خبرگزاری مهر _ گروه جامعه: ششمین شورای اسلامی شهر تهران در نیمه مردادماه کار خود با موفقیت کامل کاندیداهای ائتلاف بزرگ نیروهای انقلاب را آغاز کرد و پس از گذشت حدود ۵۰ روز در ابتدای مسیری ۴ ساله با حضور علیرضا زاکانی به عنوان شهردار این کلان شهر قرار دارد و به دنبال ایجاد تحقق شعار «کلان شهر تهران، الگوی جهان اسلام» است.
این شعار بیش از هر چیزی رنگ و بویی فرهنگی و اجتماعی دارد و با توجه به حساسیت عمده اعضای شورای ششم بر روی مسائل فرهنگی ما را ترغیب کرد که نخستین گفت و گوی تفصیلی خود را با علیرضا نادعلی شهرستانکی، سخنگو چهل و هفت ساله و جوان شورای شهر که نایب رئیسی کمیسیون فرهنگی و اجتماعی ششمین شورای شهر تهران را نیز برعهده دارد ترتیب دادیم.
وی را می‌توان از با تجربه تر ین چهره‌های فرهنگی و اجتماعی حاضر شورای ششم دانست، نادعلی، دستیار رئیس سازمان تبلیغات اسلامی کشور در عرصه ارتباطات فرهنگی انقلاب اسلامی بوده است. همچنین در کارنامه وی، دستیار محتوایی و راهبردی قرارگاه فرهنگی بقیه الله و هم چنین دبیری شورای هماهنگی قرب و معاونت هماهنگ کننده سازمان بسیج شهرداری تهران دیده می‌شود. متن پیش رو حاصل گفتگوی یک ساعته با این عضو شورای ششم شهر تهران است.
پُز مذهبی بودنمان را نمی‌دهیم
برای اولین سوال به یکی از اولین شبهات و ابهامی مطرح شده درباره مواضع این شورا با رویکرد موجود اشاره می‌کنم، شبهه‌ای مطرح شده مبنی بر اینکه شورای ششم صرفاً به حمایت از رویدادهای مذهبی خواهد رفت و با توجه به ترکیب حاضر بُعد ملی همچون نوروز رویدادهای ملی کمرنگ خواهد رفت، پاسخ شما به این مساله چیست؟ سیاست گذاری‌های در شورا در این حوزه و نوع مطالبه گری از مدیریت شهری در این زمینه و تعیین بودجه و نظارتتان چگونه خواهد بود؟
نوعی تفریطی در ابعاد اجتماعی فرهنگی شواری پنجم اتفاق افتاد و امیدوارم برای جبران آن به افراط دچار نشویم و مشی متعادلی را انتخاب کنیم و با آرایه های گفتمان انقلاب اسلامی به راهبری فرهنگی اجتماعی شهر تهران بپردازیم
در جایگاه عضو کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای ششم وقتی به خروجی‌های کمیسیون و مباحثی که در درون این کمیسیون در شورای قبلی طرح شده و مستندات آن موجود است، نگاه می‌کنم می‌بینم که نوعی تفریطی در دوره پنجم در این حوزه اتفاق افتاده که امیدوارم برای جبران آن به افراط دچار نشویم و مشی متعادلی را انتخاب کنیم.
طبیعی است که ما به عنوان کسانی که نگاه ایدئولوژیک به مسائل داریم و با اعتقاد به آرایه های گفتمان انقلاب اسلامی می‌خواهیم راهبری فرهنگی اجتماعی خود را در شهر تهران به ثمر برسانیم، حتماً رویدادهای مذهبی، مناسبت‌ها و ایام الله برایمان اهمیت ویژه دارد، آن‌هم نه برای اینکه فقط ما پز مذهبی بودن خودمان و شورا را بدهیم بلکه به این دلیل است که جایگاهش در روحی و روان و زیست شأن در چنین شهر شلوغی با این عوارض و اغتشاشاتی آرامش بخش است.
اگر درباره شهر دوستدار خانواده، مدارس و مساجد دوستدار شهر صحبت می‌کنیم، قاعدتاً خیلی مباحث تربیتی کنارش دیده خواهد شد که اتفاقاً از مصوباتی است که از دوره قبل به ارث رسیده و مباحث خوب و قابل دفاع است و داریم روی آن کار می‌کنیم، مدارس دوستدار شهر، لزوماً یک فرهنگ سازه مذهبی نیستند اما اگر رویکردشان را در خدمت به شهر نگاه کنیم می‌بینیم که ذهنیت مذهبی و غیرمذهبی عبور نمی‌کنیم.
شورای ششم یک شورای متعادل است و در آن نگاه‌های تخصص گرایانه وجود دارد
البته این حرف درستی است که در نظام جمهوری اسلامی گفتمانی اختیار کردیم و به هر پدیده‌ای از نگاه دینمان نگاه می‌کنیم که باعث افتخار است و این نظام بر این اساس در سال ۵۷ تأسیس کردیم. اما در پردازش دائم باید در عمل اتفاق بیافتد و با شعار شدنی است و بنابراین معتقدم شورای ششم یک شورای متعادل است و به غیر از کمیسیون فرهنگی اجتماعی، در همه بخش‌ها نگاه‌های تخصصی وجود دارد. می گویم متخصص چون ۳ معاون شهردار گذشته، حداقل ۶ مدیر تراز بالا و ارشد شهرداری، خوش فکر و جوان حضور دارند و بنده هم در سطحی از مدیریت ارشد در شهرداری تهران هم کار کرده‌ام و هیچکس دور از این فضا نیست. در این شورا، نگاه تخصصی موج می‌زند و در کمیسیون‌ها به شدت بر روی مشکلات موجود در حال اولویت بندی هستند.
برای نمونه، صدور پروانه ساخت که مردم را در تهران با مشکل مواجه کرده است و باعث شده مردم تهران در شرایط سخت و کرونایی و آسیب‌های اقتصادی در شهرداری هم با معطلی و ناراحتی مواجه شوند، میزان رضایتمندی شأن کم می‌شود و چقدر ما به این شکل سرمایه اجتماعی مان را از دست می‌دهیم. و با کاهش مدت صدور پروانه ساخت و بسیاری از حواشی مؤثر بر آن، و از بین رفتن رکود ساخت و ساز در چرخه اقتصادی تهران، اتفاق تعیین کننده‌ای رخ خواهد داد. اگر از دید دینی هم نگاه شود که وظیفه مسئولان خدمت به مردم است این کار درست است.
مساله اربعین در دوره گذشته به طور کلی از اولویت خارج شده بود
در آینده شورا مواردی مثل اربعین که یک آزمایشگاه تمدن سازی نوین اسلامی است حتماً متفاوت از دوره قبل نگاه خواهیم کرد، بودجه ۶ میلیاردی برای اربعین کم بود و حتماً موانعی که برای تحقق این بودجه در دوره قبلی گذاشته شده را برای سال‌های آینده بر می‌داریم در چند جلسه اخیر کمیسیون فرهنگی اجتماعی مباحث مختلفی مطرح شده و پیش بینی می‌کنم در آینده شورا مواردی مثل اربعین که یک آزمایشگاه تمدن سازی نوین اسلامی است حتماً متفاوت از دوره قبل نگاه خواهیم کرد. که بسیاری به طور کلی از اولویت خارج شده بود و حتی در دوره گذشته کمیته دینی هم نداشتیم در حالی که یکی از کمیته‌های مهم این کمیسیون محسوب می‌شود. جالب‌تر اینکه شورای پنجم کمیته هنری هم نداشت، البته شاید دلایلی داشته‌اند اما هر آنچه ظرفیتش در شورا وجود دارد را در این دوره دنبال می‌کنیم.
در دوازدهمین جلسه شورای شهر اسلامی تهران لایحه دو فوریتی کمک شهرداری تهران برای برگزاری هرچه باشکوه‌تر مراسم اربعین حسینی در کربلا و حضور زائران اعضای شورای شهر تهران با کمک رقم ۶ میلیارد تومانی شهرداری تهران موافقت کردند، این بودجه حتی نسبت به دوره قبل هم ۴ میلیارد کمتر شده است، شاید این انتظار از شورای ششم وجود داشت که با توجه به شعار مدیریتی اش، بودجه اربعین افزایش یابد چرا این اتفاق نیفتاد؟
ما امسال شرایط تلخی را برای حضور در مراسم اربعین تجربه کردیم و تنها حدود ۶۰ هزار نفر امکان حضور در این مراسم را پیدا کردند و عملاً این هزینه بخاطر این آنقدر کم است که تعداد کمی را حمایت می‌کند. البته من در جریان بررسی این لایحه تذکر دادم که اربعین را به عنوان مهمترین آزمایشگاه تمدن سازی اسلامی که با بیشترین شمارگان در نقطه‌ای از جهان افرادی را دور هم جمع می‌کند را نباید تنها با این نگاه که مردم تهران در آن شرکت می‌کنند یا نمی‌کنند، بنگریم.
ما هم معتقدیم این بودجه کم است و حتماً به بعضی از موانعی که در دوره قبل برای این اتفاق مهم هم پیش آمد نگاه می‌کنیم. دیدگاه ما هم حمایت از اربعین بود و شهرداری تهران هم متناسب با این لایحه آورد. اما باید به اینکه کرونا و سیاستگذاری‌های دولت قبل درباره آن این اتفاق داشتند و مقاومتی که دولت عراق در تعداد داشته است هم دقت داشت، که با این اوصاف شاید بودجه بیشتر در جهات قانونی دچار آسیب‌هایی می‌شد.
اگر واکسیناسیون شرایط را تغییر دهد ما مصر هستیم، برای سال بعد تمهیداتی را در مراسم اربعین در نظر بگیریم، و حتماً ۶ میلیارد تومان، برای این برنامه‌ها رقم بسیار کمی است و در سال‌های آینده ما باید مطالبه گرانه تر و بلندپروازانه تر به این رویداد نگاه کنیم؛ مطمئناً شهرداری تهران در موضوعی که برای جهان اسلام مهم است، باید سهم داشته باشد. شعار ما استفاده بیشینه از ظرفیت‌های مردمی است و حتماً ظرفیت‌های اربعین را تجمیع کنیم تا اربعین از هزینه کردهای دولتی تهی شود.
شاخص‌ترین رویداد دوره فرهنگی اجتماعی دوره پنجم شواری شهر رویداد تهران ۱۴۰۰ بود، که به گفته اعضا شورای شهر دوره قبل و فعلی شکست خورد، شما دلیل این عدم موفقیت را چطور ارزیابی می‌کنید؟
بدون اینکه بخواهم تظاهر کنم می‌خواهم این در ادبیات تاریخ رسانه‌ای ما ثبت شود که ما در این دوره‌ای که آمدیم خیلی بیشتر از این می‌توانستیم اوقات خودمان و مردم را تلخ کنیم، گه‌گداری انتقادات تندی مطرح شد ولی جریان کلی طعم تلخی نداشت با اینکه رویکرد انتقادی بود. دوره‌ای تمام شده و اگر بخواهیم نقدی کنیم در جلسات تخصصی با یک زبان استدلالی و یا در رسانه‌ها باید اتفاق بیفتاد، نه در فضای تند و ژورنالیستی.
بنابراین با خیلی از این بزرگواران جلسه داشتیم و نقد شد که چرا وقت جلسات علنی به گزارش مسئولان دوره پیش گذشته است یک دلیلش این بود که دوستان فرصت این را داشته باشند از آنچه انجام دادند دفاع کنند، برای مثال در موضوع تهران ۱۴۰۰، اندیشه فرهنگی قابل دفاعی پشتش بود اما اجرای کامل یک اندیشه که می‌توانست آثار اجتماعی را رقم بزند و به آن اجازه ظهور و بروز بدهد، دچار مشکل شد.
فکر می‌کنم این رویداد از یک مرزهایی دیگر عبور نکرد و تا جایی رفت که آنچه پیش بینی می‌کردند متبلور نشد، حال اینکه چقدر مفهومی که جست و جو می‌کردند در ذهن ما اهمیت داشته باشد باید بگویم سلایق بخصوص در امر فرهنگی متفاوت است. اما این رویداد در سالی این اتفاق افتاد که می‌گفتند سال، پایان سده است و سال اول سده بعدی ۱۴۰۱ است و معتقد بودند که ۱۴۰۰ را به عنوان یک رویداد تلقی کنیم در حالی که ما می‌توانستیم بگوییم ۱۴۰۱ که آغاز سده بعدی است اهمیتش بیشتر باشد.
دوم اینکه این سال یک ویژگی داشت که باعث شد این رویداد با نقص مواجه شد، چون سال ۱۴۰۰ سال پایان دوره مدیریت شهری پنجم و شروع به کار مدیریت ششم بود و با وجود طراحی‌های مختلف اجرایی، تمام مجموعه‌های درگیرش تغییر کردند و رویداد با نقص اجرا شد. واقعاً این‌طور که من مشاهده کردم همه دستگاه‌ها پای این طرح نیامدند و همکاری‌هایی که لازم داشتند محقق نشد و برای همین می‌گویند این وجه ناقصی از کل اتفاقات است.
ما رویدادهای گفتمان محوری را در مدیریت شهری ششم دنبال می‌کنیم که مردم پذیری بالایی داشته باشد و چیزهایی که با حال مردم بخواند، چون طی ۸ سال سخت گذشته و شیوع کرونا افسردگی در فضای جامعه غالب شده است
آیا برگزاری رویدادی با این مقیاس را در دوره ششم پیگیری می‌کنید؟ و آیا رویدادتان گفتمان محور خواهد بود؟
بله حتماً رویداد گفتمان محوری را دنبال می‌کنیم، به عنوان کسی که از سازمان تبلیغات آمده‌ام و جنس کارهای فرهنگی را تجربه دارم می گویم، مناسک سازی در امر فرهنگی بسیار اهمیت دارد. یعنی آیین‌هایی را به وجود بیاوریم که هم مردم از آن استقبال کنند و به تعبیر کوچه خیابانی اش بگیرد و نمی‌توان کار تصنعی و زورکی انجام داد و انتظار نتیجه بخشی داشته باشیم.
ماجرای اربعین و پیاده روی آن‌هم به همین دلیل رونق گرفته است؛ درحالیکه این مناسک که از زمان سید الشهدا (ع) وجود نداشته است، حتی در دوره صدام هم کاملاً ممنوع شد اما به یکباره تبدیل به آئینی شد که دنیا را از وجودش آگاه کرد. پس این مساله نشان می‌دهد که این مساله تصنعی نیست و جوشیده از دل آئین است. و بنابراین مناسک سازی هایی از دین دست به معنایی که تأسیس پذیر و جوششی باشد می‌تواند موفق عمل کند.
و ما رویدادهایی را دنبال می‌کنیم که مردم پذیری بالایی داشته باشد و چیزهایی که با حال مردم بخواند و اگر دستمان باز باشد برای طراحی آئین‌ها به چند نکته توجه می‌کنیم که مردم با خدمت کارآمد و ایجاد حس خوب حالشان خوب می‌شود. چرا می‌گوئیم باید حس حال خوب را به وجود بیاوریم چون مردم ما در شرایط سختی را طی سال‌های اخیر پشت سر گذاشتند که اثرات آن در تهران بیشتر رؤیت پذیر است.
در شرایط موجود، اگر به شیوه قبل بخواهیم شهر را اداره کنیم، شاهد افزایش پرخاشگری در جامعه خواهیم بود
مردم ۸ سال سخت دولت گذشته را به دلیل کم عملی و کم خدمتی و عدم اولویت بندی متناسب با نیازهای مردم و بسته شدن همه چیزها به اتفاقات خارج مرز، افزایش تحریم‌ها پشت سر گذاشتند، و در شهر تهران هم توقف‌هایی در شورا و مجموعه شهرداری توقف‌هایی را در سه دوره مختلف داشتیم و شرایط کرونا هم از لحاظ روانی و هم معیشت لطمه بزرگی به همه زد و جامعه افسرده ای در تهران رقم خورده و اگر به همین شیوه اداره کنیم، افزایش پرخاشگری را می‌بینیم و ما باید برای حال خوب مردم در شورای شهر کاری کنیم.
به عنوان عضو کمیسیون فرهنگی اجتماعی، حتماً از شهردار درخواست می‌کنم که علاوه بر خدمت به مردم بیشتر به کارهایی با جنس فرهنگی بپردازند چون ما در جامعه دینی برای شادی مباح کم فکر کرده‌ایم. شرایط جامعه را نادیده می‌گیریم و گاهی خوراک های فرهنگی توجه نمی‌شود، در شهرداری تهران، سازمان فرهنگی هنری و معاونت فرهنگی اجتماعی دسترسی خوبی دارند و می‌توانیم اتفاقاتی رقم بزنیم که شرایط روحی مردم را از کسالت در بیاوریم.