خبرگزاری مهر- گروه استانها- مهدی شمسی*: پنجره واحد سرمایه گذاری، امکان گردش استعلامهای همه دستگاههای مرتبط با فرآیند صدور مجوز سرمایه گذاری خارجی را به صورت الکترونیکی فراهم میکند.
در پنجره واحد سرمایه گذار با تسلیم درخواست خود از یک نقطه امکان پیگیری درخواستهای خود را داشته و از طرفی مدیریت عامل نیز امکان گزارشگیری از وضعیت درخواستها و استعلامهای مربوطه را خواهد داشت.
در پنجره واحد سرمایه گذاری و کارآفرینی که با هدف کمک به توسعه اقتصادی، ایجاد اشتغال مولد و پایدار و اطلاع رسانی مناسب به سرمایه گذاران داخل و خارج و بررسی و رفع موانع و تسهیل امر سرمایه گذاری طراحی شده است، امور اجرایی مربوط به سرمایه گذاران به طور مستمر تا حصول نتیجه پیگیری میشود.
نظامهای پنجره واحد تجاری از اهمیت ویژهای برخوردارند؛ زیرا این نظامها قادرند رویهها و هزینههای تجاری را از طریق کارآمدتر ساختن جریان اطلاعات و ساده سازی رویههای سرمایه گذاری تقلیل دهند. به بیانی دیگر، نظام پنجره واحد از طریق تسهیم اطلاعات مورد نیاز بین تمامی طرفهای درگیر در سرمایه گذاری، موجب ایجاد سهولت در جریان ارائه و دریافت اطلاعات میشود.
بدین ترتیب در چنین نظام کارآمدی، از ارائه چندین باره دادهها به بخشهای متفاوت کاسته شده و رویههای زائد از میان برداشته میشوند. علاوه بر این، هماهنگی و تعامل میان مقامات بهبود مییابد و سرمایه گذاران میتوانند اطلاعات و مدارک را از طریق یک دروازه ورودی واحد ارائه کنند.
نظر به گسترش روزافزون تحولات در عرصه جهانی شدن، نظامهای پنجره واحد قادرند کل جامعه اقتصادی را از طریق ساده و موثرسازی نظامهای پیچیده و تکراری ارائه اطلاعات منتفع سازند.
اجرای نظام پنجره واحد باید متناسب با محیط و سطح توسعه یافتگی محلی صورت پذیرد که در آن به اجرا در میآید. گذار از این فرآیند، مشتمل بر حضور افراد، گروهها و یا سازمانهایی است که هم قادرند در این زمینه تأثیرگذار باشند و هم از آن تأثیر بپذیرند؛ همچنین مستلزم تعهداتی بلندمدت از سوی سازمان است.
اما اجرای نظام پنجره واحد در استان بوشهر با توجه به بررسیهای صورت گرفته دارای ایرادهای ذیل است که اگر برطرف نشود نه تنها ایجاد پنجره واحد تسهیل کننده محیط کسب و کار نیست بلکه بروکراسی اداری را برای سرمایه گذار بیشتر میکند.
۱- قرار بود پنجره واحد مشکلات را از سر راه سرمایه گذاران برداشته و روند کسب مجوز را شتاب ببخشد، در صورتی که دستگاههای دخیل با قرار دادن قوانین کتبی در یک سامانه الکترونیکی خیال کردهاند پنجره واحد محقق شده و مشکلات حل میشود، که این برداشت نادرستی است.
فراوانی قوانین و مقررات و وجود نقایص در آنها باعث ایجاد خستگی و سردرگمی سرمایهگذار میشود و سرمایه گذاران از خیر سرمایه گذاری گذشته و پشیمان میشوند.
۲- در پنجره واحد و زیرساخت اصلی مورد نیاز، تغییر نوع نگاه مدیران و تسهیل گری و شتاب بخشی به سرمایه گذاری است و در این مسیر قطعاً مشکلاتی که در قوانین و مقررات و دیگر زمینهها وجود دارد شناسایی شده و رفع شود، ولی نخست باید مشکلات ناشی از چندگانگی و موازی کاری و مسائلی از این دست با مدیریت درست و هماهنگی دستگاهها رفع شود.
۳- در مورد قوانین و شناسایی قوانین و مقررات زائد و قابل حذف را باید گفت: بسیاری از قوانین دست و پا گیر برای سرمایه گذاری با امکانات قانونی که در پنجره واحد گنجانده شده قابل حذف است و برای حذف آن دسته از قوانین و مقررات که نیازمند اخذ مجوز از دولت یا مجلس هستند باید یک بار برای همیشه پیشنهاد داده و با پیگیری بهترین شرایط را برای سرمایه گذاری و جذب سرمایه گذار فراهم کرد که یکی از کارهایی که باید در پنجره واحد گنجانده شود، تمامی شرط و شروط و وضع موجود دستگاههای اجرایی برای صدور مجوز سرمایه گذاری است.
۴- یکی از مزیتهای مهم پنجره واحد این است که نه تنها از جزیرهای عمل کردن دستگاهها جلوگیری میکند، بلکه به سرمایه گذاری متوازن در استان بر اساس نیاز و پتانسیل هر منطقه کمک میکند و هر سرمایه گذاری هم میتواند بر اساس میزان سرمایه ، علاقه مندی و تخصص خودش سرمایه گذاری کند.
در صورتی که تعلل برخی دستگاهها استان در ارائه اطلاعات کامل به پنجره واحد و عملکرد قطره چکانی باعث خلل در جذب سرمایه گذار میشود.
همه دستگاهها یک بار و برای همیشه باید اطلاعاتشان را در یک پنجره واحد بریزند و نباید هر دستگاه این اجازه را داشته که همواره نظرش را تغییر دهد بلکه باید یک نقشه و چهارچوب به پنجره واحد ارائه کند.
با توجه دلایل فوق میتوان دریافت که هنوز سهولت لازم در صدور مجوزها به دست نیامده که میتواند ناشی از مسائل و کاستی های بسیاری باشد؛ مسائلی همچون عدم آگاهی و مطالبهگری عمومی، عدم وجود مرکز هماهنگی، پیگیری و پایش ارتباطات الکترونیکی بین سازمانی، عدم وجود نظام انگیزشی و تشویقی مناسب، ضعف زیرساختی، مقاومت بدنه اجرایی سازمانها در مقابل تغییرات و غیره باشد.
موضوع پنجره واحد سرمایه گذاری شاید یکی از مهمترین آیتمهای فضای کسب و کار محسوب شود چرا که عمده ناراحتی فعالان اقتصادی بخش خصوصی ناشی از گرفتار شدن در بروکراسی کُند و پیچیده صدور مجوزهای سرمایه گذاری است.
بسیاری از مشکلاتی که امروز تحت عنوان نامساعد بودن فضای کسب و کار از آن یاد میکنیم در دنیا کاملاً بدیهی است و رفع شده اند.
بنابراین برای موفقیت در پیاده سازی مکانیسم پنجره واحد سرمایهگذاری، آن هم به صورت کاملاً مکانیزه و با حداقل مداخله انسانی بایستی کمر همت بست و با یک عزم عمومی در جهت تشکیل آن از افراد دلسوز، خردمند و با پشتکار کمک گرفت.
* کارشناس اقتصادی و سرمایهگذاری