به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط‌عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، حجت‌الاسلام مهدی متقی‌فر با اشاره به فعالیت‌های آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی در ۳ سال گذشته گفت: رسالت اصلی اداره کل آموزش‌های تخصصی سازمان تبلیغات اسلامی آموزش و توانمندسازی اقشار تأثیرگذار جامعه است. اقشار تأثیرگذار جامعه شامل مبلغین، مبلغان (سنتی، حوزوی و دانشگاهی)، مداحان، مسئولان هیئت‌ها و ائمه جماعات مانند مساجد، مدارس، ادارات و کارخانه‌ها هستند، می‌توان گفت ۱۲ بخش به‌عنوان مخاطبان آموزشی سازمان تبلیغات محسوب می‌شوند و همه این عزیزان دارای شبکه بوده و فعال هستند. ما نیز با آموزش و توانمندسازی آنان کمک می‌کنیم تا محتوای لازم را به عموم مردم برسانند.
وی افزود: البته مخاطبان دیگری مانند کارمندان دولت هستند که سازمان تبلیغات مجوز ۸ عنوان آموزشی را به‌عنوان آموزش ضمن خدمت کارکنان دولت گرفته است و امتیاز خوبی برای این سازمان است یا مجوز آموزش اصناف را در زمینه اخلاق کسب و احکام کسب برای این قشر در نظر گرفته‌ایم و ما به‌عنوان خدمتگزار آموزشی عزیزان در اصناف هستیم.
مرجعیت آموزشی سازمان تبلیغات تقویت می‌شود
متقی فر گفت: درگذشته سازمان تبلیغات اسلامی به‌عنوان مرجع آموزش معارف دینی برای اقشار تأثیرگذار محسوب می‌شد که در سال‌های اخیر این مرجعیت کمرنگ شده بود. در دور جدید مدیریت حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمد قمی در سازمان تبلیغات اسلامی تلاش می‌کنیم مرجعیت آموزشی دوباره تقویت شود ولی تفاوت نگاهی نسبت به سابق داریم. چون درگذشته تصدی‌گری آموزش خیلی پررنگ بود، ولی در نگاه جدید باوجود اینکه می‌خواهیم این مرجعیت تقویت شود معتقدیم این آموزش‌ها از طریق حلقه‌های میانی قابل تحقق است.
وی افزود: با توجه به ظرفیتی که در آموزش و معارف وجود دارد و از طرف دیگر هیچ سازمان و نهادی توانایی برداشتن چنین باری را ندارد، لذا مجبوریم سراغ حلقه‌های میانی برویم که به‌عنوان مؤسسه، تشکل و گروه‌های مردمی و به‌صورت خودجوش فعالیت‌های آموزشی را در عرصه دین انجام می‌دهند و بهترین راهکار این است که به‌عنوان اداره کل آموزش‌های سازمان تبلیغات تسهیل گری کرده و مخاطبان را به این مجموعه‌ها وصل کنیم.
نقش تسهیل گری سازمان تبلیغات در آموزش
این مقام مسئول اضافه کرد: بر این اساس ما نقش خودمان را یک تسهیل گر می‌دانیم و این‌گونه نیست که خود را رقیب مؤسسات و مجموعه‌های آموزشی بدانیم تا خودمان بخواهیم دوره برگزار کنیم و لذا دوره‌ها را از طریق این مؤسسات برگزار می‌کنیم. امیدواریم در همین مسیر بتوانیم قله‌های آموزشی را با کمک گروه‌های مردمی و اساتیدی فتح کنیم که دلسوزانه به تولید محتوا می‌پردازند و معمولاً شبکه‌ای برای رساندن آن به مخاطب ندارند. با توجه به اینکه سازمان تبلیغات مخاطبان مؤثر متعددی دارد و اگر این مخاطبان توانمند شوند و آموزش ببینند، به‌طور قطع می‌توانند در بین مردم تأثیرگذاری خوبی داشته باشند.
تقاضای رهبر انقلاب از نهادهای فرهنگی
وی افزود: البته معتقدیم اگر در موضوع آموزش، این مسیر را در هرکجا، چه در آموزش‌وپرورش و چه در آموزش‌های دینی و مهارت‌های اجتماعی طی نکنیم، آموزش‌های ما نتیجه‌بخش نخواهد بود و بر همین اساس در ابتدای کار باید نیازسنجی و مسئله یابی اتفاق بیافتد و بر اساس آن آموزش شروع شود و بعدازآن نیز حتماً باید اثر سنجی صورت گیرد و اگر اثر سنجی نباشد، نمی‌توان متوجه شد که آیا آموزش‌های ما نتیجه‌بخش بوده است یا نه.
متقی فر ادامه داد: به‌عبارت‌دیگر اگر دنبال آموزش کیفی هستیم حتماً باید این فرایند را طی کنیم در غیر این صورت آموزش داده‌ایم برای اینکه آموزش داده باشیم. ما در اداره کل آموزش سازمان تبلیغات به دنبال آن هستیم که آموزش بدهیم و نتیجه بگیریم و نتیجه آن را در جامعه ببینیم. مهم‌ترین تقاضای رهبر معظم انقلاب نیز از نهادهای فرهنگی این است که اگر فعالیتی را انجام می‌دهیم، در کف میدان حتماً باید اتفاقی صورت بگیرد وگرنه با توجه به هزینه‌ای که انجام‌شده، نمی‌توانیم بگوییم این هزینه به‌درستی خرج شده یا نه و لذا باید اثرسنجی را داشته باشیم.
در همین راستا قبل از برگزاری هر آموزشی برای مبلغان و ائمه جماعات و سایر مخاطبان نیازسنجی می‌کنیم که با توجه به نیاز هر استان متغیر است. یعنی استان‌های ما اعلام می‌کنند که مثلاً نیاز کنونی مداحان این استان چیست. به همین دلیل نیاز مداحان استان سیستان و بلوچستان با مداحان استان تهران بسیار متفاوت است. مسئولان استان‌های ما نیازسنجی و مسئله یابی می‌کنند ما بر اساس آن آموزش‌ها را به کمک گروه‌های مردمی طراحی می‌کنیم و بعدازآن اثرسنجی می‌کنیم. این فرایندی است که ما طی دو سال و نیم که در دور جدید مدیریت قمی این اتفاقات رقم می‌خورد.
این مقام مسئول با اشاره به نتایج اثرسنجی ها گفت: به‌عنوان نمونه عملیات آموزش روحانیون مستقر و همسران آنان دارای سه هزار و ۵۰۰ نفر مخاطب بود که بیش از دو هزار و ۴۰۰ نفر در ارزیابی شرکت کردند که نتایج خوبی داشته است. در ماه رمضان نیز عملیاتی را درباره تواصی انجام دادیم که شامل مفهوم تواصی، تدوین تواصی، راهکارهای تواصی به‌حق و تواصی به صبر بود و کارهایی انجام شد که اثرسنجی آن نیز آماده است.
وی درباره نحوه اثرسنجی گفت: در ابتدا سؤالاتی را مبتنی بر عملیاتی که انجام داده‌ایم، طراحی می‌کنیم و سپس آن سوالات را از مخاطبانی که دوره‌ها را گذرانده‌اند، سوال می‌کنیم. یک گروهی این سوال‌ها را به‌صورت گزارشی تحلیل می‌کنند که مخاطبان چه امتیازهایی دادند و با توجه به نکاتی که مخاطبان توضیح می‌دهند، نتیجه یک گزارش به‌دست می‌آید که این محتوا تا چه اندازه توانسته بر مخاطب تأثیر بگذارد و لذا در این زمینه آمادگی داریم تا در طراحی سوالات و جمع‌بندی این اثرسنجی ها به مؤسسات کمک کنیم.
مهم‌ترین عامل برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی
این کارشناس مذهبی با استناد به تحقیقاتی از آموزش و آگاهی دادن به‌عنوان مهم‌ترین عامل برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی یادکرد و گفت: اگر آموزش به‌درستی انجام شود و به زبان روز باشد به‌طورقطع از بسیاری آسیب‌های اجتماعی پیشگیری خواهد شد و در مقابل، مهم‌ترین عامل برای گسترش مباحث فرهنگی و اجتماعی آگاهی دادن و آموزش است و اگر بخواهیم تحکیم خانواده اتفاق بیافتد و عفاف و حجاب در جامعه ترویج شود و ارزش‌های اخلاقی در جامعه گسترش پیدا کند حتماً نیاز به آموزش داریم اما نکته مهم این است که زبان آموزش را باید بدانیم.
امروز زبان آموزش تغییر کرده است. البته نمی‌خواهم بگویم کتاب و کارگاه کارایی ندارد ولی مخاطبان عموم جامعه به زبان هنر، رسانه و تولیدات رسانه‌ای جذاب علاقه دارد. در این مسیر توانسته‌ایم مجموعه‌ها را از طریق ساختن موشن گرافیک یا ویدئو موشن یا کلیپ‌هایی فعال کنیم که می‌تواند به‌صورت غیرمستقیم معارف دین را آموزش دهد.
توجه به تولیدات رسانه‌ای برای آموزش
کسانی که در عرضه آموزش فعالیت می‌کنند به این نکته توجه دارند که در کلاس و کارگاه در موضوع آموزش مؤثر است ولی این موضوع برای خواص و کسانی است که می‌خواهند در جامعه اتفاقی را رقم بزنند درحالی‌که بحث رسانه و هنر نکته مهمی برای عموم جامعه است که باید به آن توجه کنیم. توجه سازمان تبلیغات در راستای ترویج معارف دین به‌گونه‌ای بوده که تاکنون بیش از صد ساعت تولیدات رسانه‌ای ارائه کرده است.
وی با اشاره به شیوع ویروس کرونا و محدودیت‌های آموزشی در این دوره گفت: وقتی کرونا اتفاق افتاد، بسته‌ای را تحت عنوان زندگی مؤمنانه آماده کردیم که تمام سرفصل‌های متناسب با ایام زندگی کرونایی مانند امیدبخشی در خانواده، شادی در خانواده، اقتصاد خانواده در ایام کرونا یا تربیت فرزند در روزگار کرونایی را به کمک مؤسسات مختلف آماده کردند.
استفاده از تجربیات ۵۰۰ استاد
مدیرکل آموزش سازمان تبلیغات گفت: برای اداره کردن واسطه حلقه‌های میانی آموزش و کمک به مرجعیت آموزشی سازمان تبلیغات بیش از صد مجموعه آموزشی فعال در عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی و دینی را شناسایی و رصد کردیم و با آنها و بیش از ۵۰۰ استاد فعال در ارتباط هستیم و از ظرفیت آنان استفاده می‌کنیم. امیدواریم بتوانیم این آموزش‌ها را به مخاطبان تأثیرگذار و عموم جامعه منتقل کنیم.
وی با اشاره به ظرفیت آموزش در سازمان تبلیغات اسلامی گفت: با کمک گروه‌های مرمی و حلقه‌های میانی توانستیم دوره‌های تخصصی را در موضوعات مختلف و برای تربیت استاد و مربی برگزار کنیم. می‌توان به تربیت مربی خانواده اشاره کرد که از همه استان‌ها افرادی معرفی و گزینش‌شده‌اند و اکنون این افراد مراحل پایانی را طی می‌کنند تا بتوانیم در همه استان‌ها از مربیان و اساتید خانواده استفاده کنیم.
سامانه مبشران
متقی فر گفت: سامانه آموزش مجازی مبشران یک زیرساخت کامل و جامع برای آموزش مخاطبان است که در اختیار تمام اساتید و مؤسسات قرارگرفته است و آمادگی داریم به هر مؤسسه‌ای که در عرصه دین، معارف، موضوعات فرهنگی و اجتماعی فعالیت می‌کند، به‌صورت رایگان خدمت‌رسانی کنیم تا بتواند محتوایی را که آماده کرده به گوش مخاطبان برساند. اکنون ۲۴ هزار نفر در سامانه مبشران در حال آموزش هستند که امیدواریم این تعداد تا پایان سال افزایش یابد. البته برای آموزش‌های تخصصی سازمان تبلیغات، مبلغی بابت ضمانت شرکت در دوره گرفته می‌شود که اگر افراد به‌صورت مرتب در دوره‌ها شرکت کنند، آن مبلغ برگردانده می‌شود.
وی با اشاره به فعالیت‌های ۳۱ اداره کل این سازمان در استان‌ها و نقش پررنگ مدیران کل استان‌ها گفت: این مدیران کمک می‌کنند تا دوره‌های حضوری سازمان به‌صورت کیفی در استان‌ها برگزار شود. مثلاً با توجه به دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب در عرصه جمعیت کارگاه‌هایی را با رعایت تمام پروتکل‌های بهداشتی با شعار نسل حسینی در ایام محرم و صفر برای مبلغان و مبلغان در سراسر کشور برگزار می‌کنیم. همچنین در مراکز استان‌ها از برگزاری دوره‌ها و تولیدات رسانه‌ای به‌عنوان ابزاری استفاده می‌کنیم که بتوانیم به‌واسطه آنها آموزش‌هایمان را به سرانجام برسانیم.
آموزش‌های تخصصی قرآنی در سازمان دارالقرآن
این پژوهشگر مذهبی گفت: معاونت فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی شامل اداره کل‌های تشکل‌های دینی، امور مبلغان، امور بانوان و امور فرق و ادیان است که اداره کل آموزش با این بخش‌ها هماهنگ است. یعنی آموزش‌های آنها همه از طریق اداره کل آموزش‌های تخصصی انجام می‌شود. فقط سازمان دارالقرآن به‌عنوان یک سازمان اقماری به‌صورت تخصصی در حوزه قرآن فعالیت می‌کند و ما با آنها نیز در برخی عملیات‌ها تعامل داریم و به همین دلیل ما در عرصه قرآنی به‌طورکلی ورود نکرده‌ایم.