خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: برنامه «گفتگوی سیاسی» رادیو گفت‌وگو با موضوع افغانستان و چشم‌انداز تحولات در این کشور روز گذشته با مشارکت خبرگزاری مهر و با حضور ظهره وند سفیر اسبق ایران در افغانستان، سیدرضا صدرالحسینی کارشناس ارشد منطقه و مهدی عزیزی سردبیر بین‌الملل خبرگزاری مهر روی آنتن رفت.
خروج آمریکا از افغانستان
ابوالفضل ظهره وند با تصریح بر اینکه طالبان به‌عنوان یک متغیر وابسته در خدمت آمریکایی‌ها بود، اظهار کرد: اگر طالبانی وجود نداشت، آمریکایی‌ها بهانه‌ای برای حضور در افغانستان نداشتند.
ابوالفضل ظهره وند فرار مفتضحانه آمریکایی‌ها از صحنه افغانستان را در چارچوب پروژه و راهبرد ایالات متحده دانست که در زمان ترامپ به آن دست یافتند و گفت: آمریکا در مذاکرات دوحه قطر با طالبان به این جمع‌بندی و نتیجه رسید و موقع خروج خودشان را هم ۱۱ سپتامبر قرار دادند.
وی یادآور شد: طی توافقات دوحه قطر، طالبان به آمریکایی‌ها تعهد داد به هیچیک از سربازان این کشور آسیب و تعرضی وارد نشود و در طول این ۱۸ ماه پس از توافق دوحه نیز حتی یک سرباز آمریکایی آسیب ندید. اما در طول همین مدت بیش از هشت هزار نفر در افغانستان شامل نظامیان و غیر نظامیان بر اثر عملیات طالبان و آمریکا کشته شدند. این کارشناس مسائل افغانستان در مصاحبه با رادیو گفت‌وگو خروج آمریکا از افغانستان را شکست ایالات متحده از پیگیری راهبردهای منطقه‌ای خود ارزیابی و تصریح کرد: آمریکا در افغانستان شکست نخورد بلکه جمع‌بندی شکست آنها در عراق، سوریه و یمن و در سایر جانفشانی مدافعان حرم و سربازان منطقه، سبب شکست آمریکا و هیمنه آن شد.
وی افزود: اگر آمریکا از افغانستان فرار نمی‌کرد و با طالبان به توافق نمی‌رسید معضلات آنها بیشتر می‌شد زیرا در باتلاق افغانستان هم فرو می‌رفت. آمریکایی‌ها باید این شکست را به یک پیروزی مجدد تبدیل می‌کردند زیرا هدف آنها از حضور در منطقه اساساً افغانستان نبود.ظهره وند با تصریح بر اینکه طالبان به‌عنوان یک متغیر وابسته در خدمت آمریکایی‌ها بود، اظهار کرد: اگر طالبانی وجود نداشت اساساً آمریکایی‌ها بهانه‌ای برای حضور در افغانستان نداشتند به‌خصوص اینکه دولت و ملت افغانستان مشکلی با حضور آمریکا نداشتند و طی توافق‌نامه‌ای، آمریکایی‌ها نیمی از بودجه این کشور را پرداخت می‌کردند.
وی با بیان اینکه آمریکا برای خروج از افغانستان، ساختار این را کشور را دچار فروپاشی کرد، گفت: با فروپاشی این ساختار بعد از آمریکایی‌ها، دیگر کسی نمی‌تواند آن را جمع کند و این ساختار را مجدد احیا کند.
ظهره وند با بیان اینکه افغانستان امروز با افغانستان ۲۰ سال پیش به جهت شهری، مدنی و ساختارهای اداری و حتی روش و منش مردم متفاوت است، بیان کرد: متأسفانه در این ۲۰ سال دولت و ملت در افغانستان ساخته نشد. البته اساساً دولت و ملت‌سازی توسط جریان و اراده بیرونی امکان‌پذیر نیست. سفیر اسبق ایران در کابل اشاره کرد: دولتی که توسط جامعه جهانی و در رأس آنها آمریکا در افغانستان بر سر کار آمد توسط خود آمریکایی‌ها از بین رفت و امروز همه بازیگران نسبت به آینده افغانستان دچار سردرگمی شدند.
تلاش ایران، ایجاد یک دولت فراگیر در افغانستان است
سید رضا صدرالحسینی درباره نقش ایران در معادلات افغانستان اظهار کرد: تلاش جمهوری اسلامی در گفتگوهای مستقیم و غیرمستقیم با طالبان تشکیل یک دولت فراگیر است. وی از برآورده نشدن انتظارات از طالبان در افغانستان گفت و بیان کرد: انتظار این بود که طالبان همکاری بیشتری با اقوام و گروه‌های متعدد داشته باشد اما این اتفاق رخ نداد. سید رضا صدرالحسینی با تأکید بر اینکه موضوع فراقومی بودن مدیران در افغانستان نه فقط باید در چارچوب وزرا دیده شود، اظهار کرد: نزدیک به دو هزار مدیر در ۳۴ استان افغانستان مشغول به کار خواهند بود. کسانی که با حوزه افغانستان و مأموریت‌های استانداران آشنا باشند می‌دانند، حوزه اختیارات آنها بسیار زیاد است.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه وزرا در افغانستان انتقال دهنده سیاست‌های کلی هستند، بیان کرد: اینکه آیا طالبان در انتخابات مدیران، سیاست همه شمول بودن و همکاری را با همه اقوام در پیش می‌گیرد یا خیر، قابل پیش‌بینی نیست.
وی با انتقاد از نگاه منفی صرف به طالبان عنوان کرد: کسانی که در خارج از افغانستان نشسته‌اند و برای این کشور تصمیم سازی می‌کنند و فکر می‌کنند طالبان همه چیز را خواهد برد، دچار اشتباه خواهند بود.صدرالحسینی درباره نقش جمهوری اسلامی ایران در معادلات افغانستان تصریح کرد: تلاش جمهوری اسلامی در گفتگوهای مستقیم و غیرمستقیم با طالبان تشکیل یک دولت فراگیر است زیرا ایران علاقه مند است همه اقوام در حاکمیت افغانستان حضور داشته باشند. همه به خوبی می‌دانیم طالبان تلاش‌های زیادی کرده است و دولت سابق وابسته به آمریکا و همچنین خود آمریکا را با کمک مردم! بیرون کرده است و امروز هم اعلام کرده است قصد دارد دولت فراگیر تشکیل دهد.
وی با تأکید بر اینکه باید به طالبان بدون قضاوت فرصت داد، تأکید کرد: بدون اینکه بخواهیم طالبان را تخریب کنیم و شرایطی ایجاد کنیم که طالبان روی لجبازی بیفتد، باید اعلام کنیم دولت طالبان را در شرایطی به رسمیت می‌شناسیم که دیگر اقوام این کشور به میزان تاثیرگذاری‌شان در حاکمیت افغانستان حضور داشته باشند. این کارشناس مسائل افغانستان درباره خواسته مردم افغانستان گفت: خواسته مردم این کشور از دولت خود فقط امنیت است و هیچ انتظار دیگری ندارند؛ یعنی نه آب، نه برق، نه جاده و نه بهداشت می‌خواهند و در واقع هیچ انتظار دیگری ندارند. طالبان می‌تواند این خواسته را تأمین کند که تاکنون هم انجام داده است.
رسانه‌های غربی با دوگانه سازی بر شکست آمریکا سرپوش می‌گذارند
مهدی عزیزی از تلاش رسانه‌های آمریکایی و فارسی زبان بیگانه برای ایجاد دوگانگی بین طالبان و پنجشیر گفت و بیان کرد: آنها می‌خواهند شکست آمریکایی‌ها را به حاشیه ببرند.
وی گفت: آمریکایی‌ها در پی شکست‌های خود در کشورهایی همچون سوریه، عراق و یمن، برای اینکه از شکست متراکم‌تری مانع شوند، از افغانستان خارج شدند. وی اظهار داشت: اینکه گفته می‌شود آمریکایی‌ها در پیمان نانوشته از افغانستان خارج شدند درست است، اما به این معنا نیست که آمریکا پیروزمندانه خارج شد زیرا برای ممانعت از وارد آمدن خسارت‌های بیشتر، از این کشور خارج شد. عزیزی از تلاش رسانه‌های آمریکایی و فارسی‌زبان بیگانه برای ایجاد دوگانگی بین طالبان و پنجشیر گفت و بیان کرد: آنها می‌خواهند موضوع اصلی یعنی شکست آمریکایی‌ها را به حاشیه ببرند که این دوگانگی به فضای مجازی نیز کشیده شد. آمریکایی‌ها بیش از یک و نیم تریلیون دلار در آمریکا خرج کردند بدون اینکه کارنامه موفقی داشته باشند.
مدیر بین‌الملل خبرگزاری مهر با اشاره به گذشت بیش از ۲۰ سال از حادثه ۱۱ سپتامبر و اینکه همچنان این حادثه نزد افکار عمومی مبهم است، اظهار کرد: بعد از گذشت ۲۰ سال حضور آمریکا در افغانستان و قربانی شدن شهروندان این کشور، ایالات متحده از این کشور خارج می‌شود بدون اینکه دستاوردی داشته باشد و این به معنای شکست اهداف آمریکا است. وی افزود: در چند روز گذشته رسانه‌هایی همچون گاردین این سوال را مطرح کردند که چرا ملت افغانستان باید بهای ۱۱ سپتامبری را بپردازد که هنوز ابهامات و پرسش‌ها درباره عوامل پشت پرده آن وجود دارد و حل نشده است. در حقیقت مردم افغانستان هزینه حادثه‌ای را پرداختند که خود آمریکایی‌ها به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در آن نقش داشتند.
عزیزی با تصریح بر این موضوع که اساساً کشورهایی که در منطقه غرب آسیا هزینه دادند هیچ ارتباطی با القاعده نداشتند، عنوان کرد: یک روزنامه صهیونیستی در مطلبی اشاره کرده است که آمریکا تلاش کرد بعد از ۱۱ سپتامبر با ایجاد یک همگرایی در اروپا و احساسات ضد مسلمانی، زمینه حمله به افغانستان را فراهم آورد. مدیر بین‌الملل خبرگزاری مهر اشاره کرد: عموم رسانه‌های منطقه حتی آن‌هایی که سمت آمریکا هستند اعتراف کردند ایالات متحده پس از ۲۰ سال نه تنها دستاوردی نداشته است، بلکه با وجود آن هزینه زیاد دچار ضرر شده است. آمریکا در بعد ملت سازی و دولت سازی و همچنین آموزش ارتش افغانستان دچار شکست شده است به گونه‌ای که با آمدن طالبان، شاکله ارتش افغانستان از هم می‌پاشد.
وی با تصریح بر اینکه کشورهای منطقه در هر صورت درگیر مسائل افغانستان هستند، گفت: با اینکه طالبان پیام‌هایی را به کشورهای همسایه خود ارسال کرده است تا نگرانی آنها رفع شود اما همچنان این نگرانی‌ها وجود دارد.
کسب مشروعیت، محور کنفرانس خبری سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان
بهنام یزدانی خبرنگار صدا و سیما در کابل با بیان اینکه محور صحبت‌های سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان در نشست مطبوعاتی، کسب مشروعیت از سوی جامعه جهانی بود، گفت: این مسئله به صورت مستقیم توسط سرپرست وزارت خارجه اعلام شد.
بهنام یزدانی با اشاره به حضور خود در کنفرانس خبری سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان گفت: سرپرست وزارت امور خارجه دولت طالبان روی چند موضوع تأکید بیشتری داشت؛ نخستین موضوعی که به آن اشاره کرد وضعیت آوارگان در داخل افغانستان است. گفته می‌شود بیش از سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر آواره هستند. وی از کشورهای مختلف خواست تا به افغانستان در زمینه بهداشت، درمان و تغذیه کمک کنند.
وی درباره صحبت‌های سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان در خصوص سفارتخانه‌ها بیان کرد: دولت طالبان با همه سفارتخانه‌ها جز چند سفارتخانه معدود ارتباط دارد و برای همه ویزا صادر می‌شود. همچنین اعلام شد هیچ ممانعتی برای بازگشت کارمندان وزارت امور خارجه به سر کار خود ندارند.
خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در مصاحبه تلفنی با رادیو گفت‌وگو درباره همه شمول بودن و یا نبودن کابینه افغانستان به پاسخ سرپرست وزارت امور خارجه این کشور اشاره و اظهار کرد: سرپرست این وزارتخانه اعلام کرد هر اقدامی که انجام می‌دهیم در راستای منافع افغان‌ها است و در مغایرت با اسلام هیچ کاری انجام نمی‌دهیم. یزدانی افزود: سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان اعلام کرد از خاک این کشور به عنوان تهدید علیه هیچ کشوری استفاده نخواهد شد و قصد داریم با همه کشورهای جهان رابطه خوبی داشته باشیم و ضرری به هیچ کشوری نیز نخواهیم رساند.
وی با بیان اینکه محور صحبت‌های سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان در این نشست کسب مشروعیت از سوی جامعه جهانی بود، گفت: این مسئله به صورت مستقیم توسط سرپرست وزارت خارجه اعلام شد. در این راستا معاون دبیر کل سازمان ملل، سفیر چین و کابل در افغانستان با سرپرست وزارت خارجه طالبان دیدار کردند.