خبرگزاری مهر، گروه استانها - رضا اعلمی: وجود مشاغل مزاحمی همچون انبارهای جمع‌آوری ضایعات در سطح شهر تربت جام، معضلی قدیمی است که بارها درباره ضرورت انتقال این‌گونه مشاغل به خارج از شهر صحبت شده اما نه تنها به خارج از شهرمنتقل نشده‌اند بلکه شاهد رشد قارچ‌گونه این مراکز نیز بودیم.
هرچند قانون درباره مشاغل مزاحم تدابیری اندیشیده است و ممانعت‌هایی در مورد تأسیس و تغییر مکان این مشاغل به‌عمل می‌آورد ولی به نظر می‌رسد اجرای این موارد قانونی و تسریع در روند اجرایی آن، نیاز به تدوین قوانین دیگری دارد.
راهکارهایی چون «ندادن جواز کسب» و «تمدید نشدن پروانه شغلی» نیز آن‌گونه که باید اثربخش نبوده و نهادهایی مثل شهرداری و اداره صنعت، معدن و تجارت نیز دلایل خود را برای عهده‌دار نشدن مسئولیت ساماندهی این مشاغل دارند و همچنان شاهد جولان جمع‌کنندگان ضایعات در سطح شهر تربت جام هستیم.
شهرداری اعلام کرد «زمینی در خارج از محدوده شهری نداریم که در اختیار متقاضیان این صنف قرار دهیم»، که متأسفانه این امر سبب شد انتقال ضایعاتی‌ها به خارج از محدوده شهری صورت نگیرد
رئیس صنف ضایعات تربت جام به خبرنگار مهر می‌گوید: چندین سال است که درگیر انتقال صنوف ضایعاتی از حریم شهری به خارج از محدوده شهری هستیم و تاکنون جلسات متعددی با شورای شهر و شهرداری برگزار و اعلام کردیم مکانی در خارج از محدوده شهری در اختیار فعالان این رسته صنفی قرار داده شود تا آنان با ساخت و ساز بتوانند فعالیت خود را از حریم شهری به خارج از محدوده شهری انتقال دهند.
وی ادامه داد: شهرداری اعلام کرد «زمینی در خارج از محدوده شهری نداریم که در اختیار متقاضیان این صنف قرار دهیم»، که متأسفانه این امر سبب شد انتقال ضایعاتی‌ها به خارج از محدوده شهری صورت نگیرد.
محمد علی خسروی گفت: زمانی کسانی که در این صنف فعالیت می‌کردند ۱۵ نفر بودند ولی اکنون این تعداد به حدود ۹۰ نفر افزایش یافته است که از این تعداد، تنها ۲۰ نفر مجوز فعالیت دارند و مابقی فاقد پروانه هستند، حدود ۱۰ سال است که پروانه‌ای برای فعالیت آنان در داخل شهر صادر نکرده‌ایم، این در حالی است که در هر یک از ضایعاتی‌ها، ۵ نفر مشغول به فعالیت هستند.
وی افزود: چندی قبل در بازرسی‌های انجام شده، چند انبار فاقد مجوز فعالیت را پلمب کردیم که آنان نسبت به تعطیل کردن محل تأمین مخارج زندگی‌شان اعتراض کردند، پیشنهاد ما به‌عنوان مسئول صنف این است که از سوی دستگاه‌های اجرایی شهرستان، زمینی در اختیار این مشاغل قرار گیرد تا رفته‌رفته از داخل شهر به محلی خارج از محدوده شهری انتقال پیدا کنند.
زیرساخت‌ها باید فراهم شود
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت تربت جام نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر می‌گوید: از حدود چهار سال پیش که دادستانی و دیگر دستگاه‌های نظارتی به موضوع جمع‌کنندگان ضایعات ورود پیدا کردند، تاکنون ۱۵ جلسه در رابطه با ساماندهی آنان با حضور تمامی دستگاه‌های نظارتی از جمله دادستانی، فرمانداری، شهرداری، شورای شهر و دیگر دستگاه‌های مرتبط برگزار شده و در سال گذشته نیز محل تحویل و فروش ضایعات که پروانه فعالیت نداشتند نیز پلمب شد.
علی توکلی‌راد افزود: این اقدام چاره کار نبوده و تصمیم گرفته شد با فراهم شدن زیرساخت‌ها توسط شهرداری و شورای شهر، آنان از داخل و حاشیه شهر به خارج از محدوده شهری منتقل شوند که تاکنون اقدام خاصی در این خصوص صورت نگرفته است.
انتقال ۲۰ واحد ضایعاتی به خارج شهر
وی گفت: آن دسته از انبارهای تحویل و فروش ضایعات که در داخل شهر قرار دارند، باید به شهرک صنعتی که در محل قدیم سپاه احداث شده نقل مکان کنند تا با صدور پروانه کسب، بتوانند فعالیت خود را در آن مکان ادامه دهند، تاکنون ۲۰ واحد آلاینده به شهرک صنعتی انتقال و بر اساس ضوابط، مجوز فعالیت نیز برای آنان صادر شده و در حال فعالیت هستند.
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت تربت جام اضافه کرد: برای آن دسته از کسانی که فعالیت خرید و فروش نان خشک و یا بازیافت پسماند را در داخل شهر انجام می‌دهند، نه پروانه جدید صادر می‌شود و نه پروانه آنان تمدید خواهد شد، تمام واحدهای ضایعاتی در داخل شهر که در حال فعالیت هستند، فاقد پروانه کسب بوده و اخطاریه‌های لازم نیز از سوی اتحادیه به آنان داده شده است، در صورت عدم انتقال به خارج از محدوده خدمات شهری، از فعالیت آنان جلوگیری خواهد شد.
پلمب ۳۰ واحد انبار ضایعات غیر مجاز
توکلی‌راد، به بی‌رغبتی جمع‌کنندگان ضایعات برای خروج از محدوده حریم شهری اشاره و خاطرنشان کرد: آنان معتقدند زیرساخت‌های لازم برای جابجایی فراهم نیست و علاوه بر آن، بار مالی اضافه به جمع‌کنندگان ضایعات برای تردد بین شهر و محل فعالیت، برای آنان قابل قبول نیست به همین منظور تمایل دارند در شهر بمانند.
صنوفی مثل ضایعاتی جزو دسته‌بندی مشاغلی هستند که نباید در حوزه حریم شهری مجوز فعالیت دریافت کنند ولی فراهم کردن زیر ساخت برای آنان نیز به شهرداری مربوط نمی‌شود
وی اظهار کرد: سال گذشته ۱۵ واحد و در سال جاری نیز تاکنون ۱۵ واحد متخلف دیگر پلمب شده‌اند، علاوه بر ۲۰ واحدی که در شهرک صنعتی مستقر هستند، تعداد دیگری نیز در شرف اخذ پروانه قرار دارند اما مادامی که شهرداری، شورای شهر و دیگر دستگاه‌های ذی‌ربط، زیرساخت‌های لازم را فراهم نکنند، آنان رغبتی برای ترک شهر پیدا نمی‌کنند.
معاون خدمات شهر شهرداری تربت جام نیز به خبرنگار مهرمی‌گوید: با توجه به این‌که شغل جمع‌آوری ضایعات مزاحمت صنفی دارد و همچون رسته‌های شغلی رنگ‌آمیزی و صافکاری اتومبیل و چوب‌بری به‌عنوان صنایع مزاحم در شهرداری تعریف شده‌اند، باید با تأیید مراکزی که مربوط به شغل آنان است، آلودگی صوتی و یا شیمایی آنان تأبید شود تا شهرداری بر اساس بند ۲۰ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، در کمیسیون مربوطه رأی به انتقال آنان بدهد.
جعفر مقدم اضافه کرد: صنوفی مثل ضایعاتی جزو دسته‌بندی مشاغلی هستند که نباید در حوزه حریم شهری مجوز فعالیت دریافت کنند ولی فراهم کردن زیر ساخت برای آنان نیز به شهرداری مربوط نمی‌شود.
استقرار انبارهای ضایعاتی در سطح شهر تخلف است
وی با بیان این‌که نباید انبار ضایعات در سطح شهر مستقر باشد، گفت: این کار خلاف است و نباید برای آنان پروانه فعالیت صادر شود.
معاون خدمات شهر شهرداری تربت جام با بیان این‌که خروج و ساماندهی این مشاغل به عهده شهرداری تربت جام نیست، تصریح کرد: مجوز فعالیت آنان از سوی اتحادیه‌های مربوطه و اداره صنعت، معدن و تجارت صادر می‌شود، آنان باید از سطح شهر خارج شوند و خروج و ساماندهی آنان از سطح شهر نیز بر عهده شهرداری نیست؛ این دسته افراد باید خودشان خارج از محدوده شهری زمین خریداری کنند و از طریق امور زیر بنایی استان، مجوز فعالیت دریافت کنند.
وی می‌افزاید: در رابطه با حل مشکل تردد ضایعاتی‌ها درون شهر و این‌که هر کسی با یک گاری و بلندگو برای شهروندان مزاحمت ایجاد نکند، شهرداری با شرکت‌هایی برای ساماندهی آنان قرارداد بست اما با مانع‌تراشی‌های افرادی که منافع خود را در خطر می‌دیدند، این شرکت‌ها از ادامه همکاری با شهرداری انصراف دادند.
شهرداری موظف به خرید زمین برای ضایعاتی‌ها نیست
مقدم گفت: این‌که بعضی‌ها می‌گویند شهرداری برای انتقال ضایعاتی‌ها از سطح شهر باید زمین تهیه کند، نظرات شخصی خودشان را بیان می‌کنند زیرا شهرداری هیچ‌گاه موظف به خرید زمین برای صنوف ضایعاتی در خارج از محدوده شهری نیست.
معاون خدمات شهر شهرداری تربت جام خاطرنشان کرد: اداره محیط زیست نیز می‌تواند به این موضوع ورود پیدا کند زیرا فعالیت و نگهداری ضایعات، محیط زیست را نیز آلوده می‌کند و این اداره می‌تواند همچون شهرستان فریمان، مکان‌هایی را که باعث آلودگی محیط زیست می‌شود را پلمب کنند؛ در شهرستان فریمان متولی مراکز فعالیت پسماندهای ضایعاتی، محیط زیست است.
وی افزود: دانشکده علوم پزشکی نیز موظف است طبق ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی، به هر اقدامی که بهداشت عمومی شهروندان را تهدید کند، ورود پیدا کند که وجود انبارهای ضایعاتی در کنار منازل مسکونی شهروندان نمونه بارز تهدید اجتماعی است.
فعالیت ۵۰ انبار جمع‌آوری ضایعات در بافت مسکونی
رئیس اداره محیط زیست شهرستان تربت جام نیز در رابطه به فعالیت انبارهای ضایعات در محدوده شهری به خبرنگار مهر گفت: یکی از صنوفی که در سال‌های اخیر در بافت مسکونی شهر استقرار یافته و باعث بروز مشکلات بهداشتی، زیست محیطی و ترافیکی شده، واحدهای جمع‌آوری ضایعات خشک هستند که بر حسب قانون باید در خارج از حریم شهر و با فاصله حداقل ۱۵۰ متری از محدوده شهری مستقر شوند در حالی که متأسفانه در حال حاضر بیش از ۵۰ انبار جمع‌آوری ضایعات خشک در سطح شهر و در بافت مسکونی پراکنده شده و باعث بروز مشکلات فراوانی برای جمعیت ساکن در شهر شده‌اند.
توجیه اقتصادی بازیافت زباله‌های خشک و گسترش فقر سبب شده تا افرادی به‌عنوان زباله‌گرد در سطح شهر به‌ویژه در شب‌ها، نسبت به جمع‌آوری زباله‌های خشک اقدام کنند
وی افزود: عدم اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا در شهر، عدم موفقیت شرکت‌های خصوصی طرف قرارداد شهرداری در ترغیب مردم به تفکیک زباله از مبدا، توجیه اقتصادی بازیافت زباله‌های خشک و گسترش فقر عمومی سبب شده تا افرادی به‌عنوان زباله‌گرد در سطح شهر به‌ویژه در شب‌ها، نسبت به جمع‌آوری زباله‌های خشک اقدام و به این واحدها و مراکز جمع‌آوری ضایعات خشک بفروشند و یا برای آنان کار کنند.
جواد دامن‌پاک ادامه داد: در سالیان اخیر در دو مرحله تلاش شد تا با ساماندهی این صنوف از مشکلات موجود کاسته شود اما هر بار به دلیل عدم هماهنگی نهادهای متولی و نبود اراضی مشخص برای انتقال این صنوف، اقدامات بی‌نتیجه ماند در حالی که هر سال بر تعداد این واحدها افزوده می‌شود.
وی تصریح کرد: بخشی از اراضی کیلومتر یک جاده تربت جام تایباد که اصطلاحأ «شهرک صنوف مزاحم» نامیده می‌شود، در واقع بخشی از محدوده خدماتی شهر با کاربری صنعتی است که استقرا واحدهای رده دو همچون واحدهای جمع‌آوری ضایعات خشک در این مکان میسر نیست.
رئیس اداره محیط زیست شهرستان تربت جام با بیان این‌که انتقال واحدها و صنوف مزاحم به خارج از حریم شهر، الزامی قانونی است که محقق نشده است، یادآور می‌شود: مسلم است انبارهای جمع‌آوری ضایعات خشک به‌عنوان بخشی از صنوف آلاینده و مزاحم نیازمند ساماندهی هستند و شورای اسلامی شهر و شهرداری به‌عنوان متولیان مدیریت شهری، حسب ضوابط و مقررات، مسئول ساماندهی این صنوف آلاینده و مزاحم شهری هستند و سایر دستگاه‌ها و ادارات مرتبط نیز موظف به همکاری با مدیریت شهری در ساماندهی این صنوف و واحدهای مزاحم و آلاینده هستند.
احمد عطایی، معاون عمرانی فرماندار تربت جام نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر می‌گوید: بر اساس بند ۲۰ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، جلوگیری از تأسیس و ایجاد تمام اماکن که به‌نحوی موجب بروز مزاحمت‌های صوتی و یا بهداشتی برای ساکنین شهری می‌شود بر عهده شهرداری‌ها است که در این راستا و با برگزاری جلسات متعدد، مقرر شد تمام مراکز جمع‌آوری ضایعات بدون پروانه در محدوده خدماتی شهر پلمب شود و همچنین مجمع امور صنفی از صدور پروانه کسب برای مراکز جمع‌آوری ضایعات خودداری کند.
شهرداری محل استقرار ضایعاتی‌ها را جانمایی کند
وی ادامه داد: با توجه به اثرات سو بهداشتی، صوتی و آلودگی‌های محیطی جمع‌آوری ضایعات در سطح شهر و در همجواری با مناطق مسکونی، شهرداری باید نسبت به جانمایی محل جدید استقرار صنایع مزاحم به‌خصوص مراکز جمع‌آوری ضایعات در اسرع وقت اقدام کند و در مهلت قانونی و برنامه‌ریزی مناسب، انبارهای ضایعات را از محدوده خدمات شهری خارج کنند.
معاون عمرانی فرماندار تربت جام یادآور شد: استقرار صنایع مزاحم در مکان مناسب نیازمند همکاری دستگاه‌های اجرایی همچون شهرداری، محیط زیست، شورای اسلامی شهر، صنعت، معدن و تجارت تربت جام و دیگر ادارات مرتبط است تا محیط مناسب شهری برای زندگی شهروندان فراهم شود.