتصادی رقابتی مبتنی بر داده‌ها ارائه می‌دهد. متخصصان مدعی هستند که این سند، زیرساخت‌های دیجیتال کانادا را بر اساس کیفیت، اعتماد و اخلاق، تنظیم کرده است.

بر اساس متن سند که در ۲۸۳ صفحه منتشر شده است، تدوین کنندگان سند، در ژانویه سال ۲۰۲۰، با توجه به این نکته که متن یاد شده نمی‌تواند همه ابعاد موضوع حکمرانی داده را پوشش دهد، به ۳۵ اولویت موضوعی برجسته در این زمینه پرداختند. بی شک درک ارتباط استانداردهای تدوینی با حکمرانی داده به عنوان یک حوزه موضوعی گسترده، گامی مهم و بزرگ از سوی کارشناسان کانادایی در راستای دستیابی به طرحی کارآمد، به شمار می‌رود.

چشم انداز کانادا برای تبدیل شدن به تنظیم گر پیشرو در حکمرانی داده

فرانسوا-فیلیپ شامپین، وزیر نوآوری، دانش و صنعت کانادا، در ماه ژوئن سال میلادی جاری و همزمان با انتشار خبر آغاز بکارگیری طرح جدید، در این مورد گفت: «استانداردسازی یک ابزار برای اطمینان از دسترسی کانادایی‌ها به بهترین و ایمن ترین محصولات، سیستم‌ها و راهکارهای تکنولوژیک در دنیای دیجیتال است. این نقشه راه به موقعیت کانادا به عنوان یک تنظیم‌گر پیشرو حوزه حکمرانی داده در سطح بین الملل کمک شایان توجهی می‌کند.»

چنتال گوآی، مدیر شورای استاندارد کانادا که تدوین نقشه راه را بر عهده داشته است نیز، طی اظهار نظری در این مورد گفت: «نقشه راه استانداردسازی حکمرانی داده‌های کانادا به پرسش‌های چالش برانگیزی که هنگام صحبت در مورد مدیریت داده‌ها با آن روبرو می‌شویم، پرداخته است. کانادا این فرصت را دارد که در ایجاد استانداردهای شفاف و منسجم حکمرانی داده‌ها که زیرساخت‌های دیجیتالی ایمن تر و مطمئن‌تری را بر اساس کیفیت، اعتماد و اخلاق ایجاد می‌کند، نقش رهبر را ایفا کند. شورای استاندارد کانادا، این هدف را با کمک به حل مسائل پیچیده از طریق دعوت متخصصان، ذی‌نفعان و زنجیره استانداردسازی برای همکاری و توسعه راه حل های مبتنی بر اجماع، دنبال می‌کند.»

به عقیده غالب متخصصان این حوزه، استانداردهای جدید در حل چالش‌های پیچیده موجود در مسیر تقویت اقتصاد رقابتی مبتنی بر داده، نقشی بسیار کلیدی ایفا می‌کند. به عنوان مثال، مسئله‌ای چون اشتراک گذاری اطلاعات حساسی چون داده‌های مربوط به واکسن کووید ۱۹، میان متخصصان و کشورهای مختلف، تنها از راه استاندارد سازی و نظام مند کردن حوزه داده امکان پذیر است.

از همین روی، حوزه داده و اطلاعات دیجیتال یکی از نخستین بخش‌هایی است که شورای استاندارد کانادا در سال ۲۰۱۹ و پس از نهایی سازی منشور دیجیتال این کشور، به سراغ تکمیل آن رفت. این برنامه ریزی مبین اهمیت بالای مسئله حکمرانی داده در توسعه همه بخش‌های مولد جامعه چون صنعت، بهداشت، اقتصاد و … است.

روند تدوین این چارچوب عملی در حوزه داده‌های دیجیتال، حاصل همکاری چهار گروه مطالعاتی است که با ارزیابی چرخه و فرایند حکمرانی داده، اقدام به اشتراک گذاری تجزیه و تحلیل‌های موجود در مورد داده‌ها در مراحل مختلف این چرخه پرداخته اند.

بودجه کانادا برای حکمرانی داده

بر اساس بندهای طرح بودجه کشور کانادا در سال ۲۰۲۱، شورای استاندارد این کشور، در طول ۵ سال آینده، برای پیشرفت این چارچوب، ۸.۴ میلیون دلار بودجه ثابت دریافت خواهد کرد. ۲.۳ میلیون دلار نیز برای تداوم پیشبرد و توسعه استانداردهای حکمرانی داده در بخش‌های مختلف صنعت این کشور در نظر گرفته شده است.

موضوع تدوین سندی مشابه برای ساماندهی حکمرانی داده در ایران نیز در دستور کار قرار گرفته است.

سید ابوالحسن فیروزآبادی؛ دبیر شورا و رئیس مرکز ملی فضای مجازی در ۱۷ اسفند سال ۹۹، در سالروز تأسیس این شورا، اعلام کرد که تصویب سند حکمرانی داده در افق آینده شورای عالی فضای مجازی ترسیم شده است.

از سوی دیگر، در بخش‌هایی از طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی نیز به موضوع داده و اهمیت آن پرداخته شده است. مدافعان طرح معتقدند که تصویب این سند، گامی ارزنده در راستای ساماندهی وضعیت اطلاعات در کشور به شمار می‌رود.

پویش‌های شکل گرفته در بسیاری از کشورهای جهان، در راستای تقویت نظام تنظیم گری در حوزه داده، نشان از اهمیت روزافزون این حوزه موضوعی در میان کشورهای پیشرفته جهان دارد و بی شک، مقطع فعلی، زمان طلایی برای پرداختن به این بحث، در کشور محسوب می‌شود.